Foto: copyright ok. Gecheckt 11-03-2022

Waarin de auteur geen stemverklaring kan geven, omdat hij het nog niet weet.

Nog nooit heb ik zoveel nagedacht over naderende verkiezingen en de gevolgen ervan. Ligt het aan ‘de crisis’ dat het lijkt alsof deze verkiezingen de belangrijkste in decennia zijn? Of aan het inzicht dat we op een punt zijn aanbeland dat er serieus(!) werk gemaakt moet worden van de verduurzaming van onze economie? Of misschien is het wel gewoon mijn voortschrijdende leeftijd. Oscar Wilde schreef ooit: “The old believe everything; the middle aged suspect everything: the young know everything.” En nu ik de dertig gepasseerd ben, ga ik inderdaad twijfelen aan mijn ooit zo rotsvaste overtuigingen.

Ik zweef. En dat is een vreemd gevoel.

Ik heb mijn hele leven op GroenLinks gestemd, ben zelfs lid, maar nu is er twijfel. De diverse wijzers, kompassen en hulpen kunnen deze twijfel niet bevestigen, want GL staat telkens stijf bovenaan, maar toch neig ik er steeds meer naar om op de PvdA te stemmen. En dat voelt een beetje als vreemdgaan. Bovendien vind ik het eigenlijk wel een beetje lullig voor Jolande Sap, die zo ontzettend haar best doet, hoewel ik in haar allerminst de gedroomde lijsttrekker zie.

Word ik dan meegezogen in de succesroes van ‘wonderboy’ Samsom? Ik sluit niet uit dat zijn sterke optredens een rol spelen. Diverse onderzoeken tonen aan dat peilingen wel degelijk invloed kunnen hebben op het stemgedrag van mensen. Als een partij stijgt in de peilingen, zeker als dit benadrukt wordt door de media, wordt dit effect nog eens vergroot doordat mensen graag meegaan in dit succes. Noem het ‘kuddegedrag’.

Ik wil hiermee niet stellen dat dit effect doorslaggevend voor mij is, want ik beschouw mijzelf toch op z’n minst wel als een redelijk geïnformeerd schaap. Ik twijfelde al langer of ik op GroenLinks zou gaan stemmen, maar ik bleef ervan overtuigd dat er geen alternatief was. Er was geen andere partij die de voor mij zo belangrijke waarden sociaal, liberaal en duurzaamheid in zich verenigde. Tot ik Samsom hoorde praten bij het premiersdebat op RTL4. Zijn verhaal sloot vrijwel naadloos aan bij mijn eigen ideeën en dat hij het ook nog op een zo’n kalme, premierwaardige wijze wist te vertellen, leerde mij dat er blijkbaar wel een alternatief is.

Er is natuurlijk een overduidelijke verwantschap tussen GroenLinks en de PvdA. En hoewel de partijen zeker wel verschillen, pleiten beide voor een eerlijke, open samenleving – wat Bill Clinton zo mooi de “we’re-all-in-this-together society” noemde – en dragen ze pragmatische oplossingen aan, waarbij ze zonder al teveel mooipraterij ook de pijnpunten benoemen. Het kosmopolitisme van GroenLinks mis ik soms een klein beetje bij de PvdA, maar de oplossingen die de sociaaldemocraten aandragen zijn nog altijd veel meer gericht op internationale solidariteit dan, zeg, de VVD of de SP.

Soms lijk ik eruit te zijn: Ja, het wordt de PvdA. Maar dan hoor ik Samsom ineens zeggen dat het Griekse landsbestuur overgenomen dient te worden als het land te traag hervormt en bezuinigt. Het waren toch de sociaalDEMOCRATEN? Tja, en dan begint de twijfel weer. Zeker als ik Sap, ondanks de dramatische peilingen, zich heldhaftig door een DWDD-uitzending zie worstelen, met een goed en eerlijk verhaal.

Uiteindelijk neig ik er toch sterk naar om Samsom mijn vertrouwen te geven. Ik denk dat hij een geschikte premier zal zijn en ben ervan overtuigd dat een progressief kabinet, gericht op nationale en internationale solidariteit, de beste keuze is voor ons land in deze tijden van crisis. Maar de twijfel knaagt nog steeds en als het inderdaad de PvdA wordt, vraag ik me af of het een slippertje is of dat ik de scheidingspapieren moet gaan aanvragen. (We zouden overigens wel als goede vrienden uit elkaar gaan.) Ik vrees dat ik pas op 12 september weet welk vakje ik rood ga kleuren. En wat de toekomst brengt, daar kan zelfs het CPB niks zinnigs over zeggen…

Reacties (32)

#1 roland

Ook hier blijkt dat het (stem)gedrag van partijen niet telt. Wel het mooie verhaal en bijbehorende verpakking, waarin dat opgediend wordt

  • Volgende discussie
#1.1 Dekker - Reactie op #1

Ja en nee. Ik wil best eerlijk zijn en toegeven dat de verpakking een grotere rol speelt dan ik zou wensen. Niets menselijks is mij vreemd. Maar de stemmentracker (die dus het stemgedrag analyseert) komt ook uit op 1. GroenLinks, 2. PvdA. Wat dat betreft lijken inhoud en vorm elkaar niet zo heel veel te ontlopen bij mijn keuze…

#1.2 Jos van Dijk - Reactie op #1.1

Het wordt wel lastig een land te besturen als kiezers niet meer zeggen wat ze eigenlijk vinden

#2 Let

Het valt me steeds meer op hoe kinderlijk simpel ’t wereldbeeld van het liberalisme eigenlijk is. Een geïnstitutionaliseerde comfort-zone is het, waarbinnen ‘vrijheid’ het antwoord is op elke vraag van daarbuiten om verantwoordelijkheid te nemen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Tom

Twijfel ook. Mijn hart zegt meer verbondenheid. CDA dan? Mooi niet, betuttelende idioten. Pvda, draaikonten die leven van armoede en het dus in stand moeten houden. GL of D66? Fraaie idealen maar verloren stem. Vvd? Enige punt is de HRA en ja… woon in Amsterdam en heb zo’n villa hypotheek voor een rijtjeshuis, maar dat inconsequente ge-eikel van de vvd… liberaal in woord, maar in de praktijk schaamteloos de 2% verrijken; rest blijft achter. Ik ben voor kansen, maar dan wel afgetopt.

Anyway, waar is de werkelijk liberale partij die voor gratis kinderopvang, pil van drion, wiet, coke, xtc, cultuur en zelfontplooing is?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Peter

Zoals het er nu uitziet, halen zowel links als rechts geen meerderheid en weigeren beide de samenwerking, dus kunnen we ons opmaken voor de volgende stemronde. Kun je dan weer GL stemmen. Zelf ben ik het zweven voorbij en vraag mij af waarom ik ooit op een andere partij dan de PvdD heb kunnen stemmen …

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Jack Random

Nooit gezweefd, en altijd al ruim voor de verkiezingen zeker van mijn stem. Maar dit keer is Rutte er in geslaagd door zijn arrogante ge-eikel over de HRA en ‘het gevaar van links’ mijn al vaststaande stem te doen switchen. Ik vind het jammer voor de PiratenPartij, maar Rutte moet weg, en de VVD een toontje lager zingen. Daarom toch de PvdA, in de hoop dat Samsom de PM wordt in een PvdA-VVD-D66 kabinet, waarbij de VVD ook fors moet inleveren, qua standpunten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Henk van S tot S

Een stem op de PvdA is eigenlijk stemmen op Rutte.
Mark lult wel anti-Marx en Samson wat links, maar wedden dat die 2 het op een akkoordje gooien.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6.1 Jack Random - Reactie op #6

Ze zullen uiteindelijk wel moeten. VVD over rechts, met CDA-D66-PVV zou qua zetelaantal misschien wel lukken, maar lijkt mij praktisch ondenkbaar. PvdA over links, met SP-CDA-D66-GL kan misschien ook qua zetels, maar een paar partijen hebben al gezegd daar geen zin in te hebben. VVD-SP-combo gaat nooit werken. Hou je VVD-PvdA over. Of PvdA-VVD. Tenzij de uitslag echt heel anders gaat worden dan de peilingen, gaat die samenwerking gebeuren. De vraag is alleen is de PvdA zich hard op durft te stellen tegen de arrogante van de VVD, en straks durft te zeggen ‘die HRA, die gaat er aan, koste wat kost, anders komt er geen kabinet’.

  • Volgende reactie op #6
#6.2 lurker - Reactie op #6

Het probleem is dat er nauwelijks coalities mogelijk zijn zonder Rutte. Tenzij alle peilingen ernaast zitten komt de VVD dus toch wel in de regering. Dan liever met de PvdA erbij om de pijn wat eerlijker te verdelen. Samsom als premier zou nog mooier zijn, maar ik vrees dat dat niet gaat lukken.

  • Vorige reactie op #6
#6.3 Jack Random - Reactie op #6.2

Zonder de VVD waarschijnlijk niet. Wel zonder Rutte. En daar ga ik proberen mijn steentje aan bij te dragen, want die man is volkomen ongeschikt gebleken als premier van alle Nederlanders. Hij gaat als manager bij een groot bedrijf maar lekker wat rechtse vingers aflikken, en waarschuwen voor linkse gevaren. Maar niet in het torentje.

#7 Loupe

Samsom en Rutte nu nek aan nek. Wat zou dat met de zwevende kiezer doen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7.1 Jack Random - Reactie op #7

Dat gaat beter zuigen dan een Nilfisk.

#7.2 Loupe - Reactie op #7.1

Ben ook benieuwd of Rutte nog wat strategische Wilders-stemmers kan binnenharken.

Voor je ’t weet zit Samsom te glimlachen in het torentje.. dan zit je er toch mooi beteuterd bij met je PVV-stem.

  • Volgende reactie op #7.1
#7.3 Jack Random - Reactie op #7.2

Ik denk helaas dat Rutte een grotere strategische vijver heeft om uit te vissen, met CDA, PVV en D66. Samsom moet het doen met SP, een plukje D66 en GL. Hopelijk kan Samsom nog wat niet-stemmers naar de stembus trekken. Het weer is woensdag wisselvallig, dus daar kan ook het e.e.a. van afhangen.

#7.4 Henk van S tot S - Reactie op #7.3

Over links kan + de ChristenUnie ook nog: hebben wat rare trekjes maar zij m.i. socialer dan D66

#7.5 Loupe - Reactie op #7.1

Dat was een superkrachtige Nilfisk zelfs, volgens de voorlopige prognoses nu op de NOS.. 41 zetels voor de VVD, 40 voor de PvdA!

  • Vorige reactie op #7.1
#8 Flatser

Stemt allen Partij tegen de Burger. Of bekijk in ieder geval de campagnespot op

http://www.speld.nl/2012/09/04/campagnespot-partij-tegen-de-burger-de-kiezer-kan-dood-neervallen/

“We proberen de mensen niet alleen te raken in hun portemonnee, maar ook in hun eigenwaarde”

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 ReinoutS

Ik zou zeggen: kijk niet alleen naar de lijsttrekker maar ook wie er nog meer op de lijst staan. Vertegenwoordigt backbencher nr zoveel van de PvdA jou werkelijk beter dan bijvoorbeeld een Linda Voortman of Arjan El Fassed? Pas als je die vraag met ‘ja’ beantwoordt zou ik het hokje bij Samsom rood kleuren. :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 PB

Niet zweven maar kiezen: http://www.nietzwevenmaarkiezen.nl

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 goochem

Piraten , sp of pvda hier.
GL heeft het voor mij zwaar verbruid met kunduz en afghanistan.

Uberhaupt vind ik dat er weinig politieke frontmannen zijn met cachet.
Den Uyl, Mierlo, Rosenmuller, zelfs R. Lubbers ( een beetje ).

Waar zijn de staatsmannen gebleven ? Hoeders der democratie ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11.1 jeanclaude - Reactie op #11

De achteruitgang van het onderwijs begon in de zestiger jaren, goed opgeleide mensen sterven uit.

#12 FiFa

Ondanks de beroerde campagne ga ik toch SP stemmen, of niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Sil
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Maria

Wat een herkenbaar geworstel van de schrijver. Ook ik ben lid van GroenLinks. Maar ik weet niet goed meer wat ik aan de partij heb. Ik hoor bijvoorbeeld de forensentaks voor treinreizigers alleen maar positief gepromoot worden, zonder enige relativering.

Het moeilijkst had ik het met een grote SP. Zou ik dan om strategische redenen op de SP moeten stemmen? Ik was afgeknapt op Ewout Irrgang. Hij vond dat Wouter Bos had moeten aftreden na de koop van de ABN-Amro. Terugredenerend was de commissie De Wit ook hard in het oordeel over de PvdA. Was dat ook de invloed van de SP, in de overigens onkreukbare persoon De Wit? Dan vind ik zo’n partij weer provinciaals aandoen. Ondanks het aansprekende Kamerlid Leijten.

Nu het een tweestrijd lijkt te worden tussen Rutte en Samsom is mijn keuze iets minder moeilijk. Ik krijg zelfs hoop. Rutte en Kamp dienen wat mij betreft een toontje lager te zingen. De vriendelijkheid van Rutte zegt me niets meer. Het gaat om zijn daden. En zijn kompaan Kamp is veel betuttelender dan het hele CDA bij elkaar. Zijn retoriek + mimiek is die van Bromsnor. Hij maakt Europa belachelijk omdat Europa zich alleen maar bezig zou houden met steunzolen voor kappers en hij spreekt nog steeds graag over allochtone fraudeurs die in hun land van oorsprong onterecht kinderbijslag ontvangen. Intussen gaat de VVD verder met het uithollen van de samenleving.

Het wordt voor mij makkelijker om nu op Samsom te stemmen. Juist nu de kans stijgt dat hij wint. Ik zeg bewust ‘hij’. Hij heeft het programma met Spekman aangepast. (Niet dat ik dit keer partijprogramma’s heb gelezen.) Zijn dossierkennis is uitstekend. Ik kan me voorstellen dat hij bij onderhandelingen de grote lijn kan vasthouden. Bijv. door linksom of rechtsom de positie van werknemers overeind te houden. Is hij geloofwaardig met mensen als Van Dam en Timmermans in zijn buurt? Ik zou graag meer keus hebben, maar die zie ik niet. Dan kies ik toch maar voor Samsom, maar zonder naïef te zijn. Hij maakt in ieder geval een stijle leercurve door. Nummer twee, Jetta Klijnsma, was een uitstekende en zeer geliefde wethouder in Den Haag destijds. Samsom schijnt ook naar haar te luisteren. Dat lijkt me goed.
De enige die ik vrees, is Pechtold van D66. Hij is sterk in het ontregelen en intrigeren ten gunste van zijn D66-partij. Samsom was daar in het voorjaar als kersverse leider niet tegen opgewassen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14.1 jeanclaude - Reactie op #14

Hij maakt Europa belachelijk omdat Europa zich alleen maar bezig zou houden met steunzolen voor kappers

Niet goed geluisterd, de kappersregelingen zijn maar een symptoom van de EU Hofhouding.
Waar het om ging was een EU regeling aan pensioenfondsen dezelfde solvabiliteitseisen te stellen als aan verzekeringsmaatschappijen.
Dat zou tot een gigantische pensioenverlaging geleid hebben, en gigantische premies.
Het Brusselse Hof heeft, als in de tijd van Lodewijk XIV, nergens idee van, dus ook niet dat een pensioenfonds geen verzekeringsmaatschappij is.

#14.2 Maria - Reactie op #14.1

Het is geen symptoom, het is uit de context gehaald. En dat doet u ook over de rekenwijze van de pensioenen.
U kunt ook zonder die trucs zeggen dat u voor de VVD bent. Zoals u ook doet in reactie 22. Maar daar zet u grote groepen stemmers weg als gekken, zonder enige onderbouwing. U lijkt inderdaad al een beetje op Rutte en Kamp. U denkt dat u het met demagogie wel redt.

#15 jeanclaude

Strategisch stemmen is nu de boodschap.
Links is compleet gestoord, D66 en Groenlinks ook, het CDA bestaat uit dominees.
Rutte is de enige die zegt dat de geldsmijterij richting Griekenland moet ophouden, Kamp is de enige die de EU kritiseert.
Dus VVD.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15.1 Peter - Reactie op #15

Kijk niet naar wat politici zeggen maar wat ze doen en dat is bij Rutte precies het tegenovergestelde. Nee, de corporatistische VVD zou bij de wet verboden moeten worden ,,,

  • Volgende reactie op #15
#15.2 Ellen - Reactie op #15

Ongelofelijk, van SP naar VVD….. (dit weet ik van je reactie op een ander artikel). Ik ga wél SP stemmen, ondanks hun slechte campagne in de debatten. Hun programma is goed, en ze hebben het hart op de juiste plaats.

Als we in 2010 hadden gedaan wat de SP destijds wilde, dan hadden de belastingbetalers in de eurolanden er veel beter voor gestaan. Ze wilden nl. kwijtschelding van een groot deel van de schulden van Griekenland, nog vóórdat andere EU landen ze dus zouden gaan helpen.

Dat had betekend dat de mensen die ook de woekerrentes hadden opgestreken van de Griekse staatsobligaties en willens en wetens een risico waren aangegaan, nu ook hun verlies moesten nemen. En NIET de belastingbetalers, die géén woekerrentes hadden opgestreken.

Domme Geert van de PVV noemt dat aspect niet, hij heeft het steeds over ‘de Grieken niet helpen ten koste van de zorg, de ouderen, enz.’ maar het gaat om: de woekeraars niet helpen. En de woekeraars niet helpen, dat wil de SP niet, in tegenstelling tot alle andere partijen.

De VVD wil ZEKER de woekeraars helpen. Dus VVD stemmen, komende van de SP, doe het niet!! Stem dan liever Piratenpartij ofzo.

  • Vorige reactie op #15
#16 Yevgeny Podorkin

Mijn kieswijzer zegt: 1. GL 2. PvdA 3. SP en 4. Piratenpartij

GL o.l.v. wichelroedenloopster Sap is simpelweg niet kordaat/ polariserend genoeg als het gaat om de keiharde Strijd om het Groen, sowieso haar linkse standpunten en uitstraling: ze zullen omkomen van de dorst als ze geen putten slaan. De SP zal m’n stem nooit krijgen vanwege het standpunt t.a.v. de EU en vind ik dat de Partij van de Dieren moet fuseren met GL.

Blijft PvdA over qua standpunten. Presentatie Samson tijdens de debatten is veruit de beste gebleken: inhoudelijk uitstekend voorbereid blijft rustig en gaat niet mee in polemiek. Heeft daarnaast mijn advies opgevolgd en dat malafide concentratiekamphoofd wat laten retoucheren (was aanvankelijk wat sceptisch over hem: sinds het Halleluja ten tijde van de Obama- monologen namelijk tot inkeer gekomen). Samson en Rutte gaan dan dus wel samen regeren (met CDA en D’66 whatever als luchtsteun) en misschien is dat wel het beste alternatief. Paars III. Opdat de crisis niet geheel wordt afgewenteld op naïeve dombo’s als Henk & Ingrid, de anders doen- en denkenden en kanslozen…hiephoi.

Maar als we dachten dat je behalve het om de 4 jaar wegstemmen ongeacht kabinet verder écht wat in de melk te brokkelen had als de pionnetjes eenmaal op het bord staan: wereldverbeteraars kunnen net zo goed elke avond 4 weesgegroetjes bidden en zich door meneer pastoor in hun geheime opening laten nemen…

Die laatste alinea is wel weer wat negatief maar ach…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16.1 about: - Reactie op #16

.. vind ik dat de Partij van de Dieren moet fuseren met GL.” Nou ja; twee keuteltjes maken nog niet eens één drol. Nee, mijn idee is dat de PVdA moet fuseren met de SP, dan krijgen we tenminste weer eens een echte grote hoop. Waarom deelt voor den duvel niemand die gedachte?