Nabeschouwing Zomergasten 2011 (6) – Guy Verhofstadt

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weer een bijdrage van Max Molovich, overgenomen van Nurks Magazine.

Toen ik Guy Verhofstadt enkel nog van de foto’s kende, was hij (met dank aan Humo die hem ooit op de cover zette met oorbellen in) voor mij zo’n man die eruit zag als een oudere lesbienne. U kent ze wel. Lou Reed is er ook een. Zelfs toen hij premier van België werd, was hij voor mij vooral die man die eruit zag als een oudere lesbienne. Dat zegt natuurlijk veel meer over mij dan over Guy Verhofstadt.

Maar waar was ik? Nergens nog. Bij de laatste aflevering van Zomergasten 2011, daar was ik. Voor het eerst in mijn leven heb ik geen aflevering gemist. (Wat dan weer niet helemaal waar is, want ik heb wel degelijk een aflevering gemist, namelijk die met Erik van Lieshout, maar die heb ik inmiddels voor de helft gezien. Die helft deed mij vermoeden dat ik Erik van Lieshout de leukste zomergast ooit had gevonden. De fragmenten, de spraakverwarring die er tussen JBC en Van Lieshout heerste, de verwoede pogingen om te verwoorden wat niet te verwoorden valt, de twijfel aan alles, het onvermogen om iets niet in het honderd te laten lopen: in het uurtje dat ik heb kunnen meepikken, ben ik van Erik van Lieshout gaan houden. Als het daaraan voorafgaande deel net zo hilarisch was, dan was Zomergasten met Erik van Lieshout een kunstwerk op zich. Ik hoop het ooit nog helemaal te kunnen zien.)

Zomergasten met Guy Verhofstadt mocht er zijn. Wat een verademing om weer eens een keer een politicus te horen die in staat is om niet alleen te zeggen wat hij denkt, maar ook nog eens blijkt te hebben nagedacht. Kom daar maar eens om vandaag de dag. Zij die zeggen te zeggen wat ze denken, zeggen vooral wat ze voelen.

Verhofstadt bleek bovendien geregeld bereid om zijn fouten toe te geven. Ook vrij uniek voor een politicus. Ooit dacht hij dat de vrije markt geen regels nodig had. Daar is hij van teruggekomen. Ooit schreef hij dat de islam een totalitaire ideologie is die niet te verenigen is met democratie. Dat vond hij nu veel te stellig. In 2000, toen hij premier van België was, heeft hij in Rwanda zijn excuses aangeboden aan het Rwandese volk voor de manier waarop België z’n humanitaire verplichtingen heeft verzaakt. Het werd hem niet in dank afgenomen door bijvoorbeeld Willy Claes, die ten tijde van de genocide in Rwanda Minister van Buitenlandse Zaken was.

Over Rwanda gesproken, toen dat ter sprake kwam, liet Jelle Brandt Corstius zich weer eens van zijn meest klungelige kant zien. Ik moest tijdens deze aflevering vaak terugdenken aan een van JBC’s voorgangers, Joost Zwagerman, die destijds zo krampachtig zijn best deed om de regie van het gesprek in handen te houden, dat hij het natuurlijke verloop ervan in de weg zat. ‘Daar komen we zo nog over te spreken’, de favoriete woorden van Joost Zwagerman destijds, hoorde ik nu geregeld uit de mond van Jelle Brandt Corstius komen. Terwijl Guy Verhofstadt op stoom kwam en op het punt stond om te vertellen dat de Belgische politici wisten dat er een genocide zou plaatsvinden maar ervoor kozen de andere kant op te kijken, vond Jelle Brandt Corstius het nodig om even pas op de plaats te maken en eerst naar twee scènes te kijken uit Hotel Rwanda.

Aan het begin van de uitzending bekende Guy Verhofstadt geen fervent tv-kijker te zijn. Dat was wel te merken. De gekozen fragmenten waren vooral kapstokjes waaraan Verhofstadt zijn ideeën kon ophangen. Niet alleen over politiek of over Europa, maar ook over wijn en over de kunst van Rothko en de Chinese kunstenaar Ai Weiwei, die een kleine honderd miljoen zonnebloempitten had laten beschilderen om er een gigantische vloer van te maken. Ik moest aanvankelijk denken aan de pindakaasvloer van Wim T. Schippers, maar Ai Weiwei gaat een stukkie verder. Volgens Verhofstadt kun je de vloer zien als de mensheid. Elk zonnebloempitje is uniek en is onmisbaar in het geheel. Haal je één zonnebloempitje weg, dan is het kunstwerk het kunstwerk niet meer.

Ik hoopte dat Mark Rutte meekeek. En dat hij zich aangesproken zou voelen toen Verhofstadt met de beschuldigende vinger richting politici wees die hun verhaal aanpassen om de kiezer gunstig te stemmen, in plaats van zelf een visie te ontwikkelen en die te vuur en te zwaard te verdedigen. Ooit had Mark Rutte hetzelfde verhaal als Guy Verhofstadt. Een liberaal verhaal waarin elk individu net zo belangrijk was als de zonnebloempitjes in het kunstwerk van Ai Weiwei. Een verhaal dat over de grenzen heen keek. Een verhaal waarvoor hij bovendien de verbale gaven had om het te kunnen verkopen. Maar hij ruilde het in voor een halfslachtig populisme om het gat dat Rita Verdonk en Geert Wilders hadden achtergelaten op te vullen. Hij had de ballen niet, denk ik. Daarvoor moet je eruit zien als een oudere lesbienne. Guy Verhofstadt for European President dan maar (Yes Guy Can).

Dusss. Dat was het dan weer voor dit seizoen. Volgens mij was het een prima editie. Met zonnebloempitjes die leken uitgezocht om elkaar te complementeren. Het gevoel van Marc-Marie Huibrechts tegenover de ratio van Dick Swaab. De beheersing van Lilian Gonçalves tegenover de chaos van Erik van Lieshout. Het Azië van de journalist Step Vaessens tegenover het Europa van de politicus Guy Verhofstadt. Hun gastheer blonk uit in een stug onvermogen de ander te begrijpen. Maar het blijft een aardige jongen, zijn gasten vergaven hem zijn onbeholpenheid keer op keer en konden zo toch nog het verhaal kwijt dat ze te vertellen hadden. Behalve bij Step Vaessen (die wel door JBC werd begrepen) en bij Erik van Lieshout (bij wie het wederzijdse onbegrip juist een extra, prettig vervreemdende dimensie toevoegde), bleef ik het gevoel houden dat er meer in had gezeten. Dat zullen we dan maar het Zomergastengevoel noemen. En dan mag nu de zon gaan schijnen.

Redactie: Een ander interessant verslag van deze laatste uitzending werd ons getipt. U kunt dat lezen bij Rein Swart.

Reacties (17)

#1 L.Brusselman

Lou Reed ziet er uit als een oudere lesbienne?Heb je je zelf wel eens goed bekeken?Voor de rest ,wat een gezeur.

  • Volgende discussie
#3 troebel

Inderdaad onbenulligheid van JBC bij het belangrijkste moment van deze uitzending, dat een paar shotjes film belangrijker waren dan het ‘boek’ Rwanda. Voor de rest: prima recensie, MM.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 L.Brusselman

Mensen die uiterlijke kenmerken gebruiken als ware het argumenten diskwalificeren zich bij voorbaat.ook al relativeren ze het zogenaamd,het is wel gezegd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Vidiablo

Wat een goede recensie is dit. Ook ik heb alle uitzendingen bekeken en vind het knap hoe jij alle elementen met elkaar weet te verweven tot een onderhoudend stuk. Daar zou je wat mee moeten doen!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Renny

Ik vond het vreselijk te zien hoe JBC met zijn knipselmapjeskennis de vrijdenker steeds in de weg zat. Het ging hem om het etaleren van zijn eigen kennis ipv het opengooien van de avond en het gesprek met een man die veel interesanter was dan de interviewer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Jaja

Verhofstadt wist het democratisch gebrek van de EU goed onder woorden te brengen, maar ten tijde van het referendum was hij een van de eersten om het nederlandse NEE te bagataliseren. Eigenlijk vonden we alleen maar dat we teveel moesten betalen aan de EU, maakte Balkenende er op zijn beurt weer van. Toffe peer hoor, die Guy, maar intussen zitten wij met de shit.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Ori

Kan die Herman Van Rompuy niet weg? Graag Guy Verhofstadt op die plaats.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Maxm

@8 Ga toch weg man, zo’n flip-floppende regenteske betweter heeft binnen de kortste keren ruzie op zo’n kleurloos eisende positie.

Je moet een visie verkopen aan de kiezers en als dat niet lukt haal je een lullig trucje uit om ze door hun strot te rammen wat ze niet blieven. Nee dank je wel, dat soort liberalisme liever niet. Het ging niet om de Nederlandse bijdrage, het ging om een weergaloos waardeloos verdrag dat om talloze redenen lang voor enig referendum door een shredder gehaald had moeten worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Yevgeny Podorkin

De enige uitzending die ik volledig heb kunnen uitzitten: vooral (in) de vorm van bevlogenheid, plus een inhoudelijk verhaal. En (ex) politici die achteraf toegeven in het verleden inschattingsfouten te hebben gemaakt zijn niet op 1 hand te tellen…

Van mij had JBC de hele avond verder z’n muil mogen houden.

JPB,DSK..JBC, waarom begin ik óók al mee te doen aan al die afkortingen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Prediker

Voor de die-hard Sargasso-interlektuelen: zometeen om 21.00u een gesprek met Amartya Sen op kanaal Holland Doc, waar Verhofstadt een clipje uit liet zien. (Laat me even weten hoe het was, want ik zit CSI: NY te kijken.

En een kritiek op Verhofstadt’s betoog tegen de anti-natiestaat en voor de Verenigde Staten van Europa door een naaste medewerker van Bolkestein. (Leuk om die visies tegenover elkaar te zetten)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Crachàt

Rare kronkels, bij de Neejers.
U zit, samen met het overgrote deel jastemmers in Europa, in de shit omd

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Prediker

@12; is me iets te makkelijk. Ik vond ook dat Verhofstadt deze uiting van wantrouwen jegens Europese instellingen veel te gemakkelijk bagatelliseerde. ‘Ja, maar dat was in Frankrijk gewoon een debat tegen Jaques Chirac dat ging in Nederland gewoon over dat mensen vonden dat ze teveel geld aan Europa betalen.’

Terwijl ik me kan herinneren dat er naar aanloop van dat referendum in Nederland en Frankrijk druk werd gediscussieerd over wat dat ‘grondwettelijk verdrag’ nu eigenlijk was.

Kennelijk hebben Europese burgers in allerlei landen de indruk dat er over hun hoofden van alles wordt beslist en bedisseld door Europese ambtenaren en regeringsleiders, waar zij helemaal nooit in betrokken zijn en ook geen zeggenschap over hebben.

Vervolgens komen die regeringsleiders met referenda als schaamlapjes voor wat eerder een bureaucratie is dan een Europese democratie. Dáár zijn mensen tegen: er worden allerlei bevoegdheden overgedragen aan Europa, zonder dat er democratische bevoegdheden mee gepaard gaan voor bijv. het Europarlement.

Nu is Verhofstadt juist een voorstander van meer democratische invloed voor Europese burger ten aanzien van beslissingen op Europees niveau, dus ik begrijp niet zo goed waarom hij zo geringschattend doet over de Euroscepsis van hele drommen burgers, in plaats van die uiterst serieus te nemen, en te zeggen: ze hebben gelijk! Europa is te weinig democratisch en er wordt van alles bedisseld en beschikt over de hoofden van mensen heen, zogenaamd omdat het alleen om Europese samenwerking tussen landen zou gaan, en om dat op te lossen moeten we toe naar een slagvaardig Europarlement waar je op Europese partijen kunt stemmen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Maxm

U zit, samen met het overgrote deel jastemmers in Europa, in de shit omd

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Jaja

Dank Maxm, Verhofstadt heeft al voor de uitslag van het referendum in Nederland gezegd dat de de landen die het verdrag al geratificeerd hadden niet op Nederland konden blijven wachten in geval van een NEE, en zo is het gebeurd. In de veronderstelling in een democratie te leven was de opkomst voor het referendum hoog. Crachat heeft de uitzending van zomergasten denk ik niet gezien. Ik zie de context niet. Nee stemmen kan prima als pro europeaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Ernst Oosters

Gaandeweg de zomeravond had ik het gevoel dat deze vogel alleen zijn eigen nest vast zat te speekselen zonder al te veel empathie voor al die lelijke vogeltjes die over de rand van het nest tuimelen. Happy landings in Italy, Verhofstadt.
Ach, laat Pat Condell het maar verwoorden:
http://www.youtube.com/watch?v=ceFvOQIaPsc&feature=player_embedded

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Fiets Kopen

Interessante uitzending, ik volg Gastredacteur, ook al ken ik de gast niet, je kunt er altijd iets uithalen, het opent je ogen.

  • Vorige discussie