ELDERS - Vandaag worden de onderhandelingen over de hereniging van Cyprus herstart.
De hervatting van de besprekingen die een eind moeten maken aan de deling van het eiland is mogelijk geworden na de verkiezing van een nieuwe, gematigde president in het Turkse deel van Cyprus. Mustafa Akinci won met 60% van de stemmen van de zittende president Eroglu die er niet in geslaagd was een akkoord te bereiken voor het beëindigen van de al 40 jaar durende deling van het eiland. Akinci presenteerde zich vorige maand bij de verkiezingen als de man die het beter zou gaan doen. We gaan nu echt een vredesregeling treffen, zei hij nadat hij was gekozen. “Dit land kan zich geen verdere verspilling van tijd permitteren.” Hij hoopt het eiland te kunnen verenigen in een federatief verband. Akinci toonde zich direct na zijn verkiezing bereid oplossingen te vinden voor nu nog geblokkeerde vaar- en luchtroutes en de ontvangst van mobiele netwerken op alle delen van het eiland. Als burgemeester van het Turkse deel van de verdeelde hoofdstad Nicosia heeft hij ervaring opgedaan in het onderhandelen met de Griekse Cyprioten.
De deling van Cyprus is echter geen zaak die de Cyprioten onderling kunnen oplossen. Het frozen conflict is een speelbal in de internationale krachtsverhoudingen in de regio en daar is sinds enkele jaren ook nog de strijd bij gekomen om de exploitatie van olie en gas in dit deel van de Middellandse Zee. De Turkse visie op de stand van zaken, hier verwoord door de vertegenwoordiger van de Turks Cyprioten in de VS, waarschuwt voor een eigen weg van de Grieks Cyprioten inzake de olievelden. In antwoord hierop legt het Republikeinse lid van het Huis van Afgevaardigden Gus M. Bilirakis de bal bij Turkije, the bad actor on Cyprus. Naast Turkije en Griekenland zijn ook Rusland, Israël, Egypte, Libanon, de EU en de VN betrokken. En op de -zeer nabije- achtergrond speelt ook de oorlog in het Midden-Oosten een rol en niet te vergeten de financieel-economische situatie van Griekenland. Akinci en zijn Grieks-Cypriotische counterpart Nicos Anastasiades zullen over eilandproblemen praten die alleen opgelost kunnen worden als de rest van de wereld bereid is mee te werken.
Cyprus is in 2004 lid geworden van de EU. Kort daarvoor hadden de Grieks-Cyprioten een herenigingsplan van de VN verworpen waar hun Turkse buren wel mee instemden. In principe betreft het lidmaatschap het gehele eiland. Maar het noordelijke deel, waar sinds 1983 de alleen door Turkije erkende Turks-Cypriotische republiek is gevestigd, is voorlopig uitgesloten door de EU. Dat leidt tot allerlei controverses tussen de EU en Turkije, niet alleen over een eventueel toekomstig lidmaatschap van Turkije, maar ook over handel, scheep- en luchtvaart rond het eiland. De EU kan eigenlijk niet veel anders dan lidstaat Griekenland en de door alle andere lidstaten erkende Grieks-Cypriotische regering op het eiland volgen. Brussel is daarmee een eenzijdige partij in het conflict, die door de Turken met wantrouwend oog wordt bekeken. Dat wantrouwen is sinds kort nog gegroeid omdat Griekenland met Cyprus en Egypte onderhandelt over een exclusieve economische samenwerking en over de veiligheid in de regio. De Griekse premier Tsipras toonde weinig begrip voor de Turkse positie toen hij zei dat het exclusieve tripartite initiatief bedoeld was om stabiliteit in de regio te garanderen.
President Erdogan heeft zijn nieuwe Turks-Cypriotische ambtgenoot inmiddels gewaarschuwd de juiste verhoudingen goed in het oog te houden. Akinci wilde zijn Noord-Cypriotische republiek in de beeldvorming opschalen van ‘kind’ (child country) naar ‘broer/zus’ (sibling country). Volgens Erdogan is Turkije echter nog steeds het moederland dat voor het kind “een prijs betaald heeft.” Akinci liet zich niet overbluffen. Hij verklaarde zijn trouw aan het ‘moederland’, maar zei ook dat het tijd wordt dat het kind op eigen benen gaat staan. Erdogan maakt zich op voor de algemene verkiezingen van begin juni en probeert alle Turken waar ook ter wereld bij die gelegenheid aan het moederland te binden. Zondag bezocht hij zijn kiezers in Karlsruhe en Hasselt. In 54 landen heeft Turkije stembureaus geopend voor de nationale verkiezingen, behalve in de meeste Europese landen ook in China, Japan, Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland. Met dergelijke operaties onder het motto “Alle Turken verenigt u” geeft Erdogan het signaal af dat hij vervreemding van Turks-Cyprioten zo dicht bij huis zeker niet zal toestaan.
Deze week bezocht de Griekse minister van Buitenlandse Zaken Nikos Kotzias Turkije met als voornaamste doel, zoals hij zelf tegen de Turkse pers zei, het creëren van wederzijds vertrouwen. Concreet werd hij niet over Cyprus. Hij was positief over de nieuwe Turks-Cypriotische president en zei verder over de kwestie: Hope should always be kept alive.
Reacties (5)
Het was wel een ongelooflijke blunder van de EU om een gedeeld Cyprus aan te nemen als EU-lid. Ze hadden moeten zeggen: zorg eerst maar dat je verenigd bent, dan mag je erbij. Dat was een flinke stok achter de deur geweest.
Een ongelooflijke blunder. Vooral omdat het de Grieks Cypridioten waren die massaal nee zeiden tegen een referendum over hereniging.
@2: Dat is echt veel te kort door de bocht. De Grieks Cyprioten zagen niets in de bijbehorende voorwaarden en daar hadden ze goede redenen voor.
@1: Turkije (dat effectief het noordelijke deel bezet houdt) had zich kapot gelachen.
> De EU kan eigenlijk niet veel anders dan lidstaat Griekenland en de door alle andere lidstaten erkende Grieks-Cypriotische regering op het eiland volgen.
Euh … ?
Even voor de duidelijkheid: de turken houden noord cyprus bezet. Een vazal regering die door niemand erkend wordt houdt de macht stevig in handen. Daarmee wordt ook bv duidelijk dat turkije helemaal geen democratie is en dat turkije al helemaal niets in europa te zoeken heeft.
Het feit dat de eu niet 40 jaar geleden cyprus is komen bevrijden betekent niet dat de invasie en de bezetting van de turken opeens gerechtvaardigd is.
Rare manier van redeneren heb jij.