dossier

Israël/Palestina conflict

Alle artikelen die de afgelopen jaren op Sargasso verschenen zijn en betrekking hebben op het Israël-Palestina conflict.


Foto: Enric Borràs (cc)

Dikke streep door wijncultuur in Palestina

ACHTERGROND - De wijncultuur van Palestijnse christenen wordt om zeep geholpen door de Israëlische muur die dwars door bezette gebieden loopt.

Er wordt wel eens gezegd dat het aantal christenen onder de Palestijnen terugloopt, omdat de christenen op de vlucht gaan voor fanatieke moslims en emigreren. Dat er heel andere redenen kunnen zijn waarom christenen vanuit de Westoever emigreren, wordt duidelijk als we het nieuws horen dat de Beroepscommissie, waarbij mensen in beroep kunnen gaan tegen beslissingen betreffende de aanleg van de ‘Muur’ in bezet gebied,  heeft besloten dat de Muur aangelegd kan worden dwars door de zogenaamde Cremisaanse vallei die sinds de 19e eeuw het domein is van Salesiaanse monniken en nonnen en waar traditioneel wijn wordt gemaakt.

De Society of St Yves, een katholieke mensenrechtenorganisatie, meldt dat de Commissie op 24 april besloot dat dit gaat gebeuren volgens het zogenoemde ’tweede tracé’. Daarbij blijft een lagere school die de nonnen beheren aan de Palestijnse kant van de Muur, zodat zij toegankelijk blijft voor de bevolking van Beit Jala. Ook het nonnenconvent blijft aan de Palestijnse kant. (In de eerste versie van het tracé zouden school en convent aan de andere kant zijn komen te liggen). Maar het convent dat veel contact heeft met het klooster – onder meer voor godsdienstige plechtigheden-, wordt nu wel  van het klooster gescheiden. Dat komt aan de Israelische kant van de Muur te liggen, de kant van de nederzettingen Gilo en Har Gilo. Een en ander is te zien op de bovenste foto, een luchtfoto van het gebied waarop de tracés zijn aangegeven.

Foto: Enric Borràs (cc)

Antisemitisme, jodendom en het Geroofde Land

LONGREAD - Antisemitisme kan zoveel verschillende dingen betekenen, schrijft Bart Voorzanger, dat het zonder uitgebreide toelichting erg weinig zegt. Veel recent “antisemitisme” is in feite anti-zionisme, en daar is inhóudelijk weinig mis mee.

Een antisemiet is iemand die op grond van bepaalde overwegingen over een bepaalde groep mensen een negatief oordeel heeft en daar graag bepaalde consequenties aan verbonden zag. Maar die overwegingen, die groep, dat oordeel, en die consequenties kunnen allemaal flink variëren. Het oordeel varieert van ‘mijn beste vriend is joods, maar als schoonzoon had ik hem toch liever niet’ tot hartgrondige haat. De gewenste consequenties varieert van enige distantie – ‘met zulke mensen gaan wij liever niet om’ – tot totale vernietiging. De overwegingen variëren van religieuze overtuigingen die je niet deelt, via politieke overtuigingen die je nadrukkelijk afwijst, tot karaktereigenschappen die je verafschuwt.

Antisemitisme kan dus variëren van enige reserve tegenover een religie met gebruiken die je bevreemden en waar je maar het liefst niet te veel mee geconfronteerd wordt, tot blinde haat jegens een groep die je het liefst zag uitgemoord. En daartussen ligt een multidimensionale wereld aan mogelijke andere invullingen. Dat maakt ‘antisemitisme’ niet tot een erg helder en veelzeggend begrip.

Foto: Enric Borràs (cc)

Etiketteren ‘Israëlische’ producten slechts symboolpolitiek

OPINIE - Het etiketteren van producten die geproduceerd zijn in Israëlische nederzettingen is niets meer dan symboolpolitiek. Er is maar één oplossing: alle producten uit Israël boycotten.

Een paar dagen geleden werd bekend dat Nederland winkels het niet-bindende advies geeft om producten uit Israëlische nederzettingen  niet langer te verkopen als made in Israel maar als producten vervaardigd in Israëlische nederzettingen. Immers, die nederzettingen zijn illegaal en een obstakel voor een vredesakkoord tussen Israël en de Palestijnen. In overeenstemming met een afspraak van de EU-ministers van Buitenlandse Zaken wil minister Timmermans daarom deze maatregel doorvoeren.

Christelijke partijtjes als de CU en de SGP (en ook de PVV van Wilders) zijn tegen. Zij vinden blijkbaar dat Israël als bezetter, in strijd met de internationale rechtsorde,  het recht heeft de grond van de Palestijnse eigenaars in Oost-Jeruzalem en de Westoever in te pikken. Anderen vinden de maatregel van Timmermans niet ver genoeg gaan. Op internet circuleert een oproep om  de producten uit de nederzettingen ook daadwerkelijk te weren.
Nog weer een ander commentaar komt van de scheidende CIDI-directeur Ronny Naftaniel. Hij noemt de maatregel van Timmermans ‘een vorm van symboolpolitiek, die weinig zal bijdragen  aan nieuw vredesoverleg tussen Israeli’s en Palestijnen.’

Naftaniel voegt eraan toe dat er een extra probleem is:

Foto: Enric Borràs (cc)

Turks tuig houdt ons spiegel voor

OPINIE - Even geleden alweer verschenen er een paar Turkse jongens op de tv die het wel best vonden dat Hitler al die joden had omgebracht. Ooit kwam de dag dat diens werk zou worden afgemaakt, en daar verheugden ze zich nu al op. ’t Was voor menig kijker even slikken, zegt Bart Voorzanger.

Over deze zaak valt veel te zeggen. De context die die jongens zelf schetsten maakte duidelijk wat ze bedoelden. Voor hen is ‘jood’ synoniem met Israël, en Israël is – niet geheel onbegrijpelijk – in de ogen van veel moslimjongeren dé grote boosdoener in het Midden-Oosten. ’t Is maar zeer de vraag of ze beseffen dat joden in Nederland, en elders buiten Israël, mensen zijn die níet naar Israël emigreerden, sommigen zelfs omdat ook zij hun bedenkingen bij het zionistische project hebben. Dikke kans dat ze die joden zien als immigranten: Israëli’s die naar Nederland kwamen om hun economische positie te verbeteren, zoals hun eigen ouders of grootouders uit Turkije kwamen omdat hier werk voor ze was.

’t Is verleidelijk deze jongens weg te plakken achter het etiketje ‘antisemitisme’, maar het is zeer de vraag of dat iets verheldert. Met gruwelsprookjes over babybloed in matzebeslag, de moord op een heiland of een internationale samenzwering die naar wereldheerschappij streeft, heeft hun ‘antisemitisme’ weinig te maken. En voor zover ze al geloven in een internationaal complot zitten ze de werkelijkheid redelijk dicht op de hielen: zonder westerse steun had Israël zijn schrikbewind niet lang volgehouden. De fout die ze maken is dat ze joden en Israëli’s over één kam scheren, en die fout maken ze omdat ze te weinig weten. Daarover zo meer.

Foto: Enric Borràs (cc)

Israël, Joden, Satan en statistiek

ANALYSE - Door het selectief en manipulatief presenteren van gegevens uit een rapport op een Nederlands blog, verschijnt er in de Israëlische media een bericht dat 5 miljoen Nederlanders een Satanische visie op Israël hebben. Dit komt de toch al moeizame discussie over antisemitisme niet ten goede. Enige duiding is daarom op zijn plaats.

Laten we beginnen met een paar quote’s uit het stuk:

Minstens 5 miljoen Nederlanders hebben een duivelse visie op Israël. Dit valt te concluderen uit het in 2011 gepubliceerde rapport van de Universiteit van Bielefeld voor de Duitse Sociaal Democratische Friedrich Ebert Stichting.

De beschuldiging dat Israël bezig is de Palestijnen uit te moorden is demonisch.

Er zijn nu meer Nederlanders met deze waanvoorstelling dan er ooit NSB-ers geweest zijn.

En laten we dan eens kijken wat het aangehaalde rapport (pdf) ons vertelt.

Om te beginnen betreft de steekproef in Nederland ongeveer duizend mensen. Dat is net genoeg om het statistisch interessant te maken. Maar bij lange na niet genoeg om de conclusies ter vertalen naar “5 miljoen Nederlanders bla bla bla.”

Laten we dan eens kijken naar de vraag. Hij is als volgt geformuleerd (table 5):
‘Israel is conducting a war of extermination against the Palestinians.’

Foto: Enric Borràs (cc)

Uitslag verkiezingen Israël (iets) minder griezelig dan gevreesd

OPINIE - Netanyahu en Lieberman verloren stemmen bij de afgelopen verkiezingen in Israël. Dat is bewijs van een proteststem.

Dus toch nog een verrassing, bij die Israëlische verkiezingen. Yair Lapid, een tv-presentator die op de golven van zijn bekendheid via de buis in de politiek is gegaan en een partijtje – Yesh Atid (‘er is een toekomst’)- uit de grond heeft gestampt, is de grote winnaar geworden. Vanuit het niets naar negentien zetels. Een ongekende winst. Daarmee is vrijwel vast komen te staan dat hij een mooie baan in de nieuwe regering-Netanyahu zal krijgen. Financiën? Buitenlandse Zaken? Vice-premier met een speciale portefeuille?

Netanyahu zelf deed het met zijn coalitie van de Likud met Liebermans Israel Beiteinu – zoals verwacht – namelijk niet erg goed (31 zetels, een verlies van elf), terwijl de als een meteoor opgekomen Naftali Bennett met zijn ultra-rechtse HaBayit HaYehudi (Het Joodse huis) het weliswaar niet slecht deed (elf zetels), maar toch minder dan de vijftien à zestien die hij volgens de laatste voorspellingen misschien zou krijgen. Daardoor kan Netanyahu in de komende Knesset met zijn eigen partij plus Bennett’s Joodse Huis en de andere religieuze partijen zoals Shas (elf zetels) op niet meer dan zestig zetels rekenen (of als de eindtelling meevalt 61). Dat is te weinig voor een stabiele regering. En dat betekent dat hij dus Yair Lapid en zijn Yesh Atid niet zal kunnen missen.

Is dat nu goed nieuws? Ja en nee. Het feit dat het harde rechts minder heeft gewonnen dan verwacht is een meevaller. Lapid’s partij (als we dat zo mogen noemen) is zeker geen ultra-gezelschap, en zal dus het hard-rechtse overwicht verwateren. Maar tegelijkertijd is – omdat Lapid’s partij eigenlijk programmatisch of ideologisch niets voorstelt (veel verder dan eisen voor belastingverlaging voor de middenklasse en verlaging van de bijdragen aan de ultra-orthodoxie komt hij niet) – totaal onvoorspelbaar wat zijn invloed zal zijn. Het lijkt mij waarschijnlijk dat Netanyahu hem uiteindelijk om zijn pink zal winden en mee zal trekken in een program dat hij uitstippelt. Al zal dat er bij de start van een nieuwe regeerperiode, omdat Netayahu slim genoeg is om zich kaarten niet meteen te laten zien,  misschien niet meteen zo uitzien.

Likoedkandidaat: ‘Geen stemrecht voor niet-Joden.’

Why should non-Jews have a say in the policy of a Jewish state? […] For two thousand years, Jews dreamed of a Jewish state, not a democratic state. Democracy should serve the values of the state, not destroy them. […] You can’t teach a monkey to speak and you can’t teach an Arab to be democratic. You’re dealing with a culture of thieves and robbers. Muhammad, their prophet, was a robber and a killer and a liar. The Arab destroys everything he touches.

Foto: Enric Borràs (cc)

Sta(a)tus zegt ook niet alles

ACHTERGROND - Palestina is waarnemerstaat in de VN geworden. Een groot aantal landen erkent de oppositiecoalitie als vertegenwoordiger van het Syrische volk. Taiwan wordt door een beperkt aantal staten erkend, maar is wel een gewild handelspartner. De status van staten komt in vele vormen en maten.

Ik moet bekennen dat ik het begrip ‘waarnemerstaat’ niet kende voordat Palestina deze status onlangs kreeg toegekend. Het klinkt toch een beetje alsof je langs de zijlijn staat, en eigenlijk is dat ook nog steeds het geval. Want het is niet zo dat Palestina nu een soevereine staat is, met eenduidig zelfbestuur over een helder afgebakend stuk grondgebied.

Half december erkenden ruim honderd landen op een bijeenkomst van de ‘Vrienden van Syrië’ de Nationale Coalitie van Syrische Revolutionaire en Oppositionele Krachten als de ware vertegenwoordiger van het Syrische volk. De VS gingen hen voor en de Europese Unie volgde. Maar ondertussen zit Assad nog in zijn paleis, wordt hij nog gesteund (hoewel ook dit afbrokkelend is) door ondermeer Rusland en woedt de burgeroorlog door.

Wat betekent een status nu eigenlijk voor een staat? Besta je als land alleen als je door de VN erkend wordt? Is het belangrijk om erkend te worden door andere staten? Of kan je als land ook prima functioneren zonder die officiële erkenningen?

Foto: Enric Borràs (cc)

Waarom Israëlische politici geen vrede willen

OPINIE - Angst voor het electoraat weerhoudt Israëlitische politici ervan te kiezen voor een duurzame oplossing van het conflict.

De situatie in het bezette Palestina lijkt tamelijk uitzichtloos. Er zijn de laatste jaren weliswaar een aantal langere rustige periodes geweest, maar vroeg op laat volgt er een weer periode van bomaanslagen en vergeldingsacties. Volgens mij gaat dat nog wel een aantal decennia duren. Waarom? Omdat de huidige patstelling voor elke Israëlische politicus de best haalbare toestand is.

Die conclusie begint met vast stellen wat voor de internationale gemeenschap aanvaardbare definitieve oplossingen zijn. Dat is 1) een Palestijnse staat bestaand uit de Gazastrook en in ieder geval het grootste deel van de Westelijke Jordaanoever, met Oost-Jeruzalem als hoofdstad of Jeruzalem onder neutrale, internationale controle of 2) opname in Israël van de bezette gebieden met volledige Israëlische burgerschapsrechten voor de daar wonende Palestijnen, inclusief erkenning van Arabisch als officiële landstaal. Die laatste oplossing levert uiteraard een gedrocht van een land op, een tweede Bosnië-Herzegovina, maar het voordeel is dat het niet kan stuk lopen op Jeruzalem (bedenk ook dat de enige reden dat België nog bestaat de status van Brussel is) en dat de kolonisten kunnen blijven zitten waar ze zitten.

Vorige Volgende