Quote du Jour | Wortels van het islamisme

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

SargQdJ09

Islam is distinctive in how it relates to politics. This isn’t necessarily bad or good. It just is. Comparing it with other religions helps illuminate what makes it so. (…) As Cook writes in his new book Ancient Religions, Modern Politics, “Christians have no law to restore while Hindus do have one but show little interest in restoring it.” Muslims, on the other hand, not only have a law but also one that is taken seriously by large majorities throughout the Middle East.

In een lezenswaardig artikel met grote informatiedichtheid trekt Shadi Hamid (PhD internationale betrekkingen met een specialisatie in islamistische bewegingen) de lezer door honderdvijftig jaar geschiedenis van de politieke islam en waar haar aantrekkingskracht ligt op de massa’s. Tevens legt hij uit waarom minder dictatuur in de islamitische wereld niet automatisch tot een liberale democratie leidt.

Men klaagt vaak dat de islam nodig aan hervorming en modernisering toe is, maar in zekere zin heeft die hervorming reeds plaatsgehad. Alleen heeft ze anders uitgepakt dan in Europa en de Verenigde Staten.

De 19e islamitische hervormers (zoals Jamal ad-Din al-Afghani, Mohammed Abdoe, Rashid Rida) en hun islamistische nazaten (zoals Hassan al Banna) streden ideologisch tegen de koloniale bezetting van de islamitische wereld, maar wat daarvoor uiteindelijk in de plaats kwam waren in de regel seculiere, nationalistische dictaturen, met alle corruptie en willekeur vandien.

In tegenstelling tot het christendom en hindoeïsme biedt de islam volgens Hamid wetgevende principes. Dit maakt wezenlijk verschil uit. De negentiende eeuwse islamitische hervormers die de islamitische wereld tegelijkertijd probeerden te synchroniseren met én weerbaar te maken tégen de moderniteit meenden in de wetgevende principes van de sjaria een tegenwicht te kunnen vinden tegenover het autoritarisme van de staat. Dat is wat de notie van ‘sjaria’ volgens Hamid onder gelovigen in de moslimwereld nog altijd zoveel aantrekkingskracht geeft.

Such a legal system required codifying Islamic law, making it more uniform to prevent arbitrary abuses, and, in effect, nationalizing its implementation. A written, codified law would provide a check on the excesses of executive power. The arbitrary whims of corrupt rulers would give way to something resembling the rule of law.

Dat wil niet zeggen dat men daarom het spirituele gezag in handen wil leggen van de traditionele geestelijkheid. Integendeel, men zocht en zoekt juist een wetgeving die onafhankelijk is van zowel de grillen van de staat als de luimen en verschillen van inzicht van traditionele geestelijken.

Hier tekent zich een tweede verschil af met de wijze waarop het Europese christendom zich heeft ontwikkeld. Waar de staat voor de Europese hervormers en Verlichtingsdenkers namelijk een tegenwicht bood tegen het despotisme van de geestelijkheid, vormt de traditionele geestelijkheid in de islamitische wereld doorgaans juist een verlengstuk van het staatsapparaat zelf. De traditionele geestelijkheid wordt daarom door de man in de straat al met een schuin oog bekeken. Islamisten (en salafisten al evenmin) hebben er evenmin veel mee op. Het is geen toeval dat de Moslimbroederschap in eerste instantie vooral bestond uit artsen, juristen en ingenieurs.

Islamisten zoeken aldus het tegenwicht voor de staatsmacht in wetgevende principes van de sjaria. Maar ze hebben de staat als politiek factum inmiddels geheel en al geaccepteerd, stelt Hamid.

Islamism, of the mainstream rather than extremist variety, has attempted to make peace with the state, hoping to reform it, rather than to erase it in favor of some pan-Islamic caliphal fantasy. The Brotherhood doesn’t do revolution well for precisely this reason; It does slow, prodding gradualism.

Wat groepen als de Moslimbroederschap dus proberen te doen, zoals ze in Egypte hebben laten zien, is het staatsapparaat van binnenuit hervormen. Dit in tegenstelling tot Daesh (IS) die revolutionair van aard is.

Dit stelt democratisch gezinde burgers en politici voor een dilemma: als men in bed duikt met seculiere dictators dan steunt men de corrupte en ongebreidelde staatsmacht; maar gaat men in zee met islamisten, dan leidt dat waarschijnlijk ook niet tot een nette liberale democratie, maar tot meer invloed van de religie op de politiek.

Reacties (17)

#1 gronk

Owgot, gaan we het nu meemaken dat Prediker nu de HansJansen kant opgaat :o?

  • Volgende discussie
#2 Sjap

@1: hahaha :D

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Sjap

IS = revolutionair van aard. Nounou, ik dacht het een debatvereniging was. Het is overigens religieus geinspireerd facisme.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 gronk

@3: op het scherpst van de snede ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Prediker

@1 Als je eenmaal accepteert dat er geen ‘waar’ christendom is, of een ‘waar’ jodendom, of een ‘waar’ boeddhisme, dan valt het gemakkelijk in te zien dat er ook geen ‘ware’ islam is.

Indien er geen ‘ware’ islam is, dan heeft het ook weinig zin om mensen met koranverzen, hadieths en passages uit sjariahandboeken om de oren te slaan dat jouw interpretatie van de islam de juiste is (zoals Hans Jansen doet, die daarmee m.i. trapt in de valkuil van het bedrijven van dogmatiek).

Hooguit kun je wijzen op hermeneutische leeswijzen die in de loop van de geschiedenis onder de islamitische theologen dominant geworden zijn, op fundamentalistische leeswijzen die de afgelopen honderd jaar dankzij het oliegeld aan populariteit gewonnen hebben, en op expliciet politieke hermeneutieken zoals bijv. de moslimbroeders en de volgelingen van Said Qutb die op de islam toepassen; en wat de logica onder dergelijke hermeneutieken is.

Aangezien godsdienst in moslimlanden een niet-onderschatten rol speelt en de moslimwereld dankzij de wereldwijde behoefte aan energiebronnen ook de komende honderd jaar nogal bepalend zal zijn voor het wereldgebeuren, kan het denk ik geen kwaad om je in die leeswijzen en hun politieke uitwerking te verdiepen.

Dat helpt namelijk te begrijpen waarom grote groepen mensen elders ter wereld zich gedragen zoals ze doen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 gbh

Men klaagt vaak dat de islam nodig aan hervorming en modernisering toe is, maar in zekere zin heeft die hervorming reeds plaatsgehad.

Hervorming en modernisering of verlichting? Hervorming alleen is geen modernisering, wat nog niet is gebeurd kan ook niet anders uitpakken.

Voor de echte verlichting zijn bepaalde omstandigheden nodig: een redelijke welvaart voor alle burgers, burgerrechten en democratie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Arjan Fernhout

Eerst even wat vuiltjes wegwerken.
Hier de rede van de toenmalige VS-ambassadeur Robert Finn in 2002(!) in Afhanistan, nadat de Amerikanen dachten de Taliban in Afghanistan verdreven te hebben, bij een gift van $25,000 voor het herstel van het verwoeste mausoleum van Jamal ad-Din al-Afghani:

“This is, in a sense, a double tribute by my country. In doing so we honor the memory of an Afghan and Muslim intellectual giant of the 19th century: a scholar, journalist, political thinker, advisor to kings and a revolutionary who inspired Muslims from Egypt to India. This was a man steeped in the learning of the Qur’an who called for freedom, reason and scientific inquiry. He was a learned man, a skilled writer and debater, he had the moral courage of strong convictions, criticizing the West for its materialism but not shying away from criticizing the Muslim rulers of the day and what he saw as self-destructive tendencies in his own religion.”

Finn besloot met: “This donation is also a recognition that the day will come when Afghanistan will again produce great leaders and thinkers that will shake the world and inspire hope and reform.”

Kenners, wetenschappers, hebben deze rede bij mijn weten nooit gekritiseerd. En met goede redenen. In volgende reacties meer daarover. Ambassadeur Frank Ricciardone, nummer twee van de V.S. embassade in Kaboel, bezocht in mei 2010 het herstelde mausoleum van Jamal al-Din al-Afghani (1838-1897) op de campus van de Universiteit van Kaboel, om zijn respect te betuigen.

Zijn deze diplomaten zo dom om niet, zoals Prediker op een voorgaand blog, deze al-Afghani als een soort geestelijke voorouder van Osama Bin Laden te beschouwen? (natuurlijk het blog waarop Prediker Hans Jansen gelijk gaf).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Wim Raven

Afghani was geen Afghaan, maar een Iraniër en van huis een shiiet. Hij begreep dat je als soenniet meer kans had in de wereld vooruit te komen; vandaar de mystificatie. Hij was nogal een flessentrekker ook. Zijn anti-kololonialisme en haat tegen de Engelsen was echt, maar ik denk dat hij persoonlijk nauwelijks in God geloofde en zijn ‘strong convictions’ waren nogal veranderlijk. http://www.iranicaonline.org/articles/afgani-jamal-al-din

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Prediker

@7 Het punt met Al-Afghani (hij was volgens zijn biograaf Nikki Keddie trouwens een Pers van geboorte) is dat je met hem alle kanten op kunt.

Dat komt omdat Al-Afghani zich tegenover zijn moslimpubliek veel orthodoxer voordeed dan hij eigenlijk was, om hen te winnen voor zijn antikoloniale en panislamitische agenda. Tegenover Westerse schrijvers toont hij zich juist een vrijdenker, zoals blijkt uit zijn ‘Repliek van Jamal al-Din aan Renan’ (Journal des Debats, 18 mei, 1883)

The “Answer” also contains within itself the explanation of why Afghani chose to put on this orthodox religious guise. The masses are moved only by religious arguments, while the more truthful rational and scientific arguments can appeal only to a small elite (and hence not be politically efficacious). Reflecting the views of the traditional Islamic philosophers, Afghani presents religion as useful to keep the masses moral and obedient.
– Keddie, An Islamic Response to Imperialism, 89

Verschil met Osama bin Laden is dat die werkelijk een fundamentalistische vorm van islam aanhing. Bin Laden deed zich niet orthodox voor, hij wás orthodox, fundamentalistisch zelfs. Hij was zo wahhabitisch dat hij zelfs het Saoedische vorstenhuis als een stel hypocrieten zag, omdat die Amerikaanse troepen in Saoedi-Arabië laten legeren; de VS kreeg vanaf de eerste golfoorlog toestemming om allerlei legerbases op te zetten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Ikje Ergens

Ook in tenminste een ander betoog stelt Hamid – ik zeg het even kort door de bocht, maar m.i. is dit echt zijn punt – dat democratisering in islamitische landen via islamistische regeringen zal moeten, omdat er nu eenmaal (blijkt uit peilingen) zo’n breed draagvlak voor is.

Ik vind het ergerlijk dat Hamid daar zo strikt pragmatisch, zelfs schijnbaar ‘waardenvrij’ tegenover staat (vergelijk hierboven het zinnetje: “This isn’t necessarily bad or good. It just is.”) Ik bespeur bij hem – maar hou me ten goede, ik ken zijn werk lang niet goed genoeg en kan me deerlijk vergissen – geen neiging aan zijn publiek uit te leggen dat er een prachtig alternatief is voor de sharia als instrument om tegenwicht te bieden tegen tirannie van zowel de geestelijke stand als de politiek: een grondwet die de rechten van de mens incorporeert. Islamisten willen precies niet zo’n toetssteen ter voorkoming van teveel macht van religieuze leiders en regeringen; hooguit willen ze de grondwet gebruiken – geleidelijk veranderen – om (zoals Prediker al zegt) godsdienstige voorschriften meer invloed te geven. Mohammed Morsi riep niet zomaar tijdens campagnebijeenkomsten “de Koran is onze grondwet!”

In het betoog van Hamid schittert het begrip “constitution” in directe relatie met algemene “human rights” door afwezigheid.

De ontwikkeling in Tunesië – die ik niet volg – lijkt op dit vlak bijzonder interessant. Misschien iets voor een (verder) verhelderend stuk op Sargasso?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 mvries512

@8: Antikolonialisme zoals in ‘kolonialisme is slecht behalve als wij het doen’?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Arjan Fernhout

@8: Zoals Prediker zegt, kun je al-Afghani op allerlei manieren wegzetten (maar niet zoals Prediker dat op zijn vorige blogs deed). Een voorzichtige poging: Bij al-Afghani zit ik, na lezing van ‘Op de ruïnes van het imperialisme’ van Pankaj Mishra over al-Afghani (bijna de helft van de 140 voetnoten in dit stuk waarop Mishra zich baseert komt van Nikki Keddie) meer te denken aan ‘mimetische begeerte’ (Paul Girard) dan iets wat aanleiding zou hebben gegeven tot islamistisch extremisme: ‘wij verlangen wat anderen verlangen.’ Prediker had weliswaar gelijk dat al-Afghani nooit als geheim agent van het perfide Albion heeft gediend, maar niet dat hij zich niet daarvoor wel degelijk aangeboden heeft. Hij werd afgewezen door de Britse geheime dienst. Vervolgens wendde hij zich op dezelfde manier tot de Fransen, omdat deze als enige (blanke) overheerser zijn blad ‘The Indussoluble Bond’ niet verbood (dit uit de voetnoten van ‘Devil’s Game – how the US helped unleash fundamentalist islam,’ van Robert Dreyfuss, die zich op meerdere studies baseert). Overigens is het juist Keddie die nauwkeurig aangeeft hoe al-Afghani meewerkte met de Britten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Prediker

Prediker had weliswaar gelijk dat al-Afghani nooit als geheim agent van het perfide Albion heeft gediend…

@12 Zoals jij bij hoog en bij laag volhield, omdat je in al-Afghani coûte-que-coûte een soort prototype van Osama bin Laden wilde zien.

…maar niet dat hij zich niet daarvoor wel degelijk aangeboden heeft.

Tja, wat schreef ik nou destijds?

Dat sluit natuurlijk niet uit dat hij de Britten op enig moment voor zijn karretje heeft gespannen door hen voor te houden dat hij wel propaganda kon maken tegen de Russen in ruil voor financiële steun. Je moet je fondsen ergens werven, en waarom dan niet bij de vijand?

Dat had ik dus goed ingeschat. Leuk dat je er inmiddels ook achter bent.

Feit is dat Al-Afghani er zijn werkzame leven lang een anti-Britse, anti-imperialistische agenda op nahield, zoals ik je toen al aan je verstand probeerde te brengen (maar wat je niet van me wilde aannemen); en dat hij zijn diensten aan zo’n beetje iedereen aanbood waarvan hij dacht dat die al-Afghani’s agenda kon bevorderen.

Dus als Hans Jansen in zijn inaugurele rede zegt..

Al-Afghani’s ideologie was in feite een min of meer normale anti-koloniale ideologie die zich richtte tegen de vreemde overheersing door de niet-moslimse buitenlanders die het in de islamitische wereld voor het zeggen hadden gekregen.

..dan heeft hij daar volkomen gelijk in.

Grappig genoeg was dat nou juist wat jij bekritiseerde omdat je bij ene meneer Dreyfuss had gelezen dat Al-Afghani eigenlijk een Britse spion was die een pro-Britse, pan-islamitische beweging op moest zetten.

Inmiddels ben je van het idee af dat Afghani een Britse spion was, maar je hebt daar blijkbaar niet uit geleerd een paar toontjes lager te zingen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Tinbergen

Prediker, de genuanceerde achtergronden die u geeft – zeer interessant. Toch soms neigt het wel ver naar het filosofische, naar mijn mening. Mag ik daar met relevante bronnen concrete zaken aan toevoegen; een objectiever beeld, ter nuancering.

Gezien de tsunami aan geld, wapentuig, NAVO-steun, PR en propaganda naar en voor de jihadisten –
is het niet terecht de zgn. terreur ‘de moslims’ te verwijten.

U zou zich toch echt beter informeren over het gebruik van de islam als dekmantel voor de NAVO-imperialistische agenda. De NAVO gebruikte Tim Osman en z’n jihad-front al in de Balkanoorlog.
Die oorlog is 100% succesvol geweest. Versplintering, marionetten-regeringen installeren; Rusland provoceren – en voortdurend verder naar het Oosten opschuiven. Met democratie noch mensenrechten heeft het iets te maken. Integendeel.

Irak ondergaat hetzelfde recept. Balkanisering. Syrie dito.

De aanvallen op IS – oorlogspropaganda. IS = ‘us’, IS = VS. Als het uitkomt laten ze hun proxy legers gewoon omdraaien. Vijand wordt beste bondgenoot – of omgekeerd.
De proxy legers krijgen naar believen ’total make over’, rebranding’. Al-Qeada wordt AQIM, wordt Al-Nusra, enzovoorts.

En echt niet voor onze vrijheid, noch veiligheid. Als we zo dom zijn, om deze leugens te geloven — dat komt prachtig uit. Mooie kans om die proxy legers naar de EU te sturen. ‘Fuck the EU’ – ook die hadden die naive Europeanen niet door. Zat ‘bruikbare idioten’ die in ruil voor vette baantjes de EU van binnenuit helpen slopen. (Koenders, Timmermans, v. Balen, Pechtold, c.s.).

Wie niet horen wil, die moet maar voelen. CHarlie HEB je ‘m DOor
Daar zagen we de jihadisten zich opeens nogal anders gedragen dan we van ze ‘gewend’ zijn.
Normaal blazen die zich zelf op, en vernielen alles op hun pad.

In Parijs totaal niet. De televisie stond al klaar om de boel te filmen. Die gasten lieten de kijkers weten wat dat ze de profeet hadden gewroken.
Ipv. het op een lópen te zetten, niet meer omkijken, en maken dat je wegkomt. Nee, die gasten praten eerst nog even naar de TV kijker. Net de Truman Show.

9/11, MH17 – hetzelfde patroon. Terwijl wij 24/7 worden verveeld met mediahysterie wordt onze aandacht afgeleid van ‘moves’ van de globalisten elders op de slagvelden die zij aanrichten.
Enig journalistieke research; bingo!

Onze media doen onze vrijheid en democratie meer schade dan alle jihadisten bij elkaar. ~
Enige journalistieke research leert dat de opgepakte verdachten – die eerst nog wonderbaarlijk er vandoor konden gaan!?! – al bekenden waren van de CIA; voor de CIA in Syrie hebben gemoord.
In een bliksemactie doen onze overheden precies wat wij niet willen. Namelijk inleveren van onze vrijheid. De blauwdruk voor de politiestaat, die al klaar lag, werd meteen uitgerold. Het plan voor de oplage van 3 miljoen (30x meer dan normaal) werd binnen 3 werkdagen gerealiseerd – een al jaren nagenoeg failliet spotblaadje! Nu ook in tenminste 5 verschillende talen!

“Volgens bronnen uit Israel hebben de NAVO en Turkije duizenden islamitische strijders geworven als vrijwilligers voor de strijd in landen in het Midden Oosten. Het Turkse leger zorgde voor een dak boven hun hoofd, trainde hen en zorgde voor een veilige doorgang naar Syrië (Debkafile, 31 augustus 2011).
De NAVO speelde ook een sleutelrol bij de wapenlevering aan Al Qaida strijders in de regio van Aleppo.

De NAVO en een aantal regeringen uit Europa (vooral Engeland) vervoeren per vliegtuig zwaar materieel naar de Syrische rebellen om het leger van Syrië mee te helpen aanvallen. De eerste vrachten landen op maandagnacht 17 juni [2013] en vroeg in de ochtend van dinsdag in Turkije en Jordanië. Raketten en jeeps met kanonnen worden naar Zuid Syrië en Aleppo in het noordwesten gebracht (Debkafile, 18 juni, 2013).

Uit ander bronnen blijkt dat er zeker 160 cargo vluchten oorlogstuig door de NAVO naar Qatar, Turkije, S.A. , Libanon en Jordanie zijn gevlogen – voor de rebellen (doodseskaders): IS, Al-Nusra, Al-Qaeda, e.v.a..
Volgens een Noorse wapenexpert gaat het om zeker 3.500 ton oorlogstuig! (n.b. No limits, kennelijk. Blame it on the muslims!!)

ANKARA, Turkey — The United States and Turkey have agreed tentatively to start joint training of Syrian rebel fighters in March but have put off the question of defining the enemy – the government of President Bashar Assad or Islamist extremists – the Turkish Foreign Ministry said Monday.

Read more here: http://www.mcclatchydc.com/2015/01/05/252034/us-turkey-agree-to-syrian-rebel.html#storylink=cpy

http://www.nytimes.com/2013/03/25/world/middleeast/arms-airlift-to-syrian-rebels-expands-with-cia-aid.html?_r=0

“The New York Times found that most of the arms supplied with U.S. approval “are going to hard-line Islamic jihadists, ” http://www.nafeezahmed.com/2013/08/special-report-syria-intervention-plans.html

Koenders, en die ander clowns, die waren vorige week toch zo voor vrijheid? Voor een week dan kennelijk. Nu zit dat tuig in Ryahd, om te huilen voor het overlijden van een oorlogsmisdadiger, tevens dictator (zie bronnen boven voor de vette hand in de bewapening van de doodseskaders in m.n. Syrië en Irak.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Arjan Fernhout

@13: Daar gaan we weer. Ik heb nooit gezegd, of beter gezegd: Robert Dreyfuss geciteerd als dat deze al-Afghani neerzet als een Britse spion. Pas nou op. You are barking up the wrong tree.

Hier een tekstje van Keddie: ”The continued strength of the Sudanese Mahdi, culminating in his capture of Khartoum and the death of General Gordon in January 1885, provided a background for attempted negotiations on the Sudanese question by Great Britain in which Wilfrid Blunt tried to involve Afghani. Blunt had ties, through birth and background, with important men in both the Liberal and Conservative parties.”

Probeer nu eens goed te lezen wat anderen schrijven.

Als je nu nog doorgaat … than you are barking up the right tree … voor zover ik zin heb om daar als monster uit te komen om je in tweeën te bijten. Think before … niet dat dit blog zo slecht is, ijverige jongen :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 mvries512

Het selectieve geheugen in islamitische landen is ook een probleem. Men herinnert zich hoe een groot deel van de islamitische wereld werd gekoloniseerd door de westerse/Europese (in hun ogen christelijke) wereld.

Maar men vergeet voor het gemak dat men zelf daarvoor ook een groot deel van de wereld (Noord/Oost Afrika, Arabië, Levant, Iran, Indus, Zuid/Oost Azië) heeft gekoloniseerd, met bruut geweld vergelijkbaar met wat ‘wij’ deden in de Amerikas.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 analist

@16: met bruut geweld vergelijkbaar met wat ‘wij’ deden in de Amerikas.

De islamieten hebben ook India zo goed als ontvolkt? Vandaar dat er vandaag de dag nog zo weinig inheemse Indiers zijn.

  • Vorige discussie