COLUMN - In de meest actuele peiling voor de komende Bondsdagverkiezingen staat de AfD nu al op 21%. Dat betekent dat partijleider Alice Weidel niet meer genegeerd kan worden door de talkshows van ARD en ZDF. Zondagavond was ze te gast bij Caren Miosga. De voormalige journaalpresentator legde haar het vuur aan de schenen. Was für ein Deutschland wollen Sie, Frau Weidel? Ook de twee andere gasten deden alle moeite om aan te tonen dat de AfD niet deugde. Onder applaus van het publiek. Weidelkreeg geen applaus. Het zal haar niet deren. Ze is aan de winnende hand en dat is op zichzelf al een reden voor veel kiezers om straks op de AfD te stemmen, ondanks -of misschien juist vanwege- alle tegenprotesten die ook dit weekend weer duizenden de straat op bracht.

Hoe krijg je de leider van een extreemrechtse partij klein terwijl ze aan de winnende hand is? Caren Miosga confronteerde Weidel met vele gevoelige punten. De AfD leider bleef stoicijns. Ze omzeilde alle moeilijke vragen met lange verhalen waarin ze haar standpunten bleef herhalen. Herhaling is ook een onderdeel van effectieve propaganda. Miosga probeerde haar voortdurend met interrupties tot een antwoord te dwingen. Weidel: ‘Als u me nu even laat uitspraten, kom ik zo bij uw punt’. Vaak kwam het niet eens zover. Maar het beeld was duidelijk: de AfD mag niet uitpraten. Het is koren op de molen van haar aanhangers en het zou bij de twijfelaars zomaar doorslaggevend kunnen zijn voor een stem op de Alternativen. Houden ze daar ook rekening mee in de verkiezingscampagne? Of geloven ze nog steeds dat de potentiële AfD stemmer vooral met morele argumenten overgehaald kan worden om het toch maar niet te doen?

Met Weidel heeft de AfD een partijleider die een veel groter publiek aanspreekt dan de boze oude mannen in jagersuniform uit de beginjaren van de partij. Maar het grootste probleem voor de oppositie blijft toch de enorme verdeeldheid van de middenpartijen die geen aansprekend alternatief te bieden hebben. De campagne wordt gedomineerd door tegenstemmen. Tegen de AfD. Als die tegenstemmen komen van politici die het in jouw ogen verprutst hebben in de afgelopen jaren, dan is de keuze voor hun grote vijand snel gemaakt. Zeker voor degenen die zich herkennen in de nostalgische leuzen van extreemrechts zonder de moeite te nemen de gevolgen te overdenken van het naakte nationaal-neoliberale beleid dat de partij voorstaat. En voor degenen bij wie het racisme altijd al sluimerend aanwezig was terwijl ze dat niet konden uiten zonder op de vingers getikt te worden. Met de zegen van Trump en Musk kunnen ze nu uit de kast komen.

Het zou me niet verbazen als Weidel straks ver komt.

+12

Reacties (23)

#1 Joost

Waarom kan ze niet meer genegeerd worden? Juist nu moet ze genegeerd worden, want dit soort optredens zorgen ervoor dat ze zich in de slachtofferrol kan wentelen, het beproefde recept van rechts.

Waarna ze zonder scrupules alles met de tegenpartij doen waar ze eerder links – meestal onterecht – van beschuldigden.

#1.1 Eric - Reactie op #1

Omdat uit de peilingen blijkt dat negeren ook niet meer werkt.

#1.2 Joost - Reactie op #1.1

Dat blijkt helemaal niet uit de peilingen, want meer steun voor extreem rechts staat compleet los van de wens ze toch een podium te geven. Daarbij, 80% van de Duitsers stemt er niet op

#1.3 Eric - Reactie op #1.2

Ze zijn daar gekomen ondanks dat ze gemarginaliseerd waren in de landelijke media en politiek. Met sociale media kunnen ze ongehinderd al hun populistische onzin eindeloos roeptoeteren en iedereen zonder weerwoord bereiken. Isoleren, zoals uit de peilingen blijkt is niet meer effectief. Internet heeft ze losgelaten, nu is een ander antwoord nodig.

#1.4 Jos van Dijk - Reactie op #1

Merz, Scholz, Habeck, ze hebben het over niets anders dan de AfD. Zelfs los van de peilingen: als de andere partijen zo vol zijn van deze concurrent, kunnen media haar dan nog negeren? Het probleem is meer dat ze zelf geen overtuigend verhaal hebben.

#1.5 Eric - Reactie op #1.4

Dat ben ik direct met je eens. Ze zijn zoekende naar een nieuwe succesvolle aanpak en hebben die nog niet gevonden. Tegelijk, “Insanity is doing the same thing over and over and expecting different results.”. Het zoeken kan even duren, hopelijk niet te lang.

Het verhaal noem ik liever aansluiting bij de kiezer. Die zijn de midden partijen deels kwijt door onvrede waardoor er een groeiende groep is die naar de vleugels uitwijkt. Dat vertrouwen moet herstelt worden door de onvrede weg te nemen maar dat is eenvoudiger gezegd dan gedaan en zal moeilijker worden naarmate de populisten meer aan de knoppen zitten.

#1.6 Joost - Reactie op #1.4

En dát is het probleem: ze hebben het er constant over, ook dat is een probleem. Zodra een cordon sanitaire wordt doorbroken, wordt het alleen maar erger. Er is *niets* wat je anders tegen dit soort partijen kan doen dan ze negeren, want anders maak je ze groter.

Ik vind het ‘geen verhaal’ hebben een interessante, want kán je een goed verhaal hebben tegen dit soort populisme? Ik denk dat dat vrij lastig is, omdat de verhalen die zij verspreiden leugens zijn, en die verhalen een middel zijn. En ze zijn per direct inwisselbaar.

#1.7 Jos van Dijk - Reactie op #1.6

In het debat dat ik gisteren gezien heb was er wel degelijk een kans op een goed alternatief verhaal. Het ging namelijk vooral over de economie. De anti-EU voorstellen van de AfD werden stevig op de hak genomen. Maar het ontbrak naar mijn mening toch te veel aan een perspectief op een herstel van de economie die nu velen zorgen baart. Het overheersende beeld was: de AfD heeft geen goede oplossingen. Weidel heeft ongelijk. Helaas schieten de andere partijen vaak tekort in het overtuigen van de kiezer dat zij wel gelijk hebben.

#1.8 Joost - Reactie op #1.7

Het is interessant dat het electoraat op een partij zónder verhaal gaat stemmen omdat de andere partijen geen ‘goed’ verhaal hebben. Ik weet niet hoe dat perverse mechanisme moet werken.

Het doet alsof het electoraat daadwerkelijk rationeel handelt, maar als dat het geval zou zijn zouden deze partijen met contraproductieve of non-oplossingen geen kans maken.

Hoe vecht je met ‘een goed verhaal’ tegen partijen die dat goede verhaal a priori al als verdacht omschrijven? De kern van wat populisten doen is angst, onzekerheid en twijfel zaaien over die verhalen en het probleem is dat het werkt, en dat de goede verhalen geen kans meer krijgen omdat de basis waarop ze gebaseerd zijn en gebaseerd blijven succesvol verdacht is gemaakt. Wetenschap is succesvol verdacht gemaakt, bijvoorbeeld. En alles wat op onderzoek is gebaseerd is alleen daarom electoraal al geen goed verhaal meer. Hoe moet je hier tegen vechten?

Je kan de hand wel in eigen boezem blijven steken, maar we vechten tegen een stroming die waar het kan vals speelt en manipuleert. En waar het geld tegen de plinten klotst en wordt ingezet.

Uiteindelijk is het volk niet op zoek naar een goed verhaal of goede oplossingen, want die zijn er al. Maar ze zijn niet zo makkelijk en simpel te begrijpen als de non-oplossingen, of voldoen niet aan de vooroordelen die er al zijn en bevestigen het eigen gelijk niet.

#1.9 Eric - Reactie op #1.7

Je hebt weinig aan een goed verhaal als een deel van je kiezers ontevreden is en jouw verantwoordelijk houdt. Dan zijn ze niet meer geïnteresseerd in wat je te vertellen hebt.

#2 Eric

In de begin jaren waren ze niet half zo erg als nu, rechts populisten moeten escaleren om de aandacht vast te houden.

In Duitsland loopt overigens een vrij duidelijke lijn van voormalig west en oost. Er heerst grote onvrede in voormalig oost wat een enorme voedingsbodem voor de afd is.

#2.1 Hans Custers - Reactie op #2

rechts populisten moeten escaleren om de aandacht vast te houden

Dat komt ook doordat andere partijen inspelen op het sentiment dat radicaal en extreemrechts creëren. De strategie van ‘isoleren en imiteren’, die hier in het verleden ook meermaals is verkocht door een politicoloog. Zo hebben ze uiterst rechts al een jaar of 25 geholpen het overton-venster steeds verder hun kant op te trekken. En hoeft dat zijn ware aard steeds minder te verbergen.

#2.2 Eric - Reactie op #2.1

Andere partijen spelen te veel mee dat ben ik met je eens maar je kan in alle landen zien dat het moeilijk is de aandacht te verleggen als de andere partij ongehinderd tekeer kan gaan en iedereen daar tegenaan gaat achgutten.

#3 Reinaert

Misschien is het een optie de onredelijkheid heel sterk uit te vergroten! In alle media. In beelden en one-liners die er geen misverstand over laten bestaan.
Voorbeeld: in Nederland een posterserie met alle homoseksuele artiesten die gecanceld worden. Per poster 1 persoon, iedere week een nieuwe. Of een “reclame” blok met telkens andere kinderen die op straat leven. Hier in Nederland. Slachtoffer van…
Of telkens andere groenten die niet meer geoogst kunnen worden.
Telkens afsluiten met dankzij de PVV (AFD).
Of beelden van de huisjesmelkers …
En dan niet een enkele keer, maar een spervuur. Ook op TikTok etc.
Kortom: Flooding the zone with shit. Dat moet toch kunnen.

#3.1 Jos van Dijk - Reactie op #3

Zou het helpen? Ik vraag het me af. Het verhaal tégen de foute partij kan, ook uitvergroot, een averechts effect krijgen. De ratio is ver weg in het politieke opinie-klimaat. Ik geloof meer in het verhaal vóór de goede partij.

#3.2 Hans Custers - Reactie op #3.1

Maar wat is dan dat goede verhaal? Volgens mij zijn er de afgelopen 25 jaar al een heleboel verhalen geprobeerd die niet zo goed bleken te werken, hoewel ze inhoudelijk helemaal niet zo slecht waren. En, zeker zo belangrijk, hoe zorg je ervoor dat je met dat ene goede verhaal het debat blijft bepalen, terwijl de demagogen het ene na het andere vuurtje opstoken om daarmee de aandacht naar zich toe te trekken?

#3.3 Reinaert - Reactie op #3.1

Citaat uit een persbericht van het AD: “Trump zei zondag in verschillende berichten op X onder meer dat USAID wordt geleid door ‘radicale gekken’. Musk noemde USAID in een reeks berichten bovendien onder meer een ‘criminele organisatie’ die ‘het vuile werk van de CIA opknapt’ en zich bezighoudt met ‘internetcensuur’.
Ook verwees hij naar USAID als een ‘scam’, en deelde hij berichten waarin de organisatie een ‘bal met wormen’ wordt genoemd. Hij stelde dat het agentschap ‘met belastinggeld onderzoek heeft gefinancierd naar biologische wapens, waaronder Covid-19’. Musk gaf geen bewijs voor die beschuldiging.”
Kijk ik geloof ook meer in het verhaal vóór de goede partij. Maar gezien het bovenstaande kom je er daar niet mee. Dus Musk een big tech overlord noemen en een cloud rebellion is niet genoeg. Zichtbaar moet worden dat hij zijn werknemers uitzuigt, dat de tomaten uit Mexico onbetaalbaar worden, dat hij de Hitlergroet bracht, dat Trump een veroordeelde gekke dictator is, dat Wilders er voor zorgt dat de bieb en het zwembad dichtgaat, dat er steekpartijen zijn omdat de hulpverlening weg is bezuinigd, dat de VVD helemaal niet de hardwerkende Nederlander steunt, maar de zakken van rijk verder vult. En dat heel vaak in Jip en Janneke stijl, maar wel keihard die campagnes. De fascisten kennen geen terughoudendheid in het uiten van de meest bizarre leugens. Daarom.
En het mag grof zijn, uitvergroot, maar zeker niet onwaar en dat is toch iets anders dan ultra rechts doet.

#3.4 Co Stuifbergen - Reactie op #3.3

Ik denk ook dat het mogelijk moet zijn om hard terug schreeuwen zonder te liegen.

Voor Duitsland zou een leuze kunnen zijn:
“Geef je land niet aan Musk!”

Voor Nederland denk ik aan
– 1 koe minder is 15 nieuwe woningen – ieder jaar!

En in de discussie over vuurwerk mag je best zeggen dat de VVD de politie ieder jaar cobra’s laat koppen omdat de VVD altijd de mensen steunt met de grootste auto, het duurste huis en de grootste bek.

#3.5 Reinaert - Reactie op #3.4

“Hard terugschreeuwen zonder te liegen” is wel een goede samenvatting van wat ik graag zou zien. Maar dan wel met zoveel mogelijk tegelijk en zodanig dat mainstream media er wel aandacht aan moeten besteden. Ergens veilig in een linker hoekje werkt niet. Momenteel wordt alles wat ietwat vooruitstrevend is domweg weggepest en weggezet en dan liefst nog glimlachend ook. Dat kan je niet over je heen laten gaan.

#4 beugwant

Haal de Gutmensch-instructies maar van stal. Het is zaak een breed sentiment te kweken.

En ik zie niet in wat er mis is met vertellen dat die rechtse politici ‘onze’ kinderen grillen.
Dat doen ze misschien niet nu op een bbq*, maar wel straks in de loopgraven.
En dat hun loyaliteiten helemaal niet in Nederland liggen maar bij een schurkenstaatje aan de Middellandse Zee. Zodat we straks allemaal gevluchte getraumatiseerde Palestijnen hier krijgen, want de regio aldaar zit vol.
De handen-aan-het-bed-PVV zou het ziekenhuis in Heerlen redden. Doen ze niet, want die gaat daar niet over, maar je kunt het die club wel aanwrijven. Etc. etc.

*of misschien ook wel, want protest tegen dat vega-gedoe. Dat lapje vlees zit vol aangepraat sentiment.

#4.1 Reinaert - Reactie op #4

Jezus, de Gutmensch-instructies zijn van 2017, we zijn al jaren verder.
Daarom: krachten bundelen.
Het hele radarwerk … enzo.

#4.2 beugwant - Reactie op #4.1

Daarom zijn ze nog niet minder waar of geldig.

Daarom: krachten bundelen.

Dat vinden er meer: https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2554499-frans-timmermans-zo-snel-mogelijk-nieuwe-partij
Alleen weet ik niet of FT de man is om zo’n verkiezingsstrijd te leiden. Kun je daar niet beter een goedgebekte jonge hond met een arbeidersachtergrond voor nemen, met Frans op nr.2? Eenmaal de verkiezingen gewonnen kan Frans gerust PM worden.
De PvdA heeft vaker de fout gemaakt door hele goede bestuurders in die slangenkuil, die Tweede Kamer heet, ten onder te laten gaan.

O, en waar de VVD die “hardwerkende schrapende Nederlander” heeft geclaimd, kan links dat met de “hardwerkende belastingbetaler” doen.

#4.3 Hans Custers - Reactie op #4.1

Ik ben niet tegen krachten bundelen. Maar er moet wel wat te kiezen overblijven voor iedereen die niet extreemrechts is, of zich erdoor voor de gek laat houden. Volgens mij zit daar een groot probleem voor de Democraten in de VS: zij moeten proberen een hele brede groep kiezers aan te spreken, van de verre linkerkant tot wat er nog over is van democratisch rechts. Dat lukt natuurlijk nooit.

In een meerpartijensysteem kunnen verschillende partijen zich wel op andere groepen kiezers richten. Elk met, tot op zekere hoogte, hun eigen strategie. In de ideale situatie zouden die partijen dan met elkaar in debat gaan over echte problemen en echte oplossingen. Zonder zich al te veel aan te trekken van het demagogische gebral.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

| Registreren

*
*
*