(1)
De man tegenover me in de trein probeert te slapen. Dat zal hem niet lukken, want de man naast hem – schuin tegenover mij dus – probeert een telefoongesprek te voeren. Ikzelf probeer te werken, wat niet lukt omdat de man tegenover mij zijn benen heeft uitgestrekt, zodat ik me in een onmogelijke hoek moet draaien om mijn benen kwijt te kunnen. Welkom in de trein van Amsterdam naar Hilversum, Amersfoort, Apeldoorn en uiteindelijk Berlijn. Die dus duidelijk te klein is.
(2)
De conducteur probeert in deze te volle trein een lichtpuntje te zijn. Hij komt bij ons langs met de geruststellende woorden dat hij onze kaartjes (“vervoersbewijzen” in conducteursjargon) niet hoeft te zien, maar alleen wil vertellen dat de verwarming het niet doet. We hadden dat al gemerkt. De verlichting doet het ook niet, trouwens.
(3)
Een vriendelijke mevrouw stapt in Amersfoort de coupé binnen. Hebben we zin om mee te werken aan een reizigersonderzoek? Ik ben de beroerdste niet en vul het kaartje in. Eén van de vragen is of ik reis met de ICE of de IC Berlijn. Ik heb geen idee. Het is zo’n vraag die misschien zin heeft voor de vervoersbedrijven, maar niet aansluit op de beleving van de reiziger, die alleen wil weten of zijn trein op tijd rijdt.
(4)
Terug naar gisteravond. Ik reis, ietwat vermoeid, in de avondspits van Amsterdam-Sloterdijk naar Den Haag. Het is druk. Na met mijn OV-chipkaart te hebben ingecheckt, koop ik een krant. Ik stap in, vind zowaar een stoel en leg mijn spullen zo neer dat ik mijn chipkaart zal zien als ik uitstap en niet zal vergeten dat ik moet uitchecken. Dat vergeet ik in de drukte namelijk wel vaker. Dit keer zal het echter zo ver niet komen: ik kan nu al mijn chipkaart niet vinden. Ben ik gerold? Heb ik het ding laten liggen bij de Ako? Is ’ie gewoon uit mijn jaszak gevallen? Het is op zo’n station druk genoeg om het overzicht op je spullen kwijt te raken, zeker als je moe bent. In elk geval reis ik als ogenschijnlijke zwartrijder verder.
(5)
Op de lijn van Sloterdijk naar Den Haag is meestal geen controle maar gisteren was die er natuurlijk wel. Ik leg uit wat er is gebeurd maar de conducteur is niet overtuigd van mijn oprechtheid en eist dat ik me legitimeer. Ik vertel dat ik geen paspoort bij me heb en voorzie dat ik word overgedragen aan de politie: daarmee ben ik wel eens eerder bedreigd. De conducteur vraagt me waarom ik geen paspoort bij me heb. “Het is op dit moment op de Iraanse ambassade,” antwoord ik, “want er moet een visum in worden gestempeld.”
Als de conducteur aarzelt, zie ik mijn kans om me uit een potentieel nare situatie te redden. “Ik zal het nummer van de ambassade even voor u opzoeken, dan zal de consul u zeggen dat het daar werkelijk is.” Daar heeft de conducteur geen zin in en hij laat me zonder verdere vragen verder reizen.
(6)
Even later stap ik in de sneltram naar Zoetermeer. Ik wil een kaartje kopen – inchecken met een chipkaart gaat immers niet – maar ik zie dat de automaat alleen muntgeld aanneemt, en ik heb niet zoveel geld. De controleur, die tegenover de automaat staat, ziet me schutteren en biedt me hulp aan. Hij verkoopt ook kaartjes, ik kan bij hem pinnen. Ik leg uit dat ik wat onthand ben doordat ik mijn chipkaart net ben kwijtgeraakt. Hij lijkt blij iets te kunnen doen en legt me uit welk nummer ik moet bellen om mijn chipkaart te blokkeren. Als ik tijdens het telefoongesprek even wat aantekeningen moet maken, heeft hij papier en pen voor me klaar. Gewoon een nette kerel.
(7)
Dat was gisteren. Terug naar vandaag. Ik moet in Apeldoorn overstappen op de boemel naar Zutphen. Die is niet van de NS of de ICE (of de IC Berlijn) maar van Arriva. Ik heb de conductrice in de vorige trein gevraagd waar ik een Arriva-kaartje kan kopen en ze heeft me uitgelegd dat ik van het perron af zal moeten om naar een automaat te lopen. Ik zie echter alleen NS-automaten. Een loket is er niet, personeel loopt nergens, en ik concludeer dat de conductrice de regels van Arriva niet kende. Aannemend dat er, net als in de sneltram tussen Den Haag en Zoetermeer, in de trein een kaartjesautomaat zal staan, spring ik in de trein. Daar is echter geen automaat en ook geen conducteur. Ik wil geen zwartrijder zijn maar ben het nu toch, voor de tweede keer in zestien uur.
(8)
Als ik in Zutphen het station verlaat, zie ik een mevrouw in een Arriva-jas lopen. Waar had ik nu mijn kaartje kunnen kopen?
“Dat gaat met de chipknip, dat weet u toch?”
“Die ben ik kwijt. Ik reis vandaag zonder. Er moest in Apeldoorn een automaat zijn.”
“Maar er staan toch automaten op elk station?”
“Dat zijn die gele van de NS.”
Aarzeling. “Ik weet het ook niet.”
(9)
Er was een tijd dat je op het station een kaartje kocht en op reis ging. Het enige wat je moest weten, was of je eerste of tweede klas wilde. Das war einmal. Reizen met het openbaar vervoer is sindsdien gewoon moeilijk geworden, gemaakt.
Reacties (17)
Nee hoor, de service is verbeterd. De NS heeft immers ook in het kader van service-verbetering destijds de loketten op de meeste stations gesloten. Dat zeg ik niet, maar dat zei de NS destijds zelf letterlijk.
Fijne column. Nu voel ik me wat minder dom. Dacht altijd dat het aan mij lag dat reizen met OV zo moeizaamen frustrerend verliep. Maar er hebben dus meer mensen last van.
Ik weet nog goed dat ik 16 werd. Ik zat op het VWO, woonde 800 meter van school en liep er ieder dag naartoe. Maargoed ik werd dus 16 en zodoende kreeg een OV!! Nog diezelfde avond ben ik het halve land doorgereisd om in Amsterdam een cheeseburger te kopen. En weer terug. Ideaal – wat een gemak. Heerlijk. Nog jarenlang heb ik van die gratis kaart mogen genieten. En niet veel later heb ik nog vele duizenden kilometer geforenst met het OV.
Echter, nou ben ik soms een beetje timide ingesteld. Laten we het een fobie noemen. Ik mijd liever nieuwe of onbekende situaties, helemaal als daarbij de kans bestaat dat ik moet communiceren met medemensen en al helemaaaaal als het risico bestaat dat die communicatie moet plaatsvinden omdat ik de ogenschijnlijk door miljoenen mensen wel begrepen situatie niet begrijp.
Zodoende ben ik al een jaar of 5 niet met het openbaar vervoer geweest. In eerste instantie kon het nog wel; ik wist dat je in de bus nog met geld kon betalen en in de krant las ik dat op ons lokale stationnetje nog gewoon papieren kaartjes gekocht konden worden. Allemaal klip en klaar, geen probleem. De situatie werd echter steeds onduidelijker; er was een periode met een eindeloze stroom aan artikelen over hoe je nog wel/niet/wel/niet/wel/niet zonder chipkaart kon reizen. Maar tot hoe ver dan? Ook dat wisselde voortdurend. Mij niet gezien. Tegenwoordig ga ik zelfs naar festivals maar met de auto.
Gelukkig wordt mijn ogenschijnlijk irrationele beeld van reizen met het OV voortdurend bevestigd. Zelfs door ogenschijnlijk best redelijke mensen zonder fobieachtig gedrag die in feite mijn fobie dusdanig bevestigen dat ie rationeel begint te lijken, in ieder geval wat het OV betreft, waarvoor dank.
Maargoed. Ik heb natuurlijk helemaal geen fobie, althans niet in de mate dat ik erdoor wordt belemmerd zoals hierboven beschreven. Toch ben ik echt al jaren niet met de trein geweest. Te onduidelijk, te lastig. Te stressvol. Niet de moeite. Kunt u nagaan hoeveel mensen die wel een echte fobie hebben de laatste jaren uit het OV zijn verdreven… wat een zinloze ellende.
Wat een gezeik weer over de OV-chipkaart… Ben ik de enige die vindt dat dat ding reizen juist makkelijker heeft gemaakt? Geen gehannes meer met papieren kaartjes en strippenkaarten, geen tijd meer inplannen om op het station een kaartje te kopen, geen koortsachtig gezoek naar een automaat op een “vreemd” station terwijl je trein over 3 minuten gaat… Bliep! Ingecheckt. Bliep! Uitgecheckt. Klaar.
Natuurlijk, als je je chipkaart kwijtraakt wordt het ingewikkeld, maar fietsen is ook knap lastig als je je sleutel kwijt bent.
@4: eh, nee. Ik vind die OV-chipkaart niet ‘makkelijk’, vanwege het verplichte in- en uitchecken. Ik zou het veel prettiger vinden om van tevoren een ‘reisproduct’ op mijn OV-chipkaart te zetten, dan dat je moet onthouden dat je moet inchecken danwel uitchecken (wat ik totnogtoe zo eens in de 5,6 trips
vergeet).
@4 De chipkaart is voor de regelmatige reiziger misschien sneller. Maar makkelijker? Voorheen hoefde je hoogstens voor de reis een kaartje te kopen (abonnementhouders hoefden zelfs dat niet) en daarna hoefde je niet meer bezig te houden met administratieve onzin. Tegenwoordig ben je je halve reis met administratieve onzin bezig. En als je daarbij een keer een foutje maakt krijg je effectief meteen een boete die je dan achteraf mag aanvechten. Het is een volstrek respectloze, zinloze en nodeloos complexe oplossing voor een probleem dat niet bestond.
@4:Ik reis niet vaak genoeg om zo’n ding aan te schaffen (en anders zou ik hem elke keer moeten opladen, dus toch net zoveel tijd kwijt) en zit dus bij elke treinreis (zeg eens per maand) alsnog met een papieren kaartje, dat wel twee euro meer kost dan een kaartje voor die chip erin moest. En steevast vergeet ik in- en uit te checken, wat ook wel raar is, want op het kaartje staan ook beide stations geprint waar het kaartje geldig tussen is. Gelukkig zijn conducteurs zelden in mijn kaartje geïnteresseerd of zelfs maar te signaleren in mijn coupé. En als ze dat wel zijn, dan begrijpen ze ook wel dat dat hele in- en uitchecken onzin is en laten ze het erbij zitten.
Een enkele keer komt er bij mij trouwens ook zo’n dame langs voor rezigersonderzoek (althans ze hebben een jasje aan van Ipsos). Die wil dan mijn kaartje scannen. Eigenlijk vind ik dat onfatsoen, wat is eigenlijk de status van deze “controleurs”?
Ok dat je die automaten niet kan vinden, weet je hoe dat komt. Dat komt omdat de NS die stations beheert. En die beheren dus ook de plek waar Arriva de automaten niet neer mag zetten.
Het is helemaal geen wonder dat die kleintjes samenspannen tegen de NS. De NS is dezelfde oranjemafia als die er overal zit om de monocultuur in stand te houden.
Geen wonder dat er dan uit monocultureel Leiden een hoogleraar wordt getoverd die dan met een of ander slap lulverhaal over mededingingsrecht en verboden foei foei komt.
Nou toevallig heb ik daar ook ooit een zesje voor gekregen, voor mededingingsrecht. Afspreken elkaar niet juridisch aan te vallen, is geen prijsafspraak. Mensen moeten zich niet bang laten maken door dit soort corporale nedergeleuter. Blijf Arriva helpen.
Zijn er verder nog landen op de wereld waar je ook moet uitchecken met je OVkaart? Ik dacht het niet. Waanzin.
Natuurlijk zijn er veel landen waar je moet uitchecken. Het is de controle tegen grijsrijden.
Het hele probleem was een minder geweest als men i.p.v. het systeem van check-in / check-out had gekozen voor een systeem van be-in / be-out.
Ik kan helaas alleen een link voor een combikaart vinden maar een korte uitleg van het principe staat op de site.
http://www.railway-technology.com/news/newssiemens-wins-award-dual-function-smartcard
@4 Je moet nu zoeken naar de in/uitcheckpaal.
Laatst reisde ik van Utrecht Lunetten naar Leiden. In Lunetten vergeten in te checken. Geen nood, ik had op Utrecht Centraal een paar minuten overstaptijd, kon ik het daar alsnog doen. Maar op het perron stond geen paal, bovenaan de trap stond ook geen paal, ik zocht wat heen en weer en toen ging mijn trein bijna weg. Aan de conducteur gevraagd waar ik in kon checken (ik was intussen behoorlijk geirriteerd). De paal stond boven bij de ingang van de hal, vertelde hij. Dan moest ik dus de hele stationshal door & terug, ben je zo 5+ minuten verder en dan is die trein al weg. De conducteur zag mijn frustratie en gebaarde me in te stappen. De trein ging die dag toch niet rechtstreeks, ik kon bij mijn volgende overstap alsnog inchecken.
De NS doet het meestal best goed. Maar de chipkaart is een onding. Zeker als je, zoals ik, door verblijf in steden als Taipei en Beijing hebt gezien hoe handig zo’n kaart kan zijn als het goed wordt uitgevoerd.
@4: Ik reis per dag een uurtje of drie met de trein. Ik heb een onbeperkte maandkaart op de chipkaart staan.
Vroegah: Toen kocht ik op de dag dat het papieren maandkaartje verliep – en dat stond op de kaart zelf – op de dag zelf een nieuwe kaart. Code van je pas intoetsen (formaat postcode), product kiezen, betalen en klaar. Ik vergat het wel eens, maar over het algemeen waren conducteurs coulant.
Nu: Er staat niet meer op het kaartje wanneer mijn maandabonnement verloopt. Als ik op het station aankom en ik zie dat de kaart verlopen is, door in te checken, moet ik eerst naar huis en mis ik dus mijn trein. Daar ga ik naar de webwinkel, en moet ik al mijn gegevens opnieuw invoeren, net als m’n kaartnummer. Standaard drie vinkjes uitzetten bij “ik wil de nieuwsbrief, hou mij op de hoogte, en uw ziel is van ons”. Met Ideal betalen.
Vervolgens is het wachten op de bevestiging, want dan kan je je product pas op je kaart zetten. Dus dan kan ik weer naar het station om het product erop te laden.
En dan kan ik pas reizen. Iets wat twee minuten kostte is verlengd naar half uur en als je pech hebt een uur. Als ik het nu vergeet kan de conducteur niet zien dat ik al jaren een van hun beste klanten ben en geeft me dus een boete. Ik moet in m’n agenda zetten dat m’n abonnement verloopt.
En – ik heb het meegemaakt – als het opladen niet lukt door een storing aan de kant van de NS, maakt de NS dat jouw probleem, en moet je zelf het bedrag voorschieten (“je krijgt het toch terug”, ja minus 2,50 administratiekosten en een hoop moeite ja).
En ik ben dus echt de allerbeste klant van de NS. Ik draag er op jaarbasis 4800 euro naar toe. Ik moet er niet aan denken hoe ze iemand behandelen die minder betaalt.
@3 “Maargoed ik werd dus 16 en zodoende kreeg een OV!!”
Da’s leuk voor je. De rest van Nederland kreeg dat ding pas bij 18.
Overigens herken ik veel van jouw verhaal. Stad en land afreizen om zomaar ergens te stranden.
@13: Al gevraagd hoe oud #3 is?
@13
Je hebt gelijk: ik vergis me. Ik kreeg hem inderdaad pas toen ik 18 werd, maar ik voelde me waarschijnlijk nog 16:p
@14 Volgens mij heeft @13 gelijk; ik kan in ieder geval ook niks vinden over OV-jaarkaarten voor minderjarigen.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Studentenreisproduct
De OV-huilkaart.
Echt, hoe moeilijk kun je het de mens maken. Mijn absolute dieptepunt was toen ik bij het overstappen van de NS naar Arriva in/uit/in gecheckt had bij de NS en Arriva-paal. Geen idee wat er gebeurde, maar ik was al m’n geld kwijt en kon alsnog een kaartje kopen van Leeuwarden naar Amsterdam. Geld terug kon ik wel krijgen, als ik een papieren formulier van Arriva in zou vullen wat in Amsterdam niet te krijgen was.
En waar ik nu tegenaanloop: geen idee hoeveel er op die kaart staat. Dat kan ik alleen via internet zien (weer een username/password erbij), de anonieme kaart helemaal niet anoniem (koppeling kaart – pinpas die ‘m oplaadt), de anonieme kaart is niet meer anoniem als je vergeten bent uit te checken (dan moet je je anonieme kaart koppelen aan je NAW bij de NS om 20 EUR terug te krijgen), opladen in de bus niet mogelijk, dus er moet altijd geld op dat ding staan voor incidenteel gebruikt (was met de strippenkaart geen enkel probleem), als je de kaart koppelt aan je rekening heb je geen enkele controle over wanneer de kaart oplaadt.
Om nog maar te zwijgen over de absurd hoge instapkosten: 7,50 voor een kaart, 20 euro minimaal geld erop om in te checken bij de NS PLUS NOG DE RITPRIJS…
Vanuit Marketing Intelligence, Business Intelligence, Big Data en Big Brother oogpunt is de OV-faalkaart een ge-wel-dig instrument.
Vanuit de consument, reiziger en burger bezien is het een regelrechte nachtmerrie waaruit je niet kunt ontwaken.
Nou ja en daarnaast is de ellende de ov chipkaart ja. En de totale privacyopheffing. en dat gedoe met die poortjes die spontaan dichtklappen. en de halve stoep in beslag nemen, en de rijen die ontstaan om uit te kunnen checken. en de schijnveiligheid die dat oplevert. en dat je hele huishouden op je kaart in kan loggen en zien waar je geweest bent het hele jaar. en het overstappen waardoor je soms 6 keer in een uur moet in en uitchecken tussen metro tram en trein. en het dubbe instaptarief waardoor je dan maar een hele andere route moet plannen om inchecken te voorkomen. En dat behalve de conducteur wij verder niets zien aan het kaartje. En dat het plastic zo slecht is dat als je een keer valt dat die kaart doormidden breekt. en dat je er een krijgt van je werkgever voor woonwerkverkeer, een krijgt van je werkgever voor dienstreizen en er zelf nog een op na moet houden voor je eigen priveverkeer, en dat je dan niet die drie bij elkaar in je portemonnee kan houden en dan kan instappen. en dat je een apart ov nachtbuskaartje moet aanschaffen dat dan ook weer in een andere broekzak moet omdat anders je andere kaarten niet werken. en dat je je id pas niet bij je ov chipkaart in je zak kan stoppen. en dat je 3 minuten moet wachten als je uitgecheckt bent in plaats van ingecheckt zodat je zeker je trein mist. en dat de klassewissel en de samenreiskorting en de rondreis praktisch onuitvoerbaar zijn. en en en en en en en en en en