ANALYSE - Over hoe de eurocrisis eigenlijk best handig is, en de echte economische tijdbommen nog op ons liggen te wachten.
Toen de Griekse crisis uitbrak, was dat een boost voor de Nederlandse en Duitse economie, omdat de lagere euro de export aanjoeg. Inmiddels profiteren beide landen ook van de Griekse crisis, doordat ze minder rente hoeven te betalen op staatsleningen. Zelfs als we geen cent terug zien van wat we in totaal aan Griekenland lenen, is er een kans dat Nederland min of meer quitte draait op de eurocrisis: vijftien miljard euro kwijt aan de Griekse garantie, vijftien miljard rentevoordeel.
Terwijl de Grieken, Portugezen en Spanjaarden hun koopkracht zien kelderen, ontstaat in Nederland ophef over een paar procent minder voor de bovenkant van de middenklasse. Economisch gesproken zijn die bezuinigingen niet nodig, het gaat vooral om het naleven van een boekhoudkundige afspraak voor Brussel. Curieus genoeg hoeft Nederland dankzij boekhoudkundige afspraken rond de eurocrisis zelfs minder te bezuinigen dan anders had gemoeten om het begrotingstekort onder de drie procent te houden.
Dat zit zo: omdat niet duidelijk hoeveel Nederland uiteindelijk kwijt is aan Griekenland, staat die garantie niet op de begroting (net als andere garanties van in totaal bijna 200 miljard euro). Omdat het rentevoordeel concreet is, mag dat wel worden meegerekend. Mogelijke uitgaven tellen dus niet mee, de inkomsten wel.
Zols altijd in dit soort analyses kun je de disclaimers opstapelen. De eurocrisis, bijvoorbeeld, heeft de werkloosheid doen toenemen en dus de uitgaven aan sociale zekerheid (maar als de Grieken een kwart terugbetalen, is dat al gecompenseerd). De echte economische tijdbommen van Nederland, de exploderende zorgkosten, de vergrijzing en de huizenbubbel, zijn echter van binnenlandse makelij. In zekere zin stelt de eurocrisis ons in staat onze eigen problemen vooruit te schuiven – zelfs letterlijk, omdat een Brusselse boekhoudtruc het tekort omlaag duwt.
Reacties (3)
“In zekere zin stelt de eurocrisis ons in staat onze eigen problemen vooruit te schuiven – zelfs letterlijk, omdat een Brusselse boekhoudtruc het tekort omlaag duwt.”
Gekke redenatie als je bedenkt dat die garanties die de boekhouding in de war zou kunnen schoppen helemaal niet zouden bestaan zonder de Eurocrisis.
@1 Het is inderdaad een heel gek effect. Zonder eurocrisis zouden onze rentelasten hoger zijn en moesten we harder bezuinigen om aan de drie procent tekort te komen (onder aanname dat andere effecten van de crisis elkaar in evenwicht houden, waar wel eea tegen in te brengen valt).
Voor de surpluslanden in de Eurozone heeft de eurocrisis inderdaad, zoals ze verwacht hadden, goed uitgepakt. Maar als je de eurocrisis ziet als onderdeel van de mondiale economische crisis die in september 2008 toesloeg, krijg je een ander plaatje. Bedenk dat Nederland in 2007 nog een begrotingsoverschot had, bijvoorbeeld (en het CPB toen, vlak voor begin van het gedonder, voorspelde dat die in de periode daarna door zou zetten:
http://www.cpb.nl/persbericht/328947/2011-begrotingsoverschot-van-1-bbp). Een paar jaar later moeten er allemaal bibliotheken en buurthuizen en zorvoorzieningen wegbezuinigd worden…