Ontbolsteren

Elke woensdag in de zomer organiseert de Deventer wielerclub De Zwaluwen een zomeravondcompetitie op hun clubparcours. Iedereen die zin heeft, kan meedoen. Een startnummer voor het hele seizoen kost twintig euro. Op een mooie avond staat er vijftig man aan de start, bij regen misschien twintig. Als er een paar elitejongens komen trainen, rijden we de veertig rondjes van anderhalve kilometer in een uur en twintig minuten.

Samen met een paar ploegmaats vertrekken we om half zes bij de manege in Zwolle-Zuid. De weg naar Deventer voert ons langs Sallandse trekpleisters als Wijhe en Olst. Kleine dorpjes aan de IJsseldijk. Een van de gehuchten heeft de toepasselijke naam ‘Den Nul.’ Een vlek aan de provinciale weg.

Onderweg praten we over koersen. Hoe Jasper B. het in de wedstrijden doet, hoe Thijs V. het NK verteerd heeft. We praten over schone wielersokken, over hoe Oscar Freire Mark Cavendish kan kloppen. We spreken over dopingzondaars en we lachen om onze eigen controles, soms bij de klassiekers.

In Deventer leggen we onze rugzakjes met zoetigheid voor na de koers in de kleedruimte en vullen we onze bidons bij. We maken een babbeltje met de bekende gezichten. Fred K., de Nederlands en Wereldkampioen 50+, Paul de R., de zoon van voormalige prof en ploegmanager Theo. Criteriumspecialist. We kletsen met de jongens van de Deventer wielerschool, die ’s middags al een doorgedreven training hebben gedaan op de heuvelrug.

Dit seizoen moeten we voor het eerst een heuse startlijst tekenen. Het schijnt dat er vorig jaar met de rugnummers is gefraudeerd. Fraude en de wielersport. Op elk mogelijk denkbaar niveau zijn de twee verweven. We hebben heen startschot, maar we hebben wel een bel. Veertig rondes, twee tussensprints, veel plezier. Bling!

Op dit relatief gemakkelijke rondje heb ik leren wielrennen. In elke koers werd ik op dit gemakkelijke rondje gelost. Ik startte, en telkens als de snelheid na een bocht tot boven de 48 werd opgejaagd, zag ik de anderen van mij wegrijden. Maar ik zette door. En aan het eind van het seizoen loste ik pas als ze 58 en harder reden. Botermelk, heet dat. En er is maar een manier om daar vanaf te komen. Afzien.

Ik denk soms aan Erik Breukink. Hij stond in het peloton een beetje bekend als de jongen van goede komaf, die niet kon afzien. Hij kon goed fietsen, maar hij was niet gehard genoeg. De anderen waren boerenjongens die vanaf hun zevende op het veld hadden gewerkt – de brandende zon op hun gekromde rug. Breuk at witbrood.

Wat Erik Breukink dacht, die vijfde mei in Italië zal ik nooit weten. Om coureur te worden moet iets je niets meer kunnen schelen. Wie bang is voor pijn, kan nooit een coureur worden. Wie bang is voor kou, voor regen, wie een hekel heeft aan hitte: vergeet het maar. Ergens moet je alles opgeven. Fuck it.

De Passo di Gavia is met zijn ruim 2600 meters een van de hoogste passen van Europa. Hij hoort thuis in een illuster rijtje wegen in het hooggebergte. Stelvio, Bonnette, Galibier, Gavia. Land van sneeuw en ijs, van snijdende wind. Renners stapten huilend van de pijn af. Tot op het bot verkleumd door de ijsregen en de sneeuw. Jankend stappen ze in de auto van de ploegleider. Het gaat niet meer. Blote armen, blote benen. Het schijnt dat Breuk met een ijspegel aan zijn neus bovenkomt. Breuk, die niet kon afzien.

Vandaag was het in de Tour de France een uitstekende dag om te ontbolsteren. Een beetje regen, vijf cols, zes afdalingen. Rotweer. Er zijn erbij die erop kicken. Lance Armstrong bijvoorbeeld. Hoe slechter het weer, hoe beter hij rijdt. De man is hard. Maar een ontbolstering verwacht ik niet van Lance, die heeft hij al gehad in 1992, toen hij Wereldkampioen werd in Oslo.

De dag leent zich voor frêle types. Andy Schleck bijvoorbeeld, die smalle spillebeen. Een jongen die je een lolly zou geven. Laat een hagelbui uitbreken, en laat hem dan demarreren. Het gaat wat ver om de voormalig nummer twee van de Giro en de winnaar van Luik Bastenaken Luik nog geen coureur te noemen, maar vandaag zou hij kunnen ontbolsteren. Laten we daarom hopen op sneeuw, laten we hopen op wind. Want een wedstrijd als dit, kan mij niet zwaar genoeg zijn.

Bekijk hier de zeer fraaie reconstructie van die 5e juni 1988, gemaakt door Wilfried de Jong