Schrappen woord allochtoon zinloos

Foto: copyright ok. Gecheckt 02-11-2022

OPINIE - De Amsterdamse PvdA wil dat het woord ‘allochtoon’ verdwijnt uit alle communicatie van de Amsterdamse gemeente. Onzin, vindt VVD-raadslid Stefan de Bruijn.

“Allochtone verdachten met een psychiatrische stoornis worden tot wel vier keer vaker gedwongen opgenomen dan vergelijkbare autochtone verdachten van een misdrijf,” aldus De Telegraaf op 22 oktober. Als het aan de Amsterdamse PvdA ligt, zijn dit soort berichten binnenkort verleden tijd. Niet omdat het probleem van onbewuste discriminatie wordt aangepakt, maar omdat we het woord ‘allochtoon’ niet meer mogen gebruiken in beleid en het dus ook niet meer is te onderzoeken.

Symboolpolitiek, die de problemen en kansen van en voor ‘onze’ allochtonen helemaal niet oplost, maar juist terzijde schuift.

Binnenkort spreekt de Amsterdamse gemeenteraad over een initiatiefvoorstel van PvdA-raadsleden Iman Akel en Ahmet Olgun. Zij willen dat er een einde komt aan het gebruik van het woord ‘allochtoon’. Volgens onze sociaaldemocratische vrienden leidt het woord ‘allochtoon’ tot ‘polarisatie’ en ‘schept het een kloof tussen groepen’, want je er zou er niet bij horen als je betiteld wordt als ‘allochtoon’.

Geen woordpolitie

De VVD gaat dit voorstel niet steunen. In de eerste plaats moet ‘de overheid’ geen woordpolitie willen zijn. Laat iedereen vooral zelf hun woorden kiezen, dat is goed voor het debat. Daarnaast is het ook om inhoudelijke redenen onwenselijk om het woord ‘te verbieden’. Uiteraard zijn wij tegenstander van het buitensluiten van groepen Amsterdammers en willen we ook niet aan een deel van hen (bewust) een negatieve connotatie verbinden. Juist de VVD kijkt liever naar iemands toekomst in plaats van naar iemands afkomst. Maar we zijn ook een groot tegenstander van het sluiten van de ogen voor de problemen waarmee met name ‘niet-westerse allochtonen’ kampen.

Collega’s Akel en Olgun geven zelf al aan dat ‘allochtoon’ is verworden tot een term waarmee voornamelijk negatieve gebeurtenissen zoals criminaliteit, schooluitval, werkloosheid, huiselijk geweld worden geduid. Discriminatie door en tegen hen en gebrekkige emancipatie kunnen we daaraan toevoegen. Die problemen los je niet op door een boekje met verboden woorden uit te brengen. Je moet ze juist benoemen en aanpakken. Heldere woorden helpen daarbij: “Het is moeilijk om de woorden ‘allochtoon’ en ‘autochtoon’ geheel te vermijden. Ze geven goed weer wat men bedoelt, anders moet men gaan omschrijven,” aldus toenmalig burgemeester Cohen, toch niet de politicus die het meest van doorpakken en duidelijke taal houdt, in 2006.

Verdiepen in oorzaken

In plaats van woorden te verbieden doet de PvdA er beter aan zich te verdiepen in de oorzaken van de negatieve oververtegenwoordiging van allochtonen in de cijfers, zoals ze zelf terecht constateert. Want hoe kan het dat allochtone jongeren anderhalf tot driemaal zoveel criminaliteit produceren als autochtone jongeren in vergelijkbaar sociaal-economische omstandigheden? En hoe kan het dat PvdA, GroenLinks en D66 in het voorjaar nog op hun achterste benen stonden toen ondergetekende aangaf zich zorgen te maken over criminaliteit en discriminatie veroorzaakt door jonge Marokkaanse Amsterdammers (het ging niet eens over ‘allochtonen’!) in Amsterdam-West? We weten toch al lang dat dit niet alleen sociaal-economische, maar ook culturele oorzaken heeft? Waarom mag dat niet worden benoemd? Waarom moet er nog sprake zijn van een taboe bij deze onderwerpen, terwijl niemand daar iets mee opschiet?

Amsterdam heeft er meer baat bij wanneer we problemen benoemen, naar de oorzaken kijken en ze aanpakken dan dat het geheel uit goedbedoeld politiek correctheidsdenken met de mantel der liefde wordt bedekt. Er moet geen nieuw taboe op het gebruik van het woord allochtoon komen. We moeten juist, en dat zou anno 2012 toch eindelijk moeten kunnen, af van taboes in het integratiedebat. Niet in de laatste plaats is dat goed voor ‘allochtonen’. Want wat zou het mooi zijn als door het oplossen van problemen niemand zich in de toekomst meer buitengesloten voelt door het woord ‘allochtoon’ omdat er geen negatieve connotatie meer bij bestaat.

Stefan de Bruijn is woordvoerder diversiteit en integratie van de VVD in de Amsterdamse Gemeenteraad.

Dit artikel verscheen eerder op Republiek Allochtonië.

Reacties (24)

#1 Joost

Nu ben ik niet per se voor het uitbannen van het woord allochtoon, maar om het symboolpolitiek te noemen… Er is zat wetenschappelijk bewijs dat zo een “stempel” tot slechtere prestaties leidt.

Zo uit m’n hoofd een experiment waarbij een klas werd verdeeld in bruinogen en blauwogen, waarbij de blauwen superieur waren. De schoolprestaties van de bruinogen gingen direct naar beneden.

  • Volgende discussie
#2 Eva Schram

Lijkt me genoeg grond voor een reactie in blogvorm @Joost :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 J.Morika

Stel nou eens dát het woord “allochtoon” zou verdwijnen, dan ben ik er toch wel erg benieuwd naar hoe je dán zou zeggen:

Allochtone verdachten met een psychiatrische stoornis worden tot wel vier keer vaker gedwongen opgenomen dan vergelijkbare autochtone verdachten van een misdrijf

Kunnen de voorstanders van de door de overheid verplicht opgelegde taalmanipulatie mij eens duidelijk maken hoe dat moet? Of is dit eigenlijk een verbod op de vrijheid van bewustzijn?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Jeroen Laemers

“In de eerste plaats moet ‘de overheid’ geen woordpolitie willen zijn. Laat iedereen vooral zelf hun woorden kiezen, dat is goed voor het debat.”

Dit is een duidelijk gevalletje straw man. Het voorstel was immers dat het woord “allochtoon” niet meer wordt gebruikt in “communicatie vanuit de stad”. Van een totaalverbod op het gebruik van het a-woord door de overheid is natuurlijk geen enkele sprake.

“Amsterdam heeft er meer baat bij wanneer we problemen benoemen, naar de oorzaken kijken en ze aanpakken […] Want wat zou het mooi zijn als door het oplossen van problemen niemand zich in de toekomst meer buitengesloten voelt door het woord ‘allochtoon’ omdat er geen negatieve connotatie meer bij bestaat.”

Zou het in plaats daarvan niet mooi zijn als mensen eens een keer afkunnen van het etiket “niet van hier”? Dat een gemeente waar constant mensen naar toe verhuizen dat wil bereiken lijkt mij niet bijster vreemd.

Dan kun je het daarna nog eens over de zinnigheid van het wetsvoorstel hebben, maar als het bovenstaande verhaal maatgevend is voor de tegenargumenten, zeg ik: “lekker doen.”

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Inkwith Barubador

Gastarbeider, buitenlandse werknemer, allochtoon. Ze verzinnen vast wel weer een nieuwe term.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 aynranddebiel

@5
Eens, daarom denk ik ook dat het een zinloze actie is, maar los daarvan lijkt het me geen groot verlies als het woord allochtoon niet meer gebruikt wordt.

Het gaat altijd maar weer over het “benoemen van problemen”, maar als je echt constateert dat bepaalde culturen tot problemen leiden, dan benoem je dat toch niet met een term die tientallen verschillende culturen omvat? Dat lijkt mij niet zo zinvol in ieder geval.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Joost

@eva: Vooral gezien #5 ben ik het eens met de schrijver. Alleen zijn argumenten deugen van geen kant.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 su

Ben een allochtoon, maar behoor zelden tot de groep die bedoeld wordt. Het woord is in zichzelf dus al ineffectief. Ik ken ook geen andere taal die iets vergelijkbaars heeft. Kan dus zonder problemen uitgefaseerd worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 stoethaspel

@8

Wat vooral verklaard moet worden, niet door non-existentie van het woord in andere talen, maar door het gebruik van andere termen, termen die bij ons in een vorige sukkelronde al eens gesneuveld zijn: foreigner, Auslander, extranjero, etc.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 børkbørkbørk

@Joost: ik geloof niks van dat blauw- en bruinogigenonderzoek. Ten eerste: kom maar op met de referentie.
Ten tweede: veel van dergelijk onderzoek is nooit gerepliceerd en berust dus waarschijnlijk op een toevalstreffer (en dan spaar ik mijn ex-collega’s die het toeval een handje hielpen).
Ten derde: het effect in dergelijke onderzoeken is altijd klein en op een vrij onwezenlijke en kortdurende manipulatie gebaseerd met 20-jarige psychologiestudenten als proefpersonen, en generaliseert dus echt niet naar de vrije maatschappij.

Maar het anders noemen heeft ook nog eens geen enkele zin. Vroeger gebruikten we de term niet. Toen heetten ze “buitenlanders”. Andere term geïntroduceerd, probleem kwam terug. Hetzelfde geldt voor zwarte en neger, invalide en gehandicapte, en naar het schijnt tegenwoordig ook voor oudere en bejaarde.

En als zo’n enkel woordje al zo’n impact heeft op de normen en waarden van een individu, hoe sterk moet de continu aanwezige invloed van de omgeving dan wel niet zijn?

Kortom, er is geen enkele reden om aan te nemen dat het afschaffen van het woord ook maar enig positief effect zal sorteren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 zmmmoccc

#3 vraagt hoe we dit moeten verwoorden

“Allochtone verdachten met een psychiatrische stoornis worden tot wel vier keer vaker gedwongen opgenomen dan vergelijkbare autochtone verdachten van een misdrijf”

Zo?

“Verdachten van buitenlandse afkomst danwel waarvan ten minste een ouder uit het buitenland afkomstig is en een psychiatrische stoornis hebben worden tot wel vier keer vaker gedwongen opgenomen dan vergelijkbare autochtone verdachten van een misdrijf”

Dan is tenminste duidelijk wat voor arbitraire nonsens we op 1 hoop gooien in het woord “allochtoon”. Overigens is het woord allochtoon door de overheid geintroduceerd. Laat ze het maar weer lekker inslikken en duidelijke termen als “immigrant” of “kind van een immigrant” hanteren. En splits meteen de cijfers in dit soort onderzoeken uit naar die veel duidelijkere groepen!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 J.Morika

@zmmmoccc, in reactie #11 spreek je jezelf impliciet toch minstens gedeeltelijk tegen. Je spreekt immers van “arbitraire nonsens” die in het begrip “allochtoon” besloten ligt, maar die “nonsens” is wel goed genoeg om er een conclusie mee te kunnen bouwen dat ze gemiddeld vier maal vaker gedwongen worden opgenomen. Dan zou je toch zeggen dat je er wél mee uit de voeten kunt. Hoe zit dat?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 aynranddebiel

@12
Je kunt statistiek loslaten op elke arbitraire groep. Dat betekent niet dat het ook zinvol is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 zmmoccc

#12 De definitie van allochtoon lijkt me nogal arbitrair. En daarmee statistiek bedrijven leidt tot niet heel erg bruikbare resultaten. De redenatie achter zo’n onderzoeksopzet is derhalve nonsens. Vandaar: arbitraire nonsens. Hoewel je zou kunnen stellen dat nonsens een wat zware term is:)

Waarom zou je immigranten en hun kinderen op 1 hoop gooien? Je gaat toch ook geen onderzoek doen waarin je roodharigen en blauwogigen in 1 groep gooit? Treft de gedwongen opname immigranten veel meer dan 4x vaker en hun kinderen juist minder? Of is het evenredig verdeeld? En hoe zit dat dan met de kinderen van de tweede generatie? Of gaat het hier wellicht alleen om mensen uit culturen waar men neven en nichten trouwt? Treft dit lot ook Duitsers? En kinderen van ouders die door Canadese soldaten in 1945 zijn verwekt? We hebben een getal (4) maar feitelijk weten we nu nog niks.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 NoName

@ børkbørkbørk

Het is een wereldberoemd en controversieel experiment.

Google naar Jane Elliott, blue-eyed/brown-eyed exercise of kijk de documantaire hier: http://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/shows/divided/
of hier:
http://topdocumentaryfilms.com/a-class-divided/

Lessen in rasisme.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Johanna

Dat experiment van Jane Elliott is ook eerder hier op Sargasso besproken. Mij staat bij dat Dimitri er onlangs ook nog een post aan heeft gewijd, maar die kan ik even niet meer terugvinden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 HPax

Over allochtoon.

Allochtoon betekent doodgewoon buitenlander; alles wat het inhoudt, is in dat ene Nederlandse woord open en bloot besloten. Zelf wijt ik het aan dit nudistisch aspect dat toch zo normale, inheemse woord buiten dienst is gesteld, voor NMI* allochtonen. Buitenlander is dan te primitief, te waar, te verontrustend. Om die sensaties koest te houden, gaat gebruik van dat naakte woord onder sociale afkeuring gebukt. Bijna een tabu.

Waar in NMI* discussies in een rij van woorden buitenlander de best passende term schijnt, valt niettemin meestal de keuze op het – onschuldiger? – exotische synoniem. Alsof het niet mag, alsof naar de trant van een (oud?) bijgeloof het verboden is het eigenlijke onderwerp of de kern van een zaak op de voorgrond te laten komen.

Maar ook kan het zijn dat er iets anders of meer aan de hand is. Volgens Foucault zou de schilder Pacheco zijn leerling Velázquez het algemene advies hebben gegeven dat ‘L’image doit sortir du cadre. (Foucault, MOTS ET CHOSES, bladz. 24). Ook al zoiets buitenissigs en nu weet je helemaal niet meer wat je ervan denken moet. Past Nederland door een buitenlander allochtoon te noemen, en daarmee enigszins buiten beeld te brengen, een artistiek principe toe? Dat zou je kunnen geloven.

Eens werd een bekende NMI verzetsman door een journalist of zo’n iemand voor de voeten gegooid dat mochten zijn ideeën over de NMI juist zijn, hij wèl de verkeerde toon aansloeg. Een muzikaal motief! Die haat jegens openbaar bezwaarden over de NMI komt dus van kunstzinnige lieden, artiesten, kleinkunstenaars. Wie had dat gedacht!?

In februari 2003 begint de socialistische leider van Nederland opnieuw; de toon die in Nederland over allochtonen en immigranten wordt aangeslagen, bevalt Hem niet8.74. Waar ziet die vent ons voor aan? Wat denkt zo’n Kerel wel?

Mogelijk dat je grof maar reëel het ‘t beste zo kunt zien. Met behulp van een vervreemdend woord, valt het onze aanvoerders en hun medeplichtigen lichter een allochtoon een zeldzame baan te offreren, een discriminatoire subsidie op te dringen, of een schaars huis te slijten. En dat zij zo handelen voor ons minder onverdraaglijk. Je kunt je moeilijk een Nederlandse personeel advertentie voorstellen waarin staat: ‘bij gelijke bekwaamheid genieten buitenlanders de voorkeur’; met allochtonen kan het nog net.

Ik ben woordgevoelig en ik geef dit slechts ter overweging.

* Nederlandse Massa Immigratie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Inca

Allochtoon betekent niet doodgewoon buitenlander.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Johanna

@17 Als allochtoon gewoon buitenlander betekent, waarom noemen we mensen met een Nederlands paspoort dan allochtoon? En waarom noemen we hun hier geboren kinderen en soms zelfs kleinkinderen dan eveneens allochtoon? En waarom maak je dan zelf in je reactie onderscheid tussen allochtonen en immigranten?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 HPax

@ 19
Een paspoort schenkt A. een juridische status die niet met B. een sociologische (culturele) behoeft samen te vallen. Dat is ouwe koek.
De overgang van A in B en v.v. kan snel gaan, veel tijd vergen (generaties) of zelf nooit, of nooit helemaal tot stand komen. E.g. in Zuid-Timor onderscheiden na eeuwen samenlevende groepen zich nog steeds in autochtonen (Rai o’an) en vreemdelingen.

Lee Kuan Yew die er echt wel iets van weet, sprak: ‘We kunnen iedereen integreren, behalve Islamieten.’ (uit het hoofd geciteerd).

Allochtonen vloeien uit de NMI-immigranten voort, een fase-verschil. Maar inderdaad, horen ze bij elkaar, als nuances.
Afhankelijk dan van wettige positie, behaald uitkeringsniveau, ideologisch gezichtspunt en weet ik wat, heten immigranten: politieke vluchtelingen, asielzoekers, gedoogden, migranten, om humanitaire redenen gedoogden, gastarbeiders, gezinsherenigden, buitenlanders.

Het vreemdste woord in deze opsomming vind ik de term migranten; zijn dat zwervers, nomaden, tot eeuwig dolen gedoemden als Sue’s ‘juif’(s)? Ik laat het bij deze signalementen om mij te storten op dat andere vreemdwoord allochtonen. Dat, allochtoon, wordt publicitair het meest gebruikt wanneer duurzame immigranten onderwerp van gesprek zijn, in slop en steeg, in kroeg of kerk, waar ook.

ALLOCHTOON-nu in Nederland zijn Perzen, Kurden, Turken, Marokkanen, en ja, weet ik ook pas sinds juli 2009, Oeigoeren, maar nooit Bel¬gen, Spanjaarden of Turkse touristen, zomin als etnisch Marokkaanse ambassadepersoneel. En ook Joden, Ambonezen, Chinezen en nog zoveel meer andere ‘buitenlandse groepen’ die zich hier vroeger op grond van een relatie met Nederland hebben gevestigd, verblijven er niet allochtoon.

Naar een definitie in-eerste-aanleg zijn dan voor Nederland allochtonen:
DefAll. Mensen uit niet-Westerse culturen die vanaf 2009 een 40 tal jaren teruggerekend, in alle autochtoon recht in Nederland zijn gaan wonen en van wie men moet (‘muss’) aannemen dat zij dat voor altijd hier zullen blijven doen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Inca

@HPax: het blijft onzin. En hou es op met dat misleidende doen alsof je wetenschappelijk bezig bent met logica en definities en citaten die er niet toe doen, terwijl het gewoon xenofobie is en blijft.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Peter

How Racist Are You? (2009)

These 30 people do not know. At the end of the day, they may wish they never had. On one day they will be at the mercy of the dog, a retired American professor. Some would say that it is called that for good reason.

http://getdocumentaryfilms.com/society/how-racist-are-you-2009/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Johanna

@20 Ofwel: voor jou betekent allochtoon kennelijk niet ‘doodgewoon buitenlander’, zoals je in @17 nog beweerde. Je bent dus niet erg intern consistent in je reacties.

Als dit inderdaad bedoeld is als antwoord op @19 dan kan ik er weinig mee. Mijn vragen blijven nog steeds onbeantwoord. Kennelijk vind jij het zinvol om onderscheid te maken tussen (groepen) mensen enkel en alleen op grond van het feit waar hun wieg, of die van hun voorouders, toevallig stond. En dat dan ook nog slechts in het geval je hen negatief van ons wilt onderscheiden. De vraag die onbeantwoord blijft is waarom dat zinvol zou zijn, en belangrijker: wat het effect daarvan is, als je mensen voor eeuwig en altijd als ‘buitenstaander’, als ‘de ander’, als ‘de vreemdeling’ bejegent. Zoals Inca al stelt in @21: het is en blijft gewoon xenofobie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 DrBanner

Wat is ‘alle communicatie van de gemeente’?

Persberichten en voorlichtende folders?

Of ook eigen ambtelijke stukken?
Of ook stukken extern geproduceerd in opdracht van de gemeente?

  • Vorige discussie