Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dus nu gaan we ouders hoofdelijk verantwoordelijk stellen voor het overgewicht van kinderen.

Wanneer ouders niet genoeg doen om hun kinderen slanker te krijgen, kunnen die zelfs onder toezicht worden geplaatst. De Amsterdamse wethouder van der Burg gooide er nog een schep bovenop door in zijn rechtvaardiging van deze maatregel vetzucht bij kinderen gelijk te stellen aan kindermishandeling.

Welja, geef de ouders alle schuld en maak er maar meteen een misdrijf van om een te dik kind te hebben. Zo gaat-ie lekker, meneer van der Burg. Wat is uw volgende voorstel? Zulke ouders in de gevangenis gooien?

Dat inmiddels een kwart van de Amsterdamse kinderen aan overgewicht lijdt, is zorgwekkend. Maar het is raar om ouders daarvoor als enige schuldige aan te wijzen. Ernstig overgewicht bij kinderen is een internationale ontwikkeling, van Europa en de VS tot China en Japan; zou dat nu écht uitsluitend aan die ouders liggen?

Op straat kun je nergens meer spelen, sportvelden liggen ver buiten de stad, kinderen worden voor de veiligheid overal per auto of achterop de fiets naartoe gebracht. Scholen hebben de uren voor sport en gym flink meten wegbezuinigen. In de winkels zijn hele schappen gevuld met snoep en snacks op graaihoogte, en bij de kassa word je bijkans besprongen door suikerwerk. Reclames houden vol dat repen waar noten in zitten ‘gezond’ zouden zijn, al bevatten ze evenveel calorieën als een Mars, en vruchtensap dat stijf staat van de suiker wordt aangeprezen als een ‘verstandige’ keus.

Maakt allemaal niet uit. Heerlijk, de ouders hebben het gedaan!

Was het van der Burg ernst, dan zou hij ervoor pleiten om voortaan alle snoep, sapjes en snacks verplicht van een vetgedrukte waarschuwing te voorzien: ‘Dit is slecht voor uw gezondheid’. Desnoods met fijne griezelplaatjes erop, zoals we momenteel ook overwegen om op de verpakking van sigaretten te plakken. Dan zou hij eisen dat alle reclame voor vet en suiker in de ban wordt gedaan, net zoals tabak niet meer mag worden aangeprezen.

Maar dat wil van den Burg natuurlijk niet: zo’n ingreep zou de markt verstoren en voor een oprechte VVD’er is dat een doodzonde. Liever verhaalt hij het probleem op de ouders: dan kan hij tenminste nog fijn iets mompelen dat ‘iedereen zijn eigen verantwoordelijkheid moet nemen’ en zo. Zolang hij de schuld maar kan afschuiven, want zélf verantwoordelijkheid nemen, gaat van der Burg te ver. Dat zou immers niet liberaal zijn.

Dit stuk is ook in het Parool verschenen.

Reacties (21)

#1 mb

Het is kort door de bocht, maar het overgewicht komt echt niet alleen door omgevingsfactoren. Dat je ouders middels de inmiddels overbekende proefballonnenmethode (zoals vdb doet) op hun verantwoordelijkheden wijst – want die hebben ze natuurlijk ondubbelzinnig – is weinig effectief.

maar goed eve ingaan op je omgevingsfactoren:

Op straat kun je nergens meer spelen,
> klets. mijn drie kinderen spelen dagelijks op straat.

sportvelden liggen ver buiten de stad
> wederom klets. waar haal je dat vandaan? Sommige sportvelden ja. anderen liggen midden in de stad

kinderen worden voor de veiligheid overal per auto of achterop de fiets naartoe gebracht.
> niet alleen veiligheid, ook snelheid. Bovendien zie ik weinig 12-jarigen bij hun ouders achterop zitten

Scholen hebben de uren voor sport en gym flink meten wegbezuinigen.
> klopt. Maar als ouder weet je dat. Je kunt je kind bij een vereniging onderbrengen

In de winkels zijn hele schappen gevuld met snoep en snacks op graaihoogte,
> het fruit ligt ook op graaihoogte. Bovendien betalen de ouders voor vrijwel meeste shit die kinderen tot zich nemen

en bij de kassa word je bijkans besprongen door suikerwerk.
> Ouders kunnen gewoon ‘nee’ zeggen

Reclames houden vol dat repen waar noten in zitten ‘gezond’ zouden zijn, al bevatten ze evenveel calorieën als een Mars, en vruchtensap dat stijf staat van de suiker wordt aangeprezen als een ‘verstandige’ keus.
> nogmaals: als iemand iets roept, dan betekent dat niet dat je dat ook moet doen. Het is een taak van ouders om hun kinderen op te voeden tot evenwichtige burgers, ook daar waar het om voedselpatronen gaat

Allemaal beredeneerd vanuit de volgzame stadsbewoner.

Ouders hebben veel taken. Hun kinderen gezond houden door te sturen op input en output hoort zo ongeveer bovenaan dat lijstje te staan. Als je daarin systematisch faalt, dan is een serieus gesprek met de schoolarts, maatschappelijk werker, buurtverpleegkundige of weet ik het wel het minste.

Ik zag ze ook weer op vakantie. Van die volgevroten ouders die zichzelf helemaal hebben laten gaan na hun 30e en hun kinderen in hun aftakeling meeslepen. brrrrr.

  • Volgende discussie
#1.1 Joop - Reactie op #1

Inderdaad de volgzame burger – zo groot mogelijk economisch producerend potentieel voor later creëeren.

Voor het overgewicht van de kinderen kan je overigens niet allèèn de ouders verantwoordelijk stellen. Vooral omdat omgevingsfactoren niet altijd door ouders mede bepaald kunnen worden, doordat ze beide stevig moeten werken voor een goed consumptief gedrag.

De sociale disciplinering gaat voort…

#2 Bismarck

Ernstig overgewicht bij kinderen is een internationale ontwikkeling, van Europa en de VS tot China en Japan; zou dat nu écht uitsluitend aan die ouders liggen?

Wel aardig zo’n internationale context, maar dan volgt een hele alinea met lokale ontwikkelingen. Beetje jammer.

Los daarvan: Inderdaad, het zijn toch echt de ouders die grotendeels (nee niet uitsluitend, maar hun potentiële invloed is groter dan die van alle andere factoren samen) bepalen of een kind te dik wordt. Zíj kopen dat snoep en die vruchtendrank aan de kassa, zíj menen dat een kind alleen veilig achterop de fiets (of in de auto) naar school kan, zíj zetten hun kind voor de TV (want dan is ie lekker rustig) in plaats van ze buiten te laten spelen (hetgeen bijna overal echt nog wel veilig kan) en stellen hen zo bloot aan snoepreclame.

Ik kan niet anders concluderen dan dat ouders massaal niet kunnen omgaan met de veramerikanisering van media en supermarkten. Ze zullen daar vast niet de enigen in zijn, maar als ouder hebben ze wel een extra verantwoordelijkheid (hun kind), al zie je inderdaad dat velen die graag afschuiven richting overheid, school en zelfs televisie (die mag geen South Park uitzenden voor 9 uur, want dat corrumpeert de kinderzieltjes en is slecht voor hun opvoeding).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Sjiek

Ernstig overgewicht bij kinderen is een internationale ontwikkeling, van Europa en de VS tot China en Japan; zou dat nu écht uitsluitend aan die ouders liggen?

Goed punt Karin. Persoonlijk denk ik dat het aan opa en oma ligt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Spuyt12

Waar ik me altijd zo aan erger is dat iedereen anderen de schuld geeft van dit soort dingen. Het is de TV! Het is de supermarkt!

Als kinderen van 8 te dik zijn dan is dat 100% het gevolg van dat de ouders ze teveel te eten geven. Klaar. En een beetje overgewicht, ok, dat kan gebeuren. Maar obese jonge kinderen? Dat is je reinste kindermishandeling. Die kinderen hebben een zeer grote kans (kans nadert 1 zo’n beetje) op allerlei ziektes. En dat doen de ouders hen aan.

Moeten ze daarvoor gestraft worden? Nee, niet direct, maar ze moeten wel inzien dat ze hun kinderen de vernieling in helpen en hulp zoeken. Als ze weigeren, dan kan er wat mij betreft uit huis geplaatst worden.

Kan iemand mij uitleggen wat het verschil is tussen je kind laten roken of drinken op 7-jarige leeftijd? Allebei dingen die pas op de langere termijn echt slecht zijn. Als je dat doet dan staat de kinderbescherming binnen drie minuten op de stoep.

En dat verhaal over de markwerking en VVD is natuurlijk een flauwe drogreden. Hem beschuldigen van belangenverstrengeling omdat hij behalve maatregel 1 niet ook maatregel 2 neemt. Dus omdat hij geen waarschuwingen zet op suikergoed mag hij ook ouders niet op hun verantwoordelijkheid aanspreken (en als ze dan nog niets doen ze verantwoordelijk houden)? Valt me zwaar tegen.

En ik begon Spaink langzaamaan weer wat te respecteren na haar actie om dodenlijsten van abortusartsen in Nederland te hosten nadat ze in Amerika door de rechter verboden waren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4.1 roland - Reactie op #4

Jeugdig alkohol gebruik en roken is nog steed aanvaard, begin daarmee als de overheid zo graag wil ingrijpen.
Hoe staat het met roken en drinken tijdens de zwangerschap?

#5 Tom

Volledig eens; dit ligt bij de ouders. Overigens grappig in navolging op het stukje dat ik gisteren las waar gerept werd over moeders die binnen notime weer op hun oude gewicht zaten na de bevalling.

Bij de meeste vriendinnen van mijn vrouw is dit inderdaad zo, echter zijn hun babies gemiddeld 2 kilo zwaarder dan onze kleine (1 jaar). Op een totaal van 9 kilo is dat toch wel vaag; vooral als je ze dan ziet rondwaggelen… obese baby? Anyway, als je kleine te dik is zet je ‘m een sport waar ie veel moet rennen.
En bij geen inzet ga je er zelf mee hardlopen, zo moeilijk is dat toch niet?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Dr Banner

een extra vetlaagje om de crisis mee door te komen is zo slecht nog niet, toch?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Carlos

Dat kinderen nergens meer kunnen buitenspelen (in de grote stad) is klets. Nog nooit waren er zoveel mooie speelterreinen voor kinderen, ook in de stad. Ook zijn er volop sportmogelijkheden, ook in de stad. Het enige wat achteruit is gegaan zijn de ruige ravelgebiedjes waar je als kind hutten kan bouwen en geheime schatten begraven. Maar er is nog genoeg mogelijkheid om te bewegen.

Kinderen anno 1890 in de Jordaan hadden pas weinig bewegingsruimte. Maar ze waren allemaal broodmager. Reden? Weinig calorieën. En deze theorie gaat ook nog anno 2012 op, veel kinderen van nu stoppen gewoonweg te veel calorieën in hun (brutale) bekkies. En de schuld die ligt gewoon bij de ouders, die er al van jongs af aan mee begonnen. Vanuit onwetendheid (dat zie je bij veel allochtonen), en vanuit gemakzucht: ‘stop er maar een zak chips in dan houden ze hun bek wel’ (dat zie je bij veel autochtonen en allochtonen).

Met name in Turkse, Marokkaanse en Surinaamse gezinnen zie je dat er de hele dag door eten aanwezig is in huis en op tafel. En uiteraard baklava en roze koeken mee in het lunchtrommeltje ipv een bruine boterham met kaas en een appeltje. Allemaal reuzegezellig en lekker, maar funest voor de lijn. Voor deze groep geldt wellicht ook wat je bij andere volkeren ziet die opeens meer welvaart bereiken: die gaan zich volproppen. Dat zag je in de twintigste eeuw bij arme Amerikanen en Limburgers, maar zie je nu ook bij Latino’s en welvarende Aziaten.

Opzich is het wel zo relaxt van die niet-Westerse culturen dat een pondje extra niet tot sociale doodstraf leidt in vergelijking tot die blanke stresshoofden die een week na de bevalling de sportschool induiken ‘om weer op gewicht te komen’, maar het moet natuurlijk niet leiden tot obesitas en daaraan gerelateerde ziekten.

Ik verwacht niet dat er heel snel sancties zullen worden opgelegd aan ouders die hun kinderen volproppen. Maar dit statement van die Amsterdamse wethouder is broodnodig en een stok achter de deur tegen wantoestanden. Uit eerste hand weet ik van een Marokkaanse jongen (9) die door zijn ouders zo wordt volgepropt dat hij een grote kans heeft dat hij voor zijn 20ste overlijdt aan een hartaanval. Zijn juf heeft al meerdere malen bij de ouders er op aangedrongen om hem niet meer allerlei troep te voeren. Keer op keer zitten pa en ma schijnheilig mee te knikken, maar hij verschijnt nog steeds op school met zakken chips in zijn lunchpakket. Deze mensen mogen ze van mij best eens wat harder aanpakken. Niet zozeer omdat ik via mijn ziektenkostenpremie opdraai voor zijn ziektekosten, maar omdat ik niet in een land wil wonen waarin kinderen worden mishandeld door hun ouders.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Anna

Wat zouden we ervan denken onze kinderen gewoon op te voeden en dan bedoelen we dus niet dat de kinderen van de opvoeding de voeding het meest genoten hebben. Nee, je vertelt je kinderen wat goed en slecht voor hen is en als ouder/opvoeder zorg je drie keer per dag voor een verantwoorde maaltijd en natuurlijk op een vast tijdstip, liefst om zeven uur ’s ochtends , een uur ’s middags en zes uur ’s avonds. De dikke kinderen zijn vaak een product van hun gemakzuchtige/ domme ouders. Een gedegen opvoeding bespaart de kinderen en de gezondheidszorg heel veel ellende, moeite en geld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Peter

De ouders hebben het gedaan en moeten kei- en keihard aangepakt worden.

Tja, zo zie je maar hoe gemakkelijk de locatie van het probleem wordt verwisseld met de aard van het probleem en met de plaats waar de mogelijkheden tot oplossingen liggen.

Worden we met z’n allen nu steeds dommer of hoe zit dat?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Lampe

De overheid zegt te opereren vanuit het belang van het kind. Neem daar nog een door de wetgever gegeven, tamelijk arbitraire definitie van het begrip ‘kindermishandeling’ bij en het zal duidelijk zijn dat hier nooit een eerlijke discussie over gevoerd kan worden. De ouder is daardoor op voorhand de verliezer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10.1 Carlos - Reactie op #10

Stem Tea Party !!!1!
Voor een kleine overheid en iedereen zijn eigen rechter!

#10.2 Lampe - Reactie op #10.1

Ik ga er maar vanuit dat je in het verkeerde topic reageert.
Toch?

#11 Kacebee

Als de vraag naar het waarom eerst eens wordt beantwoord dan is de rest makkelijker. Waarom worden kinderen in deze landen te dik?

Eerst: waarom worden kinderen te dik? Kinderen worden te dik als ze meer eten dan ze nodig hebben. Nodig hebben wordt bepaald door de hoeveelheid lichaamsbeweging, lees: buiten spelen en fietsen. Eten wordt bepaald door wat er voorhanden is en hoe lekker dat smaakt. Als kinderen veel, gevarieerd en lekker voedsel kunnen eten, dan zullen ze dat doen, ook al hebben ze het niet in die hoeveelheid nodig. Dat is biologie. Dat lekkere eten is een gevolg van onze economische en technologische ontwikkeling. “Nu nog lekkerder!”, vind je op veel verpakkingen, en het is nog waar ook. Lekkerder betekent dat je er meer van kunt eten voordat je het zat wordt.

Nu het vingertje. Kinderen hebben tegenwoordig meer leuks thuis te doen dan buiten, ik denk aan TV en computerspelletjes. De kleinere gezinnen en grotere huizen maken het ook aantrekkelijker om binnen te blijven. Dat is één. De andere kant is die van de inname: als we veel lekker eten inkopen dan zal er ook veel van worden gegeten. We kunnen het ons veroorloven en dus mag het altijd wel een onsje méér zijn.

Tenslotte de oplossingen. Die zijn nu niet meer zo moeilijk te bedenken. Sleur de kinderen naar buiten en geef ze een bal. Pomp de fietsbanden op. Fiets zelf mee. En aan de innamekant: rantsoeneer het voedsel. Koop minder lekker voedsel. Koop geen voedsel dat heel makkelijk weg te krijgen is, kies in plaats daarvan gewone muesli, ongeschilde appels, pinda’s in de dop, enzovoorts. Is nog gezonder ook.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11.1 Noortje - Reactie op #11

De vraag waarom zou inderdaad eerst beantwoord moeten worden. Maar is het waarom te zoeken in te veel calorische inname? Of liggen de oorzaken complexer? In toenemende mate hoor je theorieen over andere, complexere oorzaken, zoals hormonale disbalans (denk aan gifstoffen in plastic), te veel processed voedsel, gebrek aan voedingsstoffen in voedsel uit intensieve landbouw, gebrek aan opname van (goede) voedingsstoffen uit eten, de schijf van 5 die onzin is, erfelijke factoren, samenhang met slaappatroon, etc.

Als de oplossing voor het westerse probleem van overgewicht zo eenvoudig was dat we gewoon geen lekkers meer moesten kopen en naar buiten moesten gaan, dan zou er geen probleem zijn met zo’n groot deel van de bevolking.

Op deze manier wordt een deel van de bevolking gecriminaliseerd op basis van propaganda van het voedingscentrum e.a.. Terwijl wetenschappelijk onderzoek steeds aangeeft dat overgewicht een mega ingewikkeld probleem is.

#12 Let

De producent maakt het, de marketeer verkoopt het en de consument koopt het, waarna de producent weer wat kan maken en zo voort. Als de consument er hinder van heeft om in deze -perpetuele- keten te zitten, dan is hij/zij zelf in staat deze te breken. Simpel. Koop niets waarvoor geadverteerd wordt, of dat op andere hinderlijke manieren wordt ‘aangeboden’. Er is altijd een product te vinden dat aan die eis voldoet. Vaak zijn dergelijke producten ook nog beter/gezonder en goedkoper. Zo neemt de consument het heft weer in eigen handen en kunnen de opdringerige producent en zijn/haar marketeer terug op aarde komen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Kok

Zou Spaink ook scholen de schuld geven als kinderen niet goed opgevoed zijn? Het is tenslotte niet de schuld van de ouders.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13.1 Anna - Reactie op #13

We mogen hopen dat jij geen ouder/verzorger bent, want je hebt er de ballen verstand van :)

#14 Robin

Ligt het aan de ouders? Ja, de ouders geven de kinderen het voedsel dat zij tot zich nemen of geven geld waarmee kinderen voedsel kunnen kopen.
Maar stelt u zich eens voor dat u een product koopt waarop staat dat dit een ‘bewuste’ keuze is en waar minder vet in zit. Bent u even verantwoord bezig! Echter blijkt dat de fabrikant, vanwege de aanpassing voor een lager vetgehalte, een dosis glucose-fructose stroop heeft toegevoegd om de smaak te compenseren. En laat dit laatste stofje nou een stuk slechter zijn voor het vetgehalte van uw kinderen.
Waarom gebruikt de fabrikant glucose-fructose stroop? Niet omdat de fabrikant zo begaan is met de consument. Nee, het is een lekker goedkoop ingredient.
Mogen we dan alleen de ouders verantwoordelijk houden voor de vetzucht bij hun kinderen? In ieder geval die ouders die voldoende kennis hebben om te beseffen dat elke fabrikant, of het nou om voedsel gaat of niet, er alleen is om geld te verdienen.
Het zal de fabrikant een rotzorg zijn of u als consument gezond leeft of eet, maar hij plakt met gerust hart een stickertje op de verpakking als hij weet dat u dit graag leest. Als bewust ouder moet u hier kennis van hebben en dit is dan ook uw verantwoordelijkheid.
Maar ergens kan ik het gevoel niet onderdrukken dat de fabrikanten ook een zekere hoeveelheid boter op hun hoofd hebben. De drugsdealer mag best wat verantwoordelijkheid dragen voor het gebruik door zijn klanten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Anna

En daar ligt nu juist de verantwoordelijkheid van de ouders, weet wat u inkoopt! En vertel je kinderen dat er veel rotzooi in de supermarkt te koop is…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie