‘Klassieke antisemieten in een modern jasje’

OPINIE - Nu de roep om acties tegen de Israëlische aanwezigheid in de bezette gebieden luider wordt, wordt ook het verwijt van antisemitisme steeds vaker van stal gehaald.

Een zekere Roy Isacowitz probeerde er in de krant Haaretz wat ironisch over te doen. Over het feit dat Bibi Netanyahu, de Israelische premier, vorige week voor een gehoor van Amerikaans-Joodse organisaties uithaalde naar de mensen die BDS (‘Boycot, Divestment and Sanctions’) steunen en zei dat ‘diegenen die Israël boycotten klassieke antisemieten zijn in een moderne outfit’. ‘Vroeger,’ zei Netanyahu, ‘riepen antisemieten op tot het boycotten van Joden, nu roepen ze op tot het boycotten van de Joodse staat.’

Isacowitz reageerde door te schrijven dat het best moeilijk is om aan het idee te wennen dat je antisemiet bent als je al vanaf je geboorte Joods bent en veertig jaar in Israël woont. Maar, zei hij, er zit niets anders op, want we weten allemaal dat Bibi nooit ofte nimmer een loopje met de waarheid zou nemen als het om zoiets heiligs als antisemitisme of de Holocaust gaat. ‘Het kan geen kwaad je te realiseren dat de Israëlische anti-boycotwet op elk gebied betrekking heeft dat onder Israëls controle valt’, merkte Isacowitz verder op, ‘dus is een weigering om wijn te drinken van de Golan al antisemitisch. Kijk maar uit. Het ene moment controleer je nog waar de peterselie in de supermarkt vandaan komt, en voordat je het weet sta je het volgende moment al hakenkruizen op een muur te sprayen.’

Ik kan wel met Isacowitz meevoelen. Dit was weer eens de Bibi die we kennen als de man die op gedragen toon uitspraken doet die zo leeg en ongefundeerd zijn dat een normaal mens er een rode kop van plaatsvervangende schaamte van krijgt. Dit was behoorlijk over the top. En het verschijnsel was ook niet weer zo nieuw dat het je meteen aan het schrikken maakte. Diverse andere rechtse Israëli’s en Joden riepen al vóór Bibi dat BDS antisemitisme in een nieuw jasje is.

Joden uitmaken voor antisemiet is evenmin een novum. Hier in Nederland hadden we bijvoorbeeld het über-zionistische echtpaar Van der Wieken-de Leeuw dat een jaar of wat geleden een stukje produceerde onder de titel De Joodse antisemiet, dat qua intellectueel gewicht ongeveer van hetzelfde borreltafelkaliber was als wat Bibi te berde bracht.

De Van der Wiekens (inmiddels zeer belangrijk in Joods Nederland, zij als voorzitster van de zionistische federatie FNZ, hij als voorzitter van het verbond van liberaal Joodse gemeenten dat tegenwoordig door het leven gaat onder de naam Verbond voor Progressief Jodendom), kwamen onder meer met de indrukwekkende stelling dat sommige intellectuelen zich tegen Israël keerden, omdat ze op die manier ‘volledig zouden worden aanvaard en gerespecteerd door de niet-Joodse omgeving’. Ze noemden in dat verband de namen van Ilan Pappe, Tony Judt, Noam Chomsky en rechter Richard Goldstone.

Inderdaad plachten we, zoals Isacowiz nu, ons vrolijk te maken over dit soort rechtse kul. Blijkbaar hoort het er inmiddels bij dat sommige Joden zo van de realiteit zijn vervreemd dat ze andere Joden – die niet accepteren dat Israël Palestijnen niet als mensen behandelt en nederzettingen bouwt op gestolen grond – uitmaken voor antisemiet.

Maar misschien moeten we ons ondertussen toch op het hoofd gaan krabben. Dankzij de recente toename van de druk van BDS werd de atmosfeer immers een stuk grimmiger. De Israeli’s zijn bang geworden door gevallen als Vitens, dat weigerde samen te werken met het waterbedrijf Mekorot, PGGM en Danske Bank, die geld terughaalden uit Israëlische banken, artiesten die weigeren op te treden in Israël en – niet in het minst – door de waarschuwing van de Amerikaanse minister Kerry dat een mislukking van het vredesoverleg weleens tot een intensivering van de boycot zou kunnen leiden.

Premier Netanyahu hield onlangs een bijeenkomst met de ministers Lieberman (Buitenlandse Zaken), Bennett (Economische Zaken) en Steinitz.(Strategische Zaken) waar manieren werden besproken om de dreiging te weerstaan. Aan de bijeenkomst werd ook deelgenomen door vertegenwoordigers van de veiligheidsdiensten Mossad en Shin Bet. Minister Steinitz van Strategische Zaken had tevoren een extra budget van 100 miljoen shekel (20 miljoen euro) gevraagd. Hij wil BDS ‘pro-actief’ gaan bestrijden met media-campagnes, rechtszaken en het in de gaten houden van pro-BDS-groepen. Netanyahu´s uitspraak die werd aangehaald aan het begin van dit stukje moet in dat kader worden geplaatst.

In Joodse gemeenschap in de VS werd de verharding duidelijk uit een drietal pijnlijke uitingen van censuur in New York. Het Museum of Jewish Heritage zegde een avond af die was gewijd aan een nieuw boek van Tony Judis over President Harry Truman, waarin wordt onthuld dat Truman persoonlijk tegen de deling van Palestina was, maar zwichtte onder druk van de Joodse lobby. Het onderwerp bleek te pijnlijk.

Vervolgens liet een Joodse religieuze school, Ramaz, een afspraak niet doorgaan voor een spreekbeurt van Rashid Khalidi, een aan Columbia University verbonden hoogleraar. Het enkele feit dat Khalidi een Palestijn is, bleek te controversieel.

Tenslotte trok het Joods Museum in New York, na een campagne van rechtse activisten, zijn uitnodiging in aan Judith Butler, filosoof en hoogleraar literatuurwetenschappen aan de University of California, Berkeley, omdat ze een aanhangster is van BDS. Butler zou komen spreken over Franz Kafka, een onderwerp waarover ze bij uitstek geldt als autoriteit.

Dat was echter nog niet alles. In de Israëlische krant Times of Israel kreeg een Amerikaanse ´pro-Israel´ activiste, Chloé Valdary geheten, de kans om eens lekker uit te halen naar Judith Butler. Dat ging zo:

Judith Butler, a notorious anti-Semite whose morally bankrupt notions of justice entail praising Hamas and Hezbollah as “progressive” organizations, who was invited to speak at the Jewish Museum at New York. That an anti-Zionist — one who by definition espouses the abrogation of the Jewish right to self-determination in their historical homeland — would be invited to speak at a Jewish museum, an entity one would think would champion the cause of their own civil rights, is in and of itself a tragedy. […]

We recognize anti-Semitism when we see it and it is no less odious when it comes from a prominent figure in academia.
So in this endeavor for morality and justice, we, the proud Zionist community of America, rose up. We lit up the phone lines of the Jewish Museum in New York and demanded that this event be canceled. We organized on social media, we emailed, we protested. We, this people, with a history, and a creed, and a culture, and a cause, which we intend to perpetuate with every fiber of our being, rose up and affected positive and meaningful change. And we have every intention to continue this fight for the right to be free.

En zo zien we hoe de mode om BDS-activisten weg te zetten als ‘notoire antisemieten’ of ‘klassieke antisemieten in een modern jasje’ onder de druk van de toenemende boycotdreiging om zich heen grijpt en zijn weg vindt naar een smaadartikel in een Israëlishe krant (in dit geval de door de steenrijke, rechtse Amerikaan Seth Klarman gefinancierde Times of Israel).

Natuurlijk is het onzin dat Butler ooit gezegd heeft dat Hamas en Hezbollah progressieve organisaties zijn (ze noemde het feit dat die organisaties sociale netwerken op de been hielen om behoeftige burgers te ondersteunen een progressief aspect, of iets van die strekking). Natuurlijk was ook de rest van de op schrille toon geuite beschuldigingen op niets gebaseerd. Maar wat het extra onverteerbaar maakt, is dat hier een studente aan de universiteit van New Orleans, een zwarte, christelijke dame die, om het zo te zeggen, is opgeleid en wordt gesponsord door de Joodse lobby, wordt losgelaten op één van de meest gerespecteerde intellectuelen van deze tijd.

Blogger Richard Silverstein nam de moeite om wat dieper in te gaan op de achtergrond van deze ‘christen-zionistische’ Chloé en haar verbazende neiging om het over ‘wij’ te spreken als ze de zionistische gemeenschap bedoelt. Hieronder haar door Joodse organisaties gesponsorde video waarin ze parallellen trekt tussen de boycot destijds van Joodse winkels in nazi-Duitsland en BDS nu.

Het kan geen kwaad alvast parallellen te trekken met Nederland, want ook hier staan ons waarschijnlijk hetzelfde soort uitingen te wachten – als ze er niet al zijn. Ook hier zien we dat de betrekkingen tussen Joodse organisaties en de lunatic fringe van christen-zionistisch rechts de laatste jaren uiterst innig is geworden. Wie verdedigt het illegale Israelische nederzettingenbeleid beter in de Tweede Kamer dan de ChristenUnie en de SGP, partijen die op hun beurt weer nauwe banden hebben met Christenen voor Israel?

Joodse organisaties leggen ook hier een opmerkelijk voorliefde aan de dag voor een gefilterde geschiedschrijving en een eigen, door christen-zionistische bril bekeken versie van het internationale recht, getuige bijvoorbeeld de college-reeks van het CIDI.

Dries van Agts Rights Forum en Een ander Joods Geluid worden nu al regelmatig uitgemaakt voor antisemitisch en NGO´s als ICCO, Oxfam en Cordaid worden bekritiseerd omdat ze mensenrechtenorganisaties in Israël steunen. Naarmate de dreiging van BDS voelbaarder wordt, zal de neiging tot censuur toenemen, zullen de scheidslijnen scherper worden en de toon harder. Wees niet verbaasd als het een vuile oorlog wordt.