Geen bal op tv | Beatrix, geweten der Nederlanden
COLUMN - Koningin Beatrix zag zichzelf als het geweten van Nederland, zo bleek ook uit haar afscheidsrede. Op die manier meende zij haar volk het beste te dienen. De vraag is of dat wel zo was.
Toen prinses Beatrix achttien jaar werd, kreeg zij uit gans het land gelukwensen toegeworpen. In een toespraak, te zien in Beatrix, portret van een koningin, bedankte zij het volk voor de vele warme woorden. ‘In het woord “dank” ligt alles besloten wat ik jegens u voel,’ zei ze. Op even plechtige toon uitgesproken als de woorden waarmee ze haar regeerperiode gisteren afsloot. In de aankondiging van haar aftreden zei ze het zo: ‘Ik ben u diep dankbaar voor het vertrouwen dat u mij hebt gegeven in de vele mooie jaren waarin ik uw koningin mocht zijn.’
Je kijkt naar haar en je ziet: ze meent het allemaal uit de grond van haar hart. Het zijn geen loze woorden van iemand die een toneelstukje opvoert en dit zegt omdat dat nu eenmaal bij haar positie hoort. Geen haar op heur hoofd dat leek te twijfelen aan het nut van de functie die ze bekleedde.
Wie gisteren naar de afscheidsrede van Beatrix luisterde, kreeg te horen dat de democratie gebaat is bij de monarchie. Juist door een vorst op te nemen in de regering, zorg je voor continuïteit. ‘De koning staat voor eenheid, dienstbaar aan een samenleving in beweging,’ aldus onze voormalige koningin. Een vorst kan meehelpen om het volk respect voor de democratie bij te brengen, om saamhorigheid te stimuleren, om de zelfontplooiing van alle lagen van de bevolking te bevorderen.