Arno Haijtema schreef in augustus 2006 een korte geschiedenis van de persfotografie in de Volkskrant. “Het gebeurt nog maar zelden dat de kwaliteit van amateurfoto’s zo goed is dat ze op krantenpapier worden afgedrukt. […] Meestal wegen de voordelen – de directheid en de snelheid waarmee ze het nieuws zichtbaar kunnen maken – niet op tegen de nadelen: de meestal amateuristische, gebrekkige kwaliteit.” Drie jaar verder en dat krantenpapier hebben we helemaal niet meer nodig.
Fotograaf Stijn van Jaarsveld heeft met zijn foto de NUfotoprijs gewonnen. Vanochtend was hij nog de ‘onbekende fotograaf’, maar Nu.nl heeft hem opgespoord. Op het beeld zien we vooral de suggestie en een weergave van hoe het had kunnen zijn. Het gaat ons niet langer meer om de afbeelding zelf, maar om het onderbuikgevoel dat de foto teweeg brengt. De beleving speelt zich af buiten de werkelijke afbeelding. Is het daarmee een minder goede foto? Ik denk het niet…
Een uitgebalanceerde, haarscherpe foto van de toegesnelde prof geeft doorgaans een minder heftige reactie dan de pixelige snelle foto van de mobiel. En ook deze foto hadden we misschien wel allemaal zelf kunnen maken – al is Van Jaarsveld ‘professioneel fotograaf en cameraman’. De jury zegt zelf over de winnende Nufoto (van een brandweerman die een meisje uit een brandend gebouw redt): “Juist die onscherpte maakt de foto spannend. Een echte nieuwsfoto.” Het onvolledige geeft de fotografie de illusie van snuff. En dat spreekt ons in de 21e eeuw meer aan dan gelikte Hollywoodplaatjes die niets aan de verbeelding over laten. In de kunst, reclame en marketing zal de fotograaf nooit aan verfijndheid en professionaliteit hoeven inboeten. Maar voor persfotografie gelden andere wetten: iedereen is persfotograaf. De usb-kabel en een snelle internetverbinding zijn belangrijker dan fotovakmanschap. En anders nemen we wel een still uit een grauw mpegje.
Fotojournalist Dirk Schoofs schreef vorig jaar dat amateurs en profs elkaar niet bijten: ‘Burgers leveren ander nieuwsmateriaal dan professionele fotografen. De amateur- en de persfotograaf vullen elkaar aan en hoeven elkaar niet naar de keel te vliegen. Ooggetuigenopnamen met soms schimmige achtergronden gecombineerd met persfoto’s die perfect van uitsnede en belichting zijn, bewijzen dat de combinatie heel goed werkt.’
Reacties (13)
Persoonlijk vind ik dat de persfotografie heden ten dage te wensen over laat wat betreft gevoel voor kader.
“Registreren” != goede fotografie.
““Juist die onscherpte maakt de foto spannend. Een echte nieuwsfoto.” Het onvolledige geeft de fotografie de illusie van snuff. En dat spreekt ons in de 21e eeuw meer aan dan gelikte Hollywoodplaatjes die niets aan de verbeelding over laten.”
Kop, Spijker, Raak.
Een nieuws-consument heeft ook recht op wat spanning, de zoveelste reddingsoperatie, weer zo’n ladder, weer van die schreeuwende types in het raamkozijn, ‘me huis staat in brand!’.
Kan Anton Corbijn niet een kunstzinnig shot maken, zwart-wit liefst, want dat kleur is zo ordinair, zo Telegraaf.
Teveel details die geen ruime laten voor ‘eigen fantasie’? Meneer, wilt u dat we er een ‘snuff’-feel aangeven, kan hoor!
goede fotografie is niet kwaliteit maar het vastleggen van het juiste moment
Ik zie niet wat de meerwaarde is om een foto onscherp te maken. Noem me een ouderwetse lul, maar van een goede nieuwsfoto verwacht ik scherpte, gedetailleerdheid en een goede uitsnede. Niet een of andere wazig ‘actiefoto’ gemaakt door een amateur met weinig kennis van zaken op een Kruidvatcameraatje of mobiele telefoon.
Als de foto inhoudelijk goed genoeg is, maakt ’t niet zoveel uit of ie onscherp is.
Content = king.
deze foto is ook niet van hoge kwaliteit en onscherp maar bij iedereen uit die tijd staat deze foto op het netvlies gebrand
Gbh geeft het perfecte voorbeeld. Die foto geeft aan waarom de foto van Stijn Jaarsveld weinig om het lijf heeft.
Het gaat hier om nieuwsfotografie. En in nieuws, is context alles.
Natuurlijk hoeft een foto niet scherp te zijn, niet goed gekadreerd te zijn, etc etc. Het gaat erom wat de foto zegt.
De foto die gbh gepost heeft, zegt net als de foto van Jaarsveld iets over de gebeurtenis die erin vereeuwigd wordt. Ze maken de gebeurtenis invoelbaar, brengen haar dichtbij, brengen haar tot leven.
Tot zover de overeenkomsten.
Verder louter verschillen. In tegenstelling tot de Tianamen-foto is de Jaarsveld-foto nergens belangrijk voor. Voor een nieuwsfoto staat er bar weinig nieuws op. Brandweerman redt kind. Wie kan zich dat nog herinneren over twintig jaar? En wat maakt deze kindredding van deze brandweerman zo speciaal dat het nieuws mocht worden genoemd?
Want dat mag je toch wel van een nieuwsfotograaf verwachten? Dat hij nieuws brengt? Of behoorde dat niet tot de criteria?
Daarom lijkt de toekenning van de prijs meer op een soort statement over fotografie, dat de jury heeft willen maken. Dat amateurfotografie net zo waardevol is als professionele. Dat een “goed” kader of een scherpe foto minder van belang zijn dan iedereen wel eens denkt. Dat het Beslissende Moment van Cartier Bresson een opgeklopte mythe is.
Dat is een waar statement. Maar ook dat statement bezit al weinig nieuwswaarde. Oud nieuws, in de fotografie.
The Falling Man (van de Twin Towers), evenzo crummy en grofkorrelig is overigens ook door een persfotograaf gemaakt.
http://www.foto8.com/home/images/festival/reportage/fallingman_060829015536020_wideweb__300x4301.jpg
Richard Drew, die (o, wikipedia) ook de moord op Bobby Kennedy vastlegde.
de foto is perfect .. het had een schilderij kunnen zijn .. op het perfecte moment geschoten .. de brandweerman .. het meisje .. zich overgevend aan de redder.. de uitslaande rook .. vanonder belicht door schijnwerpers van brandweer?
http://englishrussia.com/?p=2720
@8: Iedereen doet net of het die grofkorrelige onscherpheid is die het probleem is. Maar zoals je zelf al aangeeft, is dat al jaren geen probleem meer in nieuws- en/of fotoland. Het verschil tussen deze foto en de foto die jij noemt, zit ‘m in het gebouw dat in brand staat. Het ene heeft een nieuwswaarde die maakt dat we het er nu, over tien jaar en waarschijnlijk over honderd jaar nog over hebben. De foto van Jaarsma was iedereen alweer vergeten, en zal bij iedereen met het wegebben van het nieuws van deze wedstrijd ook weer snel uit de gedachten verdwijnen.
Dat maakt het niet een minder goede foto. Maar het maakt het wel een minder goede nieuwsfoto. En daar was de prijs toch voor bedoeld.
De foto geeft precies het moment weer waarop iemand 1 van de meest zinvolle daden van zijn leven kan verrichten. Juist door de onscherpte en zwart wit en exact het juiste moment treedt het ‘redden’ naar voren.
Deze foto roept emotie op, bij mij althans, en dat is de essentie.
Het is een bijzondere, spannende en emotionele gebeurtenis en dat is voor eeuwig vast gelegd. Daar gaat het om.
Amateur of professional, deze plaat krijg onder deze omstandigheden alleen scherp als je je grondig kan voorbereiden op de situatie, en daar heb je de tijd niet voor.
Compliment.