Wat vindt u van Gregorius Nekschot? Ik vind zijn cartoons hard, soms goed, vaak matig, en soms ronduit beledigend en strontvervelend, op het racistische af. Weinig origineel ook, meestal.
Maar goed, dat is míjn mening. Anderen zweren bij zijn cartoons, en hij mag ze onder meer plaatsen in de HP/De tijd.
Gisterenavond werd bekend dat de cartoonist werd gearresteerd. Zijn huis is doorzocht, ‘mogelijk belastend materiaal’ in beslag genomen, en de cartoonist werd anderhalve dag vastgezet. Hij wordt beschuldigd van het publiceren van cartoons die discriminerend zijn voor moslims en mensen met een donkere huidskleur. Volgens een woordvoerder komt deze aanhouding voort uit een aangifte van imam Abdul Jabbar van de Ven (degene die niet zou treuren om de dood van Wilders) in 2005(!).
De aanklacht maakt volgens mij wederom geen enkele kans. Een cartoonist moet door hem geconstateerde maatschappelijke problemen, of hij dat nu wel of niet goed ziet volgens de geldende concensus, kunnen aankaarten. De rechter zal dat hoogstwaarschijnlijk ook zo zien, wat dit weer een gevalletje “achteraf-rechtsstaat” zal maken. Nekschot zal vrijgesproken worden, maar is wel even gearresteerd en geïntimideerd.
Een ander onbedoeld gevolg is natuurlijk dat er nu extra aandacht aan hem en zijn tekeningen besteed gaat worden. Als hij gewoon had kunnen doorgaan dan was hij gebleven wat hij was: een cartoonist in de marge.
En daarmee begaat het OM een dubbele flater.
Reacties (44)
Schandalig!
Wie kaatst…
Een martelaar….
hmm, en dan denken we dat t kabinet na theo met een wetje tegen godlastering kwam en er niet doorheen kwam. Nu is daar Hirsch nav GW die dat voorstelletje wat heeft aangescherpt en het er dadelijk ism CU erdoorheen hoopt te drukken. en ondertussen maken wij ons zorgen over onbemande camera’s op gevoelige plaatsen in de openbare ruimte.
als er iets is dat vrijheid van denken (toch wel noodzakelijk voor een democratisch gestuurd land) kan bedreigen dan zijn t dit soort acties.
Strike 1 (overreactie Balky op fitna)
Strike 2 (Nekschot, aardig opgepakt in landelijke media),
Strike 3…… volgt maar dan zijn ze wel out! Ik hoop maar weer op de priode Paars dat religie in de marge stond want een scheiding van politiek en geloof lijkt mij nu steeds meer een inssue worden.
Beste reclame voor de man ooit. Ik had tot vandaag nog nooit van hem gehoord.
Het commentaar op Sargasso was zinniger en smaakvoller.
NL glijdt steeds verder af naar een religieuze NSB staat. Walgelijk.
Mijn theorie hierover is dat het OM voor een dilemma staat. De aangifte van mensen moet serieus genomen worden, maar ze weten ook dat het heel weinig kans maakt bij een rechter. Dus gaan ze af en toe halfslachtig achter een kleine vis aan om te laten zien dat ook fatsoenrakkers en godsdienstfanaten serieus genomen worden.
Dit zijn de dingen die mij, als echte tomaatliefhebber, in de armen van GW dwingen.
Ik vond het al jammer dat Jan zich achter het kabinet schaarde in het Fitna debat, en dit is de zoveelste druppel in een al overlopende emmer.
Laat deze religie nachtmerrie aub spoedig eindigen.
Bah…
De tomaten zijn ook boos hoor.
Ik las dat er 10 agenten bij nodig waren om hem te arresteren. Bovendien, wat valt er eigenlijk te huiszoeken, het materiaal waarom het ging was algemeen bekend en gepubliceerd. Het kan toch niet ook al zo zijn dat je voor niet gepubliceerd materiaal gearresteerd kan worden als cartoonist, columnist of schrijvende scherpslijper?
En dan ook nog naar aanleiding van een aangifte van een naar de islam overgelopen fundamentalist met bedenkelijke ideeën over de inrichting van de samenleving. Dan weet iedereen direct wat je krijgt, ze hoeven nog geeneens aan de macht te zijn om de vrijheid van expressie om zeep te helpen. Een regering met CDA, CU en PvdAfgang is al voldoende om als beul voor Mohammed en zijn aanhang te fungeren….. dat bedoelde Vogelaar toen ze het had over een joods-gristelijke-islaamitische traditie in het verschiet.
Ze heeft het gezegd. Boter bij de vis!
Voor Khomeini mag het allemaal nog stukker erger hoor, als je je geit maar in een ander dorp verkoopt en je bij kleine kinderen maar niks echt stuk maakt…. vingeren mag vanaf de geboorte! (hij heeft het allemaal opgeschreven… Khomeini, dus het komt uit eerste hand)
Islaamsterdaam.
@6 inderdaad: morele verontwaardiging is nog iets anders dan (juridisch) gelijk (moeten) hebben.
Geldt zowel voor Nekschot, het OM, Abdul Jabar, Wilders, en alle andere moord-en-brand-schreeuwers.
@ 10
Ik had niet anders verwacht.
Maar ik voel me toch, zeer tegen mijn zin, steeds meer gedwongen éénmalig op GW te stemmen, om een signaal aan de anderen, inclusief “mijn” SP, af te geven dat er duidelijk tegen iedereen gezegd moet worden dat vrijheid van meninguiting, inclusief het recht iemand te beledigen, onaantastbaar is. Oók als dit economische of andere gevolgen met zich mee brengt.
De woorden van JPB (groter dan crisis) en de woorden van JanM hierover in het Fitna debat doen mij geloven dat niemand, behalve GW, het gevaar van deze extremistische minderheid die er in dreigt te slagen de (zwijgende) meerderheid zijn wil op te leggen voldoende onderkent.
Ik op GW stemmen, nogmaals: BAH…
@ Domino,11:
Khomeiny heeft dat niet geschreven, het is waarschijnlijk een fabricatie van de interne Iraanse oppositie.
Geïntimideerd? Ja, dat zou je zo kunnen noemen, als ik er over na denk, maar waarom dan die aandacht in de pers? Als het intimideren is, wanneer je opgepakt wordt door de politie, moeten er na vrijwel iedere grotere of kleinere demonstratie enkele tot tientallen of honderden van dit soort artikelen verschijnen over al de mensen, die de politie, en heel vaak onterecht, want daar komt zelden een rechtszaak van, op zijn gepakt, en die dus door de politie geïntimideerd worden, omdat zij voor hun vrijheid van meningsuiting opkomen. Als dit intimidatie genoemd wordt, is het iedere keer intimidatie en niet alleen in het geval van Gregorius Nekschot, wiens cartoons doorgaans zeer matig en soms zelf ook intimiderend zijn.
Het opppakken door de politie, omdat een of meerdere personen een al dan niet terechte klacht tegen je in heeft gediend, is niet intimiderend. Als je mogelijk iets misdaan hebt, moet de politie uitzoeken of dat klopt. Een arrestatiebevel, zoals dat in dit geval noodzakelijk zal zijn geweest, wordt alleen afgegeven als er een vermoeden van schuld bestaat. Het oordeel daarover wordt later door de rechter geveld. De politie moet slechts bewijzen zoeken. pas als de politiemensen zich agressief gedragen of je op een andere manier onheus bejegenen, kan er in zo een geval over intimidatie worden gesproken. Het feit dat je opgepakt wordt alleen is geen intimidatie, maar slechts een onderdeel van onze rechtsgang.
PS: wordt Nekschot nu opgepakt vanwege dat plaatje over die katholieke priester -man met mijter misbruikt kleine jongetjes, terwijl hij het traditioneel westerse overwinningsteken maakt- boven dit artikel? Dat zou dan wel intimiderend zijn, vind ik, want dat zou betekenen, dat hij wel allerlei mislukte grappen over moslims mag maken, maar zodra we er een katholieke priester in kunnen zien, volgen er maatregelen.
Sorry? Zelfs als er een vermoeden van schuld was dan nog ga je een CARTOONIST niet met 10 man arresteren. Dan stuur je een dagvaarding en zie je elkaar bij de rechter.
Welk belang was er gediend bij een arrestatie? Behalve intimidatie?
@17 inderdaad. Het enige wat ik me nog kan bedenken – en dat stond ook ergens – is dat ze een huiszoeking gedaan hebben om te kijken of er nog meer belastend materiaal is. Als ze hem zouden dagvaardigen dan zou hij de gelegenheid hebben om het te vernietigen. Maarrrr: hoe kan een cartoon beledigend zijn als je hem niet publiceert? Dan is het naast intimidatie weer een typisch voorbeeld van de preventie-maatschappij (“we moeten het voor zijn anders breekt hel en verdoemenis uit”). Wat dat betreft zou de arrestatie juist weer wél helemaal in Geert-’Guantanamo-in-de polder'-Wilder’s straatje zijn :-)
But I’m just guessing here.
Hirsch Ballin voert de spanning op:
”Minister Hirsch Ballin van Justitie vindt dat het Openbaar Ministerie waardering verdient voor het werk. Hij verwacht dat de Tweede Kamer het optreden van het OM uiteindelijk zal begrijpen. “Er zal geen schande van worden gesproken”, aldus de minister.”
Cartoonist by day, serial killer by night?
@15 (Khomeini heeft dat niet geschreven)
Ik weet niet wie of wat Hajar M is, maar ik heb het net gelezen en dat stuk kan me in elk geval niet overtuigen, immers hij is juist iemand die er kennelijk baat bij heeft alles rond de islam te verdedigen. Zo grijpt hij de kans aan in het stuk over de kennelijke uitspraken van Khomeini aan het eind dit te verklaren (slaat in dit kader nergens op): “Ik kan u slechts aanraden: hoed u voor uitgetredenen als Hirsi Ali en maak hen niet tot boegbeeld van het regeringsbeleid tegen de islam, zoals nu gebeurt. Het leidt ook nu weer slechts tot geweld en vernietiging. ” Even eerder kregen Zalm en Van Aartsen ook een sneer.
Als je dan een reactie naar onderen zakt gaat hij er weer bij iemand anders als volgt op in: “Ten eerste staat de huwelijksleeftijd van Aisha niet honderd procent vast. Er zijn verschillende overleveringen over die elkaar niet onderschrijven. Vaststaat dat ze jong trouwde en nog maagd was. Ten tweede begon Mohammed vzmh zijn seksuele relatie met Aisha pas toen ze de eerste menstruatie gehad had, tot die tijd was ze wel met hem getrouwd maar woonde nog bij haar ouders. “
Duidelijk is dat Hajar M een beroeps verdediger is van de islam en een meester is in het twijfel zaaien over vermeend onrecht en het mooi praten van de islam. Zijn toon komt bekend voor.
Om naar aanleiding van dit stuk te concluderen dat Khomeini ‘dit niet geschreven heeft’ lijkt me wensbewijzen. Temeer daar Hirsi Ali, Submission, Zalm en van Aartsen er met de haren bijgesleept worden. Ook dat er ineens niemand is die perzisch of iraans kent baart me zorgen. De bieb hier om de hoek heeft helemaal geen boeken van Khomeini. Het lijkt me een redenering die zo niet deugt en zeker niet kan aantonen dat Khomeini die uitspraken niet heeft gedaan of geschreven. Ook dat het iets van de oppositie kan zijn komt me niet echt overtuigend over. Voorlopig is Hajar M voor mij een sluwe vos, dus boer pas op je kippen!
@16: grapjas
@19: straks zal blijken dat meneer N. bezig was met terroristische activiteiten, in zijn woning werden immers papier en een fineliner aangetroffen, waarmee de verdachte kennelijk van plan was tekeningen te fabriceren.
Nou nou Marijn, waar slaat dit op:
Cartoonist by day, serial killer by night?
Dat kan alleen als je moslimfanaat bent, maar die hebben geen humor….
@21 Of het OM had vermoedens dat er nog wel eens heel andere materialen aangetroffen zouden kunnen worden en haalde de aangifte uit 2005 van stal om een juridisch sluitende reden te hebben om de zaak even met tien man om te keren.
Zijn giftige pennenstreken troffen den moslim recht in het verdorven hart!
@16/17: zo lang ik niet weet, wat de reden is geweest om hem met 10 man te komen arresteren, ga ik daar geen oordeel over vellen. Als de heer nekschot als potentieel gevaarlijk geregistreerd staat, of het vermoeden bestaat, dat hij zich tegen arrestatie gaat verzetten, wordt er standaard een arrestatieteam (= 12 man als ik me dat goed herinner) op uit gestuurd, net als bij zo vele andere arrestaties, waar we nooit iemand over horen klagen. En dat kan ook gebeuren, als bijvoorbeeld verwacht wordt, dat medestanders zich met de zaak willen gaan bemoeien.
Ik ben zelf ooit ook wel eens van mijn bed gelicht door zo´n team, (ook?) onterecht, maar de heren waren verder heel beleefd en ik heb dat dan ook volstrekt niet als intimiderend ervaren, na van de eerste schrik bekomen te zijn.
“Welk belang was er gediend bij een arrestatie?” Precies. Als we dat weten, weten we ook of de arrestatie terecht is geweest. eerst maar eens even rustig afwachten tot we weten, wat er aan de hand is, lijkt me dan ook een goed advies aan iedereen, in plaats van je nu kwaad te maken en straks misschien te moeten erkennen, dat het OM terecht zo heeft gehandeld. Als blijkt, dat van een zwaar overdreven actie sprake is geweest, is er over enige tijd nog meer dan voldoende tijd en reden om de kop van Donner te laten rollen.
@20: “Zijn toon komt bekend voor”.
Jouw toon komt mij ook bekend voor. PvdAfgang, beulen, verdorven harten en alles is de schuld van de islam. Pot, ketel.
@Domino, 20:
Het gaat om het eerste stuk, dat is een artikel uit het NRC. Dat is waar ik het ook heb gelezen en dit was de eerste online versie die ik kon vinde.
@Roy, 21:
Zoiets als het moordplan van de Hofstadgroep. Die briljante tekening van een poppetje met “door het zolderraam naar binnen” erop. (Ik kan hem niet meer vinden online, wie wel?)
@Domino, 22:
Lijkt me sterk, wat een moslimfanaticus mag geen poppetjes tekenen. Misschien kan hij wel overdag kinderfeestjesclown zijn en ’s avonds seriemoordenaar, net als John Wayne Gacy. Maar die had dan weer niks met de islam.
@16: Een arrestatiebevel, zoals dat in dit geval noodzakelijk zal zijn geweest e.v.a.
Jee pedro, wat een rechts-reactionaire argumenten gebruik je en welk een vertrouwen in de OM en politie. De (oud)VVD hardliners (Wiegels & cs) zijn er niets bij.
@23: Wat had je in gedachte? Bezit van Reve’s ‘Nader tot U’?
Helemaal eens met Kropotkin! NL een religiueze NSB staat!
@29 Geen idee, er zijn een heleboel dingen die de belangstelling van justitie kunnen wekken, zoals kinderporno, plattegronden van Schiphol, noem maar op. Dat meneer cartoons tekent is voor mij geen reden om hem bij voorbaat overal van vrij te pleiten.
@31: Een plattegrond van Schiphol een reden tot een inval :-), tsja in de staat waarin we leven … ’t zou zomaar kunnen.
Eigenlijk doet deze affaire mij een beetje denken aan de arrestatie van 6 staatsgevaarlijke clowns, een klein jaar geleden.
Daar hebben er toen nog een paar van dagenlang in vreemdelingen bewaring gezeten omdat ze zich niet wilden legitimeren. Het waren gewoon Nederlanders. Maar toen hoorde je niemand erover. Iedereen vond het wel best. “Regels zijn regels” of zoiets werd er gezegd.
@Sytz,
Je klinkt mij toch vooral in de oren dat je gewoon heel graag op Wilders wilt stemmen, maar je er nog voor schaamt en er een excuus voor zoekt. In dat opzicht kan ik de normale Wilders-aanhanger beter waarderen. Die komen er tenminste eerlijk vooruit ipv excuses en smoesjes te verzinnen. De SP is net zo kwaad als Wilders hierover.
De reden dat het 3 jaar heeft geduurd voordat G Nekschot is opgepakt, ze konden m niet vinden :-)).
Nadat ie ‘niet’ gelogen heeft ivm verslag Fitna, vrijheidslievende briefjes laat uitlekken over aanscherping godslastering, heeft ie ook nog eens 3 jaar gezocht naar Gregorius Nekschot. Laat H Ballin alsjeblieft zinken.
De tekeningen van nekschot zijn hard, nou en, daar zijn tekeningen voor. Dat ik ook wel eens denk ‘moet dat nou’ wil niet zeggen dat de vraag ‘mag dit wel’ gesteld moet worden.
Ht mag namelijk gewoon, altkans, zo zou het moeten wezen. En als je ze niet wil zien? Nou, uit de reacties hierboven blijkt overduidelijk dat je ze niet hoeft te zien, veel mensen kennen de cartoons van de voormalig tekenaar op de website van Theo van Gogh niet eens.
Afgezien van alles, is het hetzelfde alsof ik out of my way ga om in een moskee seksistische en ongelovigen beledigende praatjes aan te horen, en daar dan aangifte van te gaan doen, omdat ik me door die praatjes beledigd zou voelen.
Het verhaal van HB dat er met aangiftes iets gedaan moet worden, is natuurlijk een lachtertje, zoals iedereen weet die wel eens aangifte heeft willen doen. Als advocaat heb ik meer dan eens voor mishandelde clienten hemel en aarde moeten bewegen, om agenten tot aangifte te bewegen. Vervolgens hoorde je dan uiteraard niets meer, gewoon, omdat er met die aangiften niets wordt gedaan. Als ‘burger’ mocht ik meermaals (ik woon in een voor insluipers en inbrekers aantrekkelijk complex) meemaken, dat aangiften niet of niet dan met de grootste weerzin werden opgemaakt. Oude aangiften (ik deed steeds namens meerdere VvE’s aangifte) waar ik om vroeg, omdat dan niet alles over gedaan zou hoeven te worden, maar kon worden gecopy-pasted, nou die waren dus ook nooit te vinden. Toen ik 1 keer de insluiper op heterdaad had betrapt, kostte het ook nog eens behoorlijk wat moeite om het ‘smoelenboek’ in te zien. Ik ben bepaald niet het enige slachtoffer van een delict dat van het bovenstaande kan getuigen.
En dan nou net die ene aangifte die prima in het christelijke en vrijheidskrenkende straatje van HB cs past, daar moet wel iets mee gebeuren?
En dan moet er een arrestatieteam op gezet worden, omdat de pen dodelijker is dan het zwaard? Als dat zo is dan is het arrestatieteam natuurlijk ook alleen bewapend met een scherpe pen binnengevallen, want een pistool, dat is underkill natuurlijk,
En als er andere redenen waren voor dit machtsvertoon/-misbruik, dan had men die echt wel gegeven. Of, engere gedachte, men is inmiddels zo overtuigd van de eigen machtspositie en het eigen gelijk, dat men niet eens meer de moeite neemt om excuses te verzinnen. en zich in alle openheid misdraagt en de grondwet (en die geldt toch echt alleen voor de staat) aan de (steeds bruinere) laarzen lapt.
Ik had gehoord dat er 10 cartoons van de site zijn gehaald??
Er zit genoeg matig werk bij die Gregorius nekschot.
Het is nu natuurlijk zaak om zo snel mogelijk die 10 gebande cartoons boven water te krijgen.
De nekschotcartoons moeten het niet hebben van hun brave uitstraling. Daarom zijn de gebande cartoons waarschijnlijk de beste.
Gebande cartoons? Onzin, de rechter heeft zich nog bergens over uit gesproken, en Nekschot heeft die 8 cartoons verwijderd onder druk van het OM en de politie. Kortom, ‘recht’is al gedaan voordat de rechter heeft gesproken, een beetje zoals bij de mafia dus eigenlijk.
Hier mijn 50 cents:
Lees en huiver. Want we zijn in rap tempo de vrijheid aan het verliezen, die we nog op de 4e en 5e van deze maand hebben herdacht en gevierd.
Het gaat sluipend, en het komt als een dief in de nacht. Net als in het Duitsland van de jaren ’30 van de vorige eeuw.
Grootspraak? Overdreven?
Ik denk van niet. Seksueel en sociaal gefrustreerde mannenbroeders als Hirsch Ballin en Donner zijn levensgevaarlijk voor onze democratie.
@Ab
Het gaat alweer een beetje, ik was erg boos. Aangezien ik niet duidelijk genoeg was probeer ik het nog een keer.
Vroeger, toen alles beter was, de emancipatie grotendeels voltooid leek, de integratie gemengd positieve resultaten leek op te leveren en misschien wat langer zou duren dan verwacht, stemde ik, vanaf toen ik 18 jaar geleden stemrecht kreeg, zonder aarzeling SP. In het algemeen leek mij eigenlijk alleen het CDA een onsympathieke partij. Met de overige partijen verschilde ik inhoudelijk van mening.
Nu zijn we in oorlog met een schim, en willen autochtone fundis mij religieuze normen en waarden opdringen, (b)lijkt een klein deel van de allochtonen fundis die niet willen integreren, en is mijn oordeel over de politiek bijna uitsluitend negatief geworden:
CDA/PvdA, foute middenpartijen met deels Christen-/Moslimfundis die een eigen agenda lijken te hebben.
Rita is te walgelijk voor woorden.
VVD/D66, onsympathiek, inhoudelijk niet mee eens (Ik heb Pechtold live meegemaakt in Leiden, heeft geen goede indruk achtergelaten.)
SP, is nu voor, ook voor de crisishouding van Balk bij Fitna, desondanks nog 1e keus. Kan teleurstelling echter niet onderdrukken, en hoewel ik het natuurlijk nooit altijd met de SP eens ben geweest, ben ik bij vlagen in staat er uit protest een keer niet op te stemmen.
En Geert, tja, hij heeft een punt, over de appeasement die we plegen. De Fitnaheissa heeft de vinger precies op die zere plek gelegd. En iedereen lijkt het te ontkennen.
Daarom roep ik af en toe dat ik op Geert zou kunnen gaan stemmen. Terwijl ik het in bijna alles met hem oneens ben, uit protest tegen het ontkennen van het probleem.
Als het niet zo serieus was zou ik de humor er wel van inzien: uit protest niet op de SP stemmen maar op een rechtse one-issue populist. Maar ik vind het helemaal niet grappig.
Tot nu toe heb ik me altijd weten te beheersen tot alleen lezen, maar nu moet ik het even kwijt.
Gelukkig heeft het wel opgelucht, dus bedankt GC, en excuses voor de overlast!
@kropotkin: “Jee pedro, wat een rechts-reactionaire argumenten gebruik je en welk een vertrouwen in de OM en politie. De (oud)VVD hardliners (Wiegels & cs) zijn er niets bij”. Hoezo is het rechts-reactionair om te verwachten, dat onze hermandad en het OM zich aan onze rechtsregels houden? Ook in het geval van linkse acties neem ik altijd dit standpunt in, hoor: eerst zien wat er aan de hand is en daarna pas beginnen te klagen. Dat jij dit een rechts reactionair standpunt noemt, omdat reactionair rechts dit altijd roept bij linkse acties, maakt het geen rechts reactionair standpunt, juist omdat in dit geval reactionair rechts het niet met dit standpunt eens is. Het eveneens normaliter rechts reactionaire standpunt ‘niks te verbergen is niks te vrezen’ heb ik expres niet gebruikt, omdat ik het daar nooit mee eens ben en ook nu niet.
En om je nog een beetje gerust te stellen: wat ik op dit moment van de actie weet, maakt de actie van OM en politie zwaar overdreven. Als de hele heisa slechts om een paar cartoons draait, is een inval met een arrestatieteam ongepast. En ik zou heel graag willen, dat reactionair rechts net zo consequent is als mij, maar als er straks weer een linkse actievoerder door een arrestatieteam van zijn bed wordt gelicht voor het verspreiden van door het OM ongewenst geachte foldertjes, vermoed ik dat reactionair rechts weer haar traditionele reactie zal vertonen en zal roepen, dat er wel wat te verbergen zal zijn geweest, dat we eerst maar eens de rechtsgang af moeten wachten, maar zij zullen itt mij achteraf niet toe willen geven, dat de actie dan onterecht was.
@Pedro, je wilde nog iets weten over het ‘pacifisme’ van Kropotkin, kan oorspronkelijke thread niet meer vinden, daarom maar ff hier:
Kropotkin was, zoals vooral naar voren komt in zijn L’Esprit de Révolté (12), een nadrukkelijke verdediger van de propaganda van de daad’: “Menige daad maakt in enkele dagen meer propaganda dan duizenden brochures.”(13) Hij schuwde daarbij het gebruik van geweld niet: “Het recht om geweld aan te wenden heeft de mensheid nog nooit aan diegenen onthouden die zich dit recht verworven hebben – of het nu op de barricaden of in de schaduw van een straathoek gebeurt.”(14)
(12) Kropotkin, L’Esprit de Révolté. Genève, 1881.
(13) Geciteerd naar Nettlau, Geschichte, III, 24.
(14) Kropotkin in het artikel “Anarchistische Moraal” (Parijs, 1890),
geciteerd naar Wittkop, Unter der
Schwarzen Fahne, 135.
Hier te vinden.
@kropotkin: je hebt toch ook het stuk wel verder gelezen, waar p.o.r van der mark schrijft: “Het was de taak van anarchisten om er zorg voor te dragen dat, na het uitbreken van een sociale opstand, de behoeften van allen zouden worden bevredigd en te verhinderen dat zich gedurende de revolutionaire periode een nieuw bestuur zou ontwikkelen. De huidige taak van de anarchisten bestond uit propaganda en de voorbereiding van de massa’s op de revolutionaire en
post-revolutionaire periode”. Dit gekoppeld aan de ideeën van Kropotkin over een evolutionair anarchisme levert minimaal al een heel wat genuanceerder beeld op dan dat van Kropotkin als een verdediger van het gebruik van geweld.
Dat een enkele daad meer indruk kan maken dan duizenden brochures is een constatering, die niet zonder meer aan geweld te relateren is. Een daad hoeft immers niet met geweld gepaard te gaan en een daad, die met geweld gepaard gaat, heeft minder propagandistische waarde dan een geweldloze daad. Aangezien Kropotkin zich vooral op die propagandistische kant richtte, is het niet erg waarschijnlijk, dat hij een voorstander van geweld pur sang was, zeker ook omdat dat strijdig is met zijn evolutionaire anarchisme. Sowieso was ´propaganda door de daad´, zoals dat door anarchisten verkondigd werd, geen oproep tot het gebruik van geweld, maar tot het gebruik van daden tbv propaganda. Door een aantal anarchisten (Ravachol, Henry, etc) is dit vertaald naar daden, waarbij geweld niet geschuwd werd. Zij werden bekend als de ´anarchisten van de daad´ en hebben het anarchisme met hun daden een hele slechte dienst bewezen.
Maar de echte Kropotkin maakte zich ook geen illusies over de uiteindelijke noodzaak om geweld te moeten gebruiken, want als het ergens zou lukken een anarchistische tegenmaatschappij op te richten, die enigszins succesvol zou zijn, zullen de autoritaire stromingen zich verenigen in hun strijd tegen die maatschappij, hetgeen uitvoerig bewezen is in de Spaanse burgeroorlog, waar de communisten de anarchisten in de rug aan hebben gevallen, en in de Oekraïne, waar de Machnovstjina door het Rode leger in de rug werd aangevallen, toen de ´witten´ daar in het zuiden binnen vielen.
Zo komt hij in ´de anarchistische moraal´ (of ´de onafhankelijke moraal´, zoals de Nederlandse titel van dit werk luidt) op het punt terecht, waarop verklaard moet worden, wanneer geweld wel gerechtvaardigd is, en de uitspraak kan alleen uit zijn verband gerukt als een oproep tot het gebruik van geweld, of als ´het gebruik van geweld niet schuwen´ beschouwd worden.
En ik sluit daarbij niet uit, dat Peter van der Mark op dit punt vrij lichtzinnig te werk is gegaan, want zijn dissertatie ging natuurlijk helemaal niet over het anarchisme, of over Kropotkin. In totaal wijdt hij ongeveer een halve pagina aan deze zijstraat van zijn studie. Misschien had hij er goed aan gedaan het originele werk van Kropotkin er op na te slaan, ipv een citaat van een citaat te citeren.
De geciteerde zin had je overigens al aan het denken moeten zetten. “Het recht om geweld aan te wenden heeft de mensheid nog nooit aan diegenen onthouden die zich dit recht verworven hebben”: het tweede recht in deze zin is niet gelijk aan het eerste recht. Het recht om geweld te gebruiken verwerf je door het recht op het gebruik van geweld te verwerven? Dat is een zin die nergens op slaat.
[De redactie adviseert Astrid een cursus beknopt schrijven te volgen, of anders wat minder te knippen en te plakken]