Net als minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal sprak ook premier Rutte vanochtend bij zijn eerste bezoek aan Berlijn Nederlands tijdens de persconferentie. Gelukkig was men in het Kanzleramt, anders dan bij Rosenthals bezoek, er op voorbereid. Angela Merkel kon Rutte dankzij een tolk wel volgen. De twee bezoeken doet de vraag rijzen: spreken onze nieuwe ministers wel hun talen?
De twee belangrijkste internationale kopstukken van de nieuwe Nederlandse regering treden in Berlijn voor de pers, en beiden lezen eerst een in het Duits opgestelde verklaring op om vervolgens in het Nederlands verder te gaan. Opmerkelijk voor een land dat leeft van de internationale handel (met Duitsland) en de internationale contacten.
Het is ook een hele verandering ten opzicht van oud-premier Jan-Peter Balkenende. Die verraste hier in Berlijn anderhalf jaar geleden met een humoristische speech vol zelfspot over het calvinisme. Balkenende sprak vlot en in vloeiend Duits.
Merkel schrikt op
Het moment dat Rutte overschakelt van het Duits naar het Nederlands was het leukste moment in de persconferentie: Merkel kijkt verschrikt op naar haar Nederlandse gast. Vervolgens werpt ze een ongeruste blik naar links, naar de cabines waar de tolken zitten. Opgelucht ziet ze achter het glas de vertaalster Nederlands-Duits zitten. De twee dames hebben oogcontact en Merkel klemt gerustgesteld snel de koptelefoon over haar rechteroor.
Ze hoeft nu geen woord te missen van Ruttes verklaring dat Nederland de Duitse wens steunt om een nieuw stabiliteitsmechanisme te ontwikkelen voor de euro, dat hij een kleine wijzing van het Europees Verdrag daartoe steunt en ze hoort hem zeggen dat hij haar complimenteert met het feit dat ook Duitsland nu spreekt over de problemen met de integratie van buitenlanders.
Bij Rosenthal leverde het Nederlands vorige maand een curieus moment op, omdat er geen tolk aanwezig was en de Duitse minister Guido Westerwelle de uitleg van Rosenthal over het Nederlandse minderheidskabinet niet kon verstaan.
Geen talenkennis?
De conclusie van de twee bezoeken is dat Rutte en Rosenthal dus geen Duits spreken. Dat ze als alternatief voor het Nederlands kozen en niet voor het Engels heeft waarschijnlijk protocollaire redenen. Men spreekt in Europa bij dit soort bezoeken ofwel de taal van het gastland, ofwel je eigen taal. Het Nederlandstalig optreden betekent dus niet dat de twee heren ook het Engels niet machtig zijn.
Wel maakt het opnieuw duidelijk hoe pijnlijk slecht het gesteld is met de Duitse talenkennis in Nederland. Niet voor niets roept de Duits-Nederlandse Handelskamer al jaren dat Nederland meer moet investeren in het onderwijs van de taal van de oosterburen. Een andere lobbyclub van internationale handelaars (Fenedex) berekende ooit dat Nederland dankzij de gebrekkige kennis van het Duits miljarden euro’s misloopt.
Reacties (8)
Onderwijs is het belangrijkste begin van het antwoord. Het huidige onderwijs leert dat kennis google-baar is. Vaardigheden als taal schieten er daardoor bij in. Daarnaast is gebrek aan talenkennis niet meer iets waarvoor je je hoeft te schamen of iets waarvan je last hoeft te hebben. Als ze je steenkolenengels in het buitenland niet verstaan dan brul je gewoon nog wat harder. Iedereen spreekt toch Engels?
Balkenende was nog net van een generatie van voor de mammoetwet. Op de middelbareschool was toen Duits een vak waar je ook eindexamen in moest doen. Direct na hem kwam de mammoetwet en lieten veel kinderen Duits vallen.
Fortuyn was zeker van voor de Mammoetwet: heb je die wel eens Engels horen praten. Balkenende heeft in 1974 eindexamen gedaan, Atheneum-A: na de mammoetwet volgens mij.
Ik heb begrepen dat Rutte alles van Thomas Mann heeft gelezen. Dat moet bijna wel in het Duits zijn. Maar als je een taal niet vaak spreekt, kan ik me voorstellen dat je voor je moedertaal kiest, zeker op zo’n podium.
Ik zou zeggen laten we het volgen. Veel Nederlanders denken van zichzelf dat ze beter Engels dan Duits spreken, maar dat is maar voor een deel van hen waar. Alleen lukt het ze beter om in het Duits de eigen fouten op te merken, terwijl ze niet door hebben hoe tenenkrommend hun Engels is.
Ik denk dat @1 wel een goed punt heeft in het algemeen. Nederland heeft denk ik een onrealistisch zelfbeeld omtrent haar talenkennis. Elke Nederlander denkt dat wij onze talen kennen. Dat is allang niet meer het geval. Het onderwijs is daarin de schuldige volgens mij. Dat is namelijk de basis die je opdoet omtrent buitenlandse talen, en die sector is langzaam aan waardeloos aan t worden. Maar ik denk niet dat Rutte en zijn ministers slachtoffers zijn van dat slechte onderwijs. Daar zijn ze te oud voor.
Prima dat Rutte en Rosenthal Nederlands spreken. Nederlands is een belangrijke taal geworden doordat wij economisch in Europa geen dwerg zijn maar een goede middenmoot. Wie trots is op zijn land spreekt Nederlands. Wellicht staat dit in het gedoogaccoord met de PVV.
Wat een merkwaardige redenering.
Twee Nederlandse staatslieden besluiten dat hun kennis van een buitenlandse taal niet voldoende is om à l’improviste een toespraak met persconferentie of vraaggesprek af te leveren, en maken gebruik van de diensten van een tolk.
Conclusie: ze spreken geen Duits.
Even simpele redenering: De heren zijn per auto, trein of vliegtuig naar Duistland gegaan. Niet op het zo typische Hollandsche Heerenrijwiel.
Conclusie: ze kunnen niet fietsen.
Ik zou eerder zeggen: fijn dat in ieder geval op taalgebied enige zelfkennis aanwezig is, en men geen blunders wenst te maken bij onze economisch zo belangrijke oosterburen. Daarnaast sluit ik mij aan bij dhr/mw DeViking dat Nederland bepaald niet de kleinste of onbelangrijkste partner is in Europa, en dus ook op dit punt best serieus mag worden genomen: Nederlanders spreken Nederlands. Punkt aus, als het ware.
En als laatste: onlangs viel het de Nederlandse pers op dat de heer Nick Clegg, de gedoogvicepremier van het Verenigd Koninkrijk als één van de eerste (en waarschijnlijk als enige)onze politici in het Nederlands te woord kon staan. Zijn verontschuldiging voor deze naar Britse maatstaven tekortkoming lag in het feit dat zijn moeder van Nederlandse komaf is. Gebruikelijker is het dat onze buitenlandse bezoekers urenlang oreren in hun lokale keelaandoening om het vervolgens (veelal op onze eigen kosten) door tolken te laten vertalen. Dus waarom onze vertegenwoordigers niet dan?
Fahrräder zurück, bitte!
Het is mooi dat Balkenende zo goed Duits sprak, maar hij was natuurlijk een zeer matige premier. En dat is toch hoofdzaak. Het beste Engels dat ik ooit heb gehoord van een Nederlandse bewindspersoon was van Joris Voorhoeve, minister van Defensie ten tijde van Srebenica.