Er valt veel te zeggen over de protesten gisteren in Rome – maar dat laat ik aan anderen over. Vrijwel zeker waren het anarchisten die de zaak uit de hand wilden laten lopen, en vrijwel zeker lopen daar heel wat figuren tussen die de boel aansturen vanuit verschillende links- en rechtsextreme fracties. En vrijwel zeker weten veel relschoppers amper hoe ze misbruikt worden voor politieke doelen. Dat gezegd zijnde, hou ik het vandaag bij een beeldje.
De gehelmde relschoppers, steevast black bloc genoemd, drongen de parochiezaal van een kerk binnen, pakten een gipsen beeld van Onze Lieve Vrouw van Lourdes van pakweg 90cm hoog en gooiden het op straat aan stukken. Het was geen kunstwerk, maar zo’n afgietsel wat ik ook hier bij mij om de hoek in de religieuze feestartikelenwinkel kan kopen. Als ik toch kazuifels aan het passen ben, zeg maar. Goed, het ding stond er volgens pastoor Giuseppe Ciucci al bijna honderd jaar, maar een kunstwerk is er niet aan verloren gegaan.
Zelfs de nazi’s hebben haar met rust gelaten, zei Don Giuseppe nog, want van de Wet van Godwin hebben ze hier nog nooit gehoord. Een tiental fotografen dook meteen op de resten van het beeldje om dramatische plaatjes te schieten van de vernietigde Maagd. De woordvoerder van de vicaris van Rome sprak van ‘een zinloos profaan en blasfemisch gebaar’ en het Vaticaan spreekt van ‘belediging van de gelovigen’. Inmiddels liggen de resten weer in het zaaltje, onder het sokkeltje, en bidt de parochie wellicht om een wonderbaarlijke wederopstanding van hun Madonna.
Als ik zou beweren dat de Kerk buiten de maatschappij zou staan, zou ik me – terecht, overigens – de woede van honderden pastoors op de hals halen die elke dag met beide benen in de ellende van onze samenleving staan om er nog iets goeds van proberen te maken. De Kerk staat, en dat zegt ze ook graag, in de maatschappij. Waarvan akte.
Welnu, Don Giuseppe, dit gebeurt er in die maatschappij. Je kunt niet in de maatschappij staan maar een stapje terug doen zodra het fout gaat. Je kunt niet ineens beweren boven die maatschappij te staan, heilig te zijn, als ze je deur forceren en je beeld kapot slaan. Je moet kiezen – sta je er in of sta je erboven? De inwoner van Rome die zijn oude autootje ziet branden, staat in de maatschappij. Hij heeft geen keuze. Hij krijgt ook geen camera onder zijn neus om te vertellen hoe belangrijk zijn autootje voor hem was. Hier past het de pastoor en de Kerk om enige nederigheid te betrachten.
Wat tevens ontbreekt, is zelfreflectie. Waarom drongen ze een kerkzaaltje binnen en sloegen ze het Mariabeeld en bovendien een kleine crucifix aan gort? Zou het te maken hebben met de gedachte dat de Kerk in Italië deel uitmaakt van het probleem? Dat de paus, de Banco del Vaticano, de bisschoppen, heel de hermetisch gesloten machtsstructuur tussen Tiber en Viale Vaticano de huidige toestand eerder in stand houdt dan bestrijdt? Of dicht ik de anarchisten nu te veel politiek bewustzijn toe?
Ik denk het eigenlijk niet. Ze drongen een luxe supermarkt binnen om drank te jatten. Ze staken een gebouw van het ministerie van Defensie in brand. Ze spoten ACAB – All Cops Are Bastards – op een brandende bus van de Carabinieri. En ze vernielden het Mariabeeld. Gerichte acties met herkenbare doelen. In plaats van zich te beklagen, kan het Vaticaan zich beter een keer achter de oren krabben. Dit was niet het laatste protest in Rome waar het black bloc van zich laat horen.
Reacties (20)
Goeie analyse, waarvan akte.
Je dicht ze teveel politiek bewustzijn toe.
Als ik dit zo lees dan denk ik dat het een gerichte actie is van fascisten die er op uit zijn de protestbeweging zwart te maken.
En anders denk, alle Jezus wat dom.
De kerk is niet alleen een discutabel instituut, de kerk is ook de gelovigen. Een dergelijke actie is ook tegen hen gericht. Je gooit niet alleen een beeld kapot, maar ook het symbool van hun geloof.
Dat is precies het probleem met de kerk. Uiteindelijk zijn het de gelovigen, en die pastoors die ‘in de maatschappij’ staan en dat soms zelfs met hun leven moeten bekopen, zeker in het maffiose zuiden, die dat discutabele instituut in stand houden.
Misschien, maar die mensen overtuig je niet door op hun ziel te gaan staan, integendeel.
De schrijver vraagt zelfreflectie van mensen wier spullen worden vernield, niet van hen die dat doen.
Als de tsaar van Rusland wat meer zelfreflectie had gehad, waren de Romanovs nu nog een gewaardeerd symbool van moedertje Rusland geweest (zonder macht, maar tegen een bepaald niet onaardige gage).
Maar in de wereld van Bart Berman werd zijn bezit vernield door die nare anarchisten, bolsjewieken en mensjewieken, dus was Nicolaas II het slachtoffer van vandalisme in plaats van een bloedige autocraat.
In de wereld van Prediker was in mijn wereld Nicolaas II slachtoffer van vandalisme en geen bloedige autocraat. Ten eerste is de vergelijking tussen de occupy-beweging en de Oktoberrevolutie van 1917 misschien een ietsje scheef, ten tweede denk ik dat de tsaar een bloedige autocraat was en dat de moordenaars van het tsarengezin moordenaars waren. Prediker komt met een valse dichotomie.
Ik pas gewoon dezelfde logica, die jij hierboven volgt t.a.v. de Italiaanse vernielers van dat heiligenbeeld, toe op de revolutionaire bewegingen die zich vergrepen aan het bezit van de tsaar. Ik ga er dan even vanuit dat het niet begon met die moord in 1918, maar dat er al twintig jaar opstootjes, vernielingen en bomaanslagen plaatsvonden.
In dat geval zou, volgens dezelfde morele logica (die uitgaat van de simplistische driepoot ‘bezit’ – ‘rechtmatige eigenaars’ en ‘vernielers’) niet de tsaar zijn die aan wat zelfreflectie zou moeten doen; maar de revolutionaire bewegingen, vandalen en vernielers. Want die laatsten zijn de boeven en de tsaar het slachtoffer.
Okee. Kan zijn. Maar het einde van het liedje is wel dat zijn gehele gezinnetje wordt afgeschoten en de Romanovdynastie drastisch tot zijn einde komt. Kan ‘ie wel in zijn recht als bezitter hebben gestaan, maar als ‘ie desondanks enige zelfreflexie had betracht en zijn licht had opgedaan bij onze Willem II (die de bui wél zag hangen en fors macht inleverde om de boel niet uit de klauwen te laten lopen) dan hadden de Romanovs er nu weer gezeten.
O, maar wacht! Tsaristisch Rusland was natuurlijk wat anders dan rooms Italië, dus dan gaat die rechtmatige bezitters vs. verduvelde vernielers ineens niet meer op! Alsof de Kerk in Italië geen informele macht heeft. Alsof de Kerk niet verweven is met de instituties. Dat heiligenbeeld kost geen drol. De schade zou ik bij wijze van spreken nog wel uit eigen zak kunnen vergoeden. Het gaat om het symbool van het stukgooien van het heilige bezit van de kerk. Het is de overbekende slogan van Voltaire, maar dan niet in woorden, maar met een daad.
Fiat panda’s van willekeurige arbeiders, middenstanders en bejaarde omaatjes in de fik steken vind ik ook een schanddaad; maar het kapotwerpen van een Mariabeeldje van €12,50 om een punt te maken valt naar mijn mening gewoon te rechtvaardigen. De profeten van het oude testament (en zelfs Jezus in de tempel) maakte het wel bonter.
Ach ja. Ik kan heel weinig met mensen die zeggen dat mijn blog ergens anders over had moeten gaan. Ik zou zeggen, pak een pen.
Het lijkt me ook evident dat sloopacties van idioten niet goed te praten zijn. Dan kan ik wel een foeistukje pennen, maar wie leest dat nou? “Oh kijk, Rob is tegen anarchistische malloten. Wat een verrassing.” Gaap.
Hoedt u voor al te grote naïviteit. Italië heeft een lange reeks incidenten achter de rug waar de staat zelf infiltranten de boel op stelten zetten. Het zou niemand mogen verbazen wanneer na enkele jaren een onderzoek uitwijst dat undercoveragentjes weer de dag van hun leven hadden.
Het is altijd al erg geweest in het P2-land, maar met een Berlusconi in het zadel, die heeft meer belang bij de “bewijzen” van het immer loerende “complot van extreem links” dan welke van zijn voorgangers ook.
Ik wilde het niet roepen vanwege het risico dat Prediker weer uit zijn bol zou gaan.
Prediker? Leeft die eigenlijk nog?
Eigenlijk mag je je ook nog afvragen of de kerk zich juist niet boven de maatschappij verheven voelt. Het argument wordt wel genoemd maar niet uitgewerkt. Daar is wellicht nog meer voor te zeggen en zou goed te onderbouwen zijn (de macht komt van god etc…) en in lijn zijn met de geschiedenis (de kerk heeft altijd de zijde van de machthebbers gekozen als ze dat op een bepaald moment zelf niet waren).
“Waarom drongen ze een kerkzaaltje binnen en sloegen ze het Mariabeeld en bovendien een kleine crucifix aan gort?”
Inside Job. Het is altijd en overal hetzelfde verhaal, dat vermomde black block: agent-provocateurs van de overheid.
Dat is te makkelijk. Hier lopen heel veel lijnen door elkaar heen. Wat opviel, is dat ook rechtse politici, oa. uit de partij van Berlusconi, een onderscheid maakten tussen de vreedzame demonstranten en dit groepje.
Zeker hebben we in het verleden – en ik sluit dat ook nu niet uit, lees de eerste alinea – agent provocateurs gezien. Maar om dit meteen af te schuiven op de overheid, is al te gemakkelijk.
Rome doet me ‘op straatniveau’ erg denken aan Berlijn, eind jaren twintig. Jongens die de ene week als communist de boel kort en klein sloegen en de andere week als nazi hetzelfde deden, grotendeels onbewust van de regie achter de schermen – niet door ‘de overheid’, maar door verschillende machtsblokken. Het doel is hetzelfde: destabilisatie van de staat.
Ik moet daarbij opmerken dat ik niet bedoel dat we op weg zijn naar een fascistische of communistische machtsovername. Met andere woorden, lees dit niet als een Godwin.
Interessant afgewogen beeld. De banden tussen de kerk en de conservatieve politiek zijn natuurlijk sterk, vandaar dat de vergelijking met de fascisten ook al volledig mank gaat. Doet ook denken aan de gebeurtenissen in Spanje tijdens de burgeroorlog, waar de anarchisten ook vaak ver over de schreef gingen en kerken vernieldend en priesters ophingen maar de woede over de rol van de kerk ook weer goed te begrijpen was. En wat de herkomst van dit geweld betreft: het zal een mixed bag zijn geweest. Natuurlijk doet de politie aan infiltreren, maar je hebt ook genoeg ‘insurrectionalsiten’ die niets liever doen dan er flink tegenaan gaan. Die hebben juist wel ‘politiek bewustzijn’, JSK, alleen een andere dan dat van jou.
Ik kan me de woede wel voorstellen en dat dat met geweld samen gaat. Het zij zo.
Zie het als een soort barometer van stand der zaken.
Cadaveri eccellenti,
er is nog niet veel veranderd
De katholieke Italianen zullen misschien erg in de war zijn van zo’n daad, net zoals er landen zijn waar men moordneigingen krijgt van het verbranden van een boek.
Hier zal dat weinig indruk moeten maken, in de versie van de vaderlandse geschiedenis die ik op de lagere school meekreeg begon onze nationale identiteit zo’n beetje met een beeldenstorm.
De verbondenheid met de RK kerk is er in Italie behoorlijk ingestampt bij het volk.Terwijl die kerk zich altijd in het centrum van de heersende macht heeft bevonden en zich zelf niet veel gelegen liet liggen aan dat volk,niet zo een vreemde keuze om dan maar zo’n afgodsbeeld kapot te slaan.
Al moet je juist in Italie oppassen voor motivaties van verschillende fracties bij de buitenparlementaire actiegroepen.In het verleden werden veel van dat soort groepen gebruikt als provocateurs voor machtige figuren in de politiek of zakenwereld met een eigen agenda