ACHTERGROND - In Zuid-Oost Europa is een nieuwe “gold rush” gaande. Ten koste van het milieu en de lokale economie, vinden vele bewoners.
Zaterdag 24 november demonstreerden in de Griekse stad Thessaloniki 8000 mensen. Niet tegen de bezuinigingen, niet tegen de EU of het IMF. Maar tegen de vernieling van een natuurgebied door de Canadese maatschappij El Dorada die op zoek is naar goud. Boomstronken en takken werden meegedragen om de “begrafenis van het bos” te symboliseren. Een eerdere demonstratieve mars van 2000 mensen naar het mijngebied op 21 oktober was door de politie met bruut geweld uit elkaar geslagen.
De protesten van de bewoners van het mijngebied en hun sympathisanten richten zich tegen de schade die de mijnbouw aanricht aan de natuur met alle gevolgen voor de lokale economie: de landbouw, veeteelt, bosbouw, visserij en het toerisme. Voor een zeer geringe opbrengst moet heel veel land ontbost en omgeploegd worden. De winst van het goud voor het land kan nooit opwegen tegen de vernielingen die lokaal worden aangericht, zeggen de demonstranten. Ze noemden hun demonstratie ‘onzichtbaar’ omdat de grote media, die de kant van de mijnbouwbedrijven hebben gekozen, afwezig waren.
Niet alleen in Griekenland bestaat verzet tegen de mijnbouw. Ook in Roemenië, Bulgarije en Macedonië zijn steeds meer bedrijven actief op zoek naar goud. Door de crisis is de goudprijs fors gestegen, dus zou het de moeite lonen om ook gebieden waar weinig goud alleen tegen hoge kosten gevonden kan worden te exploiteren. Maar als je voor een halve gram goud een ton aarde moet bewerken wil je geen last hebben van strenge regels en lange procedures. Dus is de mijnbouw in deze landen omgeven met corruptieschandalen en dubieuze juridische processen. In Roemenië worden in het Rosa Montana project naast een beschermd natuurgebied ook archeologische vindplaatsen bedreigd. In Krumovgrad (Bulgarije) heeft de regering vorig jaar al een concessie voor 30 jaar verleend aan een Canadese maatschappij.Het bedrijf probeert de bevolking gunstig te stemmen met het perspectief van werkgelegenheid en de investering in infrastructuur.
De opbrengsten van het goud voor het land blijven echter in alle gevallen vaag, zeker voor de lokale economie en dus groeit het verzet. Daarvoor vroegen groene partijen uit de regio een paar weken geleden op het halfjaarlijkse congres van de Europese Groene Partij in Athene de steun van hun collega’s.
Een probleem bij het winnen van goud is ook het gebruik van cyanide. Het Europees Parlement nam hierover twee jaar geleden al een resolutie aan. Uitvoering daarvan is nu meer dan ooit dringend gewenst, evenals het doorvoeren van meer precieze richtlijnen voor de omgang met afval in de mijnbouw.
Een alternatieve wijze om kostbare metalen te winnen is te vinden in afvalverwerking. Uit de bergen afgedankte televisietoestellen, computers en mobiele telefoons valt nog veel waardevols te halen. De Belgische maatschappij Umicore, ooit als mijnbouwer actief in de Congo, is het grootste recycling bedrijf voor kostbare metalen. Een ander voorbeeld van “afvalmijnbouw” is de Belgische Group Machiels. Het idee van het winnen van kostbare metalen uit afval dateert al uit de jaren vijftig toen Israëliers ontdekten dat er in afvalhopen hogere concentraties aluminium te vinden waren dan in de oorspronkelijke grondstof, bauxiet.
Een duurzame winning van kostbare metalen is met de steeds grotere bergen afval in onze welvaartsmaatschappij eenvoudiger dan ooit.
Reacties (2)
In Amerika heeft een Environmental Protection Agency net besloten dat BP niet meer mag meedingen naar overheidscontracten zolang ze niet aan ‘de geldende normen voldoen’ wegens ‘gebrek aan bedrijfsintegriteit’.
Gezien bovenstaand verhaal lijkt me zo’n mogelijkheid in de EU ook wenselijk.
“Een eerdere demonstratieve mars van 2000 mensen naar het mijngebied op 21 oktober was door de politie met bruut geweld uit elkaar geslagen.”:
Hoe was de motivatie ook alweer omschreven om – godbetert – de EU de Nobelprijs voor de vrede toe te kennen?
Oh, en van de zgn. 1%-media (welke bovenstaand verzwegen hebben tot nu toe) waartoe ook ANP (in private handen met witteboorden crimineel Rijkman-Groenink in de RvT), NOS journaal alsook rioolblad “de Volkskrant” (ooit een kwaliteitskrant met gezag) en NRC behoren, heb ik mijn buik al lang vol.