Het is mooi dat we voorlopig weer even zijn verlost zijn van ministers en staatssecretarissen die, als Kamerlid, zichzelf controleren. Misschien is het in de nabije toekomst zelfs helemaal afgelopen met die dubbele petten.
Maar kan het ook eens afgelopen zijn met Tweede Kamerleden, die naast deze fulltime functie ook het volk zitten te vertegenwoordigen in gemeenteraden en Provinciale Staten? Met de beëdiging van de veertien nieuwe Kamerleden zijn er drie bij gekomen die, bezoldigd en wel, ook in raden en/of Staten zitten.
We houden het er maar op dat ze nog geen tijd hebben gehad hun ontslag als gemeenteraadslid of lid van de Provinciale Staten in te dienen. Vier Kamerleden die, na de verkiezingen, per 6 december 2023 werden beëdigd in de Tweede Kamer hebben hun raads- of Statenzetels wel na enige tijd opgegeven.
Hier het overzicht van Tweede Kamerleden die in de huidige zittingsperiode tegelijkertijd gemeenteraadsleden en/of Provinciale Statenleden zijn, c.q. waren. (Tweede Kamer, register nevenfuncties per 4 juli 2024)
Die dubbele petten zijn wettelijk toegestaan. Legitiem dus, maar waarom daar gebruik van gemaakt, als de Tweede Kamer een burn-outfabriek is? (RTL Nieuws, 29 december 2022)
Het overgrote deel der gemeenteraadsleden dat in de Tweede Kamer wordt benoemd, neemt afscheid van het raads- of Statenwerk. Degenen die menen meerdere ladingen hooi op hun volksvertegenwoordigende vorken te moeten nemen vinden we vooral ter rechterzijde van het politieke spectrum (Parlement.com 23 januari 2023). De hierboven weergegeven tabel bevestigt dat nog eens.
Al wat langer wordt dat (drie)dubbele mandaat ter discussie gesteld. In 2017 riep het Kamerlid Gerard Schouw (D66) zelfs op tot een verbod op dat soort dubbele petten (BN De Stem, 17 maart 2017). “De affaire met de van corruptie verdachte VVD’er Jos van Rey, die daarvoor even wethouder, Statenlid én Eerste Kamerlid was, liet volgens de democraat zien dat dubbelmandaten de mogelijkheid scheppen dat volksvertegenwoordigers zichzelf gaan controleren”.
In 2023 pleitte ook Laurens Dassen (Volt) voor zo’n verbod. Tot nu toe lijkt er geen consensus te vinden voor een dergelijke maateregel. De meeste partijen willen de vrijheid behouden er zelf over te beslissen. En dus laten VVD en PVV dubbelmandaten toe, terwijl de PvdA dat niet doet. “Als raadslid kan je tegen bezuinigingen op de gemeente zijn, terwijl je als Kamerlid vóór kan zijn, omdat je naar het landsbelang kijkt. Dat wringt te veel”, zei een woordvoerder in 2017.
Misschien moet de kiezer zich daar eens over uitspreken. Wat vindt de kiezer er van als ‘zijn’ Kamerlid de raadsvergadering niet kan bijwonen omdat het Kamerdebat weer eens tot ‘s avonds laat is uitgelopen? Of dat het gekozen raadslid wegblijft uit de Tweede Kamer omdat de raadsagenda in de weg zit?
En dan hebben we het nog niet eens over al die nieuw te bouwen woningen waar om gesmeekt wordt. Daar zal toch geen enkel Kamerlid tegen zijn? Tenzij lokale burgers die nieuwbouw niet in hun achtertuin willen en de gemeenteraad of de Provinciale Staten daar tegen zijn?
Reacties (6)
Ik vermoed niet dat deze PVV-ers moe gaan worden van hun functies. Volgens mij wordt er als kamerlid al geen zak van ze verwacht, behalve ja-knikken.
Of zelfs dat niet. Want ze komen ook vaak helemaal niet opdagen.
Er valt wel wat af te dingen op dat onderzoek. “Eén PVV’er maakt het wel heel bont: Vincent van den Born was bij geen enkel debat aanwezig. Volgens de debatverslagen van de Tweede Kamer sprak hij tot nu toe slechts zeven woorden. Dat gebeurde in een regeling van werkzaamheden, waarin hij nog net de kracht kon opbrengen om “Helemaal goed, voorzitter. Steun voor een debat” te zeggen.” Die meneer was dus wel aanwezig bij een plenaire vergadering en wel de allereerste van de nieuwe 2e Kamer na de verkiezingen. Hij zei dat tijdens de regeling van werkzaamheden. Voor die vergadering stond helemaal gen debat gepland, wel de beëdiging van de nieuwe Kamerleden, dus hij zal ongetijfeld zijn eed hebben uitgesproken.
Als je die debatten volgt, zie je dat lang niet altijd de zaal helemaal vol zit. Vaak zelfs zie je maar een paar Kamerleden. De rest is hun functie elders aan het uitoefenen (in commissies, in de fractiekamers, bij petitiemomenten, etcetera. Die details zien we in het onderzoek niet terug.
In de verslagen van de plenaire vergaderingen zie je aan het begin altijd staan wie er aanwezig is. In de praktijk betekent dat niet dat ze altijd de hele vergadering bijwonen. Maar afgaande op die notities is meneer Van den Born bij 48 van de 72 plenaire vergaderingen genoteerd.
En nu dan weer even over die dubbel petten: Meneer van den Born is dus ook gemeenteraadslid in Den Helder. En wat blijkt? Noordhollands Dagblad: PVV-Kamerlid Vincent van den Born laat ook raadsvergaderingen in Den Helder regelmatig schieten. Wat ik uit de laatste 10 raadsvergaderingen (van 18 dec. 2023 t.m. 13 juni 2024) opmaak zou hij bij 5 vergaderingen afwezig zijn geweest.
Maar wat zegt dat? Is de man ziek of zo? Familieomstandigheden? Of toch een spijbelaar?
Natuurlijk zijn lang niet altijd alle Kamerleden aanwezig. En het is ook best logisch dat kleine fracties soms debatten laten lopen, omdat ze andere prioriteiten hebben. Maar dit is de grootste fractie in de Kamer. En die lijkt zich niet bovenmatig in te spannen om hun kiezers in debatten te vertegenwoordigen.
Wilders is hier duidelijk het probleem. Hij heeft geen partij en dus geen kweekvijver voor volksvertegenwoordigers. De PVV zou als eenmansbedrijf niet moeten worden toegestaan in een parlementaire democratie.
Klopt. Dat is ook goed zichtbaar in de geleverde ministers. Bij geen enkele partij zouden deze geschikt bevonden zijn voor zo’n functie. Daarbij is elke PVV-er die eigen initiatief toont een mogelijk issue voor de positie van Wilders zelf. Dat creëert niet echt een klimaat waarin je scherpe geesten om je heen verzamelt.