If you can’t beat them…

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Er werd in de media de afgelopen week enthousiast geciteerd uit een rapport over corruptie bij Nederlandse ambtenaren en politici. Vijf procent van de politici zou corrupt zijn, volgens het rapport. Bij nadere bestudering van de tekst bleek dat het ging het percentage corruptie wat door allerlei ambtenaren en politici zelf geschat was. Volstrekt zinloos getal dus, want dergelijke schattingen zijn zelden accuraat. Afgezien daarvan is in ons landje niet zozeer de pure corruptie het probleem, maar de vergoelijking van corruptie, fraude en alles wat daar tegenaan hangt door de heersende klasse.

Het fraaiste voorbeeld was wel oud-minister Netelenbos, die tegen de bouwfraudecommissie vrolijk bleef vertellen dat de afspraken van bouwkartels alleen maar om “pepernoten” gingen. Het verhaal, afkomstig uit de gelederen van de bouwondernemingen zelf, was daarbij dat de afspraken zoals die gemaakt werden slechts betrekking hadden op de verdeling van de werken en dat er dus niet méér aan verdiend werd. Maar een onderdeel van die verdeling was dat anderen niet onder een vooraf afgesproken bedrag zouden bieden, daarmee effectief wel degelijk het minimumbedrag – en daarmee de daadwerkelijke opbrengst – verhogend.

Weliswaar was Netelenbos meer een machtspolitica dan een intellectueel licht, maar het lijkt me sterk dat zij dit verschil nooit uitgelegd heeft gekregen. Blijkbaar heeft zij er dan voor gekozen het pepernotenverhaal te geloven. Omdat ze de bouwondernemers zelf nodig had? Omdat ze die bouwondernemers zelf had gesproken en zich niet kon voorstellen dat ze haar voor zouden liegen? Hoe dan ook, het pepernotenverhaal werd leidraad voor Netelenbos in haar handelen rond de aanbesteding van grote projecten en keiharde fraude werd zo ingekapseld in het systeem. Als je maar hard genoeg blijft roepen dat iets geen fraude is, geloven ze het na verloop van tijd wel, zoiets.

Maar er zijn zo heel veel voorbeelden. Politici – in de Tweede Kamer of in het kabinet – hebben vaak wel heel innige contacten met belangengroepen. “Dat is nodig om voeling met de maatschappij te houden” wordt er dan vaak geroepen, maar de behoefte aan contact bestaat vaak alleen als er ook stevig mee verdiend kan worden.

Neem VVD-Kamerlid Hofstra, die ten tijde van de bouwfraude kennis had van de kartelpraktijken maar daar als commissaris van een bouwbedrijf niets mee deed “omdat dat niet zijn taak was”. Pardon? Het komt even niet uit om er iets van te zeggen, dus we zeggen het maar even niet? “Ja, maar het was niet mijn positie!” Heel gek, Ad Bos, de klokkenluider die de bal aan het rollen bracht kan geen droog brood meer verdienen maar krijgt van Balkenende geen cent omdat hij volgens de premier zijn maatschappelijke plicht vervulde. Wat kunnen standpunten toch veranderen als je zelf ineens geacht wordt iets te doen…

Minister Peijs van Verkeer in Waterstaat is ook zo’n wonder van integriteit. Als Europarlementariër voor het CDA had ze ook al verkeer in haar portefeuille. Ze inde de reiskostenvergoeding van het Europarlement terwijl ze tegelijkertijd in een Mercedes van Daimler/Chrysler rondreed, die haar ter beschikking was gesteld omdat ze daar commissaris was. Merkwaardig genoeg is zo’n schaamteloze graaierigheid geen enkele belemmering om vervolgens minister te worden.

Een fraai voorbeeld blijft natuurlijk ook oud-premier Wim Kok, die als premier de “exhibitionistische zelfverrijking” van topbestuurders zo hekelde, maar inmiddels de ene na de andere genante salarisstijging bij ING en Shell goedkeurt, omdat hij daar nu commissaris is.

Het is de werking van het old boys network die veel meer geld kost dan de pure corruptie zelf. Zaken kloppen niet, maar worden in een gezamenlijke krachtsinspanning rechtgebreid. Wie daar niet aan meewerkt, moet je zien te overtuigen. Dat kan met allerlei leuke tripjes, uitnodigingen voor voetbalwedstrijden, maar desnoods door iemand domweg op je loonlijst te zetten.

If you can’t beat them, hire them….

Reacties (39)

#1 Guy

“Heel gek, Ad Bos, de klokkenluider die de bal aan het rollen bracht kan geen droog brood meer verdienen maar krijgt van Balkenende geen cent omdat hij volgens de premier zijn maatschappelijke plicht vervulde.”

En de boodschap aan het klokkenluidende volk: mondje dicht houden. Hadden we trouwens jaren geleden geen minister of staatssecretaris die miljoenen had ‘verduisterd’ en wegkwam met een simpele “Ik zal het nooit meer doen”?

  • Volgende discussie
#2 mescaline

Dit is een goed verhaal over normen en waarden in de politiek. Het moment voor onze premier om hier eens op te reageren. Wij wachten met spanninghe aff.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Larie

@Guy: Heer Bos koos eieren voor zijn geld toen hij de adem van de justitie in zijn nek voelde en dat klinkt minder engelachtig en lijkt op calculeren, een klokkenluider jazeker maar zijn Klockenspiel werd bijna geraakt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Eric

Larie: hij had de stukken ook “kwijt kunnen raken”. Feit blijft dat zonder Bos de zaak nooit aan het rollen was gekomen en dat hij in feite de zwaarste prijs heeft betaald. Zwaarder dan de mensen die voor de commissie nog in alle toonaarden beweerden dat er nooit iets gebeurd was. Sterker nog: zelfs Bos’ *kinderen* kunnen niet aan werk komen. Wat is daar de rechtvaardigheid van?

Zoals Guy terecht zegt is de boodschap aan klokkenluiders dat je beter je mond dicht kunt houden. Je kunt beter proberen mee te profiteren, want je komt er dan hoe dan ook beter uit.

Aan mijn conclusie dat niet zozeer de corruptie als wel de sfeer van goedkeuring eromheen het probleem is doet het overigens niets af.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Larie

BTW uitstekende pots Eric..breek me de bek niet open.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Steeph

En dan vergeet je nog minister Veerman die zelf aandeel heeft in twee boerderijen en vecht voor het behoud van de europese landbouwsubsidies (Volkskrant vandaag).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Degtyarev Pekhotny

En wie wou er onlangs ook al weer het programma Zembla afschaffen ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Degtyarev Pekhotny
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Degtyarev Pekhotny

ships die langer URLs verfrutselen steeds den lay out.

hier is een korte uitvoering ;

http://tinyurl.com/btfd6

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Larie

@Eric: Ben het Volledig eens met je conclusie alhoewel het een complexe zaak is en zonder Bos de kwade dampen echt naar boven waren gekomen, hij is geslachtofferd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 KingKoen

Sorry hoor maar die bouwfraude is wel erg opgeblazen door de media.
Een paar jaar geleden was die hele bouwfraude (vooroverleg) nog per wet geregeld, daar kwam pas een einde aan met nieuwe europese regelgeving en toen heette het opeens fraude.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Eric

KingKoen: met onderlinge afspraken de prijs opdrijven heet in mijn boekje sowieso vals spel. Door de wetgeving gaat het fraude heten, dat is alles. De belastingbetaler werd op grote schaal getild, of het nou fraude heette of niet…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 lmgikke

En dat is dan de landelijke politiek. Neem de plaatselijke politiek eens, net zo erg, misschien zelfs erger.

Wat dacht je van de kunst sector? Kunstenaars die op kosten van de staat (meestal soort melkertbaan) geld krijgen zodat zij de hele dag leuke dingen kunnen doen in panden waar niet of nauwelijks voor betaald wordt, althans niet door hen (meestal gemeentelijke panden). En daarnaast nog subsidies krijgen (soms al meer dan 20 jaar) voor hun producties. Ik dacht dat een subsidie bedoeld was om iets beginnends/opstartends een kans te geven. Maar als je na 20 jaar kunstenaar zijn nog steeds je eigen brood niet kan verdienen met je producties, ben je dan wel een kunstenaar? Of ben je dan een profiteur?

Kortom het komt in alle lagen voor. Maak mij maar eens minister van financien, dan hebben we geen begrotingstekort, dan hoeft onze welvaartstaat niet afgebroken te worden. Nee, even rigoreus huishouden in de boekhoudingen van de ministeries en de gemeentes/provincie onder druk zetten en je hebt zo een paar miljard bij elkaar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Larie

@Eric: Maar wat is getild in deze kwestie.
Stel je bent even in de schijnwerpers, zeg ministerspost en je wil wel wat, het liefst eeuwige roem zoals je naam ergens op geplakt hebben Zoiets als de Wijdenboschbrug alhoewel de franse “heerschende klasse daar ook goed in is.

Je hebt als minister een zeker budget en daar moet het van en je schrijft een project uit waar op ingeschreven kan worden. Veel werk wordt verricht door geinteresseerde bedrijven en enveloppen ingeleverd. De laagste bieder krijgt het project en weet dat er later weer geheronderhandeld kan worden, duurder dus meestal veel duurder. Als voorbeeld die waanzinnige Betuwelijn.
Als in eerste instantie niet meer geld komt wordt er bezuinigd, als voorbeeld de tweede Brienenoordbrug gebouwd door de broer van een toenmalig zittende minister president, die even net als de Belgische koning afstand van het bedrijf had genomen om de inschrijving gehonoreerd te krijgen. Na een paar jaar blijkt de brug pet en komt toch het extra geld tevoorschijn, uit een ander “potje” maar het komt.

De uiteindelijke prijs die betaald gaat worden is vaagjes en daar speelt het bedrijfsleven op in met de aanbieding.

Wat ik hiermee bedoel te zeggen is dat per saldo de prijs gelijk blijft ondanks de onderlinge kopjes thee in het Amstelhotel en niet wordt opgedreven, alleen uitgesmeerd in verschillende tijdseenheden over verschillende bedrijven.

Werkelijke fraude is het in rekening brengen van niet verrichte werkzaamheden of materialen zoals bij aanleg van de Schipholtunnel.

Vergeet ook niet de tweede agenda van het hele onderzoek, toetsen van de betrokken ambtenaren met als instrument aanbesteden en uitvoering van grote bouwwerken.

Getild dat worden we hoe dan ook :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Ruud

Het is gewoon een bananen-republiek hier, niets meer of minder. We zijn erg goed in het doen alsof het niet zo is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Larie

Ach Ruud, toch hou ik van die “bananenrepubliek” is het vast Max Havelaar :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 fritzie

voor meer “leuke “info http://www.sdn.nl " target="_blank" rel="nofollow noopener noreferrer"> http://www.sdn.nl

Vroeg of laat heeft dat slechte bestuur toch zo zijn gevolgen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 CiNNeR

het gebeurd niet altijd maar ik ben het deze keer volledig met je eens Eric :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 fritzie

Jammer, maar dat schip met wim-lex aan het roer als publiciteitstunt, liep per ongeluk op een zandbank.
Natuurlijk kon onze grote Roerganger hier niets aan doen.

Maar wat mij zo opviel, toen een “journalist” hem daarover ondervroeg, was dat de lafbek wees naar de kapitein: “Hij is verantwoordelijk. Ga hem maar interviewen”
Typisch het gedrag van een lafbek, van een persoon die geen leiderschap kan tonen. Maar al heel snel naar iemand anders wijst.
Tja en die Kapitein kon natuurlijk niet zeggen, dat er maar één achter het roer stond.

hmm, ga ik toch ineens denken dat ie die 11-stedentocht toenertijd eigenlijk nooit volledig gereden heeft .
Zo’n slapjanus en matennaaiertje.
Bah

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 KingKoen

@Eric
De overheid wil voor een dubbeltje op de eerste rij zitten, en dat kan dus niet…
Overigens heeft is de aannemerij een bedrijfstak met erg lage winst-marges, ik denk dat je in supermarkt voor meer geld getild wordt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Sikbock

Misschien is het ook een probleem dat onze overheidsdienaren “anoniem geld” uitgeven. Geld uit de grote pot dat eigenlijk van “niemand” is..

als het “misgaat” valt er dus wel mee te leven.. we vragen dan toch gewoon wat extra ??.. Bovendien: je relaties en een fijne werksfeer zijn toch veel belangrijker dan dat geld??

Mijn voorstel is dan ook om bij “verliezen” in de publieke sector, salarissen van verantwoordelijke ambtenaren te korten..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Sikbock

of van verantwoordelijke politici natuurlijk.. Ik zou er persoonlijk veel vreugde in scheppen om bijvoorbeeld wat rode regenten naar het armenhuis te sturen ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 e4

wat een lange thread.. goed artikel Eric. Ik denk dat dit probleem zich in ieder land in meer of mindere mate zich voordoet. En het geld moet ergens heen, dus waarom niet naar mij, denkt een gemiddelde aannemer. Doordat de overheid zo’n immens apparaat is (zelfs gemeentes hebben al honderden mensen in dienst) is het makkelijk om te frauderen. Ik denk dat of extreme controle (wat duur is) of meer hart voor de zaak (iedereen voor het land dus) de enige echte oplossingen zijn :P

Dat onderzoek is trouwens een waardeloos schreeuwonderzoek…sjonge jonge jonge…

g’nite, Ifor

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Pelayo

@Sickbok

En Hofstra? Mag die mee? Of gaan er dan ineens andere normen gelden?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Q

Ik heb wel eens gehoord dat de vakbonden juist blij zijn dat Kok (als oud FNV bestuurder en oud PvdA premier) in verschillende raden van bestuur zit. Via Kok kunnen ze meer invloed uitoefenen op de top van het bedrijfsleven was de redenatie.

Wat niet wegneemt dat het een politiek spelletje blijft waar sommigen ’toevallig’ ook flink aan verdienen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Sikbock

Pelayo: mijn bijdrage van 2 cent heeft vanzelfsprekend alleen betrekking op vertegenwoordigers van de LINKSE KERK ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Pelayo

Aankomende herfst is er een testcase:

Komend najaar moet het kabinet gaan beslissen of ze statiegeld gaan invoeren voor allerlei verpakkingsmaterialen, en dan met name voor blikjes en PET-flessen. Er is een tijd geleden een besluit genomen om de industrie, die mordicus tegen is, zelf actie te laten ondernemen tegen zwerfvuil en indien dit deze herfst resulteren in een reductie van 80% van het zwerfvuil zou er geen statiegeld worden geheven.

‘ns Kijken wat er gaat gebeuren: Uitstel, Gevogel met de cijfers of keihard ontkennen van een probleem. Of zouden ze hun rug recht houden, en werkelijk statiegeld gaan invoeren? Overigens behoort zwerfvuil al jaren tot de top ergenissen van de bevolking.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Pelayo

@Sickbok

Zo ken ik je weer ;^)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Sikbock

volgens mij moeten we het statiegeld van “Europa” juist afschaffen

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Pelayo

@Sickbok

Welnee. Blikjes: geen statiegeld, en overal op straat te vinden. Bierflesjes: wel statiegeld, nauwelijks op straat te vinden.

Tenzij je natuurlijk industriele belangen belangrijker vindt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Sikbock

ik had begrepen dat Brussel het heffen van statiegeld wilde verbieden.. zal een googelen

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 Sikbock
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Pelayo

Ja, Nee. Je hebt gelijk, hoor, sickbok, de EC zeikt erover.

Meer info:

http://url.rottenpumpkin.com?i=150

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 Opa-Buiswater

Voor de liefhebbers een ingezonden brief van Edje Bomhoff ( je weet wel….) uit de Volkskrant van heden morgen:

Suikerplantages.
Misschien is de volgende anekdote van enig nut voor u. In augustus 2002 vergaderde het kabinet Balkenende 1 over de begroting voor 2003. Bij de discusie over ontwikkelingssamenwerking merkte ik op dat wij nog meer konden helpen door het slechte regime voor suikersubsidies van de EU te helpen hervormen. Direct kreeg ik een onbeschoft antwoord van Cees Veerman, die zei dat hij geen behoefte had aan ondeskundige praat op zijn terrein. Na afloop van de kabinetsvergadering heb ik apart met hem gesproeken en gezegd dat ik niet gedient was van dit type opmerkingen. Ik kan met ironie terugkijken op de situatie dat minister Veerman ( CDA) gewoon eigenaar kon blijven van twee suikerplantages, terwijl mij tot twee keer toe werd verboden onbetaald verlof te nemen van Neyenrode. Ik vroeg aan Jan Peter Balkenende of hij zich enige situatie kon voorstellen waarbij een minister van VWS Neyenrode kon bevoordelen, en hij kon geen hypothetisch voorbeeld noemen. Niettemin moest ik ontslag nemen in plaats van onbetaald verlof te gaan, wat mij en mijn vrouw enige honderduizenden euro’s heeft gekost. Bevriende collega-hoogleraren in de VS, Israel en andere landen kunnen altijd gaan werken voor de regering op basis van een onbetaald-verlof afspraak. In Nederland mag dat niet, hoewel niemand kan uitkeggen waarom niet, terwijl intussen Cees Veerman overloopt van belangenconflicten en zijn eigenbelang- in mijn ervaringin het kabinet-zelf op grove wijze helpt beschermen.

Eduard J Bomhoff

tja……….

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 Degtyarev Pekhotny

Dat is inderdaad een hele aangename brief. En dat terwijl je ook vaak hoort dat Veerman de enige capabele minister is in dit kabinet aangezien hij de enige minister is met “kennis van zaken”. Dan is dit dus de andere kant van de medaille.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#36 Opa-Buiswater

Volgens mij maakt heer Bomhoff zich hier schuldig aan een misdrijf; hij klapt uit de school over de ministerraad……en volgens mij is dat vertrouwelijk. Overigens was die malle Bomhoff destijds de enige minister met verstand van zake; hij zat alleen voor de volslagen verkeerde partij…….dat dan weer wel…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#37 Degtyarev Pekhotny

des te beter dat zich schuldig maakt aan een misdrijf :D Nu nog even iemand die hem inrekent.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#38 Bismarck

In dat geval is er iets mis met de wet! Ministerraden dienen openbaar te zijn!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#39 Eric

Ach, Bomhoff klapte destijds in zijn boek over zijn tijd als minister ook uit de school, maar na een onderzsoek is daar niets meer mee gebeurd. En laten we wel zijn: Bomhoff vond eigenlijk iederéén in dat kabinet een domkop, behalve zichzelf. Dat neemt niet weg dat ik ook smakelijk gelachen heb om deze ingezonden brief…

  • Vorige discussie