COLUMN - Minister Ploumen maakte deze week mooie sier door politiek incorrecte bedrijfsvoering aan de schandpaal te nagelen. Maar het zou mooier zijn als de politiek hier zelf een keer zijn verantwoordelijkheid zou nemen.
Kledingbedrijven die weigeren een contract te tekenen voor brandveiligheid in de productieplaatsen waar hun producten vandaan komen nagelt Lilianne Ploumen met liefde aan de publieke schandpaal. Wie niet horen wil moet maar voelen. Ploumen’s actie werd met blije rondedansjes ontvangen door ‘links Nederland.’
Bij de genoemde bedrijven leverde dit natuurlijk nogal wat gepruttel op. Zij brengen ter verdediging in dat ze niet genoeg tijd zouden hebben gehad om het contract te bestuderen, dat het contract zelf wellicht ook niet zou bijdragen aan de veiligheid, dat zij zelf als kleine spelers geen zicht zouden hebben op die productieplaatsen, en dat het juist aan wetgeving ligt dat onveilig geproduceerde kleding zo goedkoop is. De minister stelt zich volgens hen eerder als actievoerder op dan als bewindspersoon.
Ergens kan ik in die kritiek tot op zekere hoogte wel meegaan.
Ploumen meent dat ze door naming en shaming bedrijven kan dwingen om politiek correct te gaan handelen, omdat anders politiek correcte consumenten niet meer bij die winkels gaan kopen.
Inderdaad zijn er steeds meer mensen die genoeg geld hebben en ervoor over hebben om hun verantwoordelijkheid te nemen voor mensenrechten en het milieu. Biologische en fair trade-producten zijn enorm in opkomst. Helemaal prima.
Maar dat deze mensen daarmee veel duurder uit zijn is en blijft fundamenteel oneerlijk.
En het is ook mooi dat er steeds meer bedrijven zijn die hun verantwoordelijkheid nemen, onder publieke druk of uit eigen overtuiging.
Maar dat zij daarmee gedwongen zijn hun producten duurder op de markt te zetten is markttechnisch gezien puur onwenselijk.
Nog steeds vraagt de grote massa consumenten zich tijdens het winkelen niet af hoe de spullen die ze kopen eigenlijk geproduceerd zijn. En ergens logisch, want als die vraag al gesteld wordt, ligt het antwoord ook meestal niet zo voorhanden.
Ondertussen levert de productie ten koste van mens en milieu grote schade op, die wordt afgewenteld op anderen. Op de slachtoffers van uitbuiting, op de belastingbetaler en op de volgende generaties. Daarnaast betalen landen waarin de productie wél onderworpen is aan strenge regelgeving de prijs met werkgelegenheid. Nederland heeft haar dominante rol in de textielindustrie niet voor niets al lang geleden moeten opgeven.
Met andere woorden: er wordt voor al die goedkope producten fors gedokt, maar niet door de mensen die ervan profiteren. Ruim je eigen rotzooi op: een heel normaal uitgangspunt. Alleen niet in de internationale handel. En hierdoor worden juist de partijen die hun verantwoordelijkheid nemen op achterstand gezet.
Als Ploumen werkelijk ballen had ging ze aan de slag met betere regelgeving, en maakte ze zich sterk voor een zware mensenrechten- en milieutaks op geïmporteerde goederen, waar bedrijven alleen nog onderuit kunnen komen door te bewijzen dat ze wel politiek correct produceren. Deze slimme taksen zouden in plaats moeten komen van de huidige tariefmuren, die geen morele rechtvaardiging kennen en meer kwaad dan goed doen.
Mensen die kiezen voor politiek correcte handel doen dat ondanks de onrechtvaardige regelgeving. Daarom krijgt Ploumen van mij pas applaus als ze in plaats van zich achter activisten te verschuilen haar verantwoordelijkheid als politica eens neemt.
Reacties (13)
Ik snap de kritiek op de politiek, Klokwerk, maar vergeet ook niet dat bedrijven op hun achterste poten staan zodra de overheid regelgeving wil invoeren die de arbeidspositie van werknemers verbetert, of het milieu helpt te onzien, of beter is voor de veiligheid en gezondheid van consumenten. Bedrijven lobbyen in federatieverband echt knetterhard tegen bijna elk voorstel dat ze mogelijk met extra kosten kunnen opzadelen.
Als er daardoor dan geen geschikte oplossingen komen, dan ben ik er ronduit voorstander van dat een minister inzichtelijk maakt bedrijven rot zijn.
De bedrijven die wel ondertekenden lieten zien dat er maatregelen te treffen zijn. Jammer dat Pauw en Witteman die bedrijven niet had uitgenodigd over dit thema. Een bedrijf dat niet ondertekend had kreeg naar mijn smaak te veel podium. De directeur kwam niet overtuigend over en praatte te clichématig over zijn ’top’ -bedrijf.
Ploumen kan niets afdwingen, dus is dit een redelijk middel.
Ploumen kan niets afdwingen inderdaad, maar dat ligt aan een gebrek aan regelgeving. En regelgeving, daar gaat de politiek over, toch? Waarom is het normaal dat in ons land spullen verkocht mogen worden die gemaakt zijn met kinderarbeid?
OK, ik snap best dat dit niet zomaar te repareren is, zeker niet omdat dit met open grenzen een EU-kwestie is, maar een politieke held ben je naar mijn mening pas als je dit politiek wilt agenderen. Het is gewoon te makkelijk.
Ik hoop dat het verder duidelijk is dat ik ook niet veel sympathie heb voor het Coolcat-verhaal op zich.
Met kleine stapjes komen we er ook. En we zullen er toch zeker rekening mee moeten houden, dat Ploumen op dit moment helemaal niet verder mag gaan van coalitiepartner de VVD. Het is voor mij eigenlijk al een verrassing, dat er tenminste iets tegen dit soort nieuw koloniale vrijhandel wordt ondernomen…
O en btw: het is helemaal niet oneerlijk om meer te moeten betalen voor fair trade hoor. Het is oneerlijk, dat de rest minder moet betalen voor producten waar een luchtje aan zit. Maar dat weet je zelf ook al, want je stelt zelf al maatregelen voor om die producten zwaarder te gaan belasten. Al zijn die maatregelen erg moeilijk te bewerkstelligen, zelfs als er een linkse regering in NL komt, want het gaat om, zoals je zelf al zegt, internationale handel. Daar hebben wij maar beperkt invloed op.
Importgoederen worden nu al belast, alleen niet op een eerlijke manier. Zoals ik het me voorstel worden niet-fair-trade producten gelijk of zwaarder belast, en fair-trade producten minder. Dus worden de laatsten goedkoper.
Maar inderdaad, het gaat om het verschil.
Verder snap ik best dat Ploumen niet verder mag gaan van de geliefde coalitiepartner – maar daarom mag ik er nog wel kritiek op hebben. De rondedansjes op Twitter van progressieve mensen snap ik niet. Het gaat om een klein aspect van een piepklein deel van de internationale handel – het is echt een muizenstapje. En zoals gezegd: het kabinet doet het werk niet, maar de mensen die bewust kopen.
@5:
Dat dacht ik al wel, maar ik wilde het toch even genoemd hebben. Het is volkomen logisch, maar lang niet voor iedereen. Kijk maar naar de mensen die die rondedansjes doen.
Wat een zuur stukje!
Goed dat Ploumen zich niet verschuilt achter EU regelgeving die jaren duurt zo er al een meerderheid is.
Ja produkten uit landen met goede arbeidsomstandigheden kunnen duurder zijn. is het die prijs niet waard?
Winst maken over de rug van slechte arbeidsomstandigheden moet moeilijker worden. Ploumens aktie helpt daarbij, heel mooi.
Natuurlijk EU wetgeving is een mooie aanvulling.
Waarom daarop wachten en intussen nietsdoen?
Natuurlijk is dat die prijs waard. Ik prijs ook niet voor niets de consumenten die wel politiek correct winkelen.
Niets doen is ook niet wat ik zeg dat er moet gebeuren. Ik vind dat er keihard gewerkt moet worden aan betere wetgeving. Gebeurt niet. Daar wordt juist niets gedaan.
Ploumens actie is charmant maar helpt nauwelijks. De meeste mensen die bij Coolcat kopen denken er echt niet over na en haar actie is over een half jaar weer vergeten. En daarbij kost het haar ook niets. Ze haalt de radio en daarmee is het klaar.
Ik begrijp dat het zuur overkomt dat ik niet enthousiast meedoe met alle blije rondedansjes, maar sorry, voordat er door mij gedanst wordt moet er gewoon betere muziek worden opgezet. Makkelijk scoren over links is ook mogelijk. Misschien wil ik teveel maar wie zijn wensen niet laat horen wordt nooit gehoord.
Klokwerk, goed stuk. Mee eens dat politici pas ballen tonen als ze niet alleen maar namen en shamen maar ook daadwerkelijk maatregelen treffen.
Tegelijk denk ik dat het namen en shamen wel degelijk zin heeft. zoals je nu in de mainstreamsupermarkten een duidelijke verschuiving naar minder slecht geproduceerd vlees ziet. Dat komt vooral doordat de consument in de loop der jaren van heel veel kanten wordt bestookt met de treurnis van onze bioindustrie en dus langzaam de geesten rijp zijn/worden gemaakt voor een omslag in het denken van het grote publiek.
Na de aandacht rond de fabrieksramp in Bangladesh is het goed dat het publieke geweten bestookt blijft worden over dit soort uitbuitingspraktijken om uiteindelijk ook hier een omslag in het denken te bereiken. Maar Ploumen krijgt idd pas applaus als ze ook maatregelen treft.
@8: “Ploumens actie helpt nauwelijks”
Dat blijkt anders niet http://blog.mvonederland.nl/2013/11/verbazing-over-een-meeuw-die-op-je-kop-schijt/ Maar anderen denken ook zo: “De Schone Kleren Campagne denkt meer te bereiken langs de diplomatieke weg, boycotten van winkels past niet” http://www.volkskrant.nl/vk/nl/3184/opinie/article/detail/3552211/2013/11/27/Ploumen-draagt-met-activistische-taal-niet-bij-aan-de-goede-zaak.dhtml je kunt daarbij aansluiten.
Ik had dat stuk wel gezien en had er bewust niet naar gelinkt, omdat het niets te maken heeft met mijn punt dat het tijd wordt voor eerlijkere importregelingen. Waar ik op doel met weinig effect is dat een contract over de productie in één land waar toevallig een ramp gebeurd is echt niet van de hele textielsector een schone business maakt. Daarvoor zijn veel verstrekkender maatregelen nodig. En die worden simpelweg niet genomen, en in de politiek helaas nog maar veel te weinig bepleit.
Verandering zal dus nog moeten komen van bewuste consumenten en niet van de politiek.
“Goh, die Ploumen staat tenminste ergens voor” zal ze zelf gedacht hebben, toen ze zich de reacties op haar onverschrokken boodschap bedacht. Als gewoon burger was ze slechts één van de velen met een marginale en selectieve verontwaardiging, maar nu ze ‘high and mighty’ was, zou er naar haar geluisterd worden! “Ploumen, Ploumen, Ploumen”, hoorde ze al scanderen in gedachten. Ploumen, de onverschrokkene, die het bedrijfsleven wel eens even op de knietjes zou krijgen!
Alleen jammer dat lagere prijzen het altijd winnen van superieure moraal. Die vervloekte lage prijzen ook! Ploumen zou ze het liefst helemaal willen verbieden, vast.
Prima stuk Klokwerk. Politici moeten zich richten op structurele aanpassingen (regelgeving, handelsverdragen, etc). Het lukt haar blijkbaar niet, dus kiest ze de makkelijke weg.
Drie bedrijven van de heel veel in Nederland die zaken doen met lage lonen landen, riekt naar verkeerd inschatten van eigen functie (bestuurder versus activist) en is m.i. het onjuiste middel.