En langzaam begint Nederland zich te verdelen in kampen voor en tegen de verhoging van AOW. Zelf ben ik tegen, zoals ik hier al beargumenteerd heb, onder andere omdat ik denk dat de AOW in verband met de vergrijzing geen probleem is.
Maar wat wél een serieus vergrijzingsprobleem is is de te verwachten stijging van de zorgkosten. Dat heeft te maken met twee factoren. In de eerste plaats omdat er meer oude mensen zullen zijn – die ook nog eens steeds langer blijven leven – en oude mensen gemiddeld veel meer zorgkosten hebben.
Het tweede probleem is dat door de technologische vooruitgang er weliswaar steeds nieuwe methodes worden ontwikkeld om mensen langer in leven te houden, maar dat deze methodes ook vaak steeds duurder worden.
Dat brengt dus een vervelende vraag naar boven: hoeveel moet de maatschappij nog investeren in het verlengen van het leven van een 95-jarige? Gaan we uit van het ultieme solidariteitsprincipe, dan kunnen we verwachten dat de zorgkosten komende decennia behoorlijk gaan stijgen. Het alternatief is ergens een grens te stellen. Maar welke politicus of opiniemaker zou het aandurven om een maximum besteding/leeftijdsformule op te stellen? Zo iemand zou onmiddelijk worden neergesabeld en neergezet als een harteloze technocraat. En dus blijven we ons maar blindstaren op de AOW, terwijl een grotere financiele tijdbom onder onze maatschappij wordt genegeerd.
Reacties (24)
Het probleem zou wel eens geen probleem kunnen worden. Als we er ook vanuit gaan dat de wetenschappelijke ontwikkelingen zo goed en snel gaan, dat wij (want tegen die tijd zijn ‘wij’ het onderwerp van die discussie), voldoende bij de tijd zijn om mee te kunnen beslissen.
Msschien zullen de vergrijsde ‘wij’ dan voor eigen lijf- en levensbehoud kiezen en dus ‘offers’ brengen op andere vlakken.
@1: tot nu toe is het doorgaans zo dat wetenschappelijke ontwikkelingen de zorgkosten juist hoger maken.
@Eurocraat: Jawel, is bekend. Fantastische technologie, betere medicatie, maar duur. Tussen 2000 en 2006 was de bevolking met 5% toegenomen, de zorgkosten waren met 55% gegroeid. Moet je nagaan wat hoe duur het is geworden.
Dat vraagt om keuzes. Jij stelt er eentje voor. Mijn betoog uit #1 komt er op neer dat als het vergrijzende deel een substantiele factor wordt, dat deel voor zichzelf zal kiezen en het geld voor de zorg genereert ten koste van andere gebieden.
Zou toch ook kunnen?
Overigens biedt jouw invalshoek een interessante optie. De zorg mag misschoien duur en prima in orde zijn, maar willen ook gezond gehouden mensen wel zo lang leven?
Ik heb mijn grens op ongeveer 105 jaar gesteld. Ik ga er vanuit dat ik dan zo’n beetje alles wel heb gezien. Gezond of niet, dan komt het punt er vrijwillig uit te stappen. Valt alleen moeilijk te voorspellen hoeveel dat aan zorgkosten zou schelen.
“omdat er meer oude mensen zullen zijn -die ook nog eens steeds langer blijven leven-“
Is dat niet hetzelfde? je wordt gewoonlijk een oude mens door langer te blijven leven.
Verder wel eens, al moet ik zeggen dat er tegelijk ook wel wordt gewerkt aan technologie die geld in de ouderenzorg moet besparen (zorgrobots, monitoring, medicatiesystemen).
Scenario: het zal worden bepaald aan de hand van een puntenlijst. Gedurende je werkzame leven – laten we zeggen, van je vijftiende tot je zeventigste – verwerf je keep-a-life-give-a-life-points, niet alleen door hoe “productief” je bent geweest en je inkomen, maar ook hoeveel kinderen je op de wereld hebt gezet, of je bent gaan werken naar hoogte van je opleiding en hoeveel smileys je krijgt van je buren, vrienden en familie. X punten staat voor X jaar leven. Word je ziek gedurende die X jaar, dan word je volkomen geholpen, maar is je tijd om, dan heb je pech gehad.
@5: Zouden dat niet beter zorgpunten kunnen zijn? Je bouwt x zorgpunten op en zolang je nog zorgpunten hebt wordt je verzorgd, maar op is op (na die drie bypasses en twee hartkleppen wordt die kunstheup wordt wat te gortig, meneer Groenink).
@2: In de medische wereld zetten ze nu heel erg in op betere en vroegere diagnose en preventie om de kosten omlaag te krijgen. “Personalized medicine” noemen ze dat.
Verder wordt er veel gewerkt met de beruchte QUALY’s: behandelingen mogen alleen worden uitgevoerd boven een bepaalde QUALY-grens. Daar wordt al mee gewerkt.
Soms gaat het ook wel ver. Ik ken iemand met kanker met uitzaaiingen, waarvan zeker is dat een aflopende zaak is. Er worden de nodige chemokuren gedaan om het leven te rekken (prognose een paar maanden tot 5 jaar) en nu hebben de artsen ontdekt dat een operatie aan een ruggewervel nodig is (nogal ingrijpend, via de buik) om een dwarslaesie te voorkomen. Hoe ver wil je gaan?
@Bismarck: Soms gaat het ook wel ver. Maar wie mag dat bepalen?
Ikzelf zo die vraag (hoe ver wil je gaan?)voor mezelf al lang beantwoord hebben en de artsen om de finale dosis gevraagd heben. Denk ik nu.
Maar moeten we zo’n antwoord ook anderen uit de strot persen?
@Martijn: die qaly wordt inderdaad al toegepast. Maar is nog steeds omstreden, hoewel steeds minder artsen er moeite mee heben, begreep ik van een kennis, werkzaam als arts.
Maar we zouden toch ook kunnen stellen: ja, de zorg is duur. Welke andere zaken offeren we op om het te betalen?
@9: Dat moeten wij met zijn allen via de regering bepalen in de voorwaarden voor de basisverzekering. Zo heel bijzonder is het nu ook weer niet: de regering bepaalt nu ook al dat mensen hun leven in de waagschaal moeten stellen in Afghanistan.
We komen zo toch nog behoorlijk dicht bij Obama’s death panels…
@11: Natuurlijk. Maar die zijn altijd nog beter dan de death panels van de commerciële verzekeringsmaatschappijen.
Maar eh… niemand wil toch naar tijden waar je je rotte kies laat trekken door je buurman, die toch niks om handen heeft, omdat-ie een werkloze vorkhefchauffeur is? En niemand wil op zijn oude dag toch in zijn eigen ontlasting zitten?
Maar wil iedereen wel vroeg dood omdat-ie onbetaalbaar is geworden?
Ik gok van niet. En dan kun je wel proberen door te snijden de kosten laag te houden, maar dat levert hoe dan ook een mindere (kwantitatief en kwalitatief) zorg op. Dus andere keuzes a.u.b.
Of teken nu je wilsverklaring dat je, gezond of niet, bereid bent de samenleving te dienen door op je 95ste je leven te offeren.
“Vroeg dood” is iets anders dan op je 90ste niet meer een behandeling krijgen van 1,5 miljoen euro.
Mwah, vroeg is erg relatief nu het leven, ook zonder kwaaltjes, langer duurt.
En 1,5 miljoen euro? Wie krijgt die behandeling? Is er soms iets loos met ons royale staatshoofd?
Al die mensen die langer leven … ’t wordt tijd dat de overheid roken, verzadigde vetten en stilzitten gaat propageren.
@13: Hoe dien je je samenleving door gezond je leven op te offeren op je 95ste? Iemand van 60 die nog 10-20 jaar leven met de nodige operaties en verzorging voor de boeg heeft (en dat kun je bij bepaalde diagnoses al met vrij grote zekerheid voorspellen) dient de samenleving dan veel meer door dat offer te maken.
@10: Dat is niet helemaal waar. Er wordt niemand gedwongen naar Afghanistan te gaan (dienstplicht is al lang afgeschaft). Iedereen die het leger in gaat kiest vrijwillig voor het risico op sneuvelen en zelfs eenmaal in het leger kun je nog weigeren uitgezonden te worden (mits je er het risico, maar nog niet eens de zekerheid, van ontslag voor over hebt).
@9: Omgekeerd kun je je ook afvragen waarom je voor bepaalde mensen deze kosten op wil brengen, mind you, ten koste van uitgavemogelijkheden die veel meer op kunnen brengen in geredde levensjaren (laat staan qaly’s). Je kunt elke euro maar 1 keer uitgeven en een operatie is lang niet altijd de meest renderende investering.
@Bismarck: Dat van dat offer op je 95ste, was als cynsich antwoord bedoeld op de vraag die Eurocraat stelde en tevens op het vergrijzingsalarm dat de overheid slaat.
Mijn stelling is dat, als de “grijze” zorgkosten echt zo hoog worden, er nu nog meer geïnvesteerd zou moeten worden in onderzoek en ontwikkeling t.b.v. aanpak van ouderdomskwaaltjes, die mensen jarenlang een disfunctioneel leven bezorgen.
En dan nog iets: mijn vader kreeg een peperdure hartoperatie in Zwitserland toen-ie 55 was. Verzekering dekte ook toen niet alles. Daarna, tot op heden, aan de pillen en jaarlijkse controles. Inmiddels is hij 83 en draait als een tierelier. Ver over zijn qaly heen, lijkt mij. Zou dus een bonus moeten krijgen?
@18: Tja, wat als die peperdure operatie, controles en pillen zoveel kostten dat er een miljoen kinderen niet goed gescreend konden worden op opportunistische kinderziektes, waardoor er drie van hen als peuter zijn overleden? Op macroniveau gaat het wel om dat soort afwegingen.
@17, @18, @19: De zorgkosten lopen exponentieel op boven de 90. Bij 95 zo’n 10 keer zo hoog als 65 (zie grafiek achter vijfde link).
@Eurocraat: Okee, maar de grafieken zouden omlaag kunnen als er oplossingen worden gevonden voor botontkalking, celdegeneratie en de diverse vormen van dementie (dat laaste genereert, voor zover mij bekend, toch de grootste kosten).
Ik lees trouwens net dat Obama’s death panels (zie #11 )een verzinsel van mevrouw Palin is?
Wat is trouwens jouw antwoord op je gestelde vraag? Je stelt ‘m wel en wekt de indruk wel een grens te wllen trekken. Is dat zo en en waar ligt-ie dan?
95? Veel te laat gasten.
Uit de grafiek van het RIVM kan je afleiden dat je zodra de 10.000 euro grens bereikt is je de stekker eruit kan halen.
75 max. Klaar. Helder. Duidelijk.
@21: Ik ben er niet uit. Wat ik graag zou willen is dat hier eens een debat over zou ontstaan, zodat ik er een mening over kan vormen. Ik weet de weinig over de medische technische kant en heb nog afdoende nagedacht over de ethische aspecten.
Met andere woorden, ik ben klaar om door iemand overtuigd te worden.
Dat zal dan wel wat uitebreider beargumenteerd moeten worden dan @22
@23: Maar waarmee begint dat debat? Moet je het eerst hebben over de vraag of we wel langer willen leven? Of moet jet het louter over de kosten hebben?
Als het antwoord op de 1e vraag een volledig “ja” is, dan heeft dat consquenties. Zo’n “ja” betekent naar mijn idee dan dat we die consequenties ook nemen, in dit geval “dure ouderdom”. Die zal dan uit andere bronnen dan de ouderdom zelf moeten worden gefinancierd.
Willn we niet langer leven, omdat het niet echt leuk is, te duur is, of wat dan ook, dan gaat dat ook geld kosten. Want dan zal er gewerkt moeten worden aan het “menswaardig” beëindigen van levens.
Misschien kan je er pas goed over discussieren als de vergrijzing aan de orde van alle dag is. Eerst eens ervaren wat het is als het grootste deel der natie uit krasse knarren bestaat en dan zien hoe iedereen er over denkt.
Op de weg daarheen wordt de zorg dan wel duurder, maar als dat de keuze is geworden dient de financiering via een andere prioriteitenstelling tot stand te komen.