COLUMN - Deze week opende de Nederlandse Energie Maatschappij de aanval op groene energie. Waarom? En hebben ze gelijk?
In paginagrote advertenties in landelijke dagbladen noemt de Nederlandse Energie Maatschappij de informatievoorziening rondom groene stroom “jokkebrokken”. Ze legt uit dat er in Nederland niet eens genoeg groene stroom opgewekt wordt om te leveren aan iedereen die daar om gevraagd heeft. De vraag in Nederland was in 2011 33 miljard kilowattuur, terwijl Nederland slechts 11 miljard kilowattuur aan duurzame elektriciteit produceerde. Het restant leveren energiebedrijven door grijze stroom te vergroenen met Garanties van Oorsprong (GvO’s) uit andere landen. Voor GvO’s bestaat namelijk een Europese markt. Zo is het wettelijk geregeld, CertiQ ziet in Nederland toe op de handel in Garanties van Oorsprong. CertiQ is onderdeel van elektriciteitstransporteur TenneT TSO B.V. en is door de minister van Economische Zaken aangewezen Garanties van Oorsprong te verstrekken, als enige in Nederland.
De kosten van GvO’ s zijn voor energiebedrijven beperkt. Nle spreekt over € 1,44 per jaar voor het vergroenen van de stroom van een gemiddeld Nederlands gezin. De HIER Klimaatcampagne en WISE hebben het over soortgelijke bedragen.
‘Jokkebrokken’
In de jokkebrokken-campagne draait het naar mijn mening om twee zaken. In de eerste plaats om de vraag of energiebedrijven de groene stroom die ze verkopen ook in Nederland opwekken. In de tweede plaats gaat het er om hoe energiebedrijven de groene stroom die ze verkopen in Nederland opwekken.
Ten aanzien van het eerste punt suggereren energiebedrijven al jaren dat het kopen van groene stroom goed is voor het milieu in de buurt, terwijl de meesten al jaren bezig zijn vooral fossiele centrales bij te bouwen. De Nederlandse duurzame elektriciteitproductie is dan ook maar goed voor eenderde van het Nederlandse verbruik van duurzame elektriciteit. De rest wordt groengewassen met GvO’s uit andere landen.
Nederlandse groene stroom wordt voor bijna 50 procent opgewekt door de bijstook van biomassa in elektriciteitscentrales (lees kolencentrales) en van afvalverbrandingsinstallaties. Die zie je slechts zelden figureren in spotjes voor groene stroom. Dan gaat het om windmolens, biovergisters en zonnepanelen. Windenergie is leverde in 2011 ongeveer 40 procent van de totale hoeveelheid hernieuwbare elektriciteit, zon was goed voor ongeveer 1 procent en biovergisters voor 1,5 procent.
Buitenbeentje
Nle is een buitenbeentje in de elektriciteitsmarkt. Het is een handelsmaatschappij zonder eigen opwekkingvermogen. Volgens hun stroometiket leveren ze echter al sinds hun oprichting 100% waterkracht. De vraag is dan ook wat Nle motiveert tot de jokkenbrokken-campagne. Ze stellen zelf dat ze van plan zijn de energiemarkt open te gooien in Nederland. De vraag is of ze dat willen doen door groene stroom in een kwaad daglicht te stellen als zijnde ‘green tape’, zodat ze per klant €1,44 per jaar kunnen besparen en nog goedkoper kunnen aanbieden. Of dat ze van plan zijn te gaan investeren in groene stroom productie in Nederland.
Inmiddels roept Peer de Rijk van WISE via Twitter op om over te stappen naar een andere energieleverancier, bij voorkeur te kiezen via hun groenestroomchecker en niet via die van de HIER Klimaatcampagne. Alsof er door zo’n overstap ook maar een kWh extra groene stroom opgewekt gaat worden in Nederland. Roep de Nederlandse Energie Maatschappij liever op om zo snel mogelijk echt Hollandse groene stroom te gaan leveren aan hun klanten, door te investeren in uitbreiding van de Nederlandse opwekkingscapaciteit. Dan komen de Nederlandse duurzame energie-doelstellingen meteen ook weer een stukje dichterbij.
In de Tweede Kamer ontstond dinsdag verrassend genoeg meteen ophef over de herkomst van duurzame stroom in Nederland. Verbazingwekkend, want met een kleine blik op de CBS-cijfers over verbruik en productie van hernieuwbare elektriciteit hadden de Kamerleden dit al lang en breed horen te weten.
Ons eigen elektriciteitsverbruik
Voordat u denkt dat ik niet waar ik het over heb: we zijn thuis al jaren actief bezig met ons energieverbruik. Sinds een jaar of drie houden we dat maandelijks bij. Ons gasverbruik hebben we teruggebracht tot ongeveer 1.000 m3 per jaar met behulp van een zonneboiler. De afgelopen jaren hebben we diverse besparingsmaatregelen genomen in huis en sinds januari wekken we ongeveer 40 procent van ons elektriciteitsverbruik zelf op via Winddelen van de Windcentrale. Binnenkort worden zonnepanelen geplaatst waarmee we nog eens 40 procent van ons elektriciteitsverbruik zelf op gaan wekken. Het resterend deel nemen we af van Greenchoice (een jaar vast), volgens zowel de groene stroom checker van WISE als de HIER Klimaatcampagne een groene keus.
Reacties (40)
Verplicht stroomleveranciers een jaarlijks stijgend percentage van hun stroom als zelf opgewekte groene stroom te leveren.
Merk biomassa bijstook in kolencentrales slechts voor een deel aan als groene stroom, al is het maar om kolenstook onaantrekkelijker te maken.
Dat niemand de hele publicatie nog niet heeft gelinkt aan het ’telegraaf’-imago van de NEM. Ik moest gelijk terugdenken aan een waanlink hier een tijdje geleden dat republikeinen in de VS moeite deden om groene producten uit de weg te gaan alleen vanwege het ‘liberal’ imago.
Zou me niets verbazen als dat hier ook het geval is. Als je kijkt op bepaalde rechtse sites waar het cool is om zo milieu-vervuilend mogelijk te zijn dan springt de NEM wellicht in het gat met vies en goedkoop imago. Kunnen ze daarmee weer familie op de verjaardag op stang jagen. Dat het allemaal niet waar is is al lang niet belangrijk meer natuurlijk.
Jezus wat een gekut zeg. Nederland doet op eigen houtje ook maar wat in de marge. Tja, moet je dat maar aan “een politieke federale Unie” overlaten die dat eenvoudig, i.i.g veel efficiënter (schoner ook), voor zijn burgers zou kunnen moeten regelen (naast zorg, OV). “Maar dat evolueert dan tot een Centraal Comitee van 10.000 star denkende zitzakken die elkaar de handen boven het hoofd houden…snap dat dan.”
Dan moeten we er maar even mee stoppen. Met de-mo-cra-tie. Want we kunnen het toch niet handlen we krijgen er toch geen vat op. We waren er gewoon simpelweg nog niet klaar voor kennelijk. Doe maar protest en omwenteling en dergelijke dan. We-gaan-het-schijt-aan-de-gevestigde-orde-gewoon-zélf-anders-doen-overnieuw- beginnen, dié routine…Van Onderen dus.
Al was het alleen maar om alle Europese angsthazen de bek te snoeren.
BAM BAM BAM.
Het meest schokkende is eigenlijk de onnozelheid van de 2e kamer die blijkbaar niet op de hoogte is.
Bijna net zo schokkend als “de ontdekking van de bouwfraude”
Iedere administratieve medewerker in de bouw wist wat de politiek blijkbaar niet wist ;-)
Spierkracht is groene energie, dat weet je zeker.
Waarom gaan we niet gewoon wat vaker lopen en fietsen i.p.v. de tram, de trein of de metro te nemen?
Gras knippen kan met de hand, slagroom kloppen ook.
Laten we proberen om minder energie te verbruiken?
Minder treinen laten rijden en ze langzamer laten rijden.
En alsjeblieft geen elektrische auto’s scooters en elektrische fietsen subsidieren. Subsidieer liever het gebruik van spierkracht: dat is nog gezonder ook.
@5:groot gelijk, Als ik een afspraak in Assen heb (woon vlakbij Amsterdam), dan ga ik ook altijd lopen. Of fietsen als ik haast heb.
Leuk hoor, dat naïeve voorstel om wat vaker te lopen of fietsen i.p.v. tram/metro/trein, maar dat gaat enkel op voor kleine afstanden, de stad dus. Sowieso zijn fietsen en lopen geen alternatieven voor de trein.
@5: Zie hier het duurzaamheidsdilemma in een notendop. Grote woorden over verduurzamen en wat de overheid daar aan moet doen, wat bedrijven daar allemaal fout doen, om van de SUV bezitter nog maar te zwijgen. Echter, zodra je deze roeptoeters erop wijst dat ze zelf ook een duit in het zakje kunnen wordt er gemint.
Kortom duurzaamheid is vooral een ideaal wat door anderen moet worden verwezenlijkt.
@6:
Ik snap dat je gewend geraakt bent aan de snelheid waarmee we tegenwoordig reizen. Maar het is gewoon niet duurzaam.
Nederland zag er 150 jaar geleden heel anders uit, toen maakte Amsterdammers geen afspraken in Drente.
Hoe groter de afstand, hoe groter je CO2-uitstoot.
Hoe hoger je snelheid, hoe hoger je CO2-uitstoot.
Ik snap dat het moeilijk wordt om af te kicken van auto en intercity. Maar als je echt je CO2-uitstoot wilt beperken, dan zul je (zoals ik) minder en langzamer gaan reizen.
@6:
Video-Conferencing?
Het aandeel van zonne-energie in de stroomproductie 2011 was niet 1 procent maar 0,08% .
http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=70789ned&LA=NL
@5: Spierkracht is geen energiebron en de inzet daarvan is zeker niet groen. Mensen zijn er namelijk niet op gebouwd om voedsel efficiënt om te zetten in arbeid.
@11: leg eens uit, Kacebee.
Vroeger gebruikten we de spierkracht van paarden als energiebron. En ook de spierkracht van slaven.
De pyramides in Egypte zijn door spieren opgebouwd, niet door machines.
Ultraloper Scott Jurek loopt 266 km in 24 uur louter op voedsel. Niet omdat hij een uitzonderlijk gen bevat dat zijn verbranding efficienter maakt. Er zijn tientallen ultralopers, die meer dan 200 km in 24 uur kunnen afleggen. Het is een kwestie van trainen.
Bedoel je dat de mens er niet op is gebouwd om zinloze zware arbeid, die we tegenwoordig met machines doen, te verrichten?
Is het echt nodig om een Afsluitdijk en kunstmatige eilanden te maken? Is het echt nodig om hogesnelheidsspoorlijnen aan te leggen?
Leg eens uit waarom we al die dingen gewoon vinden, terwijl we er niet op gebouwd zijn.
@12: De produktie van voedsel heeft een heel laag energie rendement, dus ook het gebruik van spierkracht van mens en dier.
Mobiliteit kost veel energie vooral door snelheid en zwaarte van het voertuig. Met een lichtgewicht auto is deze met 20 km/uur vergelijkbaar met een fiets en veel zuiniger dan lopen.
Opmerkelijk dat de grootste verspiller de luchtvaart weer ongenoemd blijkt
Besparen op energieverbruik geeft veel winst. Met meer afhankelijk van spierkracht zal de besparing nog veel groter moeten zijn. zie http://www.withouthotair.com
@8: Nederland zag er 150 jaar geleden heel anders uit, toen maakte Amsterdammers geen afspraken in Drente.
En dat is een argument? Vijftig jaar geleden bestond er nog geen internet en computers en servers stoten bergen CO2 uit, dus wat doe je nog op het web?
@14: jazeker: de CO2-concentratie is de laatste 150 jaar gaan stijgen, juist dankzij dat heen en weer reizen.
Als een kip zonder kop blijven reizen zoals je de afgelopen 20 jaar hebt gedaan is echt niet duurzaam.
Nogmaals mijn oproep: als je echt je CO2-uitstoot wilt beperken, dan zul je (zoals ik) minder en langzamer gaan reizen.
Op het web probeer ik mensen aan het denken te zetten over hun eigen CO2-uitstoot. Ik begrijp dat je het heel vervelend vindt om daarop gewezen te worden. Maar dat betekent niet dat ik er maar mee moet stoppen.
(I’m bulletproof, nothing to lose
fire away, fire away)
@15: computers en servers stoten net zoveel CO2 uit als reizen. Als je echt wat aan je CO2-uitstoot wilt doen, moet je meer gaan reizen en de computer vaker uit laten.
En je moet werken aan je argumentatie, dit slaat werkelijk nergens op.
@16: maar dan wel reizen per fiets en te voet
Ik denk dat jij net zo vaak de computer aan hebt staan als ik.
@17: dat denk ik ook. Alleen jij hamert erop dat reizen zo vervuilend is en dat je maar beter weinig kunt reizen, terwijl online zijn net zo -zo niet- vervuilend(er) is, en dat jou dat dus net zoveel vervuilend maakt als iemand die dagelijks veel reist. Het punt, zie je dat nu, of blijf je nog steeds holier than thou spelen?
@16:
cijfers a.u.b.
@16: Waar komt die onzinnige vergelijking vandaan?
Alleen al de luchtvaart is vervuilende en dat door een heel kleine groep gebruikers. Voeg daarbij nog het autoverkeer.
Veel energie wordt verbruikt door koeling. Daar is gemakkelijk aanzienlijk op te besparing. Minder vliegen geeft meer problemen, zelfs een kleine vliegtax roept veel reuring op.
Nu het toch even over co2 gaat kijk eens onder punt 4 ;-)
@19: Iemand die zoveel op internet zit weet toch wel hoe een link te volgen. Gewoon klikken.
@21:
Link vergeten, zie:
http://www.climatechange.be/spip.php?rubrique223&fs=
@22: en @16
Zoals je hierboven ziet heb ik wat ruzie met links ;-)
Had de link bij 16 niet gezien (zat op een minidingetje te klooien)
Nog even elders gekeken, waar een en ander bevestigd wordt, zoals op : http://www.ispam.nl/archives/1236/co2-uitstoot-datacentra-co2-uitstoot-vliegtuigen/
Voordeel t.o.v. de luchtvaart is wel, dat alternatief opgewekte energie hier makkelijker inzetbaar is.
@18: neem me niet kwalijk, Mangler.
In landen waar minder treinen en minder auto’s rijden is de CO2-uitstoot veel lager.
In Bangladesh zijn er 3 auto’s op elke 1000 inwoners en is de CO2-uitstoot per hoofd van de bevolking 0.3 ton.
In NL zijn er 527 auto’s per hoofd van de bevolking en onze CO2-uitstoot is 30x zo groot (10,2 ton per hoofd van de bevolking).
Als je vindt dat internet moet verdwijnen, vraag dan maar aan Dimitri of hij Sargasso alsjeblieft wil opheffen.
@24:
10 ton CO2 per persoon, zonder de uitstoot door de luchtvaart.
@10: Valt binnen de foutmarge, of er misschien zelfs wel buiten. CBS meet niks zoals je weet. Ze schatten met prehistorisch kengetallen vanuit het ook met vraagtekens omgeven “in NL afgezette volume” in 2011. Dus productie kan feitelijk als “niet bekend” worden verondersteld. Maar laag is het, dat is duidelijk.
@10: In het stuk heb ik het niet over het aandeel in de elektriciteitsproductie, maar het aandeel in de hernieuwbare elektriciteitsproductie. Dan heeft zon 1% aandeel, zie: https://docs.google.com/spreadsheet/ccc?key=0AoYHa2iiEJy5dG9ISWZpR0RiU01IbWJjYnhIMFNWclE&usp=sharing
@1: waarom vraag je zelf bij je leverancier niet om 100% groene stroom van Nederlandse bodem? Buiten de bestaande regulering heb je daar geen extra overheidsregel voor nodig. Kwestie van vraag creëren. We vragen toch ook niet aan boeren om jaarlijks 1% van hun areaal biologisch te gaan verbouwen?
@2: Dat acht ik ook goed mogelijk. Andere optie is dat toch voor groene stroom van Nederlandse bodem gaan. Derde optie is dat het puur als marketingstunt zien en hiermee een open zenuw van de Nederlandse duurzame energie adepten raken… Maar wellicht zijn er nog wel andere redenen te verzinnen om zo’n reclamestunt uit te halen?
@3: van onderop zelf beginnen? Je neemt je stroom en gas dus al af van een lokale energie coöperatie?
PS Nederland is niet echt op eigen houtje bezig, duurzame energie doelen zijn Europees. Nederland heeft daarbinnen wel haar eigen nationale regelingen om duurzame energie te bevorderen. Zoals je elders bij Jan Paul van Soest kan lezen zit daar niet echt lijn in: https://sargasso.nl/we-rotzooien-maar-wat-aan-met-energiebeleid/
@4: De Tweede Kamer weet dit ook al lang, helaas heb ik nog geen antwoord op mijn vraag wat voor stroom ze daar nu zelf gebruiken.
@23 @24 @25: knap hoe jullie de discussie volledig off topic weten te trekken naar de CO2 impact van boerentrekschuit tot internet :P
100% groen, 100% betrouwbaar; kinetische energie!
Check dat filmpje om te begrijpen wat ik bedoel:
http://vimeo.com/13358191
http://www.energy-floors.com
@33:
Misschien wat voor gevangenissen:
8 uur per dag verplicht energie opwekken met als bijkomend voordeel dat men afgetraind naar buiten komt ;-)
@34:yes, bijvoorbeeld.
In brazil doen ze dat al, maar dan fietsend: Inmates at a jail in Brazil can reduce their sentences if they generate electricity for their local community.
http://www.youtube.com/watch?v=VSMKGMcgDec
@35:
Nog verder off topic:
“U wordt veroordeeld tot 10 megawatt ;-)
@34 en 35: Als dat maar niet het label groene energie krijgt. Want de elektrische energie die ontrokken wordt, moet toch echt wel aan het betrokken gevangenen toegevoegd worden middels voedsel, dat zelf weer de nodige energieverspilling en vervuiling achter de rug heeft, voor het op tafel komt. En een beetje wielrenner heeft toch al gauw 2-3 keer zoveel voedsel nodig als een bankhanger.
@Hans Verbeek, #5 Spierkracht is groene energie, dat weet je zeker.
Ja? Volgens mij worden per calorie voedsel al gauw 9 calorien meestal niet erg duurzame energie gebruikt. Dat is niet efficient en al helemaal niet groen. Bovendien is fotosynthese, dat ten grondsalg ligt aan al ons voedsel, ook al helemaal niet efficient. Een zuinige auto, scooter of elektrische fiets is al snel een duurzamer en milieuvriendelijker dan je eigen spierkracht.
Bronnen
http://en.wikipedia.org/wiki/Energy_efficiency_in_transportation#Transportation_types
http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=more-food-less-energy
@37:
Ik stel voor om de strafkolonie Veenhuizen te voorzien van een kassencomplex.
Dan kunnen ze daar energie opwekken voor hun eten en dat van de omgeving ;-)
In combinatie met geothermische- en zonne-energie moet er nog wat winst te behalen zijn,
Het zal mij aan mijn reet roesten waar de groene energie vandaan komt, als ie maar groen is. Waterkracht uit Scandinavië, wind uit Duitsland, zon uit de Sahara, het is me om het even.
En ik vind het ook terecht, dat we ons druk maken over het gebrek aan investeringen in groene energie in Nederland, waardoor we op dat gebied vele jaren achter lopen bij heel veel andere landen. Dat is het gevolg van falend politiek beleid, van een gebrek aan concurrentie op de Nederlandse energiemarkt (we zouden daar beter af zijn met een monopolist, of met een Europese energiemarkt, waardoor we wel echte concurrentie op die markt krijgen) en van een veel te grote invloed van de energie-producenten-lobby op de politiek. Onze energieproducenten willen zo veel mogelijk geld verdienen, en op korte termijn verdien je veel meer door niet (te veel) te investeren in nieuwe technologie en zeker niet in technologie, die gebruikers onafhankelijk kan maken van de energiemaatschappijen (wind, zon).
Pas als we de macht van de energieproducenten democratiseren (onder democratische controle van de staat brengen) kunnen we echt iets aan de situatie veranderen. Tot die tijd kunnen we weinig anders doen dan met onze voeten stemmen door te gaan lopen, fietsen, zo groen mogelijke energie te kiezen, enz, terwijl ondertussen andere mensen voor hun portemonnee kiezen. Dan krijg je mensen, die het probleem als een dilemma beschrijven (zie @7) en op die manier voor zichzelf rechtvaardigen, dat ze zelf niets doen om iets te veranderen, want ‘de buurman doet het ook niet’.