Bij mijn waarschijnlijk laatste KSTn van dit jaar wil ik beginnen met allerlei tipgevers te bedanken. Aangezien ik niet fulltime de kamerstukken kan lezen, ben ik altijd zeer blij als iemand me attendeert op bijzondere stukken die ik anders gemist had.
Deze KSTn gaat ook over zo’n wet, al heb ik die te lang laten liggen waardoor het nu al in de Eerste Kamer is. Dat krijg je met overvolle inboxen.
De Wet op de veiligheidsregio’s is een begrijpelijke reactie op de tekortkomingen in de crisis- en rampenbestrijding. Coördinatie, afstemming en duidelijke commando-lijnen blijken vaak een probleem daarbij. De gekozen oplossing is dus om regio’s te maken, die toevallig overeenkomen met de politieregio’s, waarin een apart bestuur de gemeenten overruled in bijzondere gevallen.
Zo klinkt het nog goed, toch?
Maar toch zitten er twee negatieve aspecten aan het verhaal. Ten eerste wordt er een bestuurslaag met zekere macht en verantwoordelijkheid geplaatst tussen de gemeenten en de provincie/rijk. Daar waar iedereen roept dat Nederland teveel bestuurslagen heeft, voegen we er dus gewoon nog eentje toe.
Maar een nog belangrijker bezwaarpunt is het volledige gebrek aan democratische controle in de constructie.
Het bestuur van de veiligheidsregio’s bestaat namelijk uit alleen maar ongekozen bestuurders zoals burgemeesters, korpschefs en officieren van justitie. Nou zou dat misschien nog acceptabel zijn als het bestuur alleen actief was tijdens werkelijke crises of rampen. Echter, dit is de lijst van taken van een veiligheidsregio:
a. het inventariseren van risico’s van branden, rampen en crises;
b. het adviseren van het bevoegd gezag over risico’s van branden, rampen en crises in de bij of krachtens de wet aangewezen gevallen alsmede in de gevallen die in het beleidsplan zijn bepaald;
c. het adviseren van het college van burgemeester en wethouders op het terrein van brandpreventie;
d. de voorbereiding op de bestrijding van branden en zware ongevallen en het organiseren van de rampenbestrijding en de crisisbeheersing;
e. het instellen en in stand houden van een regionale brandweer;
f. het instellen en in stand houden van een organisatie, belast met het organiseren van de geneeskundige hulpverlening;
g. het voorzien in de meldkamerfunctie;
h. het aanschaffen en beheren van gemeenschappelijk materieel;
i. het inrichten en in stand houden van de informatievoorziening binnen de diensten van de veiligheidsregio en tussen deze diensten en de andere diensten en organisaties die betrokken zijn bij de onder d, e, f en g genoemde taken.
Let op, bij de taken hoort dus ook een zekere macht. Zo kan men beslissen over quarantaine en uithuisplaatsingen van mensen gedurende “crises”. En daar hoeft men nooit verantwoording over af te leggen. Ook zullen ze invloed gaan hebben op de verlening van vergunningen daar waar dat de “veiligheid” zou kunnen raken. Wederom zonder democratische controle of sturing.
En daarmee gaat hun macht dus behoorlijk ver en beschikken bovendien over een budget om dit alles uit te voeren, zonder dat ook daar goede democratische controle op uitgevoerd kan worden.
Het zal u niet verbazen dat een advies van de Raad van State met slechts een paar cosmetische wijzigingen terzijde is geschoven.
“Verder signaleert de Raad dat de veiligheidsregio’s worden opgezet als verlengd lokaal bestuur, maar dat het in de uitwerking in feite gaat om een vorm van bestuur die bij wet is opgelegd. De Raad meent dat moet worden voorzien in de noodzakelijke bevoegdheden voor de veiligheidsregio’s en rechtstreekse bekostiging, en dat in verband met de zwaarte van de taken de vraag naar een rechtstreekse democratische legitimatie onder ogen moet worden gezien. Hij is van oordeel dat het wetsvoorstel in verband daarmee nader dient te worden overwogen. ”
Maar goed, mosterd na de maaltijd. Het wetsvoorstel is al door de Tweede Kamer goedgekeurd. Iedereen (ja, ook D66 die graag minder bestuurslagen wil) was voor, behalve de PVV. Die willen namenlijk maar 5 regio’s met een gekozen hoofd van politie als voorzitter. Iets democratischer, maar nog steeds een extra bestuurlaag.
Voor uw informatie, het gaat om 25 regio’s. Zie de bijlage bij het wetsvoorstel.
En ik ga weer over tot de orde van de dag.
Mocht u uw ei kwijt willen bij de politiek naar aanleiding van bovenstaand stuk, gebruik dan de site van Mail de politiek.
KSTn = Selectie uit recente KamerSTukken.
Reacties (5)
In het geval van een crisis wil men dus alleen maar capabele handen aan het stuur, en geen inspraak – dat doen we wel weer als de crisis voorbij is. Waarna we alles met rechtzaken recht kunnen trekken. Als die tenminste niet bijna altijd in het voordeel van de uitvoerende macht uitvielen.
Kennelijk was dit stuk te droog, aan het beperkte aantal reacties te merken.
Een plaatje en wat minder hoerenjongen zou helpen misschien, verder weet ik te weinig over dit soort zaken om er iets van de vinden – dus, ga door met mij informeren!
@2 Ehm, te droog? Fijn droog feitelijk is soms wel okee. Voorkomt een hoop gezeur vermomd als discussie. Vooral doorgaan. Ik stel ze erg op prijs. (En ben er meestal stil van)
Beetje droog, ja. Niet erg wereldschokkend. Er is zoveel verlengd lokaal bestuur met gebrekkige democratische controle (allerhande WGR-regelingen), bij uitvoering van openbare diensten (vb. gemeenschappelijke milieudiensten, maar in sommige regio’s ook sociale diensten). Dat maakt het niet minder problematisch.
Bij crisisacties is het normaal om de verantwoording achteraf te doen. Bij de burgemeester is dit aan de desbetreffende gemeenteraad. Bij de andere functionarissen gaat het nog getrapter. Uiteindelijk is de minister van binnenlandse zaken verantwoordelijk en zou dus de tweede kamer controle moeten uitoefenen. Het valt of staat met goede informatie en rapportage. Ik zou zeggen: Wob eens zo’n veiligheidsregio over de inzet van middelen en bevoegdheden. Leuk projectje voor Sargasso.