COLUMN - Met stijgend plezier volg ik de opmars van Jesse Klaver, de nieuwe fractievoorzitter van GroenLinks. Warempel: eindelijk iemand die met een frisse analyse komt, iemand wiens standpunten geen verwaterde versies van die van de PvdA of de SP zijn. Eindelijk iemand die zich van harte door andermans werk en ideeën laat voeden. En vooral: iemand die zich welbespraakt verzet tegen de grote dooddoeners van het afgelopen decennium.
Een kleinere overheid is nergens voor nodig, meent Klaver. Zijn gedroomde overheid is echter geen bureaucratische moloch, eerder activistisch van aard. Hij wil een overheid die oppakt wat anderen – in casu het bedrijfsleven – hebben laten liggen. Een overheid die compenseert, corrigeert, uitprobeert en bijstuurt. Heel goed, Klaver: een overheid moet in eerste instantie opkomen voor haar burgers, en daarom soms flink tegenwicht bieden aan wat bedrijven willen. Een overheid die niet fungeert als een verkapte raad van bestuur, met de minister-president als CEO, maar die zichzelf pal voor haar burgers posteert, zou een welkome verandering zijn.
Een overheid moet daarnaast het lef hebben om de markt te veranderen, al was het maar door zelf het voortouw te nemen. Splits de ABN/Amro op in een zakenbank en een nutsbank, investeer in duurzame energiewinning, pak belastingontduiking door bedrijven aan.
Klaver maakt zich zorgen over de toenemende ongelijkheid in Nederland. Hij kwam met een handzame slogan om uiting aan die kommer te geven: Nederland heeft last van ‘private rijkdom en publieke armoede’. Hij laat zich niet afschrikken door standaardverwijten zoals dat hij een potverteerder zou zijn, maar riposteert kalmpjes dat het echte potverteren is wat Nederland met de aardgaswinsten heeft gedaan. ‘Had een deel van dat geld in een spaarfonds gestopt, zoals Noorwegen heeft gedaan.’
Hij geeft grif toe dat hij óók voor een participatiesamenleving is, maar vindt – anders dan Rutte & co – dat zulks niet inhoudt dat je mensen aan elkaars lot moet overlaten. Privatisering klinkt leuk, maar de maatschappelijke kosten ervan zijn simpelweg te hoog. (De voormalige president van Harvard zei ooit: ‘U denkt dat het onderwijs duur is? Onkunde en onwetendheid kosten ons meer.’)
Wat me vooral deugd doet, is dat Klaver dat verontschuldigende, licht geslagene , sterk defensieve dat links al jarenlang kenmerkt, volledig van zich afgeschud lijkt te hebben. Hij is offensief en helder. Hij heeft zijn buik vol van dogma’s en clichés. Hij zoekt samenwerking met anderen en is niet bang voor ongewone coalities.
Drie jaar geleden zei ik mijn lidmaatschap van GroenLinks op: hun gebrek aan ideeën vond ik stuitend, hun analyses plat. Bij verkiezingen stemde ik allen bij gebrek aan beter op ze. Afgelopen weekend dacht ik voor het eerst: ha fijn, daar is GroenLinks weer, eindelijk!
Deze column verscheen eerder in het Parool
Reacties (54)
Wat is zijn frisse analyse dan? Voorlopig heb ik hem nog niks verfrissend horen zeggen.
Ik ben niet rijk genoeg om links te kunnen stemmen.
@dus als je moet betalen om links te stemmen dan ben je in de maling genomen.
Tsja, hij zegt een aantal dingen waarvan ik ook denk, goh, mooi. Maar it’s just that, woorden. En die zijn goedkoop. Dus eerst zien, dan geloven. GL is voor mij vooralsnog de partij van de forensentax (wat dacht je motherfuckers, dat ik die vergeten was?), en de partij die de term aanrechtsubsidie heeft bedacht. Een fijne partij als je een jonge, hoogopgeleide grachtengordel tweeverdiener-yup bent. Maar de rest heeft daar niets te zoeken.
En op de voorkant van de Elsevier – dat zegt meer dan 1000 woorden uit zijn mond.
Eerst zien dan geloven.
van Es, Femke en Sap bekten ook lekker!
Ik vind hem net Lodewijk Asscher…. brrrrr
En ik ben bang dat hij Limits to Growth niet gelezen heeft.
Maar ja, wie bij GroenLinks heeft dat boek en de boodschap erin wel begrepen?
@4: Eerlijk gezegd vind ik de forensentax wel bij groenlinks passen. Het past perfect bij de kreet “de vervuiler betaalt”, en bovendien lijkt het mij een betere manier om files te verminderen (ipv bv wegverbreding). Het bevordert thuiswerken en met de fiets naar het werk gaan. Ook is het een ideale methode om indirect OV en elektrisch rijden te subsidiëren. Het past dus goed bij het kernwoord “groen”. Past het bij “links”? dat is een goede vraag, indien het budgetneutraal wordt ingevoerd wel. Daarmee bedoel ik dat het wordt gecompenseerd met een verhoging van de algemene heffingskorting. Dat was de vorige keer niet, omdat het een bezuinigingsmaatregel was.
@8: elektrisch rijden is niet groen. Je verplaatst slechts de uitstoot naar de centrale. Pas als je met zonnepanelen de auto laadt wordt het enigszins groen.
Met de fiets naar het werk gaan levert geen filereductie op. OV werkt gewoon niet. Veel te traag. Alleen maar leuk als je op Hoog Catharijne werkt en zelf op de Prins Hendrikkade woont. Zelfs binnen de stad doe ik er met de bus een uur over, met de auto een kwartier. Tel uit je winst.
@8: De forensentax zou ook voor OV-reizigers gaan gelden. Maar de redenatie ‘de vervuiler betaald’ werkt alleen als die vervuiler ook een alternatief heeft om zijn gedrag te veranderen. Als er geen werk is in de buurt waar iemand woont, of verhuizen dankzij een onderwater-hypotheek of de onbereikbaarheid van een betaalbare huurwoning niet mogelijk is, dan is een forsensentax gewoon hufterig gedrag van een gebrek aan inlevingsvermogen waar de VVD zich niet voor hoeft te schamen. Zolang GL niet laat zien dat ze zich ook kunnen inleven in groepen anders dan hun elitaire achterban, laat ik die partij links liggen.
@9: “Met de fiets naar het werk gaan levert geen filereductie op”
Meen je dat? Er passen toch echt veel meer fietsers op hetzelfde stuk weg dan automobilisten. Bovendien ben je met de fiets in de stad vaak net zo snel van A naar B als in de auto. Wat dat betreft concludeer ik dat benzine nog veel te goedkoop is, als ik mensen voor ritjes van minder dan 2km nog de auto zie pakken.
O help, deze discussie weer. Auto’s vervuilen, OV is kut. Het is kiezen tussen twee kwaden. Net zoals er mensen zijn die voor twee kilometer de auto pakken zijn er mensen die anderen het OV opdringen terwijl dat in hun situatie niet gaat. Allebei fout. Maak het OV beter en goedkoper, niet het autorijden slechter en duurder. Probleem is dat alles maar dan ook alles in dit land “budgetneutraal” uitgevoerd moet worden of zelfs dat het zogenaamd een besparing op moet leveren. Dat wordt met name ingegeven door rechtse partijen die letten op het “huishoudboekje” van de overheid. Daarom verandert er nooit iets ten goede en is de antioverheidsretoriek van de VVD een self-fulfilling prophesy.
@11: succes met je fiets op de A1. Files in de stad zijn een non-issue. Files op de snelweg zijn het probleem.
@1 t/m @7:
Wat een gezeur. Kom eens met argumenten.
De politicus en zijn uitspraken zijn één zaak. Wat de partij doet of laat is een andere.
En vergeet niet: in deze partij is Klaver omhooggeklommen, en goedgekeurd door de bevoegde gremia.
Het komt de partij electoraal nu wel goed uit dat er een jeugdig en fris geluid klinkt. Maar zodra de stemmenwinst binnen is zal het uit zijn met de pret.
@9: Dat klopt, maar vanwege de relatief lage energie-efficientie van verbrandingsmotoren hoef je in een elektriciteitscentrale minder brandstof te verbranden om een elektrische auto hetzelfde aantal kilometers te laten rijden als een auto met verbrandingsmotor.
@14: “Kom eens met argumenten”
– Wat deed GroenLinks in de verschillende besturen zoals de belangenverstrengeling van hun bestuurder in de prov. Noord-Holland of het GL beleid in Amsterdam …
@8:
Wat nog groener is dan elektrische auto’s (op atoom- of kolen-stroom) is geen vlees eten ;-)
Verder:
We moeten maar even afwachten hoe groen links zich, de komende tijd, bij de stemmingen in het parlement gedraagt.
@14: ik heb van Jesse Klaver nog geen visie gehoord over de Nederlandse aardgasloze toekomst. Zou hij überhaupt wel weten dat het aardgas opraakt of wanneer Nederland niet meer in de eigen gasbehoefte kan voorzien?
Ik ken trouwens geen enkel kamerlid dat enige visie heeft op dit probleem.
Als oud-PSP-stemmer hoop ik dat Klaver zich ook uitspreekt tegen de verhoging van het Defensiebudget. Maar ik verwacht er niets van.
@14: Geen woorden maar daden lijkt mij een prima argument in deze discussie. Of eigenlijk, na woorden moeten daden volgen. Tot die tijd neem ik het met een korreltje zout. Want Klaver is niet GL, zoals #15 al zegt.
@8: Elektrisch rijden is essentieel in de elektrificatie van ons energiegebruik, en daarbij dus nodig in de transitie naar een groene duurzame maatschappij.
@10: Als je het niet eens bent met het “vervuiler betaalt”-principe, prima, maar zeg dan gewoon dat je er (in dit geval) niet achter staat.. Dat er geen alternatieven zijn is irrelevant. Het principe is dat de vervuiler betaalt, klaar. Ik zou immers hetzelfde argument kunnen inzetten op accijns op benzine. De forensentax betekent enkel en alleen dat de vergoeding belast wordt, er is nog altijd een vergoeding, alleen minder. Ik zag laatst op Sargasso het NIMBY woord voorbij komen. Even opgezocht en het betekent: Not In My Back Yard. Ik betrap sommigen op NFMW (Not From My Wallet).
@18: Ok, er zijn ook andere topics te benoemen waar de vervuiler meer mag betalen, eens.
@21: NFMW: Nee natuurlijk niet. Als je wilt graaien doe je dat maar in je eigen portemonnee, niet in die van een ander.
@22: Bij mij is dat niet “natuurlijk”. In zekere zin maak je je dan schuldig aan economisme, alleen op individueel niveau.
@21: Natuurlijk is ‘de vervuiler betaald’ prima, alleen moet je dan niet alleen straffen, maar de vervuiler ook de mogelijkheid geven om die straf te vermijden door zijn gedrag aan te passen. Anders druk je iemand gewoon tegen een muur, die niet meegeeft. En het zijn in zijn algemeenheid dit soort maatregelen die tercht komen bij groepen die het toch al niet zo breed hebben.
En dat is m.i. niet zo rechtvaardig. Als je als huishouden 3x modaal binnenharkt, ga je a) die straf niet zo merken, en b) kun je door je geld iets doen om die straf te vermijden. Dat gaat je niet lukken als je maar 1x modaal hebt. Dan is NFMW natuurlijk een beetje een flauwe opmerking. Dat stoort me behoorlijk bij met name GL, maar in principe ook bij alle andere partijen: aan onze achterban mag niet getornd worden, laat anderen het maar betalen.
Allemaal leuk en aardig, maar Sap is toentertijd teruggekomen van deze besluit om ov-reiskosten te belasten. Die zou ‘afgedwongen’ zijn door de VVD in de lenteaccoord. En zo lang als GroenLinks nog niet heeft bewezen dat zij hun idealen niet zo snel opzij zetten om de kroonjuwelen binnen te halen mogen ze van mij de pot op.
Wat een zielige discussie hier.
Als je van buiten naar de politiek kijkt – ik ga er even vanuit dat zich hier in dit draadje geen actieve gefrustreerde politici bevinden – kun je niet anders dan constateren dat die Klaver wel degelijk nieuwe dingen zegt. Anders tegen de dingen aankijkt.
Het is dan wel erg zielig als je dan gaat roepen dat GL in het verleden kut was. Geen wonder dat Nederland zo’n passief zuur landje is: we kijken alleen naar hoe het was en niet naar wat kan zijn. Te beroerd om na te denken, kansen te geven en alleen te vertrouwen op het zittende.
Dit draadje wordt blijkbaar gevoerd door trollen van de zittende macht. Wat een ellendige klerelijers. Kankerpitten, kansloze saboteerders van jeugdig elan, jaloerse hufters enz…
Kijk naar wat hij wil, zet dat af tegen de ellende die we hebben en kijk of er verbetering mogelijk is. Bepaal daarop je stemgedrag. Mijn advies: stem GL, die is op dit moment tenminste het frist.
/mopmopmopmopper; grumbmlgrumbmlgrumbml…
/wat een funcking eikels daar in de reaguurpanelen bij Sargasso
NB: En wacht niet te lang. Ook Pim Fortuyn gaf al aan dat hij binnen 10 jaar opgevreten zou zijn door het systeem en niets meer zou kunnen veranderen. Dat lot wacht elke politicus.
Als Klaver mij weet te bewegen om te gaan stemmen (niet per sé GL), dan is dat winst voor het hele land, want dat zou betekenen dat er wezenlijk iets veranderd zou zijn in Den Haag. Niet alleen de inhoudelijke puntjes tellen, maar vooral ook de attitude van de politiek in het algemeen. Een flinke klus voor Klaver. Maar ga zo door en misschien…
@26 NB: En wacht niet te lang. Ook Pim Fortuyn gaf al aan dat hij binnen 10 jaar opgevreten zou zijn door het systeem en niets meer zou kunnen veranderen. Dat lot wacht elke politicus.
Je spreekt jezelf tegen. Hoe lang is GroenLinks deel van de establishment? Toch langer dan 10 jaar. En zo lang Klaver geen mandaat van zijn achterban heeft is het nog maar afwachten hoe zijn woorden zich vertalen naar GroenLinks beleid. Geen woorden maar daden.
@26: Wat #28 zegt. GL *is* onderdeel van de zittende macht. Ze waren maar wat blij dat ze mochten meepraten in het Kunduz-akkoord.
Zolang Klaver niet duidelijk laat horen dat ie afstand neemt van GL-punten uit het verleden/heden, sta ik nog niet te juichen. Jij noemt dat zuur, ik noem het gezond wantrouwen in politici. Eerst leveren, pas dan krijg je misschien mijn stem. Niet andersom. Want nieuwe dingen kunnen we allemaal zeggen.
@28: Fortuyn had het over personen toen hij dit zei, niet over partijen. En idd, geen woorden maar daden. Maar in ons systeem moet je dan iemand wel een kans geven voordat je ‘m af begint te zeiken.
Ik had van jou beter verwacht @su.
@29: Flikker op vent, je hebt je hierboven voldoende gediskwalificeerd. En hang je niet op aan #28, lees #30 maar om te weten wat ik daar van vind.
-edit-
Oh en jouw Want nieuwe dingen kunnen we allemaal zeggen. is zoooo…. vals want niemand roept nieuwe dingen. Iedereen lult de staande macht naar de mond en … nou ja. Je bent een politieke trol. Ik had gehoopt dat jouw soort na het afscheid van de hoofdredacteur opgesodemieterd was maar blijkbaar lurken jullie nog steeds om te reageren als het ook maar een beetje naar succesvol links ruikt. Ga geilen op roze Nieuwe Hufter.
@17: ik bedoel argumenten die Klaver betreffen
@19: https://groenlinks.nl/standpunten/aardgas (is de portefeuille van van Tongeren zoals je ongetwijfeld weet). Tja, de roep om meer geld voor Defensie. Ik ben ook benieuwd.
@20: Het voordeel van de twijfel, zou je daar ook mee kunnen leven?
@27: Gladiool verandert het land
@31: Dank voor je bijzondere bijdrage, ik zal er bij mijn volgende toiletbezoek mijn reet mee afvegen.
Maar als mijn bijdragen dergelijke reacties oproept door mensen hun roze bril af te rukken, dan heb ik toch iets goeds bereikt.
Kleine edit: iemand een politieke trol noemen omdat ‘ie een andere mening heeft over een politieke partij is ergens best sneu. Dat doen zelfs de hier reagurende PVV’ers niet eens…
@32: Oh ik geef Klaver zeker het voordeel van de twijfel hoor, wat hij zegt bevalt me wel. Maar voordat ik op GL zou kunnen stemmen, moet er echt wel flink wat meer gebeuren, wat echt niet alleen met woorden kan.
@31:
@33:
Ah, dit lijkt op een beschaafd parlementaire woordenwisseling, maar dan “à la Wilders”
;-)
@33: Volgens mij gaat #0 vooral over Klaver en niet over partij. Maar dat [verschil] blijkt te moeilijk voor jou.
En digitale berichten printen om je reet mee af te vegen is wel erg anti-GL.
@30 In Nederland wordt er effectief op een partij gestemd. Laat de achterban hem een mandaat meegeven en zijn woorden in beleidspunten omzetten. Zien we verder wel wat daar in het praktijk van komt.
Ik had van jou beter verwacht @su.
Zou ik niet doen. Mijn wantrouwen van GroenLinks strekt terug tot de van Es/van der Spek schisma. Ik ben van de van der Spek standpunt.
@37: Zou ik niet doen. Mijn wantrouwen van GroenLinks strekt terug tot de van Es/van der Spek schisma. Ik ben van de van der Spek standpunt.
Ah, OK.
http://www.psp92.nl/
Mensen die vinden dat Klaver zulke nieuwe dingen zegt, zijn bijzonder naief, slecht geinformeerd en heel erg kort van memorie. En dan durven juist net die mensen anderen de maat te nemen. Schaamteloos.
@31: Wat een dictatoriaal eng mens ben jij. Angstwekkend gewoon.
@41: ja, anderen hebben mij hier wel stalinistisch, maoïstisch en zo genoemd. In werkelijkheid ben ik een heel aardig mens met zenboeddhistische neigingen. Maar ja, tegen roze mensen kan ik niet zo goed en dan sla ik wel eens op tilt.
Maar alles nog beter dan mensen die zich Keijzer noemen. Enge restauratieve wens tot absolutisme en navenante reacties?
Of – en lees nu goed – moet ik soms mijn oor laten hangen naar Cheradenine Zakalwe: a mercenary-extraordinaire … a man from outside of the Culture, but who does their dirty work.
Dat is pas een nick waar de reaguurders hier op mogen letten. Nog niet eerder hier gezien en dan komt er ineens een nieuwe politieke voorman, links nogal liefst en dan verschijnt er ook ineens een commentator uit een boek dat heet Use of Weapons die zich omschrijft als een huurling die het smerige werk opknapt.
Lees nu zijn commentaren nog eens en zeg me: is er toeval?
Ha dat was commentaar 42.
Altijd +10
@42: Voor iemand die in Zen is ben je aardig snel onder je wiek geschoten.
Ik associeer Zen altijd met rust onder alle mogelijke omstandigheden.
Wat betreft een verlicht dictatorschap daar valt met mij altijd over te onderhandelen Als het genoeg schuift ben ik daartoe bereid.
Moet dan alleen afstappen van het idee dat ik een democraat pur sang ben, maar de kosten gaan voor de baat uit, zoals het een goed politicus betaamt.
Verder begrijp ik dat je gefrustreerd bent over verschuivingen binnen het redactionele apparaat van Sargosso. Daar kan iik niks zinnigs over zeggen wat wonderlijk is want ik ben meestal van alle markten thuis.
Cheradenine Zakalwe zo begrijp ik is een James Bond maar dan van de creepy soort. Nooit van gehoord.
Over toeval kan ik je toevertrouwen dat toeval bestaat en murphies law te pas en te onpas opduikt.
Zo zijn we weer even bijgepraat, ik ga nu eten.
@32: bedankt voor je antwoord, Jos. Ik geef Jesse Klaver gewoon de kans om zich te onderscheiden van de rest.
@42: Het is maar een nick. Misschien moet je er gewoon niks achter zoeken, ik zal volgende keer veiligheidshalve een toevallige string van cijfers en nummers kiezen.
@46: cijfers en nummers hè…
@26 zuiver: ik vind de taal die je hier gebruikt ABSOLUUT niet kunnen! Sargasso onwaardig op de man en respectloos. Als moderator had ik je er meteen uit gegooid.
@47: Ik zou gaan voor cijfers, nummers en getallen.
Een heerlijk slot van de discussie @48.
Mooi @Joost ;)
@47: een nummer kan samengesteld zijn maar een cijfer nooit.
Als je het zo ziet heeft @46 het zo mis nog niet.
@13: “Files in de stad zijn een non-issue. Files op de snelweg zijn het probleem.”
Ik zie in mijn regio anders alleen files binnen of in de directe nabijheid van steden (onder andere op autowegen, maar ook op alle andere plekken waar veel mensen tegelijk door dezelfde plek heen willen en dat gebeurt vooral binnen de stad). Die files (ook die op de autowegen) worden vrijwel altijd veroorzaakt door mensen die voor woon-werk verkeer enkele tot enkele tientallen kilometers met de auto afleggen (want treden vrijwel alleen op tussen 7-9 en 17-19 uur). Dat is vrijwel allemaal vervangbaar door fiets en/of OV. Holland is misschien een ander verhaal, maar er is ook nog een wereld buiten de Randstad en daar zijn alle files buiten de stad een non-issue.
@9: En dus…? Wat moeten we doen?
@53:
Waterstof laden met zonne- wind- of geothermische energie bijvoorbeeld.
voor http://www.waterstofautos.nl/