Kunstsubsidies zijn niet heilig. Bij de komende bezuinigingsoperaties moet de sector kunst en cultuur niet langer ontzien worden.
Voor het eerst in vele jaren lijkt de kunstensector niet te ontkomen aan bezuinigingen. Het kabinet heeft negentien werkgroepen aan het werk gezet om een grote bezuinigingsoperatie in gang te zetten die 80 procent van de rijksbegroting bestrijkt. Wat bijvoorbeeld wel buiten de bezuinigingen gaat vallen zijn zaken als rechtspraak, sport, jeugd- en regionaal beleid.
Ten opzicht van de kunsten blijkt de houding van de Kamer nu opmerkelijk verhard. VVD’er Han ten Broeke diende samen met PVV’er Martin Bosma een motie in waarin minister Plasterk wordt opgeroepen alsnog te kijken of er op kunst bezuinigd kan worden. Zo staat in de motie dat er ‘geen taboes mogen rusten op beleidsterreinen die in aanmerking komen voor de brede heroverwegingen’. Met steun van CDA, D66, SGP en Verdonk werd de motie aangenomen.
En terecht. Kunst mag dan een waarde op zich vertegenwoordigen, de subsidiëring van kunst is niet belangrijker dan bijvoorbeeld geld voor kinderopvang.
Reacties (18)
Dit is toch geen stelling maar evident?
Hoe is het zo gekomen dat kunstsubsidies heilig zijn, is dat zo? Staat dat ergens in de wet? Is het gewoonterecht? Wat is dit voor raars?
Bezuiden de grens: http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=DMF20091029_025 + klikmelink wat de openbare omroep betreft.
Was dit weekend op een “vernissage”. Niets aan de muren tenzij witte doeken, waarop de werken werden geprojecteerd, met één enkele OHP en drie beamers aangesloten op pc’s-met-internet. Men projecteerde ahw de eigen sites, blogs, filmpjes op YouTube, en vertelde daar spontaan bij of was beschikbaar voor vragen. Modern !
Ik neig naar “eens”. Het liefst zou ik zien dat industrielen collecties aanleggen en die met ‘het volk’ delen, zoals bv Singer, Guell (patroon van Gaudi) of Rockefeller. Maar ja: ‘industrielen’ bestaan niet meer: dat zijn nu CEO’s en aandeelhouders en die hebben daar geen baat bij en/of zin in.
Je bent Bill Gates vergeten, #3, en Roman Abramovich ;-/
Misschien moet het Saillant omgedoopt worden tot de Donjon?
@4: en Dirk Scheringa.
De bovenklasse kon zich natuurlijk altijd al veroorloven wat zij maar wilde, en de onderklasse wilde niet onderwezen worden en had genoeg aan massa-spektakels; maar de middenklasse heeft ook altijd haar kunst gehad, en ook er voor betaald, al was ’t spaarzaam: opera, prenten, afgietsels. D’r was een of andere buitenlander in de zeventiende eeuw die erop wees dat iedere slager in Amsterdam een schilderij in zijn winkel had hangen.
M.a.w. het is mogelijk om de subsidies af te schaffen en de kunst in Nederland voort te laten bestaan. Maar
a) voor individuele kunstenaars is het verschil tussen een gewone uitkeringstrekkert en een kunstenaar niet zo maar gemaakt, wettelijk gesproken (iedereen krijgt geld, tenslotte), en
b) zoals alle radicale wijzigingen in subsidie (hypotheekrente-aftrek), zal het weghalen van geld bij de podiumkunsten en gezelschappen tot aardverschuivingen leiden; mensen zullen van de ene op de andere dag op straat komen te staan en pas na langere tijd weer ergens aansluiting vinden, als de mensen die *wel* business-cases kunnen maken zich in die markt hebben georganiseerd. Het is maar de vraag of dat het waard is.
@6 Hoe verwerpelijk de manier waarop hij zaak runde ook is, Ja: ik denk dat veel van de CEO’s en CFO’s bij andere banken wat dat betreft een voorbeeld aan hem kunnen nemen. En misschien hebben zij ook iets meer smaak.
Nederland zit met 0,6% van de Unesco-norm ruim onder wat internationaal is afgesproken (ter vergelijking: Frankrijk geeft 2,4% van zijn BNP uit aan cultuur), maar nee: nóg is het allemaal te veel.
“En terecht. Kunst mag dan een waarde op zich vertegenwoordigen, de subsidiëring van kunst is niet belangrijker dan bijvoorbeeld geld voor kinderopvang.”
Wat een manke vergelijking. Eentje die in mijn ogen ook nog eens in het voordeel van de kunst uitvalt, dat is namelijk het plezier van velen, in plaats van het plezier van twee personen en de ergernis van vele anderen. Geld aan kunst en cultuur uitgeven is dus een maatschappelijk betere en socialere uitgave dan het sponsoren van de private kinderhobby.
Ik wil wel toegeven dat een herstructurering op zijn plaats is en er een betere blik moet worden geworpen op de personen die de commissies vullen die de geldstromen richting geven en vaak nevenfuncties in de bijbehorende kunstdiscipline hebben, maar korten op subsidies die toch al amper dekkend zijn voor vele kunstenaars en instanties is gewoon belachelijk en onverantwoordelijk. Maarja, kijkende naar de situatie rondom onze grote nationale musea, heeft kunst en cultuur dit decennium bij onze regering toch geen prioriteit.
@9 Moet de overheid dat uitgeven, of ‘de maatschappij’? We hebben het hier over overheidsbezuinigingen.
@9 Ik heb het zelf meegemaakt in mijn omgeving. Je draait een drol, noemt het kunst en je krijgt subsidie.
Tip voor het onderzoek: Check eens in Eindhoven hoeveel panden er door de gemeente in bruikleen gegeven zijn aan kunstenaars. Voorbeeld dat ik ken behelst een pand in hartje centrum van eindhoven dat nu al ruim 10 jaar gratis gebruikt wordt door een toneelclubje dat al 10 jaar geen nieuwe voorstelling bedacht heeft. Ze toeren nog steeds met dezelfde voorstelling. Winkeliers zouden voor dat vloeroppervlak grof een 10.000 euro per maand neertellen. De kosten voor gas en elektra zijn ook ongeveer 1800 euro per maand. Dat is dus dan al snel 1.4 miljoen euro verkapte subsidie. Los daarvan krijgt het clubje ook nog eens echte niet verkapte subsidies.
kappen met die subsidies. En nu niet met het argument komen dat er dan geen cultuur meer zou zijn. Andre Rieu speelt exact hetzelfe als het orkestgebouw orkest, maar krijg een geen subsidie voor. Hij is wel miljonair.
@10
Waarom moet het dekkend zijn? Kunst = kunst ongeacht wat je er aan verdient. De meeste kunstenaars worden pas als kunstenaar aangemerkt na hun dood (zo ging het al eeuwen) Waarom daar nu van afwijken en iedereen subsidiëren die zicht kunstenaar noemt? 99% is men over 100 jaar vergeten, waren het dan wel kunstenaars?
Toen de supermarkten de groenteboer verdrongen, kreeg de groenteboer ook geen subsidie meer omdat hij het hoofd niet boven water kon houden.
Misschien een wat zure reactie van mij, echter heb ik in mijn nabije omgeving iets te veel en te vaak gezien hoe men de boel tilde om maar zoveel mogelijk subsidie te ontvangen. En dat ging om miljoenen. Kritisch die zaak onder de loep nemen mag best.
@13
De meeste (grote) kunstenaars werden tijdens hun leven al zo aangemerkt. Rembrandt, Michelangelo, Frans Hals, Raphael, allen werden in hun tijd prima betaald voor hun werk, maar dat terzijde. Ik ben met je eens dat niet iedereen die zich kunstenaar noemt een overheids-subsidie moet krijgen, daarin pas ik mijn standpunt lichtelijk aan, maar niet alleen kunstenaars krijgen subsidies (en al lang niet meer zo makkelijk en veel als in de jaren ’70 nog gebruikelijk was), ook musea en faciliterende instellingen krijgen van de overheid een gedeelte van hun geld. Die musea moeten ons culturele erfgoed beheren, dat is niet alleen voor ons belangrijk, maar ook voor de generaties na ons. Als je daar ook subsidies weghaalt, dan verlies je een hoop kracht om de kwaliteit van de nationale collecties te waarborgen.
Bij subsidies voor kunst praten we niet alleen over hedendaagse makers en uitvoerders, maar ook over het behoud van het oude, wat zijn waarde al wel bewezen heeft. Daar op bezuinigen, o.a. omdat we zo nodig banken en een koningshuis overeind moeten houden, vind ik grenzen aan moedwillige cultuurvernieling.
En om toch nog iets over die hedendaagse kunstenaars te zeggen: zomaar geld uitkeren omdat mensen iets maken waar geen markt voor is, natuurlijk moet je daar niet teveel aan spenderen. Jonge, beginnende kunstenaars echter de ruimte geven om zich te kunnen ontwikkelen en geld steken in de faciliteiten waar kunstenaars hun werk kunnen tonen, zonder direct afhankelijk te zijn van een commerciële kunstwereld, blijven in mijn ogen lovenswaardige doelen om geld in te steken.
Concluderend ben ik dus best voor een nieuw systeem van subsidie-uitkering, met een eerlijke houding tegenover en een degelijke toetsing van het uitkeren van subsidies, maar het verlagen van het totale subsidiebedrag is een maatregel die op de begroting lekker goedkoop lijkt, maar op den duur stukken duurder uit gaat pakken.
@Miwoco; gelukkig zijn we, wat onwikkelings-samenwerking betreft, het braafste jongetje van de klas.
/cynische modus uit.
Het lijkt me dat heel vaak de gemeente geld steekt in kunst. Vooral de grotere steden waar een links college huist. Ook merk ik, uit ervaring, dat het goed is dat er op deze plaatsen kritischer gekeken gaat worden of het past in het gemeentebeleid. Bepaalde doelen en resultaten moeten bereikt worden, zo niet, subsidiekraan dicht.
@12: grappig dat je juist Eindhoven noemt. In geen enkel Nederlandse stad staat zoveel bedrijfsruimte leeg.
Sinds ze niet meer voor de kerk werken, hangt de beeldend kunstenaar een beetje in het luchtledige. Men ‘doet’ over het algemeen iets met media, men is ‘gefascineerd’ door elke noembare banaliteit, het merendeel van de tijd wordt besteed in talloze ‘overlegjes’ ter subsidie-aanvraag voor het zoveelste ‘invuloefening’-project, waarbij dan na de toekenning dan een buitenlandse collega-malloot wordt overgehaald te verschijnen, aangezien men bij diens site-specifieke puinzooi zelf ook eens een paar maanden heeft kunnen rondhangen. En toch is het onderlinge venijn voor de toevallig voorbijgaande buitenstaander altijd tastbaarder aanwezig dan wenselijk zou moeten zijn.
Maar het lijkt in het geval beeldende kunst dus altijd over dergelijke staatsamateurs, waar dit land van overloopt, te gaan; er zijn ook natuurlijk andere beeldend kunstenaars:
http://www.juxtapoz.com/
http://www.strapazin.ch/
Er zijn ook die b.v. de Britse Saatchi/overheid-congsie elke twee maanden danig hilarisch aan gort schrijven:
http://www.thejackdaw.co.uk/
En ik schrijf bewust beeldend kunstenaar. Want kunsten zijn verschillende disciplines, met verschillende merites, en waar verschillende verlangens op moeten worden losgelaten. Het is namelijk best wel belangrijk dus zelf aandacht aan (de) goede kunstenaars te schenken— zo tussen alle beslommeringen, als politiek en klimaat, wat hier gelukkig dan ook regelmatig gebeurt.