Het is bijna zover, de droom van Amerikaanse Vice-President Dick Cheney’s lijkt uit te komen. De Irakese oliewet die goedgekeurd is door het kabinet treedt naar verwachting nog deze maand in werking wanneer het Irakese parlement haar goedkeuring geeft. Cheney had het in 1999 al over de zwarte oliebergen in het Midden-Oosten, toen nog als CEO van olieservicemaatschappij Halliburton. De onder sterke invloed van de Amerikanen opgestelde oliewet voorziet in de privatisatie van de oliereserves van Irak. Buitenlandse maatschappijen krijgen in de wet toegang om aardolievelden te ontwikkelen én te produceren via zogeheten production sharing agreements met de staat die maximaal 20 jaar duren. Die contracten worden opgesteld en ondertekend op regionaal niveau door de lokale regering of het olieministerie of de Nationale Irakese aardoliemaatschappij die in het leven geroepen wordt door de wet. Het contract kan nog worden ingetrokken als een speciale federale olie & gasraad bezwaren heeft. In deze raad zouden naast de relevante ministers en regionale machtshebbers ook de betrokken aardoliemaatschappijen zitten.
Het overgrote gedeelte van de bevolking weet weinig over de wet, want zij werd lange tijd geheim gehouden. Irakese bloggers vinden dat de olierijkdommen worden weggeven. In de buurlanden in het Midden-Oosten zijn de aardoliebronnen immers in eigen beheer onder de vlag van de nationale aardoliemaatschappijen. Daar komen buitenlandse maatschappijen vrijwel alleen binnen voor service-contracten voor een bepaalde klus zoals het aanleggen van een pijpleiding, mooi geen production sharing agreements. Nu de aardolie op papier bereikbaar wordt voor het buitenland, is er nog wel één klein probleempje, de stabiliteit van het land. De Irakese productie kende in januari weer een nieuw dieptepunt van 1.66 miljoen vaten per dag (1 vat = 159 liter) wegens toenemend geweld. Voor de invasie in 2003 lag de productie op 2.6 miljoen vaten per dag. Het geweld gaat waarschijnlijk door totdat het land uiteenvalt in verschillende delen, wat nog een lange tijd kan duren. Uw eigen overheid bekijkt het van de naïeve dromerige kant, Balkenende I+II+III, het Milieu-en natuur planbureau, Centraal Plan Bureau en diverse andere planningsinstituten baseren hun olieprijsvoorspellingen op die van het Internationaal Energie Agentschap. In 2005 produceerde dit instituut in een detailstudie voor Irak het “hoezo oorlog?” of “rooskleurig papier” scenario:
Reacties (26)
Slightly off-topic:
“Uw eigen overheid bekijkt het van de naïeve dromerige kant, balkenende I+II+III, het Milieu-en natuur planbureau, Centraal Plan Bureau en diverse andere planningsinstituten baseren hun olieprijsvoorspellingen op die van het Internationaal Energie Agentschap. In 2005 produceerde dit instituut in een detailstudie voor Irak het “hoezo oorlog?” of “rooskleurig papier” scenario”
Inderdaad. In deze studie wordt ook uitgegaan van een olieprijs van $28 per vat, op basis waarvan er geconcludeerd wordt dat het nog wel even duurt voor wind energie rendabel is. Momenteel zitten we op ruim het dubbele
On topic: Cheney is dom op het criminele af, maar ik geloof niet in die complottheorien al zou hij een oorlog uitlokken om Haliburton een duwtje in de rug te geven. Wat ik wel geloof is dat hij en de andere haviken vanuit hun naieve “de wereld is maakbaar” -en “wij zijn de grote Brengers van Democratie”-kijk Irak zijn binnen gevallen. Daarbij alle bezwaren en tegensprekende scenario’s negerende en terugvallend op hun eigen old boys network voor de wederopbouw.
Dat gaat hier in Tanzania ook al zo goed ja; vrijgeven van de markt. Met zakken vol smeergeld koopt de blanke man hier de grondstoffen weg, deelt waar nodig de winst met een aantal politici die de vergunningen regelen en wat zakenmensen met goede contacten. Stort nog eens wat op een rekeningetje in Zwitserland of op de Cayman Islands, kosten van het zakendoen zeg maar.
Staan verderop in de straat een aantal blanken te roepen over ‘good governance’, ‘end corruption’ en ‘sustainable aid’. Mijn reet. Wat ben ik blij dat hier geen olie in de grond zit.
Als Irak uiteenvalt (die verwachting wordt halverwege het stukje uitgesproken), wat is dan die hele Irakese oliewet nog waard? Lijkt me dat de kaarten dan weer opnieuw geschud worden.
Uiteraard heer Bismarck, maar kaarten kunnen snel geschud worden, wanneer een “vriendelijke” despoot regionaal op de troon zit.
Terug naar zaken doen met vriendelijke despoten, of toch maar niet?
Ik heb recent de Oil Outlook 2004 van het IEA doorgelezen en dan is zo klaar als een klontje waarom de VS Irak zijn binnengevallen.
– De productie kan idd. zowieso van ca. 2.5 naar 5 als er geexploiteerd wordt door oliemaatschappijen ipv. nationale oliemaatschapijen (kennis, drijfveren)
– Dit breekt in zekere zin de macht van de OPEC
– Men vermoed dat er daar nog veel meer onder de grond zit, het gedeelte boven het blauwe stuk
Voor Iran gaat precies hetzelfde op.
We zitten in een lock-in, dat is te verklaren aan het feit dat we ondanks wat ondertussen een scala aan nadelen is toch bij de olie blijven. Dit is een rooftocht, een vorm van neokolonialisme die niet zal ophouden voordat big-oil uit het witte huis verdwijnt.
@Rik
“Voor Iran gaat precies hetzelfde op.”
En waar baseer je dat op?
In Irak kan de capaciteit enorm omhoog doordat de productie van aardolie in het land continu platlag wegens diverse oorlogen. Van Irak is vrij zeker dat de productie omhoog kan naar 7 miljoen vaten per dag met de nodige investeringen op redelijk korte termijn (binnen 10 a 15 jaar)
In Iran is dat een heel ander verhaal, daar is veel meer al geproduceerd dan in Irak. Er zijn weinig niet ontgonnen velden, en de meeste aardolie die resteert is prut (zwaar tot zeer zwaar). Oude velden zijn al aan het inzakken, sterk onderhoud is nodig. De oliereserves van Iran worden veel te hoog geschat, het IEA baseert haar scenario’s op die veel te hoge oliereserves (100 miljard vaten).
Ik vind het toch wel bizonder:
Venuzuela is jaren lang gerund door amerikaanse oliebazen, chavez nationaliseerd de boel en dit prachtige forum scheeuwt moord en brand en nu wordt in irak de ”””’liberale”””’ droom verwezelijkt is het weer niet goed.
“Uw eigen overheid bekijkt het van de naïeve dromerige kant”
Doen we hierbij een voorstel om alle scenarios de prullenbak in te flikkeren? Daargaans zitten ze er niet zo gek ver vanaf. In Bagdad is het misschien een rommel, maar in het zuiden, daar waar de olie zit, is het wat rustiger.
Ik mag hopen voor de irakies dat ze het de komende 20 jaar de grond uit krijgen, anders hoeft het niet meer.
@Meester
“Doorgaans zitten ze er niet zo gek ver vanaf.”
Owja? geeft u eens een energiescenario van de afgelopen vijf jaar die binnen 5% van de verwachtingen bleef.
“Ik mag hopen voor de irakies dat ze het de komende 20 jaar de grond uit krijgen, anders hoeft het niet meer.”
Welke magische energiebron is er dan over 20 jaar die de gigantische consumptie aan aardolie volledig zal vervangen?
@Carlos,
Alles is geoorloofd om de westerse economie te laten groeien, toch?
http://video.google.com/videoplay?docid=5357867570699456785
@Rembrant. Welke wet heeft Raedinthemiddle precies gezien? De officiele tekst is nog niet vrijgegeven.
Dit hoeft dus helemaal niet de definitieve wet te zijn die uiteindelijk is goedgekeurd door het kabinet. Alles is te verwachten van de Amerikanen, maar wellicht heeft de Iraakse blogger een van de wetsontwerpen en niet de eindtekst gezien.
Daarnaast, wie zegt dat Raed de tekst goed heeft vertaald? Hij is vrij onduidelijk over de vertaling. En is hij objectief, of een gefrusteerde Sunniet/Koerd/Shi’iet/Christen/Turkomeen? De Iraakse sunnieten zijn erg tegen opdeling van Irak en alles wat daar mee te maken heeft, maar de Koerden willen juist niets liever. Die bekijken de oliewet dus met verschillende perspectieven.
Een bron is wat weinig voor dit soort beschuldigingen, denk ik.
wisten we toch, dat olie de drijfveer was.
@Rembrant
Ik basseer me idd. op het stuk van de IEA. In Iran heeft tot nu toen (bijna) geen commerciele exploitatie plaats gevonden en bovendien is er volgens dat stuk weinig exploratiewerk vericht.
Nationale oliemaatschappijen die alleenrecht hebben zijn voor het IEA automatisch reden om te vermoeden dat er veel meer te halen is, en ik vind dat niet onwaarschijnlijk klinken.
Dat betwijfel ik: op macroschaal kan de ‘rooftocht’ waarschijnlijk nooit meer winstgevend worden: er is al zoveel geld in de oorlog in Irak gestopt dat geen hoeveelheid boorconcessies voor Amerikaanse oliebedrijvan dat goed kan maken. Als het (= de oorlog)daadwerkelijk bedoeld was om er als Amerika beter van te worden, is het uiteindelijk een erg duur en dom grapje gebleken.
Je vraagt je af hoe die ‘investering’ in Irak terugverdiend wordt. Moet dan wel ene erge lange termijn investering zijn.
Hehe. Ik denk dat de economische verklaring voor de oorlog in Irak een slechte is. Regeringen maken fouten, maar niet zulke grote fouten.
Die oliebedrijven hebben toch niet voor de oorlog betaald? Wat dat betreft is hij juist winstgevend voor de amerikaanse bedrijfsleven.
@JSK,
Nou we weten allemaal dat het om het brengen van democratie ging, had niets van doen met economische overwegingen. Pas op hoor, anders gaat Carlos vermoeden dat je in complotten gelooft ;)
@su18
Helemaal mee eens, de bedrijven die veel verdient hebben aan de oorlog zijn de grote financiers van de republikeinen. Vooraf hebben die grootverdieners belastingverlaging gehad zodat ze nu vooral niet te veel belasting over die winst betalen.
Het is de economische bovenklasse die de oorlog is begonnen, de grote economische middenklasse die de oorlog betaalt en de lage economische klasse die aan het front vecht en sterft. De enige in een win-win situatie zijn de neoconservatieve partij vrienden bij haliburton en trawanten, de economische bovenklasse, die zijn alleen hun ziel kwijt maar hadden ze die wel?
@su:
Klopt, maar ik geloof niet dat de Amerikaanse overheid slaaf van het bedrijfsleven is.
@MP:
Nouja, straks ben ik weer een DDR-aanhanger van welleer; ik kijk wel uit. ;-)
@Dewy:
En van de democraten… :P
Vooral de inkomstenbelasting is verlaagd, Einstein.
Maar goed, als het de Amerikanen echt en alleen om de grondstoffen ging, waarom niet Nigeria, Congo of (god forbid) Venezuela binnenvallen?
JSK:
Nee, eerder twee handen op een buik. Groot geld word sterk vertegenwoordigd in de amerikaanse overheid.
Volgens mij vallen die landen allang binnden de invloedssferen van de grote oliemaatschappijen. Shell zit in ieder geval flink in Nigeria en ExxonMobil in Congo.
Geduld, geduld..
@jsk22
Minder, maar ‘hedging your bets’ noemen ze dat daar.
Dat is samen met dividend één van de weinig belastingen die een directie als van halliburton nog betaald, het vermogen zit meestal in offshore trusts. Maar voor de ongelukkige die dat nog niet hadden geregeld is ook de investerings/vermogensaanwas belasting verlaagd (die is nu lager dan de loonbelasting van de armste werkende). Dividend is dacht ik ook grotendeels afgeschaft omdat het dubbele belasting zou zijn, waar heb ik dat meer gehoord? Allemaal maatregelen ten voordele van de rijkste paar procent.
Er lagen vn resoluties die misschien niet de intentie hadden om een oorlog te starten maar wel genoeg ruimte gaven voor deze misinterpretatie, ze hadden nog een appeltje te schillen met Irak, invasieplannen waren als hypothetische strategie al in ontwikkeling voor 9/11, er is erg veel olie in Irak, er was een ontevreden bevolking en een lange dictatuur door een regime dat een doorn in de Amerikaanse zij was.
Is het allemaal vooropgezet? Waarschijnlijk niet, maar ze hebben wel het momentum van 9/11 gebruikt om die oorlog te beginnen die ze vooraf ook wel zagen zitten; om de beloning van partijfinanciers, voor de herverkiezing, voor een sterke machtpositie in het midden-oosten, om een recalcitrant regime te verwijderen en waarschijnlijk nog veel meer redenen dan alleen olie. Ze hebben zich waarschijnlijk alleen verkeken op de complexiteit van verhoudingen tussen de verschillende etnische groepen waardoor ze zelf vrijsnel bezetters werden in plaats van de gehoopte bevrijders. Maar ach, daarentegen hebben ze vier van de vijf genoemde punten binnen gehaald. It’s all in the day’s work, as the huntsman said when the lion ate him.
Pfff… complottheorie, hear-say, of bewezen feit?
Precies. Toch meer dan de belangen van ‘het grote geld’: wat geeft een bedrijf nou om de geo-politieke aspiraties van de regering Bush? Ik wil de Amerikanen niet verdedigen, ik vind alleen de interpretatie ‘oorlog om olie’ veelst te simpel.
De grootste financieer van de beide de Republikeinen en de Democraten is Microsoft (volgens mij), hoe hebben zij baat bij deze oorlog? Ohja, die stealth-bommenwerpers draaien natuurlijk op Vista, zo is de samenzwering van het groot-kapitaal met de neoconservatieven weer rond..
Dat oorlog alleen om olie te simpel is ben ik volledig met je eens, dingen zijn zelden zo simpel maar wat ik daar aangaf is waarom ze Irak kozen en niet andere olieproducerende landen. Daar hoort ook nog bij zoals su terecht opmerkte dat de olie van Irak buiten de invloedsfeer van de VS lag. Venezuela onder Chavez bijvoorbeeld voert wel een hele show op maar verkoopt ondertussen nog steeds bijna al zijn olie aan de VS, ze houden alleen iets meer geld zelf.
Dat over “ontevreden bevolking en een lange dictatuur” bedoel ik misschien anders dan je vermoedt. Het was niet de primaire bedoeling om de ontevreden bevolking te bevrijden van een lange dictatuur maar als je met een oorlog een vijandig regime wilt verwijderen om toegang te krijgen tot hun grondstoffen gaat dat een stuk makkelijker als je een opstandige bevolking achter je hebt die ook van het heersende regime af wil. Al bleek dat laatste toch wat genuanceerder te liggen.
De geo-politieke aspiraties in het midden oosten hebben ze maar om één reden: Olie. Een sterke machtspositie in het Midden-Oosten is van belang om de oliestroom naar de VS te garanderen. Het maakt de neoconservatieve republikeinen verder niets uit wat er in die zandbak gebeurt, net zoals in de rest van de wereld indien het niet in hun eigenbelang is.
Iedere financier wordt beloond op zijn eigen manier, “There’s no such thing as a free lunch” zoals ze zelf zeggen. De wapenindustrie levert alles om het kapot te schieten, de grote dienstverleners en utiliteitproducenten krijgen de contracten om het weer op de bouwen, de olie-industrie mag de grote velden exploiteren en de gigantische hoeveelheden brandstof leveren etc. De economische onderklasse mag het gevaarlijke werk opknappen, de economische middenklasse krijgt de rekening en de economische bovenklasse krijgt meer macht en meer geld.
Microsoft wordt beloond met zeer restrictieve copyrightwetgeving. Bovendien spant de VS zich erg in om auteursrechten nageleefd te krijgen in landen als China, Taiwan etc. en daarnaast is de federale overheid waarschijnlijk ook MS grootste klant. Het is niet zozeer een samenzwering van het groot-kapitaal maar meer de macht en het groot-kapitaal dat elkaars belangen behartigt.
Zo, genoeg voor vandaag, nu ga ik de waarheid in de wijn zoeken.