Heerlijk stukje angstzaaien en helpen met het versterken van het toch al grote paniekgevoel rondom de kredietcrisis: “Staatsschuld historisch hoog“.
Ja, in Euro’s klopt dat. Maar een Euro in 2008 is niet zoveel waard als een Euro in 1990. En, zoals de wijze JSK altijd zegt, je kan de schuld beter afzetten tegen het Bruto Binnenlands Product. Een land dat economisch gegroeid is, zal minder moeite hebben met een grotere staatsschuld immers.
Dus dat hebben we maar even in een grafiek gevat. Op de x-as de jaren sinds 1990 (toen begon met met de EMU-schuld te werken) en op de Y-as de totale staatsschuld uitgedrukt als percentage van het BBP van dat jaar. Voor 2008 ben ik uit gegaan van 0 procent groei voor het BBP.
Getallen komen van het CBS (emu-schuld, bbp).
Zouden we echt een record willen halen, moet de staatsschuld naar 460 miljard Euro.
Let vooral ook op de laatste zin van het bericht, waar ze het ineens wel over percentage hebben. Lekker meten met twee maten zeg.
1990 243652 187345 76,89%
1991 257375 197306 76,66%
1992 268299 207659 77,40%
1993 276013 216607 78,48%
1994 290048 218266 75,25%
1995 305261 232233 76,08%
1996 319755 236953 74,10%
1997 342237 233327 68,18%
1998 362464 238189 65,71%
1999 386193 236090 61,13%
2000 417960 224765 53,78%
2001 447731 227132 50,73%
2002 465214 235090 50,53%
2003 476945 248009 52%
2004 491184 257604 52,45%
2005 513407 266060 51,82%
2006 539929 256109 47,43%
2007 567066 259031 45,68%
2008 567066 282900 49,39%
Reacties (34)
Maar wat is die grijze veeg?
Goed werk, trouwens.
Grijze veeg = schaduw van de grafielijn denk ik?
Overigens typisch televaag berichtgeving, doet me denken aan het stukje over het pin gedrag van mensen tijdens de Fortis crisis in dezelfde kwaliteits *kuch* krant van wakker Nederland. Sensatie en vette koppen.. Geen nieuws of feiten..
Ook weer tekenend wat de leeghoofden op het stijlloze Spitsnieuws hebben het melden: “Bedankt PvdA”. Iets met vechten en bierkaai…
Wat te denken van de NRC? “Nederlandse staatsschuld naar hoogste niveau ooit”
http://www.nrc.nl/economie/article2065642.ece/Nederlandse_staatsschuld_naar_hoogste_niveau_ooit
Wat Peter_John zegt: Alle media nemen dit gewoon over. NRC gooit er zelfs nog een misleidend grafiekje extra tegen aan (in de papieren editie. geen nullijn)
Ik slik mijn opmerking over de televaag in na de NRC link :) Traditionele media = weinig journalistiek blijkbaar…
Maar wat als het BBP volgend jaar inzakt vanwege de recessie, terwijl de staatsschuld oploopt vanwege de extra rente?
Money = Debt
@Bismarck: Dan zou het BBP een procent of 10 moeten dalen (weet niet wanneer dat voor het laatste is gebeurd) en de staatsschuld naar 400 miljard gaan (plus 35% of zo).
Maar dan hebben we dus ook echt een stevig probleem.
@Bismarck Nederland betaalt nu al meer rente dan b.v. Duitsland http://www.fd.nl/artikel/10443832/bos-verliest-deel-kredietwaardigheid
Aan de andere kant, hoe zou Nederland er voor staan als we niet mee hadden gedaan met de euro?
In algemene zin heeft steeph /JSK wel gelijk denk ik. Mijn hypotheek hangt ook af van hoeveel ik per jaar verdien.
Maar de vergelijking doorgetrokken vraag ik me met Bismarck af wat er gebeurt als m’m salaris stagneert, verminderd of wegvalt. Terwijl tegelijkertijd de hypotheekrente stijgt.
Dan is ik de Sjaak.
En Nederland?
Het is wel n hypothetische vraag geloof ik.
Sinds 76 is BBP in ieder geval nooit gedaald, zelfs niet echt gestagneerd.
Dus het ergste geval is dat we n jaar of 2 met 0% groei kunnen zitten.
ach
Staatsschuld als percentage van het BBP is idd gedaald in vergelijking met de jaren negentig. Aan de andere kant: toen de staatsschuld percentueel hoger was, had de Nederlandse staat ook nog meer bezittingen – een deel daarvan is de laatste jaren immers van de hand gedaan. Nu de staatsschuld weer stijgt, nemen ook de bezittingen van de Nederlandse staat trouwens weer toe (denk aan al die deals met de banken die bij Bos hebben aangeklopt).
Onder Zalm toch aardig onder controle gebracht maar zal door nulgroei, injecties en verwachte inflatie e/o recessie op termijn best weer boven NAP komen.
Verder geenszins reden om thans ongerust te zijn.
Interessant is de percentuele stijging natuurlijk. Met een Bos die banken opkoopt en andere geld toesteekt natuurlijk heel goed verklaarbaar. Maar de stijging in de jaren 2003 en 2004 waar kwam die vandaan?
Het blijft natuurlijk een gigantische smak geld en de rente die er over betaald moet worden kunnen we nergens anders aan besteden.
Hopelijk is die schuld afgelost voordat het aardgas op is.
Ik ben jarenlang in het Grote TelegraafSchuld-schuldgevoel van de VVD getrapt. Dat nooit meer.
Maar gek genoeg is het nog steeds de rethoriek op prinsjesdag van het CDA en zijn Wouter Bossen. Niet teveel schulden maken hoor, op de centjes passen, anders zijn we ze later koeweit.
Wil je me plaatjes zien ? Wat NL mag groeien wordt alleen bepaald door Europese bankcijfers en geaccordeerde groei, relatief aan Amerikaanse grenzen. Nederlands VVD-huishoudboekje suggereert het netjes op de winkel passen in een onzekere toekomst. In feite is het een Roomser dan de Paus-houding. Compleet hypocriet qua veronderstelde impact bij overschrijding (AFGROND!!) omdat de EU al lang veel ruimere normen heeft aangelegd. (Duitsland, Frankrijk, Italie, wie niet eigenlijk).
Trots zijn op je “Cry Wolf!!!” & “HUIZENBEZITTERS” (altijd goed voor een positivo Telegraafje) en zelf niet doorhebben dat je gepiepeld wordt door de EU. Of net doen alsof je dat niet weet. Rutte Rutte Rutte Rutte Rutte. Man man man man man.
En de echte planningen & overleggen blijven geheim.
En het is toch nu wel duidelijk dat er een plan was om die oude schulden te delgen met nieuw luchtgeld (+=economische groei, += winst, += meer voor ons) ? Je ziet het voor je ogen gebeuren in de grafieken toen er van reele schuldbetalingen niets was te merken.
@Steeph Heldere grafiek.
1 Vraagje. In de Volkskrant lees ik vandaag 20/10 dat de staatsschuld in tussen augustus 2008 en oktober 2008 met bijna 30% (!) is gestegen. Dat zie ik niet in de grafiek. Of kloppen de cijfers vd Volkskrant niet?
Steeph, al decennia is het BBP van Nederland kunstmatig hoog door de opgeblazen huizenprijzen. Dus zet u de ontwikkeling van de staatschuld af tegen de enorme groei van de hypotheken die de Nederlanders noodgedwongen moeten nemen. In uw vergelijking zit derhalve iets fundamenteels scheef, denkt u ook niet?
een oude illustratie van de Nederlandse hypotheekschuld t.o.v. het BBP:
http://ijsberg.net/pics/huisbezit.GIF
@9: Oke duidelijk, al snap ik steeds minder van de beurzen dan. De aandelenwaarde van een bedrijf wordt toch bepaald door de waarde van dat bedrijf neem ik aan. En de waarde van het bedrijf weer door de omzet/winst (+goederen in eigendom) van dat bedrijf? Hoe kan dan de AEX (grofweg graadmeter van de waarde van de bedrijven in Nederland) zo hard dalen, terwijl het BNP (dat toch ook een indicatie moet zijn van de omzet van de bedrijven in Nederland) niet daalt?
@Andreas: Dat klopt wat er in de volkskrant staat. De staatsschuld is van de verwacht 205 (uit mijn hoofd) naar 280 gegaan. En dat is ook de reden dat je in mijn grafiek nu aan het eind een omhoog lopende lijn ziet. Anders was die gaan dalen namelijk.
@ijsbrand: Daar heb je wel een punt. Moet ik eens nader in duiken. Maar dan raak je natuurlijk wel meer structurele punten als inflatie. Wat is een reele economische groei?
Geef een tikkie een vertekend beeld, dat perspectief in de X-as.
Ik kan me voorstellen dat de conclusie anders lijkt a.h.v. hoe de assen staan. Bovenste horizontaal en onderste aflopend lijkt mij een dalende lijn te insinueren.
Kun iemand zo’n grafiek toveren waarbij de eindstand hetzelfde is als de beginstand? Even controleren wat de impact van dit effect is…
De aandelenwaarde van een bedrijf wordt al jaren niet meer bepaald door de waarde van het bedrijf, Helaas.
Steeph,
Wat nog scherper is, is het corrigeren per hoofd van de (werkende) bevolking, dus incl de arbeidsparticipatie en de bevolkingsgroei.
Wil je dat nog maken? Ik ben erg geïnteresseerd!
@Steef, ok duidelijk.
@Steef, ok duidelijk.
Tja dit deed Finland ook BNP hoog (door schulden) vervolgens de crisis en nu kunnen we op de blaren zitten.
Het is natuurlijk merkwaardig dat een overheid schulden maakt, hierdoor neemt men een voorschot op een ongewisse toekomst.
Je kunt ook bij deze grafiek de hypotheken enpersoonlijke schulden optellen, dan blijt dat we per huishouden MEER schuld hebben dan de amerikanen…..
ennne hoeveel % van ons BNP is gasinkomsten…(over een voorschot op de toekomst gesproken)
Sterkte allemaal
[ red: uit het spamfilter geplukt ]
IJsbrand vraagt zich hier gelukkig terecht af welke economische voorspoed precies ten grondslag ligt,van 250 mrdE in de jaren 90 naar 600 mrd E in 2009,(nominale, niet gecorrigeerde, maar mmaakt weinig verschil) dus meer dan een verdubbeling van het BBP hier te lande sinds 1990.
50% van het BBP is export.
Zo’n BBP hou je echt niet kunstmatig hoog met huizenprijsjes, of het moet door de explosief gestegen vraag naar mobile homes in the states zijn.
Het gaat vooral om de gigantische export, de lage werkloosheid, hoge arbeidsproductiviteit, de uitverkoop van staatsbedrijven voor een bedrag dat eerder niet op de begroting stond en een cryptische herziening van definities van waarde in de tertiaire sector heeft ons in 2001 18 miljard opgeleverd, dat zeg wel wat.
Sowieso zijn we er niet zo heel erg aan toe als Amerika. Ons particulier saldo is ook lang niet zo dramatisch als in de VS waar een meerderheid van de huishoudens de credit cards niet in kan lossen. De export is hoog, investeringen renderen nog steeds, ik zit liever hier dan daar
De vergelijking met IJsland is verders totaal misplaatst,
wat exporteert Ijsland nou?
wie within its right mind afgezien van die idioot uit Noord Holland met zijn dikke vvd buik investeert daar nou?
wat heeft de IJslander nou de afgelopen jaren gespaard?
Wat heeft de overheid allemaal wel niet uitgegeven?
Het is absoluut geen wonder dat dat land bankroet is.
+ de gasbaten : de gasbaten volgens het CPB op van
1,7% BBP in 2007 naar 2,7% BBP in 2009 (14
miljard euro). Dit leidt in zowel dit als volgend
jaar tot begrotingsoverschotten van 1,3%
BBP.
Doet google het daar niet?
Leuke post waar ik mijn hersens op kan breken steephmeesterin!
goed afijn de hypotheekschuld is inderdaad wel zorgwekkend, die is volgens mij volledig los van de explosieve groei van het BBP, waar de huizenwaarde -lijkt mij- maar een klein component in is en het zorgwekkende is nou juist dat de waarde achterblijft bij het krediet dat uitstaat, wat eerder een lager dan een hoger BBP zou betekenen.
Staatsschuld op recordhoogte?
Wel! (zeker als je kijkt naar de afgelopen 10 jaar
http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/525B3B67-FA15-4879-9F1C-95CFA39DCB39/0/2912g1.gif
bron http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/macro-economie/publicaties/artikelen/archief/2009/2009-2912-wm.htm
Staatsschuld op recordhoogte?
Wel! (zeker als je kijkt naar de afgelopen 10 jaar ja gaat hard he en het BBP daalt en de schuld stijgt nog steeds.. (maar de grootste sprong was voor deze post.. cijfers komen altijd iets later.. ;) )
bron http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/macro-economie/publicaties/artikelen/archief/2009/2009-2912-wm.htm