Dit is de vierde gastbijdrage van Hoite Vellema, oud-student Internationale Betrekkingen aan de UvA.
Hoewel we in Nederland geen republiek hebben (ons staatshoofd blijft helaas een Oranje), zijn we al jaren op zoek naar een sterke man, of vrouw natuurlijk. Vanaf de dagen van Fortuyn blijkt de enorme aantrekkingskracht van die sterke man. Hoewel Fortuyn, charmant en eloquent als hij was, feitelijk geen politiek programma met enige substantie vertegenwoordigde groeide zijn aanhang binnen de kortste keren tot een ongekende omvang. Nooit eerder in onze gezapige democratie wist iemand in zo’n korte tijd zo’n grote aanhang te verwerven. Nota bene zonder ideologische basis, maar met politiek sexappeal.
Sindsdien hebben we de opkomst gezien van Wilders en zijn PVV, nú met dank aan de aanklacht zelfs tot 23 zetels. En ook de opkomst en afgang van Rita Tovenaar tot maximaal 29 zetels en weer terug.
Eén ding hebben ze allemaal gemeen: ze hebben alle drie een sterke vrouw of man met een conservatief en in mijn ogen visionair gehandicapt programma. De vraag is of we juist daar behoefte aan hebben. Hebben we wel behoefte aan een stroming vol nationale trots, maar met zoveel negatieve gevoelens uit de onderbuik? Het lijkt soms alsof we in een wereld vol misantropen beland zijn, cynisch en onverschillig over iedereen buiten de eigen kring. De kogel moet door de Linkse Kerk en Wilders moet zijn xenofobische mond houden. Het is maar net aan wie je het vraagt en meestal zit er niets tussenin.
Daarbij heerst in Nederland nog steeds de verstikkende romantiek van het verleden. Achterom kijken in plaats van vooruit. Het Nederland zoals het ooit was en niet het nieuwe Nederland zoals het onherroepelijk gaat zijn. Alle pessimisten ten spijt hebben we het ermee te doen. Ja, nieuwkomers moeten zich aanpassen en de taal leren en het is goed dat juist dát steeds meer van hun wordt verlangd. Maar Nederland is ook al veranderd, dat hoef je niet prettig te vinden, maar het is zo. En, zolang men zich binnen de regels van de maatschappij en de wet beweegt hebben we dat ook te accepteren.
Ik denk dat we misschien kunnen meeliften op de Amerikaanse golf. Na 25 jaar van conservatisme, hebben de kiezers in de Verenigde Staten gekozen voor de hoop. Voor een nieuw tijdperk, voor het positivisme, voor een betere toekomst. De les van de Amerikaanse verkiezingen is voor mij dan ook dat een boodschap van hoop werkt. Dat een nieuwe maatschappelijke beweging kan ontstaan. Daarom heeft Nederland zijn eigen Obama nodig, iemand die de massa ertoe kan bewegen van de bank en in actie te komen.
Dat is populistisch, maar ik zou het toejuichen als er een politicus in Nederland zou opstaan die een brede volksbeweging kan mobiliseren. Niet vanuit een nationalistisch conservatisme maar vanuit pragmatisch positivisme. Een politicus die de beste oplossing durft te zoeken. Iemand die buiten de kaders van ideologische verblinding kan denken. Te lang zit de Nederlandse politiek al vastgeroest langs de scheidslijnen van de verzuiling en veel kiezers hebben hun geloof in de gevestigde orde verloren. We hebben een politicus nodig met de bevlogenheid van Halsema, de retorische vaardigheid van Pechtold en het charisma van Fortuyn. Het wachten is op onze eigen Obama, een politicus die onze hoop teruggeeft.
Reacties (15)
Ik stem op jou Hoite. Maar vind hockeyhoofd kereltje, van de parelkettingenpartij zonder kroonjuwelen, niet zo’n sterk voorbeeld. Ook Femke spreekt niet tot de verbeelding. Geloof niet dat ik een goed Nederlans voorbeeld heb. Al mag ik persoonlijk Wouter Bos graag horen. Zeer intelligent en kan uitstekend uit zijn woorden komen.
O die foto is geweldig…
HAHAHA!
http://bitsandpieces.us/wp-content/uploads/2008/06/imagesshopped-2dthe-2dsheriff-2d500x400.jpg
Da’s een kwestie van smaak. Ik hoorde Bos ook altijd graag, maar ik kan me niet vereenzelvigen met zijn gebrek aan consistentie.
Ik ben wel blij jouw stem alvast binnen te hebben. Misschien ligt er nog een mooie toekomst als verlicht despoot voor me in het verschiet ;).
@2
Grijns, lekker messiaans.
Nou, daar wordt al weer fijn vier posts lang kritiekloos gezogen. Dat kan zo niet langer: Hoite, je stukje is a) kenmerkend voor de linkse obsessie met rechts populisme, b) probeert mee te liften op dat Obama gedoe hoewel de goede man waarschijnlijk niet eens weet waar Nederland ligt, en c) geeft weinig inzicht in wat het nu precies is wat je zo stoort aan het huidige politieke klimaat (omkijken naar het verleden ? en wat doen die nieuwkomers opeens onaangekondigd midden in je betoog ?). Eigenlijk is alleen de laatste zin helder – maar om nou een betoog te schrijven van een enkele zin…
Laat ik even wat dingen tegenwerpen en constructief wezen enzo:
– Marijnissen was net zo’n populist als Fortuijn; een boel zeer eloquent, vrij extreem gepraat, maar geen wol, zelfs niet toen het hem onder de neus geduwd werd. God, wat kon die man spreken !
– De linkse obsessie met rechts populisme begint zo langzamerhand pijnlijk duidelijk te maken dat de PvdA gewoon geen standpunten van zichzelf meer over heeft. Ooit (in de jaren negentig nog) had ze er drie: arbeid/economisch beleid, millieu, en emancipatie. Kok gooide de eerste overboord, vervolgens ging iedereen (behalve de boeren van het CDA) er met het millieu vandoor, en bleef de multiculturele samenleving als enige over als een soort gemankeerd, omgevormd ideaal van de PvdA. En toen kwam Pim. En de rest is geschiedenis. De PvdA heeft een ideologie nodig, en moet ophouden met politiek bedrijven op een negatieve manier.
– Obama spiegelen staat je niet. Het stond niemand niet (en vooral Diederik Samson niet), het staat niemand niet, en het zal niemand staan, totdat er iets is – IETS, maakt niet uit wat – dat hier in Nederland vergelijkbaar is. En daarbij is vooral de overgang relevant. We hadden hier geen Bush, dus hebben hier geen Obama nodig (onthoud toch vooral goed dat Obama niet de uitzondering was, maar Bush. Obama is ‘normaal’; dat vergeten sommige mensen wel eens).
@KJ
De nieuwkomers komen er omdat zoveel negativiteit aan het onderwerp (nieuwkomers/integratie)gehangen wordt. Ik heb ze erin gehangen omdat het een symptoom is van het terugkijken.
Op het constructieve gedeelte:
-Marijnissen was ook een populist. Maar wel één met een ideologie, wat je daar verder ook van vindt. Mijn pleidooi is ook voor pragmatisme. Daarnaast heeft de opkomst van Marijnissen en zijn SP wel wat jaren in beslag genomen.
-Wat de PvdA hiermee te maken heeft weet ik niet, ik in ieder geval niets. De PvdA vind ik trouwens ook heel inconsistent, net als jij.
-Volgens mij is Obama niet normaal, maar los daarvan mijn punt hier is niet speciaal spiegelen aan Obama als persoon, maar als allegorie. De beweging die hij (en zijn team) op gang hebben gebracht tijdens de verkiezingen is wel uniek te noemen. Het mobiliseren van zoveel mensen in fysieke en financiële zin is uniek.
oud- student
niet afgestudeerd
dat blijkt
Dat inderdaad exact de strekking ervan.
Ik zie niet in wat het verschil is in ‘ideologisch gehalte’ tussen Marijnissen en Wilders; beide hebben hun ideeen niet in de praktijk kunnen brengen, en Marijnissen weigerde zelfs om dit te doen. Je kunt Wilders wel wegzetten als een one-issue partij, maar dan zal hij zeggen dat je hem zwart probeert te maken en daar heb jij dan vervolgens geen antwoord op. Want de man heeft *wel* een volledig partij-programma. Net zo eentje als de SP.
De PvdA heeft hier in zoverre iets mee te maken, omdat ik dacht dat jij kost-wat-kost de immigratie-kwestie deze discussie in wil slepen. En als er een partij is in Nederland die zich wat dat betreft in de nesten heeft gewerkt, is het de PvdA wel. Ik zie nu dat jij de link tussen immigratie en vroeger wil leggen. Fair enough.
Tot slot denk ik dat je ‘Obama’ met enige studieuze afstandelijkheid dient te bekijken; de hoeveelheid geld was gigantisch, maar a) het resultaat van een gebroken campagne-belofte, en b) gewoon exponentieel in de lijn der verwachting liggend. Bovendien, en daar blijf ik bij, was het niet zozeer de ‘hoop’ van Obama, maar meer de ‘wanhoop’ over Bush, die het resultaat bepaalde. Dat, en de kredietcrisis.
Want stel je nou eens voor, dat het Hillary tegen McCain was, en McCain was nog steeds met dat rare mens uit Alaska op de proppen gekomen, en zij hadden gewonnen. Gewoon omdat mensen een hekel hebben aan de Clinton-clan. En omdat dat rare mens opeens wel bleek een serieuze krant te hebben, en een paspoort. En wel wist wat de (niet bestaande) Bush doctrine was. En de krediet-crisis zichzelf uitstelde tot na November. Er is niet bijster veel voorstellingsvermogen voor nodig om je dat voor te stellen. Dan *nog* zouden mensen opgelucht zijn omdat W eindelijk weg was.
Obama moet nog resultaten behalen, maar Bush is al weg en heeft daarmee al gescoord. Een zekere hoeveelheid van ‘negatieve’ politiek is nodig (niet natuurlijk als je, zoals de PvdA, er niets positiefs tegenover kunt stellen). Mensen in Nederland moeten niet een Obama willen – ze moeten gewoon genoeg hebben van JP en Bos !
@7&8
Met “is” ertussen natuurlijk…
@KJ
Ik bedoelde in klassieke zin ideologisch, maar dit moet geen discussie over semantiek worden. Ik noemde het programma van de PVV conservatief en visionair gehandicapt, da’s een mening. Ik klaag daarin gewoon over de inhoud. De echte programmaloosheid zit/zat natuurlijk bij Fortuyn en TON.
Ik zou heel eerlijk gezegd het immigratiedebat er liever buiten houden. Een zeer overtrokken zaak als je het mij vraagt. Ik had dat dus duidelijk beter moeten doen, mea culpa.
In het kader van de hoop. Ja, de wanhoop was en is een grote factor in de ommezwaai. Aan de andere kant is het ook zo dat ik overzees (bij bekenden) een echt nieuw elan merk, zeker bij degenen met een kleurtje. Daarnaast denk ik dat Obama wel een echte poging doet om een ander soort politiek bedrijven. Gestoeld op (meer..) ethiek en pragmatisme, zie benoemingen buiten de eigen partij, benoemingen die niet door gaan, toenadering tot de wereld, een salarycap voor bankiers etc.
Het was helemaal niet denkbeeldig dat McCain zou winnen totdat de kredietcrisis roet in het eten gooide. (Phew..)
Obama moet het allemaal nog maar bewijzen. Hij heeft een schier onmogelijke taak voor zich. Ik hoop dat hij op zoveel mogelijk punten een nieuwe weg inslaat, maar teleurstellingen zijn onvermijdelijk.
De eerlijkheid gebied me ook te zeggen dat ik liever een goede linkse populist zie dan een rechtse, maar het liefst dus iemand die zich niet al te dogmatisch opstelt. Genoeg van JP en Bos heb ik al een tijd….
Ik stoor me een beetje aan de “we” in dit al.
Hoewel [ … ] zijn we al jaren op zoek naar een sterke man, of vrouw
Er is een groep van relatief nieuwe en luidruchtige stemmers op zoek naar “een sterke man of vrouw” maar er is ook vooral een groep die gewoon op zoek is naar standpunten en, vaker, vertegenwoordiging van de eigen belangen. Het CDA is ook niet voor niets de grootste partij; dat gaat niet over charisma maar over burgermoraal, de hypotheekrenteaftrek en de AOW.
Over de afgelopen 10 jaar heeft een volgende laag van de bevolking zichzelf geëmancipeerd en doet nu een duit in het politieke zakje. Ik identificeer die laag vooral met jonge vrouwen met MAVO/HAVO niveau die ooit vooral zo snel mogelijk trouwden en zichzelf klaar wisten maar die nu als onmisbare economische spil de eerste lijns helpdesk bij de Telfort bemannen en zichzelf volwaardige actoren der maatschappij weten.
Wees vrij een ander beeld te hebben bij de Verdonk-vijver maar wees wat mij betreft niet vrij om al de leeghoofdigen in die vijver met “we” aan te duiden. Nee, het wordt geen tijd voor “een sterke man of vrouw”, het wordt tijd dat “we” ons weer eens realiseren dat niet iedereen naar de mond gepraat hoeft te worden en dat “we” weer een wat gezondere kijk op gemiddeldheid hebben als zijnde gemiddeld — en dus niet als het hoogst haalbare.
een linkse Wilders? Hihi. Maar basicly ben ik het er wel mee eens hoor. Alleen ligt het probleem ter linker zijde wat dieper. Dat IS namelijk al populistisch en arrogant en vreselijk gelijkhebberig bureaucratisch bezig. DAT is de reden dat Wilders zo’n vlucht maakt.
Rechts en links zijn naar mijn idee gepasseerde stations. Of is er iemand in de zaal die Poetin links wil noemen? Het wordt idd tijd voor een positief nieuw geluid. Maar ik denk dat dat niet van links of rechts komt. Dwars door het midden. Verdonk leek het ff te doen. Maar met populisme alleen kom je er niet. En de politici lijken erg in hun eigen schulp te kruipen. Zelfs een uitblinker als Pechtold krijgt niet alle vertrouwen. Omdat mensen vrezen dat ie het uiteindelijk niet echt meent. Wilders meent het wel. Helaas. Dat is het probleem van links momenteel. Gebrek aan een echt fundament.Het is tijd voor links om te hergroeperen. Waar is de linkse Wilders? Dat was toch Pim eigenlijk? Welbeschouwd? Maar ja. Zooitje eikels had ie rond zich heen verzameld. Laten we idd wachten. U never know.
@ Rene, jaja. Hartstikke prima comment. Maar ‘we’ is nou eenmaal een noodzakelijk woord. En jij gebruikt het eveneens. Want je wilt dat ‘we’ er toch anders tegenaan kijken. Enfin. Het CDA heeft wel een solide ideologische basis. Dat is idd precies the pointe. Helaas ben ik atheïst. Dus kan er niks mee. En nee, ik ben niet per definitie anti- Verdonk ook. Ze maakte de vergissing vorm boven inhoud te plaatsen. Doen er wel meer.
@11
“Je” hoeft je ook niet aangesproken te voelen natuurlijk. Het eerste “we” is inderdaad misschien wat misplaatst, had misschien beter “er is een nieuwe groep, recent geëmancipeerde kiezers” ofzo kunnen zijn. Misschien leest het stukje dan al anders voor je. Het “we” refereert afgezien van die eerste voor mij wel aan “we” als in de mensen die in Nederland rondlopen.
@12&13
In het stukje heb ik het nergens over links of rechts i.v.m. een ander soort populisme. Het gaat mij meer om een pragmatische instelling dan een specifiek links of rechtse.
Ook ik distantieer me van dat ‘we’. Ik wil helemaal geen sterke man of vrouw die iedereen gaat vertellen hoe het moet. Dat wachten op de leider komt in de plaats van politieke emancipatie. Wil je een andere wereld? Ga dan iets doen. Daar heb je geen hopman bij nodig, hoor.