Hoe kon het ook anders? Al een volle week sijpelden de meest bizarre verhalen door in de Oegandese media. Verhalen over een veel te lang durende vliegreis, het ellenlange wachten op de verlate bagage op de luchthaven en de plotselinge mededeling dat het luxe hotel niet beschikbaar was – waardoor de delegatie genoegen moest nemen met een ‘waardeloos’ hotel in de ‘ghetto’.
Van daaruit ging het helemaal downhill. Spelers die niet konden slapen vanwege de lawaaierige omgeving, het eentonige voedsel dat geen energie opwekte maar juist verbruikte, het kunstveldje waarop nauwelijks getraind kon worden en de constante temperaturen van meer dan 30 graden in de schaduw. Tot overmaat van ramp stond de gastheer internationaal ook nog eens bekend als het grootste voodooland van Afrika.
En zo kwam het dat de Oegandese Cranes vandaag in Cotonou kansloos met maar liefst 4-1 werden afgemaakt door thuisland Benin.
Het hele verhaal in de aanloop naar de kwalificatiewedstrijd voor de Afrika Cup en het WK 2010 begint op 3 juni met een angstig artikel in de Oegandese krant New Vision. Terwijl Coach Laszlo Csaba en zijn mannen zojuist in de Beninse stad Cotonou waren aangekomen, schrijft de krant dat zij een land hebben betreden ‘waar de engelen geen voet durven zetten’. Benin heeft immers ‘de dubieuze reputatie als de broedplaats van hekserij en voodoo’.
Benin, zo gaat de schrijver verder, zit zo diep in de voodoo dat ze daar ieder jaar op 10 januari de National Voodoo Day vieren – een nationale feestdag waarop de inwoners in het openbaar al hun voodoo rituelen uitvoeren. En helaas voor de Oegandese voetballers vinden de meeste rituelen en ceremonies plaats in en rond het voetbalstadion in Cotonou. In de Afrikaanse voetbalwereld staat Benin inderdaad bekend als één van de, zo niet hét gevaarlijkste land als het gaat om voodoo en zwarte magie.
Al snel blijkt echter dat voodoo niet de enige zorgen zijn van de spelers van Oeganda. Na een extreem lange vlucht van 19 uur komt de 25-koppige delegatie aan in Benin, alwaar zich na drie uur wachten op de bagage een flink probleem voordoet. De voetbalbond van Benin heeft namelijk het Benin Vickinell Hotel in Cotonou geboekt voor de Oegandezen. Dat hotel blijkt bij aankomst een regelrechte ramp.
‘Het hotel bevindt zich in het centrum van de stad en wordt omringd door gebouwen die onder constructie zijn,’ zo klaagt de vice-voorzitter van de Oegandese voetbalbond. ‘Naast de lawaaierige bouwputten wordt er ook aan de weg naar het hotel toe gewerkt. En bovendien is er verderop ook nog een rumoerige markt.’
En dus togen de Oegandezen naar de nabijgelegen hoofdstad Porto Novo. Ook daar is er geen normaal – dit wil zeggen, enigszins luxe – hotel te bespeuren. Althans, niet eentje waar nog plek vrij is. De stad is deze week namelijk overspoeld door Islamitische activisten die hier een conferentie zullen gaan bijwonen. Zo komt het dat het nationale elftal van Oeganda uiteindelijk genoegen moet nemen met een ‘waardeloos’ hotel in een buitenwijk (‘de ghetto’) van Porto Novo.
Vooralsnog is Oeganda, zacht gezegd, niet bepaald blij met het optreden van de gastheer. Normaliter geldt bij uitwedstrijden de regel dat het bezoekende team voor haar eigen onderdak, eten, en dergelijke moet zorgen maar Benin en Oeganda hebben een tijd geleden een dealtje gesloten: het thuisland regelt én betaalt de hele boel. Oeganda kan echter niet lachen om de magere ontvangst op de luchthaven en al helemaal niet om het min-eensterrenhotel in notabene een andere stad.
Enkele dagen later, op 6 juni, volgt er meer nieuws uit Benin. Aanvoerder Timothy Batabaire verzekert de Oegandese bevolking dat het team niet zal verzaken ondanks de tegenslagen van de afgelopen dagen. Volgens hem is het lastig leven in de ghetto, zijn de bedden in het hotel te klein en krijgen de spelers geen goed en afwisselend voedsel. Naar verluidt leven ze momenteel al dagen op rijst, patat, tomaten en vis.
‘Het zijn zware tijden voor ons,’ zo zegt Batabaire, ‘maar we zetten door. Als de situatie slecht is, is ie slecht. Het is niet anders.’
Het is overigens niet de eerste keer dat de Oegandese Cranes klagen over het voedsel. Enige tijd geleden kregen de mannen tijdens een uitwedstrijd telkens voedsel met teveel peper erin.
Ondertussen ligt de temperatuur onverminderd boven de 30 graden. Ook het trainingsveld is niet je van het. ‘Het veld is kunstmatig en veel te heet om op te voetballen,’ zegt één van de delegatieleden. ‘Het belangrijkste is om goed te eten en te drinken maar dat gebeurt dus niet. We verliezen veel energie. We wachten nu op de komst van voorzitter Lawrence Mulindwa van de voetbalbond om ons te komen redden.’
De komst van de voorzitter is hard nodig. De Cranes wonnen hun laatste uitwedstrijd in een kwalificatiereeks tegen Malawi in 2000. Het laatste optreden op de Afrika Cup dateert van 1978. Oeganda heeft nog nooit meegedaan aan een WK. Nu, acht jaar later, ziet de toekomst er wederom niet florissant uit. Het geld van de teammanager is bijna op. De spelers raken geïrriteerd. Haast is geboden.
Het laatste nieuws is dat het team zich uiteindelijk toch maar heeft ingecheckt in dat ‘waardeloze’ Vickinel Hotel. ‘Het is een slechte omgeving maar je kunt niet veel meer verwachten als je uit speelt,’ zo laat coach Csaba weten. ‘We moeten ons nu concentreren op de wedstrijd.’
De Oegandese voetbalbond, die aanvankelijk de coach en de spelers de schuld gaf van alle malaise – ze zouden zich ongelooflijk aanstellen – legt nu de verantwoordelijkheid bij de voetbalbond van Benin. ‘Ze hadden een week lang een conferentie voor de moslims en hebben niets voor ons geregeld,’ aldus de woordvoerder. ‘We zullen nooit meer een overeenkomst met Benin aangaan om elkaars accommodatie te regelen.’
Het is zondag 8 juni. Vandaag speelt Benin tegen Oeganda. Het is de nummer 101 tegen de nummer 99 van de wereld. Ondanks alle ongemakken, tegenwerkingen en de blessures van drie vaste krachten zien de Oegandezen de wedstrijd toch met vertrouwen tegemoet. En die voodoo? Volgens de Oegandese krant heeft Benin duidelijk haar voodoopraktijken nog niet volledig geïntegreerd in het voetbal. Ze staan immers erg laag op de FIFA-ranglijst. En het team van Benin is bovendien niet erg indrukwekkend. Het gaat dus helemaal goedkomen.
De wedstrijd begint. Oeganda leidt al snel met 1-0. Het ziet er goed uit. Maar dan komt Benin. Vier keer om precies te zijn. De eindstand is beschamend voor de Oegandezen: 4-1. Oeganda mag na een vervelend verblijf de koffers pakken. Zonder punten. Maar met één wijsheid in de zak.
Uit spelen is klote.
(Kijk hier voor de uitslagen van de laatste twee kwalificatieronden voor Afrika Cup en WK 2010.)