COLUMN - Rutger Bregman schreef ergens in 2011 een stukje in de Volkskrant over de commotie die destijds was ontstaan toen Eva Hoeke, destijds hoofdredacteur van Jackie, het had gewaagd Rihanna een ‘niggabitch’ te noemen. Volgens Rutger Bregman, die zichzelf toen al historicus noemde terwijl hij toch amper een jaar of veertien moet zijn geweest, was de verontwaardiging van Rihanna een overspannen reactie op een volstrekt onschuldige opmerking. Immers: rassen bestaan niet, dus racisme bestaat ook niet.
De argumenten waren zo slecht en de toon was zo betweterig, dat Rutger Bregman nooit meer iets goeds bij mij kon doen. Zo rol ik. Dus toen ik Rutger Bregman onlangs in een uitzending van Tegenlicht iets zag vertellen over het basisinkomen, ben ik zo snel mogelijk door gezapt. Ik keek nog liever naar Ik Hou van Holland, of wat er dan ook elders te bekijken was. En toen Rutger Bregman op het podium in Davos zat, met die zelfgenoegzame beentjes over elkaar, kreeg ik spontaan jeuk. En toen zijn clash met Tucker Carlson de wereld over ging en ik wilde zien waar all the fuzz about was, lukte het mij niet om het filmpje af te kijken, omdat ik bang was dat ik medelijden met Tucker Carlson zou gaan krijgen. En dat ging me te ver. Vanaf het begin van het filmpje, zag je dat Rutger Bregman bezig was om Tucker Carlson erin te luizen. Op zich heb ik daar geen problemen mee, maar aan het hoofd van Rutger Bregman meende ik te zien dat hij ontzettend te spreken was over zichzelf.
Maar toen zei iemand me dat ik toch echt eens naar De Rudi & Freddie Show moest luisteren, de podcast die Rutger Bregman samen met Jesse Frederik maakt. Toen ik mijn bezwaren kenbaar maakte, vertelde ze mij dat de bezwaren die ik had toevallig aan bod waren gekomen in een aflevering waarin ze inzichtelijk maakten welke overwegingen ze hadden gemaakt voordat ze de clash met Tucker Carlson online hadden gezet.
Uiteindelijk heb ik de proef op de som genomen en ben ik gaan luisteren. En zowaar: ik moest mijn mening bijstellen. Ik hoor nog steeds een hoop ijdelheid en zelfgenoegzaamheid als Rutger Bregman zijn mond opendoet, maar hij is zich bewust van zijn oneffenheden. En dat maakt een hoop goed. Bovendien kan hij erom lachen.
In de aflevering die ‘Waarom hebben we het eigenlijk nog over iets anders dan over klimaatverandering?’ heet, vertelt Bregman een boek te hebben gelezen over klimaatverandering dat hem helemaal omver heeft geblazen, zo goed was het. Zoals de titel van de aflevering al doet vermoeden, vraagt hij zich af waarom we het niet de hele dag over klimaatverandering hebben. Hij vertelt over een stuk dat hij inmiddels een jaar of zes geleden had geschreven. En hij schrok van zichzelf: in dat stuk bagatelliseerde hij klimaatverandering met argumenten die je vandaag de dag vooral ter rechterzijde van de Telegraaf hoort. Met terugwerkende kracht, schaamde hij zich kapot voor zichzelf. ‘En waar had ik het allemaal op gebaseerd?’, vraagt hij zich vervolgens af en hij geeft zelf het antwoord: ‘Op wat artikelen uit de weekendbijlage van de NRC.’
Oftewel: zes jaar geleden had Rutger Bregman een abonnement op de NRC, waardoor hij zich een specialist in klimaatverandering waande. Inmiddels heeft hij een professioneel boek gelezen en waant hij zich weer een specialist in klimaatverandering. Kortom: die hele Rutger Bregman is niet serieus te nemen. Zoals de wind waait, waait zijn rokje. Maar het leuke is: dat weet hij zelf en dat maakt hem dan weer sympathiek.
Bovendien heeft hij Jesse Frederik naast zich. Geweten en hersens van de show. In de afleveringen die ik heb beluisterd was Rutger Bregman eigenlijk vooral de aangever en mocht Jesse Frederik de doelpunten scoren. Nadat Rutger Bregman bijvoorbeeld net heeft betoogd dat de wereld naar de haaien gaat, legt Jesse Frederik (naar mijn idee op overtuigende wijze) uit waarom een vlakke CO2-heffing geen goed idee is en waarom je voor een ‘verstandige CO2-heffing’ moet gaan, waarbij je meer betaalt als je meer vervuilt en waarbij relatief schone bedrijven gevrijwaard blijven van CO2-heffing, zodat het lucratief wordt om zo schoon mogelijk te zijn en de productie niet naar buiten Europa wordt verplaatst waar er minder heffingen zijn en productie dus goedkoper is.
Kortom: Rudi & Freddi hebben er een fan bij. Ik ben zelfs lid geworden van De Correspondent. Wie had dat ooit gedacht?
Reacties (6)
Leuk stuk. Ik herken de kritiek op de Correspondent, maar lees ‘em meestal toch ook graag. Alleen die lengte van deze podcasts… wanneer heeft iemand tijd om drie kwartier rustig ergens naar te zitten luisteren?
@1: Zolang ik dagelijks lees over mensen die alle aflevering van Game of Thrones oid aan het “bingewatchen” zijn, zijn dat er veel. Alleen wie doet het?
Heb ik ook geen tijd voor. Heb er jaren over gedaan om tot het eind van seizoen 2 te komen (geen spoilers aub). En verder kijk ik niets.
Het irritante aan podcasts vind ik: je moet wel er met je aandacht bij blijven, want inhoudelijk, dus iets anders doen is er niet bij. En als het gewoon uitgeschreven is kan ik het veel sneller tot me nemen. En een muziekje op de achtergrond aanzetten.
‘Zoals de wind waait, waait zijn rokje. Maar het leuke is: dat weet hij zelf en dat maakt hem dan weer sympathiek.’
Nou, hij weet het… een beetje. Net niet goed genoeg. Hij vindt zichzelf nog steeds the smartest guy in the room, maar hij is bereid, met ironie, en voor de bestwil van de gewone stervelingen om hem heen, om zichzelf van tijd tot tijd nederig op te stellen. Zoiets.
Mooi hoe inhoud het toch wint van sentiment :).
Bregman is een arrogant balletje inderdaad, en dat is enerzijds een ergerlijke eigenschap, maar die arrogantie brengt hem ondertussen wél ergens. Daarbij is het denk ik onterecht om alle goede dingen die hij doet aan zijn kompaan Frederiks toe te schrijven. Bregman was al veel eerder over het basisinkomen aan het schrijven, voordat Frederiks nog maar bij het Correspondent team zat volgens mij, en dat deed hij redelijk briljant. Dat hele mincome-verhaal heeft hij er mooi bijgesleept: hij heeft echt studie gedaan.
Daarbij heb ik die uitzending niet gezien maar daar spelen ze natuurlijk ook een rol – kennelijk hier die van interviewer en aangever, maar dat zegt niets over de echte verhoudingen. Overigens, arrogant en ijdel als hij is geeft Bregman tijdens interviews Frederiks ook regelmatig credits voor vondsten, en ook dat is natuurlijk handig, toch is het niet onsympathiek.
Ik moet zeggen dat ik met enige afgunst naar Bregman en de Correspondent kijk, want een kwartaal voordat de Correspondent dat basisinkomen agendeerde en daar een echte rage van gemaakt hebben, hebben wij dit met Sargasso proberen te doen, door het dossier basisinkomen te beginnen.
Ik heb Bregman ooit eens zien schrijven dat hij juist in die zomer nog nooit van het basisinkomen gehoord had. Het zou best eens kunnen dat hij het idee mede van Sargasso heeft opgepikt.
Maar van puur jatwerk kan ik hem onmogelijk beschuldigen want hij had er meteen al ongelooflijk veel meer research tegenaan gegooid om zijn verhaal kracht bij te zetten. Bovendien is erin slagen een stuk te schrijven dat zo vaak gedeeld wordt op zichzelf al een verdienste. Je kan nog zo’n goed verhaal hebben, als je het niet ook briljant kan vertellen pikken mensen het niet op.
Om die twee belangrijke redenen is de Correspondent natuurlijk veel beter geslaagd dan Sargasso en daarom mogen we maar blij zijn dat ze er zijn. Soms draven ze door en soms word ik hun stijl zat, en soms publiceren ze ook wel zwakke stukken, maar over het algemeen vind ik de Correspondent een briljant medium, en echt wat toevoegen aan het politieke debat, een geluid wat ik zeker niet had willen missen.
Het stuk van Bregman (hij moet toen trouwens 23 zijn geweest) waarnaar je link is inderdaad behoorlijk slecht. Aan de andere kant: de racistische puist bij Nederland moest toen nog wel uitgeknepen worden. Veel linkse mensen waren zich nog niet bewust van hoe heftig de reactie van “autochtoon” Nederland zou zijn op de racismediscussie. Inmiddels heeft de Correspondent aangaande deze discussie openlijk een draai gemaakt, en dat is ook best mooi.