Quote du Jour | Gouden Eeuw Wetenschap?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

SargQdJ09Over the last few years, I have definitely noticed a shift in the public’s attitude towards science: from viewing it as a useful sideline in society to a cause worth fighting for, which has the power to change society for the better. (Guardian)

Natuurkundige Brian Cox dagdroomt met een paar andere wetenschappers van een “Nieuwe Gouden Eeuw voor de Wetenschap”. Ze zien allerlei signalen in de samenleving dat mensen meer interesse en waardering krijgen voor wetenschap. Onderandere de prille successen van de Large Hadron Collider zouden bijdragen aan de populariteit van wetenschap.

Beste ozo waardevolle wetenschappers: dream on. In een tijd dat (burger)journalisten wetenschappelijk klimaatonderzoek ridiculiseren en met opzet verkeerd weergeven, de boekhandel vijf keer zoveel planken inruimt voor boeken over esotorie i.p.v. geografie, Jomanda en Char vrijuit gaan en volle zalen trekken én de burger wanneer het haar uitkomt wetenschappelijk onderzoek afdoet als ‘ook maar een mening’ gaat die gouden eeuw er niet komen. De Gouden Eeuw voor de Wetenschap was de twintigste eeuw: de eeuw van de maanlanding en de zelfgebouwde buizenradio, de eeuw van Meccano en Abdul Kahn.

Reacties (30)

#1 Peter

Lol: dat van de maanlanding zet je er met opzet tussen, toch?
Aanvullend: bij jullie collega’s staat een fraai filmpje in dit artikel (symphony of science). Daar wordt ook aardig wat in weggedroomd.

Terug naar het onderwerp: denk je echt dat wetenschap in de vorige eeuw veel populairder èn serieuzer behandeld werd?
Door een select gezelschapje dan…

  • Volgende discussie
#2 Herman

In een tijd dat (burger)journalisten wetenschappelijk klimaatonderzoek ridiculiseren en met opzet verkeerd weergeven, de boekhandel vijf keer zoveel planken inruimt voor boeken over esotorie i.p.v. geografie, Jomanda en Char vrijuit gaan en volle zalen trekken én de burger wanneer het haar uitkomt wetenschappelijk onderzoek afdoet als ‘ook maar een mening’ gaat die gouden eeuw er niet komen.

Actie roept reactie op. Dus al die aanvallen op de wetenschap, die interesse in esoterie en Char en het gemak waarmee omgegaan wordt met resultaten van wetenschappelijk onderzoek zorgen ervoor dat het deel van de bevolking dat belang hecht aan rationaliteit gesterkt wordt in de verdediging van de wetenschap. Het moeten en kunnen verwerpen van deze kritiek zal de wetenschap dus uiteindelijk alleen maar sterken.

Vergeet ook niet dat het deel van de Nederlandse bevolking dat de wetenschap wel omarmt altijd nog een meerderheid is. De GeenStijl-reaguurders van deze wereld zijn weliswaar luidruchtig, maar in de minderheid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Carlos

Peter, wetenschap had in de 20ste eeuw veel meer autoriteit en vond navolging op miljoenen (jongens)kamers met zelfbouw radio’s, lampjes, weerstanden en natrium waterbommetjes. Nu is er minder autoriteit en meer kritiek, dat hoeft opzich niet verkeerd te zijn alleen je ziet wel dat de kritiek gestoeld is op desinteresse, (bij)geloof, ressentiment en apathie.

Herman, dank je wel voor de geruststellende woorden. Ook al denk ik dat je de werkelijkheid iets te rooskleurig voorstelt zal ik proberen mij minder te fixeren op de emmer met poep die TMG heet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Faltung

Warhoofden heb je in elke eeuw – dat ze zichtbaarder zijn dan voorheen komt wellicht doordat omdat iedereen nu toegang heeft tot een opleiding – wat ik overigens niet afkeur. Het lijkt het me een onschuldig verschijnsel, zolang ze het niet voor het zeggen krijgen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 KJ

Ik deel het cynisme van Carlos niet; kennis heeft, mede d.m.v. internet, een explosie van verkrijgbaarheid ondergaan. Dat dat ook geldt voor onzin, doet daar niks aan af. Volgens mij verwart Carlos zijn politieke idealen en doelen met de staat van de wereld; omdat er toevallig heel veel onzin verkrijgbaar was over zijn pet-subject – klimaatverandering – gaan we allemaal morgen al naar de verdoemenis.

In 1 miniscuul deel ben ik het wel met hem eens: de overheid zou wel wat duidelijker signalen af mogen geven. Maar ja, we worden in dit land de facto al tien jaar lang niet meer geregeerd, dus dat geldt voor alles. En dat komt niet door de pro- of de contra-wetenschappers. Dat komt door JP.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 JSK

Moet het toch wel een beetje eens zijn met KJ: het is vooral Carlos’ soort wetenschapper die niet meer serieus genomen wordt. Daarentegen is er veel interesse voor de medisch-biologische en computerwetenschappen, zelfs onder jeugd. Maar de wetenschapper-activist, die is tegenwoordig wel uit ja.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Carlos

zei JSK, de econoom…
(wederom enkel maar weer ad homimen provoceren wat je doet JSK al vijf jaar lang…)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 JSK

Has it been that long? Je gaat helaas niet vooruit.

Sorry hoor, maar sociaal geografen staan niet hoger dan economen in academische hierarchie, in tegendeel zou ik zeggen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Carlos

sociaal geograaf??!!!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Horst Grogmuller

Volgens mij heeft KJ wel een puntje als je kijkt naar de ArXiv en zo, maar het nadeel is dat het voor De Eenvoudige Reaguurder meestal niet meer te snappen is. (Niet sociale-) Wetenschap is te moeilijk geworden voor Ons Soort Mensen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 JSK

Ben je doof???

Je geeft trouwens een perfecte illustratie van waarom wetenschappers de laatste decennia in populariteit hebben ingeboet: je kan wel als in #7 neerkijken op niet-wetenschappers maar waarom zouden die mensen dan naar je luisteren? Ik bedoel: als je *echt* zo slim bent snap je daar toch ook wel de logica van?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Crachàt

Het dédain van de reacties bevestigt weergaloos de stelling van Carlos.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 JSK

De stelling was toch niet “er wordt neer gekeken op Carlos van Sargasso”?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Crachàt

nee.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 KJ

@Crachàt; Dat zou alleen maar kloppen als Carlos bovenstaand stukje als wetenschapper en als wetenschap geschreven had. Dan mis ik toch iets te veel bronvermeldingen en review-pointers.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Carlos

Het is algemene teneur van de ziekers, en verder ben ik er wel klaar mee.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 KJ

@Carlos; Ik weet niet of ik nu wel of niet als ‘zieker’ gezien wordt – volgens mij waren mijn bijdragen hierboven redelijk genuanceerd. Maar meer in het algemeen: weet je wel zeker dat je een weblog wil runnen dan ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Bismarck

Ik zou zeggen, de Gouden Eeuw voor de wetenschap was de 19e eeuw, toen men daadwerkelijk nog dacht dat alle nieuwe ontdekkingen voor de verbetering van de mensheid zouden worden ingezet. In de twintigste wisten ze na twee wereldoorlogen en alles wat daar omheen gebeurde wel beter.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 vander F

@Bismarck,
lijkt me ook,
Adorno en Horkheimer verklaarden in ’47, in Dialektik der Aufklärung, de verlichting en z’n positivistische hoop al een dood paard.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 MaxM

Brian Cox kan je zo heerlijk mee sleuren in onschuldige verwondering. Dat is erg belangrijk om nieuwe generaties enthousiast te maken. Ik hoop dat hij gelijk krijgt en niet al die gefrustreerde wikiwijze azijnzeikers die sinds web 2.0 zichzelf wijsmaken dat hun meningen ook valide is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Karsa Orlong

Ik denk wat Brian Cox bedoelt en waar ie wellicht ook een punt heeft is dat wetenschap tegenwoordig veel actiever is in het verkopen van zichzelf. Bijvoorbeeld Robert Dijkgraaf bij DWDD. En dit is nodig vanwege wat Carlos aangeeft het verlies van wetenschap als vanzelfsprekende autoriteit. En Cox meent het idee te hebben dat dit werkt. En wellicht heeft ie nog gelijk ook. Ik zie om de haverklap linkjes op nu.nl die naar press-releases rond een of andere publicatie verwijzen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 JSK

En dit is nodig vanwege wat Carlos aangeeft het verlies van wetenschap als vanzelfsprekende autoriteit.

Ben ik te Nederlands als ik dat iets goeds vind? Wetenschappers die automatisch het label ‘wijs man/vrouw’ opgeplakt krijgen worden daar toch alleen maar lui van.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Bismarck

@22: Op zich misschien wel, maar het gevolg is dat vooral wetenschappers die zich goed kunnen verkopen kansen krijgen. Dat zijn niet noodzakelijkerwijs ook de wetenschappers die goed bezig zijn. Daarnaast krijg je nu de gekke situatie dat wetenschap (net als bijna alles tegenwoordig) meer een popuriteitscontest is dan een zoektocht naar meer kennis en begrip.

Daarnaast had de wetenschap een vrij aardig zelfzuiverende werking (te luie mensen raakten achter, slechte onderzoekers gingen exit, niet kloppende theorieën werden aangepast). Tegenwoordig krijgen charlatans als ze maar mediageniek zijn (of zich conformeren aan bepaalde niet-wetenschappelijke stromen, denk bv. aan ID, rokerslobby), genoeg kansen (geld, publicaties, zelfs politieke credibiliteit) om gezellig door te gaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Karsa Orlong

@Bismarck. Ik herken mij grotendeels niet in de situatie die jij nu schetst. De wetenschap heeft nog steeds een aardige zelfzuiverende werking. En slechte onderzoekers konden gewoon rustig 20 jaar lang universitair medewerker zijn (en dus niet exit). En bovendien is er nog steeds wel redelijk te leven als wetenschapper zonder een uitzonderlijk goede koopman te zijn. De relatie met de maatschappij is inderdaad wel anders. En dat heeft repurcussies maar die zijn niet zo duidelijk overwegend goed danwel slecht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Hal Incandenza

Volgens mij was de Gouden Eeuw van de wetenschap wat Nederland betreft toch vooral de Gouden Eeuw.

@Vanderf
Dat is wel heel kort door de bocht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 zmoc

Ik las van de week een stukje over religie en agressie; ongeloof zou tot geweld leiden. De auteur haalde Stalin en Hitler erbij om zijn betoog kracht bij te zetten. Maar eigenlijk was dat ook meteen zijn argumentatie. De argumentatie van dit stukje over wetenschap is ongeveer net zo sterk.

De stelling van genoemde wetenschappers valt evenmin te onderbouwen als te weerspreken met argumenten van de orde waar je mee komt. De samenstelling van de handelsvoorraad van boekhandels is geen enkele indicatie. Hetzelfde geldt voor de populariteit van Jomanda en de hele “klimaat-hetze”.

Nee, Brian Cox zou wel eens gelijk kunnen hebben. De populariteit van (popi-)wetenschappelijke magazines, websites en twitteraars is waarschijnlijk op een nooit eerder vertoond niveau. Volgens mij kletsen we ook hier vrijwel dagelijks over wetenschappelijke onderwerpen. Het simpele feit dat informatie in voortdurend toenemende mate toegankelijk is, is op zichzelf waarschijnlijk al meer dan voldoende om een toegenomen interesse in juist die informatie te bewerkstelligen.

Neemt niet weg dat er inderdaad een steeds grotere groep domme schreeuwlelijkerds lijkt te zijn die niet logisch kunnen of willen redeneren en toch menen zich een krachtige mening over wetenschappelijke onderwerpen te moeten aanmeten. Maar wellicht dat juist (de omvang/zichtbaarheid van) die groep a-wetenschappelijke schreeuwlelijkerds een indicatie is dat het prima gaat met de wetenschap en de interesse ervoor.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 HansR

…kennis heeft, mede d.m.v. internet, een explosie van verkrijgbaarheid ondergaan.
(KJ in #5, gesteund door JSK en anderen)

Maar laten we eerlijk wezen: kennis is geen wetenschap. Wetenschap is een state of mind. Uitkomsten van die elite die goed wetenschappelijk na kan denken is inderdaad te vinden op het internet, maar het feit dat je die kunt lezen en dat die te lezen is, maakt niet dat de wetenschap zich verbreidt. Het maakt alleen dat er vele malen meer gezeurd wordt over de resultaten van wetenschap.

Want wetenschap is ook maar een mening weet je wel…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Dr Banner

De 20e eeuw was een tijd van segregatie en verzuiling binnen de wetenschap. Sinds de fin-de-siecle/in dit eerste 21e eeuwse decennium is dat aan het terugbuigen. Zowel van buiten (hierboven min of meer beschreven) als van binnen uit (wordt niet gezien door opgekookte kikkers) zijn er krachten die dat bewerkstelligen. De status van wetenschap verandert hierdoor, de kwetsbaarheid ook, maar het is wel vooruitgang – of je het leuk vindt of niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Crachàt

kweetni, Hal:
Op het einde van de 16e en het begin van de 17e eeuw had de Amsterdamse bourgeoisie een levensverwachting bij de geboorte van maar 25 jaar. Tegen het einde van de 17e eeuw – let wel onze Gouden Eeuw – was het iets gestegen, tot ongeveer 31 jaar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Rik

Beste Carlos, je eigen argument bevestigd juist dat er grote dingen staan te gebeuren:

——-
Beste ozo waardevolle wetenschappers: dream on. In een tijd dat (burger)journalisten wetenschappelijk klimaatonderzoek ridiculiseren en met opzet verkeerd weergeven, de boekhandel vijf keer zoveel planken inruimt voor boeken over esotorie i.p.v. geografie, Jomanda en Char vrijuit gaan en volle zalen trekken én de burger wanneer het haar uitkomt wetenschappelijk onderzoek afdoet als ‘ook maar een mening’ gaat die gouden eeuw er niet komen. De Gouden Eeuw voor de Wetenschap was de twintigste eeuw: de eeuw van de maanlanding en de zelfgebouwde buizenradio, de eeuw van Meccano en Abdul Kahn.
——

Ik vind wetenschapsgeschiedenis een interessant onderwerp en lees er zo nu en dan een boek over. Juist als er publieke discussie is over een wetenschappelijk onderwerp geeft dat aan dat er dingen gaan gebeuren. (En of je die discussie nou positief of negatief opvat, tsja dat is dan een ‘mening’). (Aanhangers van) Newton en Huygens hebben decenia met modder gegooid over welke theorie nou waar was.
Paleontologen hebben in de begintijd van die wetenschap elkaar op allerlei manieren publiekelijk zwart lopen maken. Meestal staat er ook wel wat op het spel, twijfels aan het beeld van de wereld volgens de machtige kerk… of aanschoppen tegen het mantra van continue economische groei uiterraard.

  • Vorige discussie