De zeeën zijn leeg, wen er alvast maar aan. Deze week komen vanaf verschillende visserij-conferenties alarmerende berichten. 
Wetenschappers die de wereldwijde teruggang in vispopulaties de afgelopen decennia hebben bestudeerd hebben een dringende boodschap: “Stop met het eten van vis” (Silvia Earle visserijbioloog – ABC). Sinds 1988 lopen de vangsten terug, maar de consument merkt afgezien van een prijsstijging nog niks van de uitgeputte visgronden. Want vooralsnog maskeert de internationale handel deze ecologische crisis: “Als de zwaardvis in de Middellandse Zee is uitgeroeid halen we nog wel wat uit de Indische Oceaan” is het vissers-credo. Maar deze truc is eindig.
Op een conferentie in Australië (IMPAC1) is een -door de VN gesteund- reddingsplan voorgesteld om voor 2012 een netwerk van mariene parken aan te leggen (Blueprint drafted to protect oceans – CNN). Dit zijn gebieden waar dus niet gevist mag worden, het zou de druk op de kwijnende vispopulaties enigszins verlichten.
Tegelijkertijd ligt deze week op een Deense conferentie (HMAP) de focus op wat er al verloren is gegaan. Paleo-oceanograaf Glenn Jones gebruikte tienduizend oude menukaarten uit de VS om voor de periode 1850-2000 de historische visstand te achterhalen (BBCNews). Er is namelijk een goede correlatie tussen schaarste en de prijs. In 1850 was bijvoorbeeld zeekreeft zo algemeen dat het niet op de kaart stond, pas toen alle grote jongens van 8 tot 9 kilo waren weggevist werd kreeft eten exclusief en verscheen het in de restaurants. Naarmate de kreeftenstand daalde steeg de prijs, dit gold ook voor zwaardvis, tonijn en tong. Zie: Restaurant seafood prices since 1850 (pdf) of figuren (html).
Voor wie niet wil geloven dat visserij binnenkort tot het verleden hoort, of voor wie zichzelf nog verder de put in wil lezen is er nu het boek “Leeg” van Charles Clover. Het boek geeft een schokkend inzicht over hoe de visserij-sector de afgelopen eeuw te werk is gegaan en stelselmatig vispopulaties heeft vernietigd aldus Clover. Via greenpeace.nl is het boek met korting te verkrijgen. Voor wie vaker een kijkje onder water wil nemen is er: The Underwater Times.
Reacties (41)
Mooi stuk!
Het cynische is natuurlijk, dat het feit dat de oceanen leeggevist worden en de prijzen stijgen, er blijkbaar geen reden is te stoppen met vissen zolang schaalvergroting vissen een economisch rendabele bedrijfstak maakt.
Saneringen zorgen er nl. alleen voor dat bedrijven groter worden en de kleintjes verdwijnen. Ze zorgen niet voor minder visvangst.
De terugkoppeling op basis van geld (die gisteren ook al even ter sprake was) werkt dus niet, is te traag of wordt niet begrepen.
Perverse subsidies, het kunstmatig in stand houden van de Hollandse kabeljauw visserrij (6 bootjes!) die zouden moeten worden aangepakt.
De EU verleent subsidie aan tonijnkweek in de Middellandse Zee. Ondermaats bedreigde blauwvin tonijn wordt voordat ze gepaaid heeft samengedreven in kooien, vetgemest, geslacht en verkocht Dit is DE manier om een soort de nek om te draaien (maar Brussel betaalt hieraan mee).
Brodeloze kabeljauwvissers die zich in de jaren jaren ’90 hebben gestort op het vangen van zeebaars in het Kanaal. Twee krachtige trawlers trekken met hoge snelheid een net van 1 kilometer breed door het water en vangen hele scholen zeebaars weg, maar ook tientallen dolfijnen en tuimelaars. Met gebroken snuiten die vastzitten in de netten verdrinken ze, gedumpt door de vissers spoelen ze aan op Britse stranden.
Ik heb nog maar de eerste vijftig bladzijden van Clover gelezen en je wordt er heel erg pessimistisch van.
..en ja HansR, de wet van het geld werkt niet (volledig) bij het verduurzamen van de visserij. Ik ben ook van mening dat er een flinke portie overheidsdruk/ law enforcement op moet komen. Alle hens aan dek en alle technologische middelen inschakelen bijv: satelliet surveillance, om de vissers onder controle te krijgen.
Zeehonden, zeeleeuwen gaan ook achteruit. Met hen: orca’s, haaien.
Er was toch een lijstje met wel-niet verantwoorde vis die je bij de viskraam kan kopen ? Schol niet, haring wel enz.
Het blijft nog een tijd heel rot, maar ik vertrouw toch op het herstelvermogen van de vissen (met die enorme offspring). Wacht op het moment dat de vissersvloten worden opgedoekt omdat er in zee geen consumptievis meer is.
http://www.goedevis.nl/
Mescaline, hier twee kleurcode systemen voor het kopen van vis (links en pdf’s):
http://www.greenpeace.nl/news/visje-kopen-raadpleeg-de-vis
http://www.greenpeaceweb.org/oceanen/pdf_vis_a_card.pdf
http://www.goedevis.nl/vislijst/
http://www.goedevis.nl/vislijst/Walletcard.pdf
..en wat betreft het vermogen tot herstel, dta verschilt per soort. Diertjes met een korte levenscyclus herstellen snel zoals sardines en garnalen. Vissen die echter eerst 10 of 20 jaar moeten rondzwemmen voor ze geslachtsrijp zijn herstellen langzaam: kabeljauw, tonijn, zwaardvis. En soms als de zgn moederpopulatie is weggevist dan komen ze helemaal niet meer terug, zie instorten kabeljauwpopulatie voor de kust van New Foundland, daar is het mariene ecosysteem verworden tot een soepje met slijmerige schelpdieren.
Er is een breakpoint waarna een populatie instort, die is bereikt als de populatiedichtheid van een soort zo laag is dat een bepaald (stijgend) percentage van de paairijpe vissen elkaar simpleweg niet meer tegenkomt. Vanaf dat moment stort een populatie onherroepelijk in.
Overigens heb ik mij jaren verwonderd over wat toch het evolutionaire voordeel is van de zalmtrek. Het leek zo’n volstrekt zinloze eneregieverspilling. Maar zalmen keren altijd terug naar hun paaiplaats, en dus moet de populatiedichtheid wel *heel* klein worden willen paairijpe zalmen elkaar niet meer tegenkomen. Zalmtrek is een heel effectieve antwoord op het bovenstaand rampscenario en stelt de soort in staat om van heel beroerde visstand terug te komen.
Dat zou overigens wel ‘ns een goed idee zijn: Herstel de rivierenen dan vooral de visstand. Niet alleen de Rijn, maar allemaal. En zorg dan dat met name de zalm-, elft- en houtingstand weer gigantisch wordt. Dat zijn prima consumptievissen die vroeger erg veel werden gegeten. Dat zou een (het grootste?) gedeelte van de visserijdruk kunnen weghalen van de oceanen.
Zomaar een gedachte overigens…
PS: Wie van jullie kweekt een beetje van z’n eigen eten? Al zijn het maar tomaten, het is een de betere dingen die je kan doen voor het milieu.
Op mijn balkon staat een bosje tijm,
alle beetjes helpen zeg ik maar…
(ps leuke zalm-uitleg en visie Pelayo)
@Carlos
Het aantal houtingen neemt de laatste jaren door uitzettingen in Duitsland behoorlijk toe in de Rijn. En tot iedereens stomme verbazing blijken er bij de vistrap in Iffezheim (PDF) in de Rijn elke jaar een paar elften op te stijgen. Vorig jaar zijn er drie elften gevangen in rivierengebied, waarvan zelfs eentje paairijp. Dat lijkt er dus op dat die bovenstaande taktiek de rijnelft heeft geholpen.
Nu nog hopen dat het “kierbesluit” zo snel mogelijk wordt doorgevoerd. In iedre geval laat het zien dat het kan.
Pelayo betekent toch Van der Zee ? ;-)
Ik heb een tuintje waar dit jaar alle zaaigoed (6 meter bonen, wortelen, bloemen) beneden bleef op 1 worteltje na. Hij was wel lekker, vond de driekoppige jury. En in de keuken stond een basilicumplantje in een plastic bakje, best handig.
Bedankt voor die links naar goede vis, ik vroeg me al langer af wat wel en niet te eten.
Ik beschik sinds kort over een volkstuintje van een dikke 120 m2, waar ik probeer zo veel mogelijk van m’n groente te kweken. Vorig jaar was een beginnetje, maar jaar moet ie vol gas gaan werken. ’t Is flink zwoegen overigens, maar dat heeft ook wel wat, zeker voor een kantoortijger :)
@mescaline
Bonen niet gelukt? Dat verbaasd me, ik ben er zowat in omgekomen.
Het tuintje is bij mij ook sinds kort. Gras groeit er dus wel op een minuscuul laagje grond. Tijdens een educatief rondje graven op zoek naar middeleeuws aardewerk en Romeinse munten kwam ik vooral heel veel zand tegen en uiteindelijk op -0.9 meter een laagje would-be turf van bomen uit aeloud Holtland. Next time mesting.
@Pelayo/8 en anderen
Ik vraag me dat in hoge mate af. Het geeft ongetwijfeld een goed gevoel. En dat gevoel zal bijdragen aan het idee dat het goed is voor het milieu. Toch is dat volgens mij een illusie.
Schaalverkleining behoeft meerdere gereedschappen die gemaakt moeten worden, meer en kleinere verpakkingen van zaaigoed, je rijdt allemaal met de auto naar de zaaigoedwinkel etc… kortom kleinschalig (individueel) tuinieren is inefficient. Kost dus meer energie, is dus duurder.
Verder is de hoeveelheid afval die geproduceerd wordt bij kleinschalige tuinbouw minimaal gelijk maar vrij zekere groter.
Etc…
Het probleem is dat dit volgens mij eigenlijk nooit goed is bestudeerd vanuit het oogpunt van energie en andere balansen.
Kortom, ik heb mijn twijfels.
Overigens mooi verhaal in 7!
Stop met eten van vis? Tsja.. vlees is ook maar vlees. Helaas zijn alle bedreigde vissen vaak ook de lekkerste. Paling? mmmm… Gerookte forel of meerval (volgens de viswijzer een goed alternatief) kan daar echt niet aan tippen.
Maar waar staat mijn favoriet, de tonijn, in die wijzer?
Gelukkig mogen haringen en garnalen (hollandse natuurlijk, die roze zijn bagger) nog.
Behalve overbevissing heeft het ook te maken met onbekendheid met veel vissoorten. Volgens mij eten de meeste mensen tegenwoordig slechts haring, zalm, kabeljauw, garnaal, koolvis en heek (visstick), tonijn, platvis (tong en schol) en af en toe een paling.
Vroeger werd in Nederland heel veel sprot gegeten. Gewoon, helemaal gebakken in de pan, met een beetje kruiden. Ook andere vissoorten zijn helemaal uit de viswinkel en de borden verdwenen. Veel van de Normandische fruit de mer (kleinere schaaldieren bijvoorbeeld) komen gewoon heel veel in Nederland voor, maar niemand eet ze…
@HansR#15
Afval van de tuin is alleen maar nuttig als compost, een aantal mensen probeert zaad terug te winnen en ik persoonlijk fiets op en neer.
Ik bedoel maar :)
Gasten galadiner eten gereanimeerde krab
(Belga) In het Sint-Jansziekenhuis in Brussel werd zaterdag een krab van zes kilo binnengebracht. Het dier uit Noorwegen dreigde te stikken, zo schrijft La Dernière Heure woensdag.
De Brusselse dokters konden het dier voorlopig redden door het extra zuurstof toe te dienen. Zondag werd de lekkernij geserveerd op de gala-avond van de Euro-Toques in Brussel.
@HansR #15 Natuurlijk is het deels het goeie gevoel. Maar het sommetje gaat hier niet zo scheef als je suggereert. 1 x met de fiets naar het tuincentrum en koop een paar pakjes groentezaad. Plant die op 20 m2 en je hebt groente (tomaat-equivalenten) van zeg ‘es 20 x 4 plantjes x 6 vruchten = 480 happen in de zomer. De lasten (afval, energie, gereedschap) die je noemt lijken mij erbij gehaald om indruk te maken. Ze zijn niet substantieel.
Maar een ander verhaal is wel de winterteelt. En bij grootschalige eigenkweek komen allerlei opvreters en plantenziektes ook weer terug in het landschap en heb je extra bestrijdingsmiddelen nodig.
De ellende met die steekvliegen in de vrije natuur is gelukkig afgelopen. Laatst zelfs nog een daas gezien, heel zeldzaam.
@mescaline#18 en pelayo#20
Ja, het zijn lastige berekeningen maar je moet ook de verpakkingen en productie van de zaadjes meenemen. Energie, afval (niet alleen groen afval, ook verpakkingen) etc. zijn niet om indruk te maken (denk ik) maar zijn significant in een schaaleffect. Het is geen toeval dat de landbouw in hoge mate een operatie is waar de efficientie al eeuwen wordt verhoogd. Te complex voor een log misschien.
@Crachàt Een stoppertje ? Als het geen vrede was zou ik La Derniere Heure van een codebericht verdenken.
Afval van verpakkingen van zaden is 1 boterhamzakje per jaar. Als ik een keertje voorverpakte appels uit zo’n schaaltje meeneem ben ik daar al overheen als ik voortaan uit de massaproductie ga kopen.
En nogmaals, groenafval wordt grotendeels middels compost gerecycled. En wel zonder dat er een vrachtwagen aan te pas komt. Grotendeels, want aardappel resten en kool resten gooi ik daar niet op. Maar het is een vermidering van de groenbakafvoer.
De gereedschappen heeft het grootste deel der Nederlanders (namelijk die met een tuin) al in de schuur staan.
Het lijkt me helemaal niet zo complex hoor.
HansR ziet niets in productie op kleine schaal. Echoot hier op de achtergrond het ideaal van de collectivisatie van de landbouw, vanzelfsprekend obv het kolchozen/sovchozen systeem?
@Pelayo#23
Misschien zie ik het niet goed. In elk geval heb ik niet meegerekend dat je minder tijd hebt om verder iets te doen. Landbouw zonder machines is behoorlijk zwaar. Kun je ook niet elders energie verspillen of afval produceren. Voordeel voor de kleinschalige landbouw
@Jordi
???
@Jordi, die echo heeft al lang geklonken, Mansholt, E.E.G., grootschaligheid in de landbouw. Maar enkele vragen aan de idealistische hoek zijn wel terecht.
Precies, de grootste grootschaligheid is tot nu toe ontstaan in kapitalistische systemen (denk aan: Brazilië, Argentinië, Canada, Australië en de Verenigde Staten). Okee, die kolchozen waren soms ook groot, maar het communisme heeft geen patent op grootschaligheid.
Overigens ben ik het met HansR eens dat particulier gepruts geen zoden aan de dijk zet, hoe leuk het voor de particulieren zelf ook zal zijn. Voor brood, zuivel en eventueel vlees heb je nog steeds grootschaligere productie nodig. Plus dat voor miljoenen stadsbewoners uberhaupt onmogelijk is, ja ik zou nog een rozemarijn struikje naast dat tijmplantje kunnen zetten, maar dan is het balkon vol (en vol=vol).
HansR De vraag met daarin het impliciete verwijt leek me duidelijk maar ik zal hem verduidelijken.
Uit de posts die ik van je lees maak ik op dat je niets ziet in kapitalisme. Toch wijs je nu op voordelen te behalen door schaalvergroting in de landbouw. Mijn veronderstelling is dat je dit vast niet zou willen door een op winst gerichte private landbouwsector.
Nu zijn er wat niet kapitalistische mogelijkheden schaalvergroting.
Zo is er het kolchozen/sovchozen systeem, dat is het wat ongelukkig uitgepakte gedwongen samengaan van boeren in de SU. In de praktijk bleek dat toch minder efficiënt dan verwacht, en millieuvriendelijk was het ook niet maar dat terzijde.
Verder heb je, als ik het me het goed herinner, enige tijd geleden zelf gewezen op voordelen van het kibboetssysteem. Dit systeem is een stuk sympathieker natuurlijk, maar de afwezigheid van dwang zorgt ervoor dat de meeste kibboetsen intussen niet meer als een collectief functioneren.
Vandaar mijn vraag of hier soms het ideaal van de collectivisatie obv het kolchozen/sovchozen systeem echoot. Dat zou ik namelijk verwerpelijk vinden, het kibboetssysteem is hoogstens niet realistisch in de Nederlandse situatie.
Trouwens even terug naar de vissen.
Het is eigenlijk om redelijk hopeloos van te worden. De kweek van vis leek de mogelijkheid bij uitstek om de visstand te sparen. Maar de bio-industrie slaagt er dan weer wonderwel in om van zalmen een soort varkens met kieuwen te maken. Met al die troep die ze die beesten voeren kunnen we ons voorbereiden op een kweekvis-voedselschandaaltje of twee.
Blijkt vervolgens ook nog eens dat de kweekzalm een bedreiging voor de wilde zalm vormt.
We zijn dus lekker bezig zo.
mescaline22: :-) Inderdaad, soms lijkt het alsof alles uit België gecodeerd is voor een hoger doel.
Eigenlijk geen slechte, daar kan ik weer een tijdje verder mee leven in dit reire land.
Kweek van vis in gesloten systemen op land en de vis voeren met eiwitten uit een duurzame bron (dus geen vismeel van vermalen wilde soortgenoten) zou een oplossing kunnen zijn. In Noorwegen laten ze methaangas door een buis met water borrelen, bacterieën zetten het methaan om in eiwit, wellicht is dit bedrijf Norferm een oplossing ?
@Jordi
Het technische deel is al in #26/#27 beantwoord.
Rest het punt dat uit mijn reacties wordt opgemaakt dat ik tegen kapitalisme ben. Dat is niet zo.
Wel wordt in de huidige maatschappij alles wat kritisch staat tegenover liberalisering en kapitalisme als direct een liefdesverklaring aan het tegenovergestelde gezien.
Niet slim en onjuist!
De insteek dat kapitalisme/liberalisme (lees geld en de monetaire sturing) de oplossing van alles is, is naar mijn mening volstrekt onjuist. Het verleden heeft ook al bewezen dat die insteek onjuist is. Het is een argument dat wordt gebruikt door een groep. En met een doel.
Mijn reacties moeten in dat licht worden bezien. Hoe onbeholpen soms ook. En die insteek heeft geen kleur al lijkt dat soms anders.
Elk systeem dat de mens ontkent en de economie als doel op zich centraal stelt is naar mijn mening per definitie onjuist. En dat is wat er vandaag de dag aan de hand is. En de nieuwste log van Steeph laat dat weer eens zien. Het is een complete ontkenning van de essentie van de mens en een bovenstelling van het economische.
@Carlos: Uit mijn recente LCA blijkt dat SCP het qua duurzaamheid moet afleggen tegen Soylent Green.
Deze rakkers kweken niet alleen, ze redden ook wat soorten van de gewisse Dood In De Oeral.
Binnekort in uw Belgische supermarkt: de Steur!
phonkee, en nu aub in woorden die ik wel begrijp :-))
@HansR
Ja. Nee. Nu voel ik me uitgedaagd :-)
Stel, ik eet wat er uit de supermarkt komt. Dat is een schakel van A) zaadgoedproducent, via B) het kweken van planten en oogsten, via C) distributie naar D) consument.
Voorbeeld 1: Ik weet nauwelijks iets van de ecologische of economische kosten van dit plaatje, maar ik weet wel dit: B1 + C1 + D1 produceren *meer* afval dan dat ik in de vuilnisbak doe: B1 + C1 + D1 > D1. Noemen we de som van B1,C1 en D1 even X.
X > D1 => D1 geheel is minder dan mijn afval van het enkel *consumeren* in geval van voorbeeld 1 dan kunnen gevoegelijk aannemen dat hier geldt:
B2 + C2 + D2 1.
Noemen we B2 +C2 +D2 even Z. Aangezien D1
Opnieuw, want dat ging mis:
@HansR
Ja. Nee. Nu voel ik me uitgedaagd :-)
Stel, ik eet wat er uit de supermarkt komt. Dat is een schakel van A) zaadgoedproducent, via B) het kweken van planten en oogsten, via C) distributie naar D) consument.
Voorbeeld 1: Ik weet nauwelijks iets van de ecologische of economische kosten van dit plaatje, maar ik weet wel dit: B1 + C1 + D1 produceren *meer* afval dan dat ik in de vuilnisbak doe: B1 + C1 + D1 > D1. Noemen we de som van B1,C1 en D1 even X.
X > D1 => D1 < X
Voorbeeld 2: Ik neem een moestuin en daardoor neem ik effectief B,C en D in eigen beheer, hierna B2,C2 en D2 te noemen. Aangezien ik composteer en verder nauwelijks meer dan een boterhamzakje afval produceer en dat geheel is minder dan mijn afval van het enkel *consumeren* in geval van voorbeeld 1 dan kunnen gevoegelijk aannemen dat hier geldt:
B2 + C2 + D2 < D1
Noemen we B2 +C2 +D2 even Z. Aangezien D1 < X geldt dus:
Z < D1 < X
Ik produceer minder afval.
PS: Kleinerdan tekens worden als tags gelezen, uiteraard. Wat mij betreft mag reactie nummer #36 gedelete worden of zo.
Hmmm…
I rest my case.
@Pelayo
OK, dan moet ik ook opnieuw. Nu dus op #37
Leuke poging tot formalisatie :)
Toch ben ik bang dat je mij niet overtuigt hoewel ik wel zie dat ik dit argument zelf ook niet sluitend hier neergezet krijg.
Dus alsnog: I rest my case.
@HansR
Ach het is niet zo’n slecht idee om je te realiseren dat er overal verborgen kosten aan energie, verpakkingsmateriaal grondstoffen en god weet wat achter steken. Ik snap de gedachtegang wel.
@Carlos: LCA = life cycle assesment, SCP = single cell protein en Soylent Green = people!