serie

Kunst op zondag

Foto: Joan (cc)

De langst lopende serie op Sargasso. De kunstredactie zorgt voor wat kunsteducatie op de vroege zondagochtend. Lezersbijdragen worden zeer gewaardeerd.


Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Kunstpost

In tijden van corona elkaar een aardigheidje sturen…

Tijdens de eerste lockdown in maart gebeurde het volop. Als blijk van waardering voor het zorgpersoneel, om mensen in verpleegtehuizen een hart onder de riem te steken, om er met elkaar toch nog iets leuks van te maken. Zo hielden we dat vol.

Nu de tweede lockdown een feit is, adviseren wij u (niet dringend, niet verplicht, gewoon vriendelijk): stuur eens een stukje kunstpost, beter bekend als ‘mail art’.

Mail art kent geen nauwe definitie. Door kunstenaars gemaakte ansichtkaarten, brieven en postzegels zijn de meest voor de hand liggende poststukken.

Maar er werd ook kunst verstuurd met alle middelen die het voormalig staatsbedrijf PTT (Post, Telegraaf, Telefonie) beschikbaar stelde. Dus ook met telegrammen, faxen, telex, en modem.

Mail art was (en is?) ook een manier om de regels voor postverzending wat op te rekken. Mocht een postbedrijf verzending  weigeren als op een druk beschilderde envelop het adres van bestemming amper was te ontwaren? En hoe zat dat als een ansichtkaart van hout of steen bleek te zijn?

Joseph Beuys, Magnetische Postkarte – 1975, Filzpostkarte – 1985, Holzpostkarte – 1974.
cc Flickr rocor photostream Joseph Beuys Magnetische Postkarte, 1975

Veruit de meest toegepaste technieken zijn de collage (het papieren knip- en plakwerk) en mixed media (o.a. papier, textiel, biologisch materialen, plastics). Borduur eens een kaartje, zoals Natalie Ciccoricco doet dat op vintage ansichtkaarten.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Vanmiddag weer je graf bezocht

Leusensteeg, Deventer Foto: Maria Willems

Vanmiddag weer je graf bezocht,
Je bent daar niet, dat weet ik wel.
We hebben je lichaam daar begraven.
Jijzelf bent continu in mijn gedachten.

Ik hoop je altijd een beetje bij te praten:
die zijn gescheiden en zijn kind is ontspoord.
Je vrienden van toen, die zie ik nooit meer.
Een ervan is dit jaar overleden. Misschien
dat jullie elkaar alweer hebben ontmoet.

De stad verandert, de Lange B. was weer ‘ns
opgebroken en het Stationsplein staat op z’n kop.
De rijrichting van de Leusensteeg en de Kuiperstraat
hebben ze omgedraaid. De Tor bestaat al lang
niet meer en ook De Elegast is nu gesloten.
De tap in De Heks staat nu overdwars.

Ik heb onkruid gewied, je steen gepoetst
en lavendel geplant. Tot slot heb ik met de
gieter de plantjes begoten. De tijd staat hier
eeuwig voor je stil tussen die twee jaartallen,
ze liggen veel te dicht bij elkaar.

Soms zie ik je weer lopen op straat: een kapsel,
een zelfde postuur of motoriek. Dan herken ik
je kleding of meen ik een gelaatstrek –
maar altijd heb ik het mis, ben jij het niet,
is mijn adem weer voor niets gestokt.

Ik fiets zo meteen weer terug, jij blijft hier.
Ik zeg tot ziens, of denk het in ieder geval.
Het heeft allemaal zo godvergeten weinig zin,
mijn bezoek, het gieten en de plantjes, maar
bovenal, dat jij hier al meer dan dertig jaren ligt.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Digitale kunst, kunst of vermaak?

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke eerste zondag van de maand een bijdrage van Krina van der Drift van Kunstdwalingen.

Twee jaar geleden was ik voor een heerlijke herfstvakantie in Parijs. Daar bracht ik een bezoek aan ‘l Atelier des Lumières, een digitaal kunstcentrum gevestigd in een gerenoveerde gieterij uit de negentiende eeuw. Digitale tentoonstellingen die grote namen in de kunstgeschiedenis onder de aandacht brengen, worden geprojecteerd op de vloer en op de tien meter hoge wanden van de hal van het Atelier.

Op dat moment was er een tentoonstelling over Gustav Klimt. Een drie kwartier durend spel van licht en muziek, waarbij de werken uit de hele carrière van Klimt op gigantisch formaat overal om je heen waren. Zeker indrukwekkend vond ik, omdat je weliswaar met veel mensen was, maar toch alle ruimte had om te bewegen, in de donkere ruimte, en je eigen beleving te hebben. Een perfecte mix van kunst en vermaak. De tentoonstellingen worden zo om het half jaar veranderd en nu zag ik dat het gaat om Monet, Renoir en  Chagall. Zeker een aanrader als je nog eens naar Parijs gaat, maar dat is nu niet echt aan de orde in coronatijd. De laatste maanden bereikten mij echter verschillende berichten over dergelijke initiatieven in Nederland. Ik heb er twee bezocht en had twee  zeer verschillende ervaringen.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Dreamlife

RECENSIE - Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke vierde zondag van de maand een bijdrage van Wilma takes a break.

Naar de film in een museum? Dat is precies wat Museum De Pont in Tilburg dit najaar organiseert!
Dreamlife is de eerste grote filmproductie van de Nederlandse kunstenaar Melvin Moti. Deze film is in januari van dit jaar in première gegaan op het International Film Festival Rotterdam (IFFR). Museum De Pont draait de film nu voor het eerst in een museale omgeving. Naast Dreamlife krijg je ook nog een selectie uit Moti’s filmoeuvre te zien. “Het leukste cadeau in het donker”, ontdek je dit najaar in Museum de Pont in Tilburg.

Dreamlife Melvin_Moti en de vinken_© foto Wilma Lankhorst

Melvin Moti en het verhaal van de vinken © foto Wilma Lankhorst

Wie is Melvin Moti?

Melvin Moti (Rotterdam, 1977) ging na de middelbare school naar de Academie voor Beeldende Vorming in Tilburg (nu Fontyns Hogeschool voor de Kunsten). Hier kreeg hij o.a. les van wijlen animatiefilmer Gerrit van Dijk. Na Tilburg vervolgde Moti zijn studie in Amsterdam bij De Ateliers (1999-2001). Melvin Moti is bekend door zijn korte, vaak abstracte en verstilde films. Moti is gefascineerd door het fenomeen ‘onderbewustzijn’. In 2006 kreeg hij de Charlotte Köhler Prijs en in 2015 de ABN AMRO Kunstprijs. De jury noemde Moti ‘een van de meest eigenzinnige en talentvolle Nederlandse kunstenaars van zijn generatie’.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Water naar de zee

Hoe nietig een mens wel is, valt af te meten aan de hoeveelheid water die een mens naar zee kan dragen.

Het zou in een flesje kunnen.

U zag Wim T. Schippers op 6 december 1963 een flesje Green Spot limonade leeggieten in de Noordzee bij Petten. Een ‘waarachtig oninteressant feit’, speciaal voor de pers ‘herhaalde daad die eerder plaatsvond op 29 oktober 1961’.

Dat kon toen nog: een Amerikaans product in zee flikkeren.

De Amerikanen hielpen niet alleen ons land te bevrijden van de Duitse bezetters, maar overspoelden ons land ook met een tsunami aan Amerikaanse waar.
Inmiddels weten we dat je niet zomaar alles in zee kan storten zonder onze habitat in gevaar te brengen. Kunnen we dan nog wel water naar de zee dragen? Jawel….

Geïnspireerd door het werk van Richard Long (‘art made by walking in landscapes’) schonk kunstenaar Bruno van den Elshout zich in het Kröller-Müller Museum een glas water in, liep nog even langs de aldaar tentoongestelde werken van Richard Long (From the River, Wood Line en Stone Line), verliet het museum en liep, met het glas water, in vijf dagen naar het Haagse Zuiderstrand om daar het glas leeg te drinken.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Foto’s

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke tweede zondag van de maand verbinden M&M een door Maria Willems gemaakte foto aan een gedicht van Michiel van Hunenstijn.

Thonetstoelen en bosje bloemen - foto Maria Willems

Je maakt foto’s met die loodzware, lompe spiegelreflex.
Je fotografeerde de stoel aan de tafel, de deur, je maakte
een foto van de koelkast. Flitsen deed je nooit, want
je had geen flits. Je fotografeerde je broer, die balanceerde
op een drijvend oliedrum. Je fotografeerde de hond erbij,
rolletje vol.

Achter het dorp woonde de dorpsgek in een haveloos kraakpand.
Gekke Evert, jij praatte met hem. Er stak een diepvriesmaaltijd
uit de zak van zijn colbert. Hij had zo’n uiterlijk: wilde haren,
bonte kleren, haveloos en onverzorgd. Jij wilde zijn portret.
Zijn karakteristieke kop. Dat mocht. De week daarna klopte je aan,
deed hij open: net in het pak, haren gekamd, glad geschoren,
hij ging immers op de foto. Daar ging je portret.

Je verliet het dorp, ’s ochtends vroeg, de wieltjes van je rolkoffer
maakte iedereen in buurt wakker. Je gang was richting station,
je ging de wereld in. Je wist genoeg, je had het allemaal al
wel gezien: Je had postzegels gespaard in albums, schelpen
en alle knipsels van de maanlanding. Je had de avondvierdaagse
met het meisje van de bakker gelopen, je had er foto’s van.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Vermoorde Kunst

Een paar weken geleden bezocht ik de tentoonstelling “Vermoorde Kunst” die in Elburg en Nunspeet plaats vindt. Een nare titel voor een tentoonstelling misschien, maar het zegt wel precies waar het om gaat; werk van joodse kunstenaars die in de tweede wereldoorlog werden vermoord. Tijdens de tweede wereldoorlog werden veel joodse kunstenaars omgebracht en daardoor konden zij ook geen kunst meer maken en werd ook hun talent en de kunst vermoord. Voordat zij vermoord werden was het vaak ook ingewikkeld om door te werken. Zij werden vanwege hun afkomst vervolgd. Ze moesten onderduiken en werkten daar door of ze weigerden onder te duiken of de Jodenster te dragen en werkten openlijk door. Het werk wat tentoongesteld wordt is in tegenstelling tot de titel niet zo cru; je ziet in het werk niet terug wat ze meemaakten. Er is heel verschillend werk te zien in allerlei stijlen en gemaakt door verschillenden generaties. De hele tentoonstelling vertelt een indringend verhaal.

Als eerste bezocht ik Museum Sjoel in Elburg voor het eerste gedeelte van de tentoonstelling. Heel erg verrast was ik door het prachtige buurtje waarin het museum gelegen is en zeker ook door het museum zelf. Het is gehuisvest in een monumentaal synagogegebouw in het mooie stadje. Het is een verhalenmuseum over het dagelijks leven van twaalf joodse families die vanaf 1700 in Elburg woonden. Op een boeiende manier wordt hun verhaal verteld door voorwerpen en vele videofilmpjes. In dit museum is het werk van het bekende kunstenaarsechtpaar Else Berg en Mommie Schwartz te zien. Dit joodse echtpaar maakte ruim dertig jaar deel uit van de Amsterdamse en Bergense avant-garde. Ze reisden veel en laten zich voortdurend inspireren door de vernieuwingen in de moderne kunst. Bovenstaand schilderij “Portret van een jong meisje” is van Else Berg. Onderstaand schilderij is van Mommie Schwartz gemaakt vanuit hun atelier in Amsterdam wat uitkeek op het Sarphatipark. Dit is één van de laatste schilderijen die hij gemaakt heeft, voordat ze beiden in Amsterdam werden opgepakt en in november 1942 in Auschwitz vermoord.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag met Bep Rietveld

VERSLAG - Bep Rietveld, is één van de dochters van Gerrit Rietveld. Zij wordt in Museum Flehite in Amersfoort geëerd met een tentoonstelling ‘Schilder-tekenaar in oorlogs- en vredestijd’. Centraal in deze presentatie staan haar kamptekeningen. Met het oog op de herdenking van 75 jaar bevrijding in Nederlands-Indië (15 augustus jl.) nodig ik je uit voor een bezoek aan deze gedenkwaardige tentoonstelling.

Sneak preview: Bep Rietveld in Museum Flehite

Bep_Rietveld_zelfportret (1993)

Zelfportret (1993) © Bep Rietveld – Museum Flehite.

Wie is Bep Rietveld?

Elisabeth Rietveld is op 26 oktober 1913 in Utrecht geboren. Ze is de oudste dochter van meubelontwerper en architect Gerrit Rietveld (1888-1964) en (verpleegster) Vrouwgien Hadders (1883-1957). Het echtpaar kreeg zes kinderen, twee dochters en vier zonen. Naast Elisabeth (hierna Bep genoemd) traden haar broer Jan (architect), Gerrit jr. (meubelontwerper) en Wim (ontwerper) in het creatieve voetspoor van vader Gerrit. Nadat Gerrit sr. uittrad bij de gereformeerde kerk en in 1924 Truus Schröder-Schräder, weduwe van advocaat Schröder leerde kennen, kwam het huwelijk onder druk te staan. Bep had een ingewikkelde relatie met haar vader: ze bewonderde hem vanwege zijn werk, maar ze had veel moeite met zijn relatie met Truus Schröder-Schräder.

Bep Rietveld Zelfportret (1929)

Zelfportret (1929) © Bep Rietveld – Museum Flehite.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Noordoost-Groningen

VERSLAG - Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke vierde zondag van de maand een bijdrage van Wilma takes a break.

Voor Kunst op Zondag ging ik op zoek naar kunst ‘boven Groningen’. De promotiespreuk van de VVV Groningen is ‘er gaat niets boven Groningen’, maar dat trek ik graag in twijfel. Onze tweede corona-vakantie-in-eigenland bracht me naar Noordoost-Groningen. Daar ontdekte ik een aantal mooie kleine musea die ik je graag aan je wil voorstellen. 

Kunstronde Groningen Henk_Helmantel_2020 © foto Wilma_Lankhorst

Henk Helmantel Thuis 2020 © foto Wilma Lankhorst..

Helmantel Thuis in Westeremden

Ooit van Westeremden gehoord? Ik niet, wel van het buurtdorp Loppersum. Naast de Andreaskerk uit de 13de-eeuw ligt De Weem, de voormalige pastorie, in Westeremden. In het schuurgedeelte van de volledig gerenoveerde pastorie is Museum Helmantel ondergebracht. Dit jaar viert dit museum haar 35ste verjaardag met de tentoonstelling Helmantel Thuis. In dit jubeljaar staat het werk van de meester-schilder des huizes zelf centraal. 

Kunstronde Groningen Henk_Helmantel_in zijn atelier © foto Wilma_Lankhorst

Henk Helmantel in zijn atelier © foto Wilma Lankhorst 2020.

Meester realist

Henk Helmantel is geboren en getogen in Westeremden (22 februari 1945). Hij wordt tot de groep van de Noordelijke Realisten gerekend. Helmantel schildert een ei zo levensecht dat je bang bent dat de schaal breekt als je er lang naar kijkt. Naast dieren, planten en stillevens is Helmantel gefascineerd door de stilte van kleine, oude parochiekerkjes. 

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Het grote gebeuren

Kunt u zich voorstellen dat straatartiesten gevaarlijk zijn?, vroegen we u, omdat in het centrum van Amsterdam een verbod op straatoptredens van kracht is.

Dan maar een stukje verderop gekeken en in Floradorp, een buurt in Amsterdam-Noord, kwamen we kunst op straat tegen.

Een heuse Mondriaan op boogiewoogie muziek. Het blijkt om ‘Het Grote Gebeuren’ te gaan. Een project van Guda Koster en Frans van Tartwijk. Toen door de lockdown de kunst zich digitaal terugtrok, wilden zij met hun werk de straat opgaan om kunst terug te brengen in de publieke ruimte.

Het leidde tot vier performances, die plaats vonden tussen half juni en 10 juli. Ze zijn gefilmd en nu in de internetionale publieke ruimte te zien. Tevens zijn er posters van gemaakt die door heel Amsterdam zijn opgehangen.

In Amsterdam-West, bij het standbeeld van Domela Nieuwenhuis, zien we figuur met een houten bak om zijn/haar middel, waarop een socialistisch-realistisch mozaïek is te zien. De figuur komt in beweging zodra er socialistisch repertoire uit de dertiger jaren klinkt (herkent u iets?).  Een performance over verleden en toekomst, over utopie en ideologie, aldus de kunstenaars.

Kijk ook naar de overige twee performances. In park Frankendael (Amsterdam-Oost), over dieren die leegte vullen die door de lockdown is ontstaan en wandelende architectuur op de Amsterdamse Zuidas.

Foto: Joan (cc)

Kunst op zondag | Odapark

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke tweede zondag van de maand verbinden M&M een door Maria Willems gemaakte foto aan meestal een gedicht, maar dit keer een verslag, van Michiel van Hunenstijn.

Een zonnig bezoek aan Odapark Venray

Het Odapark in Venray, nee, ik had er nog nooit van gehoord. Negentien hectares geaccidenteerd terrein met bos, zandvlakte en stuifduin met daarin verspreid moderne kunst: sculpturen, beelden en andere objecten. Om even met wat praktische informatie te beginnen: parkeren kan er gratis voor de deur en, ook niet onbelangrijk om te melden: de toegang is gratis. Het park kan niet op slot, dat zal er vast mee te maken hebben.

Wandelgidsjes

Omdat de beelden kriskras verspreid door het park staan, zijn er twee wandelgidsjes verkrijgbaar bij het theehuis, tevens informatiepunt en giftshop, in het midden van het park. Reken voor beide wandelingen rustig een uur per wandeling.

The Revenge Of The Fascist Fruit Boys

The Revenge of the Fascist Fruit Boys van Doyle & Mallinson

Als je van figuratieve kunst houdt, die niet saai pretentieus is, maar wel van kunst die vrolijk is, die een beetje prikkelt, dan zit je goed bij het Odapark. We zullen bij wat kunstwerken langsgaan.


Neem nou het beeld waarmee M&M de wandeling begonnen: The Revenge Of The Fascist Fruit Boys van Shaun Doyle en Mally Mallison. Dat is geen saai beeld. Wel kleurrijk. Daar gebeurt van alles. Dat is actie. Dat is knokken in de kooi. En er zijn al slachtoffers: de hotdog is al down, met de tomatenketchup naast zich. De meloenboy is ook al out. De frietzak geeft zich nog niet gewonnen, die trapt nog van zich af. Ja, gezond eten is een gevecht, hup friet!

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | XL Kunst

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke eerste zondag van de maand een bijdrage van Krina van der Drift van Kunstdwalingen.

Op een rustige zondagochtend togen we weer eens naar de Kunsthal in Rotterdam. Dit keer vooral om de tentoonstelling Black Album White Cube ( A journey into art and music) te zien en ook even de tentoonstelling  “Extra Large” wandkleden mee te pakken. Mijn gezelschap had niet veel zin in die wandkleden en eerlijk gezegd sprak het onderwerp wandkleden mij nou ook niet heel erg aan, maar ja, je bent er dan toch…. En wat dan heel vaak gebeurt; je wordt volkomen verrast! Je komt voor die ene tentoonstelling (waar je misschien een klein beetje meer van had verwacht), maar je doet een mooie ontdekking met de andere tentoonstelling. Prachtige, hele grote handgeweven wandkleden met ontwerpen van wereldberoemde kunstenaars als Picasso, Le Corbusier, Miró en vele anderen; eerlijk gezegd wist ik van het bestaan niet af. De tentoonstelling belicht een periode van honderd jaar, van direct na de Eerste Wereldoorlog tot nu.

Bovenstaand wandkleed van Louis Anquetin is een onderdeel van een vierdelige serie met als thema de Grote Oorlog, die op dat moment nog aan de gang was. Een heel groot werk vol met symbolen en mythologische toespelingen. Het is een beetje veel bij elkaar, maar als je de tijd neemt zie je prachtige details. Het medaillon in het midden is een eerbetoon aan de vrouwen die tijdens de moeilijke oorlogsjaren een cruciale rol speelden. Anqeutin was een Franse kunstschilder die bevriend was met van Gogh, Gauguin en Picasso.

Vorige Volgende