GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag Chris Aalberts met de vierde in een serie analyses van politieke tweets.
Deze week stemde de Tweede Kamer over een motie van de ChristenUnie om Irakese asielzoekers niet uit te zetten zoals minister van Immigratie Leers dat wil. De motie kreeg geen meerderheid: 73 tegen 70. Maar het liep anders: het Europese Hof voor de Rechten van de Mens bepaalde dat Nederland geen Irakezen mag terugsturen.
Toen de ChristenUnie-motie werd verworpen, juichte de PVV om hun overwinning te vieren. Maar nu de uitzetting voorlopig niet doorging, kregen de linkse partijen hun revanche. Verschillende Kamerleden twitterden om alsnog hun blijdschap te verspreiden. Ineke van Gent (GroenLinks) was één van hen:
Europese Hof Rechten voor de Mens (EHRM) tikt Nederland op de vingers. Terecht! Kabinet en CDA, VVD & PVV gaan nat #internationaalvoorschut.
Ontbrekende kennis
Vaak wordt vergeten dat burgers veel kennis over politieke kwesties ontberen. Geen burger heeft enig zicht op procedures bij het Europese Hof en niemand weet wat een motie is. Procedureel begrijpt een meerderheid van de bevolking dus niet wat er rond de Irakese asielzoekers gebeurt. Burgers zullen de indruk hebben dat Irak geen prettig land is om te wonen, maar weten ze of het er veilig is? Niemand heeft echt een beeld, dus het hangt van je voorkeur af: wil je ruimhartig naar asielzoekers zijn of niet?
Voor burgers geldt: als ze ruimhartig willen zijn voor asielzoekers, zijn ze het met Van Gent eens, meestal zonder enige kennis over de kwestie. Maar voor de tegenstanders van Van Gent geldt dat vaak net zo. Politiek gaat voor burgers steeds meer over gevoel en niet over kennis. Dat levert de vraag op wat het gevoel ‘in het land’ over asielzoekers is. Dat gevoel kent iedereen al jaren: een meerderheid van de bevolking is voor een sterke beperking van de immigratie.
Gevolgen
Van Gent staat voor een opinie die door veel burgers niet wordt gedeeld. Burgers kunnen wel met die diversiteit omgaan: Van Gent heeft het recht om haar mening te geven en bedient haar eigen achterban. Maar deze week kreeg Van Gent gelijk omdat ‘een of ander hof in Straatsburg’ Nederland verplicht iets te doen waar een meerderheid van de Tweede Kamer tegen is, en waarvan we weten dat veel burgers ertegen zijn. We kennen hun gevoel immers allang. Wat is dan de overwinning van Van Gent?
Inhoudelijk mogen de Irakezen wat langer blijven, maar de kans dat zij definitief mogen blijven is op voorhand klein want de regels zijn al streng. Ze gaan vermoedelijk slechts wat later terug naar Irak. Dat is misschien winst (want ik weet natuurlijk ook niet hoe veilig Irak echt is), maar er is ook een groot verlies: burgers hebben weer geleerd dat Europa Nederland slechts dwingt tot maatregelen waar een meerderheid van de burgers en politici niet achter staat. En Van Gent steekt via Twitter haar middelvinger nog eens uitdrukkelijk naar al die burgers uit.
Wat is het toch gek dat burgers niets ophebben met Europa en ‘de internationale gemeenschap’. Via een paar tweets zullen ze deze thema’s nooit begrijpen. Dat levert Van Gent uiteindelijk ook niets op.
Chris Aalberts is docent en onderzoeker politieke communicatie (www.chrisaalberts.nl)
Reacties (26)
Het kan wel zo zijn dat er een meerderheid “voor uitzetten” is, maar het is niet alleen de taak van een regering om te doen “wat het volk wil”. Het is ook een taak van een regering om “het volk” af en toe uit te leggen dat iets niet kan door eerder gemaakte internationale afspraken, of dat iets juist moet om dezelfde reden.
Met zoveel woorden zeg je dat internationale verdragen en/of internationaal recht niets meer waard zijn zodra ze tegen een toevallige verkiezingsuitslag in gaan. Zoiets maakt het onmogelijk om nog langer verdragen te sluiten, omdat je verdragspartners jouw deelname niet meer kunnen vertrouwen: bij de volgende verkiezingen zegt Nederland een verdrag toch gewoon weer op?
Als jij zegt dat politiek steeds meer over gevoel gaat en steeds minder over kennis, dan wordt het misschien tijd dat politici wat meer aandacht aan de kennis gaan besteden in de communicatie met het publiek. Maar kennelijk ben jij voor politici die zingen “zo de wind waait, waait mijn jasje”.
Waarom zijn er geruchten dat het CDA aanvankelijk voor de motie zou stemmen (uitzetting christenen vs afspraken met Wilders), maar dat ze al wisten hoe het Hof zich zou uitspreken. De SGP heeft uiteindelijk wel de motie gesteund.
Bovendien zou het mooi zijn als elke beslissing in het parlement precies weergaf 1 of 1 de meerderheid van de bevolking. Het is representatief, maar als we bijvoorbeeld naar de besluitvorming omtrent Afghanistan kijken, totaal een illussie. Typisch aan een partijdemocratie.
En volgens mij denken veel burgers eveneens zo. Zowel de op de populistische partijen stemmers als de meer op de middenpartijen stemmers. Het is altijd een bepaalde consensus in Nederland.
De overwinning van Van Gent is de overwinning van de rechtstaat. Dat Nederland op de vingers wordt getikt door een Europese instelling zou iedereen te denken moeten geven.
Ik zie niet in waarom een GroenLinks politicus hier niet blij mee mag zijn.
Er zijn signalen dat de IND al eerder beschikte over de bewuste brief van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, maar die achtergehouden heeft.
Vanavond om 20.30 is er een spoeddebat hierover in de Tweede Kamer.
Wat ik mis in dit betoog is dat het hier wel over mensen gaat. Triomfantelijk op de bankjes roffelen als een motie wordt aangenomen, zoals de PVV deed, vind ik zeer pijnlijk. Dit besluit heeft ingrijpende gevolgen voor degenen die het betreft. Iets meer terughoudendheid was dan wel op zijn plaats geweest.
Van Gent is in ieder geval consequent. Wat betreft Diederik Samson heeft DDS wel gelijk.
http://fp.dagelijksestandaard.nl/2010/11/het-korte-termijngeheugen-van-de-pvda/
@4: Mensen? Het zijn toch arabieren? Ik vermoed dat het geroffel eerder te maken heeft met rancune en de herinnering aan wat ze bij de PVV vast zien als de grote nederlaag van het generaal pardon (toen Femke Halsema met tranen van blijdschap Wouter Bos in de armen viel, hetgeen volgens PVV bronnen puur was vanwege het feit dat “Links” de motie “gewonnen” had en niets te maken kon hebben met oprecht medeleven met de mensen/buitenlanders in kwestie).
Ik hoop nog eens ‘een verhaal achter een tweet’ aan te treffen die niet uitsluitend geborneerd aan linksige politici verwijt hoe slecht zij de mening van het volk begrijpen, waarna de docent en onderzoeker politieke communicatie hen omstandig uitlegt dat meeste stemmen gelden de essentie van democratie is.
Voor de critici: natuurlijk mag Van Gent trots zijn op de overwinning van de rechtsstaat. Maar feit is dat GroenLinks, PvdA, D66 e.a. de discussie over immigratie verloren hebben in de ogen van het grote publiek. Waarom is dat relevant?
De vraag is: hoe kun je burgers overtuigen van je gelijk? Van Gent klampt zich vast aan een rechterlijk oordeel, maar ze zou natuurlijk veel beter tot een verbindend verhaal kunnen komen over immigratie en vluchtelingen, zodat burgers wat breder gaan nadenken over dit thema en het beleid eens wat soepeler kan worden (want ik neem toch aan dat dat is wat van Gent wil). Maar Van Gent weet kennelijk helemaal niet hoe ze de tegenpartij van een soepeler vreemdelingenbeleid zou kunnen overtuigen. De blijdschap over deze tijdelijke uitzondering door het Europese Hof is dan toch wat overtrokken. Want het oude beleid gaat hierna gewoon verder.
En voor @7: rechtse politici zullen zeker nog wel langs komen. Natuurlijk is de democratie meer dan ‘de meeste stemmen gelden’, maar je kan natuurlijk ook andere meerderheden smeden. Of is dat het doel niet meer?
Hoezo meerderheid? Het Europese Hof is gekozen door Europa en vertegenwoodigt de meerderheid van de Europeanen. De meerderheid in Nederland is blijkbaar deel van een minderheid in Europa. Gelukkig.
@9: Wanneer waren die verkiezingen dan?
Direkt gekozen volksvertegenwoordigers zijn op afzonderlijke onderwerpen vaak al geen goede afspiegeling van de bevolking, het Hof is niet eens door de bevolking gekozen.
Fijn dat het Europees Hof er is, maar ga ’t nou niet neerzetten als een soort volksvertegenwoordiging.
@9 Het spijt me, maar dat eerste is zeker onjuist. Het Europese Hof is niet gekozen en het is een maar de vraag of deze de meerderheid van de Europeanen vertegenwoordigt. Dit is in ieder geval ook zeker de formele doelstelling niet.
Als u Europa een warm hart toedraagt, moet uw eigen laatste zin u zorgen baren. Het zorgt er namelijk voor dat de steun voor Europa alleen maar afkalft. En dat zal op den duur voor deze – waardevolle – politieke constellatie ondermijnen.
Je hebt Europa en Europa, het gaat hier om het Europees Hof van de Rechten van de Mens van de Raad van Europa. De Raad van Europa staat los van de Europese Unie. Artikel 3 van het Europees Verdrag van Rechten van de Mens beschermt vluchtelingen tegen refoulement (terugsturen van vluchtelingen naar land van herkomst terwijl zij vervolging of ander gevaar hebben te vrezen). Of dat recht wel of niet wordt geschonden, wordt beslist door het Hof. Daarvoor zijn we een rechtstaat.
Wat ik heel kwalijk aan deze discussie vind, en er worden te weinig woorden aan besteed, is het volgende. Nederland heeft de VS ondersteund bij hun invasie in Irak. Daar is democratisch toe besloten, door partijen die nu dankzij de kiezer weer in de regering zitten. Nederland heeft de VS ondersteund bij het voeren van een aanvalsoorlog. Voor het voeren van een aanvalsoorlog zijn in het verleden mensen opgeknoopt, overigens.
Die oorlog heeft geleid tot een burgeroorlog in Irak. Nederland is medeverantwoordelijk voor de situatie in Irak, maar de Irakese vluchtelingen die mogen door Syrië en Jordanië opgevangen worden. De discussie is totaal provinciaal in Nederland. Er worden keuzes gemaakt (oorlog voeren tegen Irak) maar als dan de gevolgen in vlees en bloed voor de stoep staan, dan wordt niet thuis gegeven.
@12 Dat laatste ben ik met je eens (betrokkenheid van NL in Irak), dat is nou typisch zo’n punt wat Ineke van Gent eens aan al die mensen moet uitleggen die vinden dat die Irakezen zo snel mogelijk weg moeten. Dan zouden burgers wel eens heel anders kunnen gaan denken over zo’n kwestie. Maar dan moet ze dat verhaal wel vertellen!
Ineke van Gent laat een beperkte en door velen verfoeide opvatting van politiek zien: scoren. Twitter als medium nodigt daartoe uit. Politici zouden er wat minder gebruik van moeten maken.
De correcties die nodig zijn om het Europese Hof te plaatsen geven aan dat er bij politici ook een verantwoordelijkheid ligt om zorgvuldigheid in acht te nemen in hun communicatie. Dan maar wat meer woorden gebruiken via andere kanalen.
Ja hoor, daar hebben we Chris weer. Deze keer probeert hij te bewijzen, dat de internationale rechspraak en de internationale rechtsregels ondergeschikt moeten zijn aan de waan van de dag in een klein kikkerlandje.
En wie blij is, dat het internationale recht, dat in honderden jaren van rechtspraak en jurisprudentie op is gebouwd, heeft gezegevierd over de willekeur van de waan van de dag, die snapt het volk niet meer en is een slecht politicus. Volgens Chris dan.
’s Avonds in mijn stamkroeg, als ik al de nodige borreltjes op heb, ben ik ook docent politieke communicatie.
@15 Dat is te eenzijdig: natuurlijk doet internationaal recht ertoe… dat staat in het bovenstaande ook nergens. Waar het om gaat is: als je als politicus wilt dat ook het volk dat internationale recht ondersteunt, zul je de kloof tussen beide moeten kunnen overbruggen. Dat doet van Gent zeker niet en levert dus ook haar niets op. Namelijk: nog meer verzet tegen asielzoekers en nog meer cynisme over alles wat riekt naar Europa. Nogal zelfdestructief dus.
@12 doet een zinvolle suggestie voor Van Gent.
Deze zaak gaat helemaal niet over immigratie en asielbeleid in het algemeen. Hij gaat over de specifieke vraag of het veilig is in Irak. De rechter heeft nu bepaald dat dat niet zo is. Eenvoudig uit te leggen dunkt me: als je een geschil hebt met de gemeente over of ze onder je huis een metrotunnel mogen graven – jij denkt dat je huis verzakt, de gemeente zegt dat het veilig is – vecht je dat ook voor de rechter uit.
@17 Ik ben het daar niet mee oneens.
Toch blijft staan dat het vanuit het perspectief van burgers over ‘asielzoekers in het algemeen’ gaat. Als je wilt – zoals GroenLinks – dat de grenzen niet potdicht gaan, moet je uitleggen wat er gebeurt, waarom deze beslissing wordt genomen, etc. Dat levert meer steun op dan het claimen van een overwinning, zoals Van Gent dat doet.
Toch ben ik het eens met Pedro #15. Chris Aalbers zijn stukje en zijn reactie is me iets te makkelijk. Als Het Volk geen zin heeft om het allemaal te begrijpen dat rust opeens op links de zware taak om ze uit te leggen hoe het wel werkt? En Wilder’s communicatie, dat het gewoon maar afgelopen moet zijn met die migratie, is dan opeens wel heeeeeeel adekwaat? Die heeft de taak niet om uit te leggen dat hij migratie wel wil stoppen maar dat de aantallen zowiezo niet eens meer omlaag kunnen omdat we gebonden zijn aan – jawl, RECHTSverdragen?
Makkelijk hoor.
@18: in een tweet? De door jou genoemde zaken worden vaak al uitvoerig uitgelegd (niet in tweets), maar daar bereik je ‘het volk’, zoals jij de groep ontevredenen in onze samenleving noemt, niet mee. Wie in argumenten geïnteresseerd is, kan die argumenten gewoon vinden of bedenken. Wie dat niet is, zal een triomfantelijke tweet niet op haar juiste waarde weten te schatten (zeg: er veel meer betekenis aan vast knopen dan wat er staat).
Wanneer een mensenrechtenverdrag je verhindert in het uitzetten van krakers is het tijd dat wurgcontract te lozen, of gewoon tijdelijk te negeren. Dit is geen overwinning van de rechtsstaat, maar een nederlaag voor de democratie.
Het leeg laten staan van huizen en daarop speculeren is niet democratisch bepaald. Rechtstaat hoeft niet in dienst van huisspeculanten te staan.
@21: Dat mensenrechtenverdrag beschermt mensen tegen ’t zomaar afpakken van hun woning -mensen, niet per se krakers, dat zou een liberaal toch moeten aanspreken.
’t Is niet dat die krakers gelijk hebben gekregen in hun kraken, maar meer dat is gezegd dat ze pas mogen worden uitgezet als dat juridisch is uitgevochten. Ik noem dat wel degelijk een overwinning voor de rechtsstaat.
@21
Je spreekt over hun woning, een bezittelijk voornaamwoord. In dat geval zou het niet voor krakers moeten gelden, aangezien het niet hun woning is. Daarom snap ik die rechter ook niet. In het EVRM staat telkens: zijn, haar etc… Je zou het dus ook anders kunnen uitleggen. Dat het alleen geld voor de eigenaar van de woning of huurder, maar niet iemand die ongewild in andersmans bezit zit.
@24: Het is wel degelijk hun woning, het is alleen niet hun pand.
Dat verschil heb je blijkbaar best door, want anders zou je huurders niet onderscheiden van eigenaars. Draai het maar ’s om: als je een huis verhuurt, dan is het niet je woning, want je woont er niet.
Daarom hebben we gelukkig regulerende eisen voor de marktwerking. Het kan niet zijn dat ‘bezit’ ongelimiteerde rechten oplevert, tevens zijn daar plichten aan verbonden, democratisch plichten in naam van de gemeenschap gesteld.