Er is van oudsher ongemak tussen de sociaal-democratie, in essentie een republikeinse beweging, en het koningschap. Met deze voorstellen is beter gewaarborgd dat wij in de democratische rechtsstaat een bindend en geen politiek koningschap hebben.
Staatsrechtgeleerde Joop van den Berg legt uit waarom de PvdA met een voorstel komt om de macht van het koningshuis in de Nederlandse politiek te verkleinen, en waarom de partij tegen een soortgelijk voorstel van de PVV stemt, dat volgende week in stemming zou komen. In dat voorstel wil de PVV dat de koning geen zitting meer heeft in het kabinet. Dat vindt de PvdA niet nodig, aangezien er al regels zijn die de onafhankelijkheid van het kabinet van de koning regelen. In het voorstel van de PvdA krijgt de koning krijgt geen enkele rol meer in kabinetsformaties, en wordt zijn voorzitterschap van de Raad van State hem ontnomen. Dat laatste wordt nog lastig, aangezien daarvoor een grondwetswijziging nodig is. En daarvoor is weer een tweederde meerderheid in het parlement voor nodig, die de waarschijnlijke ondersteuners van dit voorstel niet hebben.
Reacties (8)
Welke meer dan 1/3e van de Kamer(s) is dan tegen het verwijderen van de koning uit de RvS? Ik kan me eigenlijk alleen de confessionele partijen voorstellen en die hebben bij lange na geen 33% van de zetels meer in handen.
@1: Uit een aanvullend artikel uit de VK: “Dat wordt lastig. CDA, VVD, ChristenUnie en SGP staan niet te springen om een inperking van het koningschap. Die hebben nu samen 59 zetels. Volgens de nieuwste peiling van Maurice de Hond zouden de vier partijen bij nieuwe verkiezingen 52 zetels halen. Net genoeg om het voorstel van de PvdA te kunnen torpederen.”
Het kabinet moet eerst maar eens laten zien dat ze kunnen regeren,want wat er nu allemaal uit komt slaat nergens op,en als men dat kan kunnen ze wel eens verkijken wat ze met ons KONINGS HUIS doen.
Politiek/democratisch gezien is het hele koningshuis een belachelijk iets en zou moeten worden afgeschaft.
Maar daar hoor je onder andere de PVV niet over.
Dat kost stemmen onder privé, in plaats van partijprogramma’s, lezend publiek. Ook de andere (zich democratisch noemende partijen) durven deze antieke erfenis niet af te schaffen.
“Politiek/democratisch gezien is het hele koningshuis een belachelijk iets en zou moeten worden afgeschaft.”
Dan moet je ook consequent zijn. Schaf alle niet gekozen publieke functies dan maar af. Alle burgemeesters afschaffen, de eerste kamer, de Europese Commissie, de politiechef in het land. Vakbondcen hebben ook macht en zijn niet nationaal gekozen, net als hun standpunten omtrent de pensioenen. Maar laten we gewoon beginnen bij de partij die dit roept, de PvdA. Als zij nou eerst al hun niet-gekozen bestuurders lozen…
@ #5
Draaf je niet een beetje door:
Men zou een burgemeester kunnen kiezen.
N.B. Als de gemeenteraad het vertrouwen opzegt verdwijnen ze gemakkelijker dan een koningshuis.
De 1e kamer wordt gekozen al zijn het ook getrapte verkiezingen.
Een politiechef is “gewoon” een baan.
Helaas is een aantal van hen redelijk publieksgeil en daar zou overheid als werkgever best wat striktere regels voor mogen uitwerken.
En natuurlijk zijn vakbonden niet nationaal gekozen, maar vertegenwoordigen ze hun leden.
De koningin heeft haar job geërfd en dat zou geen probleem zijn als ze de dochter van een kruidenier was, maar om iemand gewoon uit uit “gewoonte” ’s lands belangrijkste burger te laten zijn is toch echt niet van deze tijd.
Dan hebben wij een ander tijdsbeeld. Tevens zouden we ook een koning kunnen kiezen, net als bij burgemeesters. Het zou je trouwens verbazen hoe belangrijk afkomst is als je hogere functies wilt bekleden, zoals werken op een ambassade bijv. Afkomst is, en zo zou het altijd ook wel blijven denk ik, heel belangrijk.
Ik vind dat je wel een punt hebt #xx, bijvoorbeeld op het gebied van de burgemeester, maar ik zou het hellend vlak hier zelf wat minder ver afglijden. Ik zie dat je op een gegeven moment niet uitgaat van een soort van legitieme democratische manier waarop de persoon een publieke functie heeft gekregen, maar vertrekt vanuit het principe van macht en dat toepast op alle functies van mensen die iets doen in het publieke domein.
Democratische verantwoording is daarbij altijd een kwestie van gradatie. We leven bijvoorbeeld ook niet in een directe democratie maar we kiezen mensen – politici – waarvan we denken dat die dicht bij onze ideeën staan. Oftewel, we ruilen een stukje democratie in zodat het systeem ook daadwerkelijk werkt. Je zou kunnen betogen dat de koningin geen vitale functie heeft om het systeem te laten functioneren en, nog meer dan een gekozen burgemeester, bevindt ze zich in een uiterst ondemocratische positie terwijl haar publieke institutionele macht onevenredig groot is.
Als er dan koppen moeten rollen (en dat is puur metaforisch bedoeld) dan staat het koningschap in zijn huidige vorm, naar mijn idee vooraan de rij. Maar ik vind het wel leuk dus van mij hoeft het niet zo nodig :) (soms heb ik gewoon schijt aan mijn principes)