In Peking liet China deze week in een grote militaire parade zien hoe machtig het land is. Niet-westerse regeringsleiders, waaronder Poetin en Kim-Jong-un werden onthaald door partijleider Xi Jinping, die vindt dat zijn land erkend moet worden als de ‘brenger van wereldvrede‘. China was dat tachtig jaar geleden ook, volgens historici. ‘Zo creëerde het langdurige verzet dat de Chinezen aan Japan boden, inclusief een guerrillastrijd van de communisten in bezet gebied, ruimte voor Amerika om zich te richten op de bevrijding van Europa.’ In de VS wond president Trump zich op over de Chinese lezing van de geschiedenis. Xi had de bijdrage van de VS aan het einde van de Tweede Wereldoorlog ook wel even kunnen noemen, zei hij. Nu ziet die ‘prachtige ceremonie‘ er uit als een samenzwering tegen de VS.
Los van alle propaganda en ver van het plein van de Hemelse Vrede gingen de militairen van beide partijen deze week gewoon door met hun oorlogsvoorbereiding. Legers uit de Filipijnen, Australië, Canada en de Verenigde Staten voerden gezamenlijke oefeningen uit in de West-Filipijnse Zee. Daarbij ontdekten ze in de buurt van de Filpijnen twee Chinese oorlogsschepen die hen kennelijk volgden. Dit was geen routine klus van de Chinezen, volgens de woordvoerder van de westerse militairen. ‘Dergelijke berichten maken deel uit van hun kwaadaardige beïnvloedingsoperaties om hun illegale aanwezigheid in de (exclusieve economische zone) van het land te rechtvaardigen.’ Het blijft onrustig in de Zuid-Chinese Zee.
Als het onverhoopt tot een oorlog zou komen zijn de Filipijnen de pineut. Het land is met een grote Amerikaanse militaire aanwezigheid al sinds WOII de vooruitgeschoven post van de VS in de regio. Marcos jr., de huidige president van de Filipijnen heeft bij een bezoek aan de VS de banden weer stevig aangehaald. Trump legde het land importtarieven op van 19%. Viel mee, volgens de Filipijnse regering. ‘We zullen doorgaan met het vinden van andere manieren om ons economisch partnerschap te versterken en te verdiepen.’ Het nieuwe tarief was onderdeel van een groter pact, waarin de Filipijnen de invoerrechten op Amerikaanse goederen zouden afschaffen en de twee landen militair zouden samenwerken.
De Filipijnse mensenrechtenorganisatie Karapatan benadrukt dat de militaire bijstand van de VS gebruikt wordt tegen de Filipijnse bevolking die zich keert tegen het autoritaire en corrupte regime van Marcos jr. Zijn bezoek aan Trump heeft ook geleid tot versterkte banden met de defensie-industrie waarmee het land ‘dieper in de maalstroom van Amerikaanse machinaties wordt getrokken om oorlog met China te ontketenen en dominantie te verkrijgen in de regio Azië-Pacific’, aldus een woordvoerder van Karapatan.
Natuurrampen en klimaatopwarming
De ellende die een oorlog zou kunnen veroorzaken komt dan bovenop de natuurrampen die het land meerdere malen per jaar treffen. De Filipijnen liggen in een gebied waar het ricio op aardbevingen groot is. Woensdag j.l. werd nog een aardbeving ten zuiden van het land gemeten met een zwaarte van 4.0 op de schaal van Richter. Dit jaar hebben de opeenvolgende tropische orkanen Crising, Dante en Emong zware schade aangericht op het eiland Luzon. Zware, aanhoudende stortbuien hebben landbouwgebieden verwoest. Er zouden 2,7 miljoen mensen zijn getroffen. De Filipijnen zijn een van de zwaarst getroffen regio’s ter wereld door extreme weersomstandigheden. Elk jaar ervaart het land ongeveer 20 tyfonen en tropische stormen, vooral tussen juni en december. In 2024 liet een reeks van zes opeenvolgende stormen in minder dan een maand een verwoestende nasleep achter: Meer dan 160 doden en massale evacuaties die meer dan 10 miljoen mensen treft. De impact van de klimaatopwarming is al jarenlang bekend. Volgens een nationaal onderzoeksinstituut moet het land rekening houden met ‘jaarlijkse verliezen van het GDP, veranderingen in neerslagpatronen en -verdeling, droogtes, bedreigingen voor de biodiversiteit en voedselzekerheid, stijging van de zeespiegel, risico’s voor de volksgezondheid en met name voor kwetsbare groepen zoals vrouwen en inheemse volken’.
Het Filipijnse Bilangbilangan, om een voorbeeld te noemen, is voor het einde van deze eeuw opgeslokt door de zee, voorspellen wetenschappers. Een rapportage over dit eiland, vooral bewoond door vissers, noemt de daling van de visstand nu al een groot probleem. ‘Naast de sterk gegroeide Filipijnse bevolking en de daarmee samenhangende overbevissing is klimaatverandering een belangrijke oorzaak van de dalende visstand. Wereldwijd stijgen niet alleen op land de temperaturen, ook zeeën en oceanen worden aanzienlijk warmer. Hierdoor neemt het zuurstofgehalte in het water af, terwijl de zuurgraad juist toeneemt. En dat is slecht nieuws voor de vissen en andere organismen die in zee leven, die kunnen zich daar maar moeilijk aan aanpassen. Het gevolg? Koraal, dat vissen beschutting biedt tegen roofdieren en daarnaast een kraamkamer voor vele soorten is, verbleekt en sterft uiteindelijk af. Minder koraal betekent minder aanwas van vissen, terwijl door het warmere water ook vissen wegtrekken naar koeler en dus zuurstofrijker water.’
[foto :Vissers op ‘Isla Pandan’, Martha de Jong-Lantink CC]