There is one solution: the exit of Germany from the eurozone or the division of the eurozone into two subregions. (Sunday Telegraph)
Aan het woord is Joseph Stiglitz, voormalig Wereldbank econoom en Nobelprijswinnaar die afgelopen zondag een update van zijn boek Freefall presenteerde. In een interview met de Sunday Telegraph waarschuwt hij dat Spanje in een ´dodelijke spiraal´ terecht kan komen als het moet vasthouden aan de (dure) euro en zodoende haar export niet kan vergroten. Spanje zou een vergelijkbare crisis kunnen beleven als Argentinië in 2001. Pas toen daar de peso werd losgekoppeld van de dollar krabbelde het land weer overeind. Om dit te voorkomen moet de euro drastisch hervormd worden, beter nu de mislukking erkennen dan later opgezadeld met nog meer werkloosheid en ellende zo stelt Stiglitz. Ook het IMF liet in haar derde World Economic Outlook van 2010 doorschemeren dat Europa niet hoeft te rekenen op herstel. Bezuinigingen om begrotingstekorten terug te dringen zullen de Zuid Europese landen langzaam verstikken, juist het opgeven van de euro-discipline geeft deze landen lucht om beweegruimte om zich weer te herstellen.
Reacties (7)
Correctie: Spanje exporteert wel, maar vooral binnen de EU (70% van de export is in de EU linkje, oude data (2006). Het probleem met spanje is dat als ze zich een weg uit de crisis willen exporteren, ze dat niet kunnen doen door hun de waarde van hun munt te verlagen (zoals de chinezen doen), maar door hun arbeidskosten te verminderen (door de lonen te verlagen). Dat laatste is een pijnlijke operatie, ook omdat veel [private] schulden daardoor veel moeilijker (of niet) aflosbaar zullen worden.
Met een ‘zeuro’ en een ‘neuro’ zou je de middellandse zee-landen hun traditionele devaluatie-beleid kunnen geven, en de noordelijke landen hun ‘harde’ munt.
Volgens mij loopt het boek van Stiglitz al weer aardig achter de feiten aan, maar moet het toch gepromoot (want het is nu eenmaal gedrukt en de warenhuizen moeten leeg), of lul ik nu maar wat ?
Dit citaat klopt niet: hij zegt eerst “There is one solution” en geeft ons vervolgens TWEE keuzes.
@1: De export van Spanje valt wel fors tegen (ze hebben een enorm handelstekort, volgens je linkje 90 miljard, dat is meer dan de helft van de waarde van hun export), dus zoveel correctie is dat niet.
Of inflatie (dankzij een eigen munt) de redding brengt is maar de vraag: Dat zal wel helpen aan de handelsbalans (maar dan minstens zozeer omdat de import de nek om gedraaid wordt, wat dan weer vooral ten koste gaat van andere EU-landen), maar doet de EU als geheel geen goed en vermindert dus de wil/mogelijkheden van andere EU-landen om Spanje (en andere brekebenen) te steunen.
Overigens lijkt een eenzijdig uittreden van Duitsland uit de euro me desastreus voor Nederland, tenzij het mee gaat.
ik vraag me af of Stiglitz gelijk heeft.
ten eerste is volgens mij de situatie niet te vergelijken met Argentinie. De valuta crisis in Argentinie ontstond omdat mensen in en buiten Argentinie geen vertrouwen meer hadden in de peso en alleen nog dollars wilden. En Argentinie leende in dollars. In Spanje zie ik niemand uit de euro vluchten en bijvoorbeeld spaargelden omzetten in dollars.
ten tweede is de crisis een schulden crisis, niet een concurrentie crisis. Als Spanje niet zoveel geld had geleend voor hun huizen zeepbel en consumptie, geld geleend door andere EU landen (tegen te lage rente), dan was deze situatie niet ontstaan. Het handelstekort is in feite ontstaan door Spanje geld te lenen, niet doordat ze niet zouden kunnen concurreren, want de export met de EU is al jaren stabiel.
ten derde is een hoge werkeloosheid niets nieuws voor spanje, met de peseta had men ook werkeloosheidspercentages ronde de 20%. Dat de werkeloosheid nu zo hoog is komt mede doordat men tijdens de huizen boom miljoenen immigranten heeft toegelaten uit o.a. Zuid Amerika.
In feite kun je de situatie in Spanje het beste vergelijken met de situatie in de VS: huizenboom en bust, schulden en handelstekort. Maar volgens mij zoeken economen als Stiglitz (en Krugman die hetzelfde roept) in de VS de oplossing niet in de dollar. De VS heeft ook nauwelijks controle over de dollar koers. Waarom wel bij Spanje?
De oplossing is volgens mij dat Spanje, overheid en banken, schulden moeten afschrijven. Ze moeten gewoon erkennen dat ze die niet terug kunnen betalen. Maar dat mag niet van de EU en de rest van de wereld, want men is bang dat dit andere landen meetrekt in een nieuwe bankencrisis. Dus moet Spanje nu bloeden. Griekenland en Ierland idem.
De export van Spanje valt wel fors tegen (ze hebben een enorm handelstekort, volgens je linkje 90 miljard, dat is meer dan de helft van de waarde van hun export), dus zoveel correctie is dat niet.
Is dat geen argument *voor* devaluatie?
@KB:
De oplossing is volgens mij dat Spanje, overheid en banken, schulden moeten afschrijven. Ze moeten gewoon erkennen dat ze die niet terug kunnen betalen.
Die oplossing is ontzettend veel schadelijker dan wat Stiglitz voorstelt.
@2: Altijd…
De situatie van Spanje is erg vergelijkbaar met die in de VS. De binnenlandse groei werd voor een groot deel gedreven door de explosie in de bouw en consumptief krediet.
Door de lage rente en voor Europa zeer losse eisen voor hypotheken (3 ton lenen met een voor Nederland vergeleken minder dan modaal salaris was aan de orde van de dag) stortte iedereen zich op de huizenmarkt met alle gevolgen van dien.
Het verschil in de huidge werkeloosheidcijfers met voorheen is wel dat dit zich in alle lagen en regios voordoet. Zelf heb ik een tijdje in Barcelona gewoond en bijna iedereen is echt werkeloos.
Daarnaast hebben de Spaanse banken dan wel de stresstesten overleeft, maar wel door bijzonder creatieve oplossingen ism de centrale bank.
Al met al een zeer lastige situatie daar. Gecombineerd met de noodzakelijke harde bezuinigingsmaatregelen een potentieel kruitvat.