COLUMN - Waarin Klokwerk stelt dat het beter zou zijn om de vaste pensioenleeftijd helemaal af te schaffen.
Met het pensioenakkoord heeft het kabinet een makkelijke manier van bezuinigen gevonden. Het percentage dat u belastingvrij voor uw pensioen mag wegzetten gaat omlaag. Dit betekent drie miljard meer aan belastingopbrengsten.
Politiek gezien is het een vrij slimme bezuiniging, want op korte termijn heeft niemand er last van. En de meeste mensen kijken nu eenmaal niet zo ver vooruit.
Maar het is ook een gemiste kans. Het pensioenakkoord is een beetje schuiven met leeftijden en bedragen en procentjes, terwijl de inhoudelijke discussie over de logica en rechtvaardigheid van het pensioenstelsel angstvallig wordt vermeden.
Het pensioen en de AOW zijn ooit ingesteld omdat de meeste mensen na hun 65e niet veel meer konden. Wanneer iemand fysiek zwaar werk verricht, is de kans groot dat hij dat op hoge leeftijd niet volhoudt.
Sinds de invoering van AOW en pensioenen is werk over het algemeen echter fysiek minder zwaar geworden. Ook de gemiddelde werkweek is in lengte afgenomen. Mede daardoor is de levensverwachting met tien jaar toegenomen.
Mooi, maar daarmee kloppen de uitgangspunten van het pensioenstelsel niet meer. Het wordt veel duurder. En dat terwijl de meeste mensen op hun 65e eigenlijk nog prima in staat zouden zijn hun werk nog even door te zetten.
De meeste mensen; niet allemaal. Leeftijdsdiscriminatie is dan wel ingeburgerd, uiteindelijk is leeftijd helemaal geen goed criterium om het vermogen te werken te meten.
Waarom stellen we in plaats van een beetje te gaan schuiven met bedragen en leeftijdsgrenzen niet eerst de fundamentele vraag of het eigenlijk wel wenselijk is om verlof te blijven koppelen aan leeftijd? Mij lijkt dat helemaal niet logisch.
Mij lijkt het logischer als er één algemene regeling zou komen voor verlof. Verlof dat vrij opgenomen kan worden wanneer dat nodig is: voor het opvoeden van kleine kinderen, voor het oprichten van een bedrijf, bij verlies van werk… of om het rustiger aan te kunnen doen bij ouderdom.
Deze verlofregeling zou dan niet aan leeftijd gebonden zijn, maar aan spaarvermogen. De spaarpot daarvoor wordt gevuld met de huidige premies voor de pensioenen, de WW, en de levensloopregeling.
Daarnaast zou er dan één algemene verzekering moeten komen voor loondoorbetaling bij arbeidsongeschiktheid – of dat nu door ziekte komt of ouderdom. Deze wordt betaald met de huidige premies voor de AOW en de WIA.
Hiermee verdwijnt dan de vaste pensioenleeftijd. In regel blijft iedereen werken tot hij daar door ziekte, ouderdom of de dood niet meer toe in staat is. Wie ervoor kiest om het tussendoor wat rustiger aan te doen, werkt langer door. Wie non-stop blijft werken kan uiteindelijk alsnog met lang verlof.
Een goed idee? Ik weet het niet. Maar dit soort discussies worden in Den Haag helaas vermeden. Sterker nog, zelfs het voor de hand liggende idee van drie politieke jongerenorganisaties om meer vrijheid en solidariteit in het stelsel te brengen door mensen keuzevrijheid te geven voor pensioenfondsen en ook ZZP’ers toe te laten tot het stelsel werd uiteindelijk genegeerd.
Ook het dwarsliggen van het CDA voor het pensioenakkoord zal niet lang duren. Natuurlijk wil die partij haar positie graag uitbuiten, maar ook het CDA heeft er geen politiek belang bij het kabinet te dwingen de lastenverzwaring elders te zoeken… of problemen van de toekomst te benoemen.
Reacties (33)
‘Ook de gemiddelde werkweek is in lengte afgenomen. Mede daardoor is de levensverwachting met tien jaar toegenomen.
Oh ja?
Het gekke is dat we het voor een deel niet weten. Natuurlijk door veel betere medische voorzieningen waardoor we mensen langer in leven houden. Hoe het komt dat nu juist het laatste decennium de levensverwachting met jaren is toegenomen is niet bekend.
Overigens een hele mooie site met heel veel links naar info over de vergrijzing en alle consequenties vindt je hier:
http://www.pensioenpad.nl/
OK, ik had voor de veiligheid in plaats van “mede daardoor” inderdaad beter “en daarbij” kunnen schrijven”.
Maar sinds de invoering van pensioen en AOW in huidige vorm zijn inmiddels meer dan vijf decennia verstreken, en de levensverwachting is in die tijd met tien jaar verschoven, terwijl mensen voor hun 65e gemiddeld heel wat minder uren werken. Dat is waar het hier uiteraard om ging.
Hoe dan ook dank voor de link.
Ik blijf me verbazen over het menselijk wezen en haar ideeën:
Hoe meer (technische) hulpmiddelen we uitvinden om aan onze levensbehoeften te voldoen, des te langer moeten we blijkbaar werken.
En dan maar denken dat we (nou ja een groot gedeelte van de mensheid) in vrijheid leven.
We zijn gewoon slaven in dienst van ons eigen verlangen naar meer en proberen dat op onze eigen manier weer ten koste van anderen te doen.
De laatsten in de rang-/pikorde laten we vervolgens collectief creperen.
N.B.
Langer werken: Slecht idee!
Verlof dat vrij opgenomen kan worden wanneer dat nodig is: voor het opvoeden van kleine kinderen, voor het oprichten van een bedrijf, bij verlies van werk… of om het rustiger aan te kunnen doen bij ouderdom.
Schaar vakantie en weekend er dan ook maar onder. Anders heb je daar weer aparte regelingen voor nodig.
Dat zijn nu niet de regelingen waar zoveel over te doen is, Kalief. Wellicht omdat dit vrij goed te regelen is in het week- en jaarritme omdat het veel kortdurender is dan de andere vormen die ik noem, waarbij het al snel gaat om verlof van minstens een half jaar.
“Sinds de invoering van AOW en pensioenen is werk over het algemeen echter fysiek minder zwaar geworden. Ook de gemiddelde werkweek is in lengte afgenomen. Mede daardoor is de levensverwachting met tien jaar toegenomen.
Mooi, maar daarmee kloppen de uitgangspunten van het pensioenstelsel niet meer. Het wordt veel duurder. En dat terwijl de meeste mensen op hun 65e eigenlijk nog prima in staat zouden zijn hun werk nog even door te zetten.”
Hier volgen in rap tempo een paar uitspraken die ik wel onderbouwd had willen zien. Is de levensverwachting (sinds 1957) toegenomen door minder fysiek zware arbeid en kortere werkweken? En zijn de meeste(!) 65-jarigen nog prima in staat om hun werk even door te zetten?
Ik heb geen cijfers, maar met name bij die laatste bewering zet ik gezien de ervaring in mijn (kantoor!) werkomgeving mijn vraagtekens. Als ik naar mijn collega’s kijk, dan zie ik dat hun fysieke achteruitgang (denk aan ziekteverzuim, maar ook aan geheugen/leercapaciteit) al ver voor hun 65e niet meer te compenseren valt door toegenomen ervaring (vooral ook omdat met toenemende automatisering een groot deel van de opgedane ervaring irrelevant wordt en bij toenemende leeftijd veranderende werkinhoud steeds moeizamer opgepikt wordt). Onder de 50-plussers zie je dan ook veel mensen die hun tijd “uitzitten”, waarbij ze langzaamaan hun takenpakket uitkleden en als het kan deeltijd gaan werken.
Dus wie aan het begin van zijn carriere lekker 10 jaar vrij wil nemen, kan dat gewoon doen? En dan daarna aan de slag tot je niet meer kan? Wedden dat diezelfde mensen dan ook vrij vroeg heel veel last van hun rug gaan krijgen, bijvoorbeeld?
En trouwens: de gemiddelde werkweek mag dan wel in lengte af zijn genomen, maar het aantal vakantiedagen is ook gigantisch gedaald, wanneer we daarvoor eens wat langer in de geschiedenis terug kijken. Voor de industriële revolutie hadden de mensen nog ruwweg 200 vakantiedagen per jaar. En nu de slaven van de industriële revolutie sinds enkele decennia weer een redelijk normale tijd werken tijdens hun leven, gaan we dat weer terug draaien?
Verder eens met Henk.
@5 Wat is een vakantie anders dan een lang weekend en wat is een pensioen anders dan een lange vakantie? Gooi alles maar in éen doos, lekker simpel.
We zijn natuurlijk in aantal uren per week al sterk teruggegaan, Henk (@3). Wat ik eigenlijk hoop is dat mensen eens anders gaan nadenken over het hele levensmodel: leren – werken – pensioen. De scheidingen lijken mij niet van deze tijd. Een leven lang leren, een leven lang werken, gecombineerd met regelmatig onthaasten: dat is een model dat mijns inziens veel beter past bij de vraagstukken waar de vergrijzing ons mee confronteert. Zelf hoop ik tot minstens mijn 80e te kunnen werken en leren. Dat lijkt mij ideaal.
@9: Klinkt als wens is vader van de gedachte. Je kan wel willen leren en werken tot je 80e, maar de meeste mensen kunnen niet werken tot hun 80e en met dat leren valt het tegen die leeftijd ook vies tegen.
@Bismarck @6:
Je eerste vraag is al terecht door Flip gesteld. Het antwoord is inderdaad onzeker, maar is voor het verhaal (gelukkig) niet zo van belang.
De tweede vraag is ook eentje die inderdaad wat nader onderzoek zou verdienen, maar ik durf er wel voor te staan. De 65+ ers die ik ken zijn veelal nog kerngezond en bezig met van alles en nog wat aan vrijwilligerswerk, reizen en intensieve hobby’s. Ik gun het ze, maar goed, zij hebben dan ook eerder geen verlof opgenomen.
@Pedro @7:
“Dus wie aan het begin van zijn carriere lekker 10 jaar vrij wil nemen, kan dat gewoon doen?”
Nee, want als er nog niets in de spaarpot zit, kan je het ook niet uit halen.
Mij lijkt het dat het nuttig is om in deze discussie de ontwikkeling van de werkweek te bekijken sinds de jaren 50, toen ons huidige stelsel werd opgezet.
@Kalief:
“Wat is een vakantie anders dan een lang weekend en wat is een pensioen anders dan een lange vakantie?”
Precies wat je zegt, het verschil zit hem in de lengte. Ik snap je punt en zie er de charme van in, maar als we dit erbij betrekken grijpen we ook in op het ritme van de werkweek. Ik vrees dat dit politiek gezien nog een aantal bruggen verder ligt dan mijn voorstel toch al ligt.
@Bismarck @10: Daarmee doe je in ieder geval heel wat bejaarden die ik ken tekort. Maar misschien zitten in mijn familie dan wel de grote uitzonderingen. Hoe dan ook, de gemiddelde levensduur is met tien jaar opgerekt – ik vind het ook nogal cru om te stellen dat die jaren door het merendeel allemaal ziek zwak en misselijk worden doorgebracht.
@11:
Dan verandert er dus alleen wat voor de mensen die zich dat kunnen veroorloven. Dan blijf ik toch meer voorstander van een gegarandeerd pensioen op een bepaalde leeftijd. Wie daar geen gebruik van wil maken, mag dat verder helemaal zelf regelen. Wie nu genoeg geld heeft, kan ook nu al gewoon een sabbatical nemen.
Dat kan een nuttige invalshoek zijn, maar ik vind dat we de arbeidsethos door de eeuwen heen bij deze discussie mogen betrekken. En ook nog wel wat andere zaken. Als je de jaren 50 noemt, hebben we het over een tijd, waarin heel veel zaken opnieuw opgebouwd moesten worden. Het land lag eigenlijk nog steeds in puin. Logisch dat je dan harder moet werken en ook heel logisch, dat wanneer dat werk gedaan is, je ook weer wat rustiger aan kan doen. Beter gezegd: ik vind, dat de lengte van de werkweek geen onderdeel van dit idee moet zijn.
Nou ja, je mag het van mij best hebben over de lengte van de werkweek, dat is óók interessant, maar ik betrok het erbij om de uitgangspunten van ons pensioenstelsel te bestuderen. En dat is nu eenmaal opgezet in de jaren 50.
Ik durf trouwens te wedden dat de gemiddelde werkweek de 100 jaar daarvoor niet veel korter was.
Waarom alleen maar een gegarandeerd pensioen op-een-bepaalde-leeftijd? Waarom niet gewoon een gegarandeerd pensioen na-een-bepaalde-tijd-werken? Dan geef je de mensen de mogelijkheid om het werken wat meer over hun leven te spreiden dan nu gebeurt.
Het verplichte sparen voor het pensioen wat we nu kennen zou ik overigens om verschillende redenen juist in stand willen houden.
ja en nee, nee en ja. Ik ke nin mijn omgeving beide gevallen: de 65 + ddie nog prima kan werken in zijn “line of work” (lees=beetje projec maanger en adviseur uithangen na jarenlange management ervaring in zijn 65- jaren) en dat ook doet. Daarentegen ook iemand die 65+ is en dankzij moderne medische wetenschap nog prima 10 jaar verder kan maar werken zit er echt niet in. Geestelijk als lichamelijk niet. Zelf denk ik dat die statistiek van dat we ouder zijn veel vertekend: we worden na 65+ langer in leven gehouden maar dat wik niet zeggen dat we ook langer fit zijn om te werken. Beleids-en opiniemakers leven helaas in een wat apart wereldj waarin inderdaad veel gezonde 65+-ers leven en wellicht is daardoor het idee ontstaan dat we best allemaal door kunnen werken.
En over dat leven lang leren kan ik ook nog een boom opzetten….
Kom maar op met die boom! :)
Maar goed, zoals ik het me hierboven voorstel, als iemand na zijn 65e niet meer kán werken, dan zou hij of zij dus doorbetaald worden vanuit de arbeidsongeschiktheidspot. Ook voor zijn 65e trouwens. Dus als dit voor de meerderheid geldt, dan genieten die van die uitkering, terwijl de swingende 70er met een hoge opleiding en een nutteloos adviesbureau door mag werken of zijn eigen pot mag gaan verteren. Dat lijkt mij een stuk eerlijker uiteindelijk.
Dat de levensverwachting 10 jaar is toegenomen sinds de jaren 50 klopt, maar dat is voor baby’s. Een van de oorzaken dat mensen ouder worden is dat er minder kindersterfte is. Minder kindersterfte verhoogt de levensverwachting, maar lijkt mij irrelevant voor de indeling van het werkend leven en pensioenen. Relevanter lijkt mij de levensverwachting voor 21 jarigen die 6 (mannen), respectivelijk 8 (vrouwen) jaar is toegenomen, en die van 66 jarigen (4, respectievelijk 6 jaar). (zie http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=37360ned&D1=a&D2=a&D3=0-1,11,21,31,41,51,66&D4=0,10,20,30,40,50,56-l&HD=090710-1550&HDR=G1,T&STB=G2,G3).
Ten tweede lijkt mij dit plan verder ook niet goed. Je kunt namelijk niet goed plannen wanneer je te oud bent om te werken. Ik zou hopen dat er een periode is na mijn carriere waarin ik vrij ben en nog behoorlijk fit ben. In dit plan moet ik daarvoor gokken: Werk ik te kort, dan stop ik als ik 65 ben, heb 10 jaar vrij en op mijn 75ste moet ik weer gaan werken want dan ben ik nog fit (probeer dan maar eens werk te vinden, en oh ja, mijn opgebouwde WW heb ik net als pensioen verbruid, dus als ik geen baan vind krijg ik uberhaupt niets). Werk ik te lang door, dan werk ik tot mijn 70ste en merk dan dat ik niets meer kan: 10 jaar opgespaart verlof gaat in rook op en ik heb geen mooie periode van vrijheid in gezondheid.
Regelingen met simpele exact te bepalen voorwaarden zijn bovendien enorm veel eerlijker in de uitvoering, en minder fraudegevoelig, dan regelingen waarin mensen gekeurd moeten worden. Al zou een ideale regeling inderdaad beter kunnen kijken naar de kwaliteiten van individuen, dan nog moet het voordeel van de pure eenvoud van de AOW-regeling misschien toch het zwaarst wegen. Ik heb bijvoorbeeld de indruk dat alle regelingen waarin mensen op werkvermogen beoordeelt uiteindelijk problemen krijgen (denk aan perikelen met WAO en recenter Wajong).
Mooie reactie. Dat van die onmogelijkheid je eigen levensduur te plannen is inderdaad een realistisch bezwaar, maar dat zou je in het spaarplan kunnen opnemen – zoals ook eigenlijk nu ook met pensioenen gebeurt.
Zonder het in detail uit te werken zou je het kunnen indexeren naar de gemiddelde levensverwachting, en het geld dat vervalt bij degenen die de pech hebben te sterven voordat ze hun verlof opgemaakt hebben ten goede laten komen aan degene die langer leven dan het gemiddelde. Zo valt een en ander weer wel te plannen.
Uit je link blijkt trouwens dat de levensverwachting van 21 jarigen sinds de jaren 50 met iets van 8 jaar is gestegen. Toch substantieel.
Inderdaad zou een flexibel stelsel minder eenvoudig zijn, maar dat het minder eerlijk zou zijn, dat bestrijd ik – volgens mij is het juist eerlijker te kijken naar wat iemand gespaard heeft en wat hij kan, dan naar zijn leeftijd.
@18: Mijn verhaal over eerlijkheid ging echt over “eerlijk in de uitvoering”. Zodra mensen gekeurd moeten worden komen er verschillen door de persoon die ze keurt, het humeur van die persoon op de bewuste dag, of ze een beetje klachten kunnen simuleren, etc. Met je leeftijd valt gewoon veel minder te marchanderen.
Dat in principe het kijken naar individuen in plaats van naar een stom getalletje als leeftijd, als het goed gedaan kan worden, eerlijker zou zijn wil ik niet bestrijden. Maar ik heb zo mijn twijfels over de “als het goed gedaan kan worden”.
Is het allemaal maar particulier regelen een oplossing? Alsof ‘particulier’ je opgebouwd pensioen tegen de kredietcrisis had beschermen of tegen dat we ouder worden.
Over dat laatste: ik heb een grafiekje gemaakt van de prognose van het CBS 2004 en de laatste van 2012. Dan schrik je.
EDIT: Het lukt niet om een plaatje erin te stoppen:
http://www.flipvandyke.nl/wp-content/uploads/2015/05/levensverwachting-2.jpg
Bijvoorbeeld iemand die nu 30 is wordt, vergeleken met 2004, als hij de 65 jaar haalt, zomaar 5 jaar langer 65+.
Ook de ouderen van nu worden een 1,5 jaar ouder en hebben daar geen premie voor betaald. Door de bevriezing van het pensioen wordt wel die achterstand ingehaald, tenzij er rampen gebeuren natuurlijk.
@Fokke Het is geen probleem dat we ouder worden, als we het maar van te voren weten.
Over het ouder worden sinds de jaren vijftig:
http://www.flipvandyke.nl/wp-content/uploads/2015/05/levensverwachting.jpg
@11/12: Ziek zwak en misselijk is een groot woord, maar de fysieke aftakeling begint al voor je 30e. Daarna is het bij de grote meerderheid alleen maar bergaf. Boven de 50 beginnen bij de meerderheid toch echt de opvallende ouderdomsgebreken. Vanaf dan zou je eigenlijk mensen (een uitzondering daargelaten) al niet meer voltijd moeten laten werken.
Ik ken ze ook wel, die vitale bejaarden die met van alles en nog wat bezig zijn. Je zou ze alleen eens voor de grap eens moeten observeren. Dan blijkt een hele morgen in de tuin gewerkt overeen te komen met wat een twintiger in een half uur had kunnen doen. Dat kan prima voor een hobby of vrijwilligerswerk, maar daar zit je dus niet op te wachten als collega.
Mij lijkt het dat het nuttig is om in deze discussie de ontwikkeling van de werkweek te bekijken sinds de jaren 50, toen ons huidige stelsel werd opgezet.
Dat mag van mij ook wel. Ik heb het idee dat we gemiddeld namelijk meer zijn gaan werken. In de jaren ’50 zat moeder de vrouw thuis te wachten op de kostwinner en deed alle huishoudelijke taken. Nu werken veelal beiden en volgt het huishoudelijk werk na beider thuiskomst van het werk.
@20:
Ook de ouderen van nu worden een 1,5 jaar ouder en hebben daar geen premie voor betaald.
U kent de premieopbouw precies? Heeft u wel eens gehoord van het terugstellen van levensjaren bij het bepalen van de premie van de werknemer en zijn partner? Kent u ook de omvang van de sterftewinsten van de verzekeringsmaatschappijen, die ze helaas met de werkgever moeten delen in de meeste winstdelende pensioencontracten? Waar dacht u dat die dure kantoren van die verzekeringsmaatschappijen anders van werden neergezet?
En wéér mee eens, hoor, Klokwerk. Je kan er de ‘klok’ op gelijk zetten *proesssttt*. Ik roep dit al jaren, voor vrouwen in ieder geval: we zijn behept met allerlei momenten in onze werkende jaren die niet altijd even productief zijn (zwangerschappen, zoogperiodes, overgang), maar velen van ons zijn na hun vijftigste juist actiever. Net voor je met pensioen gaat.
@Fokko: Dat is dan een heel andere vorm van eerlijkheid. Je gaat er dus vanuit dat keuren nooit eerlijk gebeurt! Maar ik ben wel gevoelig voor je argument hoor. Je laadt je nogal wat discussies op de hals. Maar ja, leeftijd als norm nemen vind ik ook niet eerlijk. Niet alleen vanwege die bejaarden die vrolijk feestend doorgaan tot hun 75e, maar ook vanwege die mensen die voor hun pensioen ook al ‘op’ zijn. Leeftijd is gewoon uiteindelijk geen verdedigbaar criterium.
@Flip: Ik zou bij een nieuwe spaarregeling zeker het idee van een collectieve component niet willen weglaten. Zo nee, dan zou mijn truc van @18 ook niet kunnen werken. Particulier of via de overheid? Ik denk dat beide niet bestand is tegen crisis. Maar een spaarstelsel vind ik wel beter dan een omslagstelsel, en dat idee zou ik dan ook niet los willen laten voor een verlofregeling. Een spaarstelsel is beter bestand tegen demografische ontwikkelingen en zo een pukkel kapitaal dat opzij staat is ook wat ons stelsel zo sterk maakt. Het brengt ook economische stabiliteit.
@Bismarck: Hier maak ik toch ernstig bezwaar tegen hoe jij een hele groep mensen wegzet. Alsof alle mensen boven de 50 het afleggen tegen de mensen onder de 30! Ik heb geen cijfers voor je maar ik kan je verzekeren dat bij mijn familie de verhoudingen bepaald anders liggen. Ik observeer mijn familie regelmatig, en niet zozeer voor de grap, en ik kan je zeggen dat ze qua lichamelijke vitaliteit dan wel geen muurtjes stukadoren, maar regelmatig lange dagen in de tuin werken, en qua kennis en efficiëntie de meeste dertigers er met het gemak uitbluffen.
De ziekte van onze samenleving is dat we ouderen niet meer kunnen waarderen om wat ze kunnen. Volgens mij komt dat deels ook omdat leidinggevenden het ongemakkelijk vinden een (veel) ouder iemand aan te sturen, los van de bekende klachten als te duur door teveel rechten (waar ik ook wel wat van vind) en een hoog verzuim (vrouwen in de vruchtbare periode hebben daar net zoveel last van).
We hebben in ons huidige arbeidsmodel echter geen rol voor ouderen. Maar in sectoren als de zorg en het onderwijs zouden in de toekomst wel eens ze onmisbaar kunnen zijn. Vooral in de zorg: waarom zou al die bejaardenzorg die we in de toekomst nodig hebben door twintigers gegeven moeten worden? En waar moeten we al die twintigers dan vandaan halen? De wal keert het schip uiteindelijk wel. Door de vergrijzing worden we ten lange leste wel gedwongen om ouderen meer te waarderen en zullen ze hun rol wel opeisen.
Maar nog, stel dat je gelijk hebt en vrijwel alle ouderen zijn voor de arbeidsmarkt definitief veel minder waard, dan nog lijkt het mij niet verkeerd om mensen te beoordelen op wat ze kunnen en niet op hun leeftijd, en ze meer vrijheid geven hun verlof te spreiden.
In de jaren 50 was zaterdag nog gewoon een werkdag en was de 48-urige werkweek nog de norm. Part-time bestond bijna niet. Daar moet je nu mee komen.
@OZW: Het moet niet gekker worden. Maar ik sluit me daar helemaal bij aan. Niet alleen voor vrouwen overigens. Als ook de mannen zonder topbaan een jaar sabatical zouden kunnen nemen om de koters op te voeden in de ruil voor wat langer doorwerken dan lijkt mij dat de emancipatie ook ten goede komen.
Ik heb geen cijfers voor je maar ik kan je verzekeren dat bij mijn familie de verhoudingen bepaald anders liggen.
Bismarck heeft het over de werkvloer, niet over jouw familie.
Nou, dan lust ik er ook wel een paar. Op de werkvloer waar ik tot een aantal jaar geleden werkte waren de ouderen ook bepaald niet de sufferts van de afdeling.
Los van dat ik het nog steeds zeer kwalijk vind om oudere mensen collectief weg te zetten als minder bekwaam zoals Bismarck hier doet, wil ik for argument’s sake de mogelijkheid nog wel open houden dat hij voor wat betreft het merendeel van de mensen gelijk zou kunnen hebben.
Maar dat is nog geen reden om de hele generatie maar te gaan discrimineren. Ook al zou maar 5% van de 65+ ers daadwerkelijk in te zetten zijn voor het arbeidsproces, dan nog zou dat geen reden zijn ze voor het gemak te behandelen als arbeidsongeschikt.
Het is op zich een mooie redenering dat als mensen langer en gezond door kunnen werken, dat zou moeten kunnen. Behalve dan dat die mensen daardoor arbeidsplaatsen bezet houden. Dat betekent dat als gevolg van hun langer doorwerken anderen niet kunnen werken. En daarmee 1) geen carrière kunnen opbouwen en 2) geen spaarpot waarmee ze die mooie regeling van je kunnen betalen. Dan zitten we over 10 tot 15 jaar met een hele groep mensen die nog nooit heeft kunnen werken en geen enkele voorziening heeft voor de toekomst.
Dus: bejaarden verplicht aan de kant zetten dan maar? De jongeren werken en de ouderen vegeteren? Dat lijkt mij voor de toekomst geen oplossing.
Daarbij zitten we op lange termijn nu eenmaal met de vergrijzing. Een steeds groter wordende groep nu wordt aan de kant gezet. Nu iets van 15%. De druk op de werkende groep wordt daarmee sowieso steeds groter.
Het antwoord nu: de leeftijd verschuiven. 65 wordt 66 wordt 67 wordt 70. Het gevolg is dat mensen die veertig jaar wél fysiek zware arbeid verricht hebben verplicht worden door te werken. Dat is ook niet eerlijk.
Maar… gelukkig zijn al die bejaarden ook consumenten: dat levert ook weer werkgelegenheid op.
@29:
Er is wel enig verschil tussen (betaald)werken en vegeteren.
Indien iemand een identiteitscrisis krijgt omdat hij/zij eigenlijk zijn/haar werk werk was, zonder verdere persoonlijkheid, kan altijd nog vrijwilligerswerk gaan doen ;-)
Heeft men energie over, kan altijd nog aan een voettocht naar Santiago de Compostella of Satansburg beginnen.
Wandelen,roeien, lezen musea bezoeken en andere dingen die het leven veraangenamen en waar nooit tijd voor was, wordt door velen gewaardeerd.
Er zijn zelfs ouderen die er genoegen in scheppen om de opvoeding van de kleinkinderen over te nemen om dat hun kroost er geen tijd voor heeft ;-)
Kortom:
Naar mijn idee, schort er iets aan iemand die denkt te vegeteren als hij/zij geen werk heeft.
Eens, maar het ging mij om de tegenstelling betaald werkte – niet betaald werken, en of het logisch is dit aan leeftijd te koppelen, of de mogelijkheid geven dit te spreiden.
@29 @31
Je bedoelt dat je beter jongeren kunt laten vegeteren? Geen recht op ww, geen recht op bijstand, geen werk, geen opbouw van rechten in die spaarpot die je in het leven wilt roepen. En dat zijn dan de mensen op wie straks die druk van toenemende vergrijzing neerkomt. Mensen die geen loopbaan kunnen opbouwen, geen geld hebben om een eigen huis te hebben, om een gezin te stichten etc.
Nee, dat bedoel ik helemaal niet.
Wat ik bedoel is dat ieder rechten opbouwt, en dat daar niet door leeftijden begrensd gebruik van kan worden gemaakt.
Die taartpuntredenering, alsof als meer ouderen gaan werken minder jongeren werk krijgen gaat in deze gewoon niet op. Het gaat mij er immers om dat mensen ervoor kunnen kiezen langer door te werken IN RUIL voor het eerder op kunnen nemen van een deel van hun gespaarde verlof. Daar komt dus net zoveel werkgelegenheid vrij als er verdwijnt.