Oorzaak crisis onderzoeken? Liever niet!

Alle oppositiepartijen, met uitzondering van de SGP, hebben op hoge poten een onderzoek geëist naar de oorzaken van de huidige crisis. De regering heeft afgelopen woensdag met dit onderzoek ingestemd. Het onderzoek start voor de zomer en zal zich in eerste instantie richten op het ontstaan van de crisis. Op een later tijdstip, zal eventueel een onderzoek plaatsvinden naar de genomen crisismaatregelen van de regering. De zin van het onderzoek naar de oorzaak van de crisis?

Overbodig

Een doel van ieder parlementair onderzoek is waarheidsvinding. Waarheidsvinding is in dit specifieke geval niet meer nodig, want het meeste dat de commissie uit kan vogelen, is al bekend. De oorzaak van de crisis is samen te vatten in één woord: ‘windhandel’. De drijfveer van de schuldigen: ‘hebzucht’. Ziedaar, de crisis in een notendopje. Uiteraard kan er serieuzer en dieper naar de crisis worden gekeken. Lees de heldere samenvatting van de NRC over de oorzaken van de huidige crisis. Dat scheelt tijd én belastinggeld. Een parlementair onderzoek of enquête is alleen zinvol als we onze nationale rol of een nationaal probleem onderzoeken. Het is niet voor niets, dat er nog nooit een wereldwijd probleem is onderzocht, in een parlementaire enquête of parlementair onderzoek!

Denkt de oppositie onbekende oorzaken te vinden?

Ik geloof daar niets van. Laten we eens kijken naar de economische crisis van de jaren ’30 van de vorige eeuw. Wat in grote lijnen de oorzaken van de economische crisis van de jaren ’30 van de vorige eeuw waren, daarover zijn historici het wel eens: overproductie in industrie en landbouw en riskante speculatie met geleend geld. Wederom: hebzucht en windhandel. Maar wat maakte die crisis nu tot de beruchte Grote Depressie? De crash op Wallstreet? Een falende president Hoover? De economische historici zijn er nog steeds niet over uit. Kortom, de oorzaken van de huidige crisis zijn al wel, zo ongeveer, bekend. Veel meer dan wat we nu al weten, zullen we wel nooit te weten komen.

Nutteloos

Bij ieder onderzoek moet de vraag gesteld worden: ‘wat is het nut?’ Laten we van het onwaarschijnlijke geval uitgaan dat de politici andere oorzaken vinden, dan de talloze wetenschappers, economen en journalisten nu al gevonden hebben. Wat dan? Dan niks! Als we de huidige mondiale crisis vergelijken met een storm op één van de wereldzeeën, dan is Nederland een zeilbootje. We kunnen stuurboord, bakboord, recht door zee of eventueel de zeilen strijken. Maar de storm zelf? Daar is als klein land met een open economie, geen kruid tegen gewassen. Onze enige optie is ons land zo goed mogelijk voor te bereiden op een volgende crisis. Want dat er ooit weer een crisis komt, dat staat vast.

Wat moet er gedaan worden?

Een onderzoek naar de oorzaken van de crisis vind ik volstrekt overbodig, getuigen van misplaatste hoogmoed en, niet in de laatste plaats, volkomen nutteloos. Wat wel nuttig kan zijn is een onderzoek naar de gevolgen van de genomen regeringsmaatregelen. Niet nu, maar als die gevolgen duidelijk zijn. Nederland kan dan lessen trekken voor de komende crisis. Moeten we tijdens een crisis méér of juist minder investeren? Moeten we in economisch goede tijden méér of juist minder opzij leggen?

‘Dát zijn de relevante vragen die een onderzoek waard zijn!’