COLUMN - Naar aanleiding van de berichten van Tennet en de ACM van de afgelopen weken over respectievelijk de reeds ingezette prijsdaling van elektriciteit en de verwachting dat deze de komende jaren nog verder zal zakken, had ik deze week al een column geschreven. Hierin spreek ik mijn verbazing uit over het feit dat er nog steeds partijen zijn die rendementsberekeningen laten zien waarin men rekent met energieprijsstijgingen de komende jaren in plaats van energieprijsdalingen.
Voorbeelden
In mijn eerdere column ging ik een weddenschap aan die ik dik, maar dan ook dik heb gewonnen: binnen een tijdsbestek van drie uur had ik via Twitter meer dan dertig voorbeelden ontvangen van teksten waarin partijen, vaak verkopers van zonnepanelen, zich schuldig maken aan misleiding. Iets anders kan ik het helaas niet noemen.
De vraag is dan ook niet óf maar wanneer de ACM hierop ingrijpt.
In mijn column had ik zelf al drie voorbeelden gegeven en naar aanleiding daarvan kwamen er dus ruim dertig bij, het gros van Peter Segaar (Polder PV) en van Henri Bontenbal.
Hieronder staan enkele voorbeelden waarvan sommige van echt grote partijen zoals Nefit en Greenchoice:
- “de gemiddelde prijsstijging van de energie is ongeveer 8% per jaar”
- “Bij een energieprijsstijging van 4% kan een rendement gerealiseerd worden van 11,5%”
- “Elk jaar stijgt de energieprijs met zo’n 4%”
- “stijging van de energieprijzen met 6% (gem. stijging tussen 1997 en 2010 was 7,6 %)”
- “De afgelopen jaren is de energieprijs in Nederland fors gestegen. Gemiddeld met ongeveer 8% per jaar. Als die stijging doorzet, heeft de klant dus jarenlang een erg gunstig tarief.”
- “Nu is het aannemelijk dat de energieprijzen niet gelijk blijven, maar juist stijgen. De laatste 10 jaar was de stijging ieder jaar gemiddeld 10%. “
De overheid
Allen die zich schuldig maken aan dit soort verkoperspraatjes, gaan zich nu verschuilen achter het feit dat vooral de energiebelasting is gestegen, dat de Opslag Duurzame Energie erbij is gekomen en dat de BTW is gestegen (van 19% naar 21%). Dit tikt allemaal natuurlijk lekker aan.
Hierbij komt dat zij zich ook nog eens kunnen verschuilen achter minister Kamp die in zijn antwoord op vragen over biomassa bijstook doodleuk een verwachting uitspreekt over een stijgende elektriciteitsprijs (zie de rij “correctiebedrag”).
De minister gaat zelfs uit van een elektriciteitsprijsstijging van 75% in 2023 ten opzichte van 2016.
Tja, wie ben ik dan om hier iets van te vinden. Je kunt het al die verkopers van zonnepanelen dan niet eens kwalijk nemen toch? De minister zegt het immers zelf….
Maar ja, de minister is natuurlijk ook een soort verkoper. Hij verkoopt zijn eigen beleid, hoe kortzichtig dat soms ook is. Het vervelende is echter dat de Kamerleden het slikken als zoete koek, net als al die onwetende consumenten die zich in de luren laten leggen door verkopers met bij elkaar gefantaseerde tabellen over niet bestaande energieprijsstijgingen.
De echte cijfers
Neem eens een kijkje op www.polderpv.nl van eerder genoemde Peter Segaar. Peter heeft sinds 2002 de variabele componenten bijgehouden en komt op een gemiddelde prijsstijging per jaar (van 2002 tot en met 2014) van 2,34%. Dat is dus inclusief stijging van de energiebelasting, Opslag Duurzame Energie én BTW. Dit komt in de verste verte niet in de buurt van al die zes tot zelfs elf procent energieprijsstijgingen per jaar!
We worden dus massaal in de maling genomen, in de luren gelegd, voorgelogen, een oor aangenaaid.
Woekerpolissen in plaats van zonnepanelen
Het wordt tijd dat hier iets aan wordt gedaan. We moeten voorkomen dat we straks over een soort woekerpolissen spreken wanneer men het over investeringen in duurzame energie heeft.
Maar wie pakt de handschoen op? Vanuit de verkopers zal het waarschijnlijk niet komen en minister Kamp zie ik ook niet snel bijdraaien. Mijn hoop is daarom gevestigd op de ACM. Zij hebben zelf in ieder geval de vooruitziende blik dat de energieprijzen de komende jaren zeker niet zullen stijgen. Laat staan met de genoemde vier, vijf, zes, zeven, acht, tien en zelfs elf procent per jaar…
Deze column van Jan Willem Zwang verscheen eerder op GreenCrowd en is met toestemming van de auteur overgenomen.
Jan Willem Zwang is oprichter en bestuurder van stichting Greencrowd. Hij heeft tot en met 2002 verschillende financiële functies vervuld, onder andere bij twee beursgenoteerde bedrijven en is daarna in de energiesector terecht gekomen, waar hij voor verschillende energie- en afvalbedrijven heeft gewerkt. Hij is oprichter van Tensor Energy (2008) en Greenspread (2010) en mede-oprichter van ADEM Houten (2010). Sinds eind 2014 heeft Jan Willem geen enkel belang meer in eerder genoemde bedrijven maar houdt hij zich alleen nog bezig met Greencrowd.
Reacties (11)
Dit lees ik net op tijd, want ik overwoog een zonnepaneel te gaan kopen.
@1 te kort door de bocht. Ondanks dat veel leveranciers bizarre uitspraken doen over de te verwachten prijsontwikkeling van elektriciteit zijn zonnepanelen een goede investering, zie bv de berekening van Robin Fransman op Follow The Money.
Twee jaar geleden zag ik een lokale projectgroep rekenen zonder prijsstijgingen en was het in 10 jaar terugverdiend. Een goed alternatief voor de lage rente.
Echter, daarbij werd gerekend dat salderen blijft bestaan, maar de immer onbetrouwbare overheid gaat daar al in 2020 aan morrelen. Als er dan geen goedkope accu’s zijn als alternatief voor het salderen, dan vallen alle rendementen opeens in duigen.
Er is één zin die bij mij -blijkt- heel veel verwarring veroorzaakte:
Nu heb ik net die hele uitleg van Peter Segaar gelezen, en me afgevraagd hoe het nu in godsnaam kan dat Segaar, met zijn site Polder PV, steeds die claims van 6, 7, 8% blijft doen, terwijl hij steeds en herhaaldelijk beweert dat die getallen een stuk lager liggen. Cognitieve dissonantie? En toen las ik de zinsnede nog eens.
Peter Segaar is niet een voorbeeld van een partij die zich schuldig maakt aan misleiding (alternatief had er, in plaats van ‘van’, dan ‘betreffende’ kunnen staan). Neen, Peter Segaar is één van de personen, naast Henri Bontenbal, die voorbeelden heeft aangeleverd.
Dit is dus voor de mensen die ook, net als ik, een beetje verbaasd zijn na het lezen van het linkje onder ‘bijgehouden’.
Zwak verhaal, waar lees ik dat de uitspraak “gem. stijging tussen 1997 en 2010 was 7,6 %” onjuist is i.p.v. “gemiddelde prijsstijging per jaar van 2002 tot en met 2014”?
– Zoals vaker, het is maar met welke periode en op welke wijze.
Ligt het aan mij? Ik begrijp de tabel niet. Wat wilt deze nou voor punt maken?
@6: Dat staat er toch bij? De rij “correctiebedrag” laat de door de overheid verwachte prijsstijging voor elektriciteit zien ten opzichte van het basisbedrag (ik veronderstel, de prijs in 2009).
@5 zwakke reactie. Welke uitgangspunten: de auteur beschrijft helder welke uitgangspunten gekozen zijn om de beweringen over stijgende elektriciteitsprijs onjuist te verklaren. Andere periode, andere uitgangspunten: kom maar door met je berekeningen waaruit anders blijkt. Wel graag een berekening die hout snijdt voor mensen die zonnepanelen overwegen te installeren, want dat is het onderwerp hier.
Overigens klopt de zin “De minister gaat zelfs uit van een elektriciteitsprijsstijging van 75% in 2023 ten opzichte van 2016.” niet. Voor 2016 voorziet Kamp een prijs van 0,115 + 0,042 = 0,157 en voor 2023 van 0,115 + 0,071 = 0,186. Dat is een prijsstijging van ruim 18% over de loop van 7 jaar. Uit de reeks valt op te maken dat de minister na 2020 nauwelijks nog prijsstijgingen verwacht en daarvoor jaarlijks circa 3,5%.
@9 Waarom tel je de 0,115 basisbedrag op bij het correctiebedrag? Basisbedrag is de kostprijs voor de huidige nieuwbouw aan capaciteit, daar wordt het correctiebedrag (lees het groothandelstarief voor elektriciteit) van afgetrokken om te komen tot het bedrag dat daadwerkelijk aan subsidie uitgekeerd wordt per kWh (subsidietarief in de tabel). Dus de prijsstijging van het groothandelstarief bedraagt volgens de minister 0,029 in 7 jaar (0,071-0,042), dat is bij mij 70% (0,029/0,042).
Als je de stijging van de consumentenprijs voor elektriciteit wilt vergelijken moet je ook de energiebelasting, opslag duurzame energie en BTW meerekenen. Daar is de getoonde tabel niet geschikt voor. Historisch gezien is de stijging voor kleinverbruikers overigens wel echt enorm. Zeker in vergelijking met de energiebelasting voor grootverbruikers, er zijn bij energie dan ook weinig hollere frase dan ‘de vervuiler betaalt’:
http://www.energieoverheid.nl/2014/05/06/overzicht-stijging-energiebelasting-over-21-jaar/
Volgens mij doet het er niet zoveel toe; zonne-energie is toch wel aantrekkelijk, ook zonder prijsstijging. Bovendien ligt het voor de hand dat de consumentenprijs gaat convergeren met die van fossiele autobrandstoffen naarmate elektrische auto’s een groter marktaandeel verwerven. Zaken als efficiëntie in ogenschouw nemende kom je dan op enkele dubbeltjes per kilowattuur – nu al een fors hogere prijs dan de gangbare elektriciteitsprijs. Het lijkt me daarom waarschijnlijk dat de elektriciteitsprijs nog wel wat omhoog zal gaan – misschien gaan we de halve euro nog wel aantikken of, mocht peak oil toch eindelijk een keer serieuze symptomen gaan opleveren misschien nog wel hoger! Maar daarop gokken bij je investering in zonnepanelen is natuurlijk niet verstandig.