OPINIE - Een pleidooi voor de monarchie. Ook als die voor een rafelrandje zorgt.
Draken bestaan niet, monsters bestaan niet, ridders dragen geen harnassen meer en kastelen zijn tegenwoordig party-centra. Maar prinsen bestaan wel. En over een paar dagen wordt er een prins gekroond tot koning. Dat is géén sprookje! Ik kan me geen fantasierijkere werkelijkheid voorstellen. Laten wij dat koesteren.
Het zijn de kille rationalisten die voor een republiek zijn. Grijze figuren die vinden dat het niet klopt dat een kind op basis van zijn afkomst staatshoofd kan worden. En de wereld moet kloppen ja! En honden moeten aan de lijn. Systeemfetisjisten onderschatten het nut van de verhalen die bij een monarchie horen.
Lang geleden
Want laten we even terug gaan in de tijd. (‘Naar toen de wereld nog jong was’, zou ik er bijna aan toe willen voegen.) Toen woonde er ene Willem in Delft. Hij werd doodgeschoten, omdat hij het opnam voor onderdrukten. Jaren later was er een koningin in ballingschap die via de radio in het geheim haar volk toesprak. En op een keer raasde er langs de Nederlandse kust een genadeloze noordwesterstorm. Grote delen van het land overstroomden. De koningin reisde naar het getroffen gebied en zij bood troost aan de slachtoffers. En elke vier jaar als olympische sporters medailles winnen, worden zij op het paleis uitgenodigd om dat te vieren.
Continuïteit
Zullen wij het maar gewoon eerlijk toegeven? Een president is nooit in staat om op zo’n manier de geschiedenis van een land te symboliseren. Simpelweg omdat een president een politiek figuur is met een uiterste houdbaarheidsdatum. De koning daarentegen is een historisch figuur die continuïteit vertegenwoordigd.
Rafelrandje
Republikeinen die zo graag willen dat de wereld klopt, betogen vaak dat de monarchie ondemocratisch is… Tja, is waar. Ons staatshoofd is inderdaad niet gekozen. Maar waarom boeit dat? Ik heb liever een kleurrijke samenleving met een rafelrandje, dan een zielloze maatschappij waarin alles perfect klopt. En volgens mij functioneert onze democratie altijd nog beter dan die van de republieken Rusland of Hongarije.
Vertrouwen
De tradities en rituelen van het koningshuis, zijn de lak die een samenleving glans geeft. Jaar na jaar herhaal je ze. Zoals je op een houten boot laag na laag de lak aanbrengt. Net zolang totdat die schittert in de zon. De gedachte dat mijn kinderen zich later net zo zullen verheugen op de vrijmarkt op Koningsdag als dat ik mij verheugde op de vrijmarkt op Koninginnedag schept vertrouwen in de toekomst. Net zoals de gedachte dat wij jaar in jaar uit vertegenwoordigd worden door een familie die ons troost biedt in geval van tegenspoed en vreugde met ons deelt als wij gouden medailles winnen op de Olympische Spelen. Het is net een sprookje. Maar dan echt.
Via De Duinpost.
Reacties (22)
Gaan we weer…
“http://www.nrc.nl/troonswisseling/2013/04/29/tien-argumenten-voor-de-monarchie-ontkracht-alcohol-en-dag-vrij-beter-dan-zwaaiende-koning-in-touringcar/”
dank je voor dit mooie stuk; ben blij dat dat verwende nest Joanna Dark is opgepakt door de politie; is alleen bezig met haar eigen CV. Ze is de nieuwe Maarten van Poelgeest maar dan zonder piemeltje maar met dezelfde ambities.
God zegen Willem.
met of zonder piemel, het zijn telkens dezelfde studentjes die overal tegen protesteren. God zegen Willem.
@2 voor je argumenten dumpt in een comment moet je wel eerst checken of ze betrekking hebben op het stuk. De belangrijkste argumenten hierboven hebben betrekking op het belang van verhalen en verbondenheid, dmv tradities, van toekomst en verleden. Hoe ouder, hoe gevoeliger ik voor deze argumenten word. Wel hoop ik dat de Oranjes snel ophouden met de traditie van het aantrouwen van foute families. En nee, Maxima kan daar niets aan doen, maar dat is het hele idee van het koningschap, dat je er niets aan kan doen.
zit net het filmpje te kijken, roept dat wijf Joanna hardop Noord Korea: ze weet niet eens waar dat ligt.
Het koningshuis valt gewoon in de categorie “brood en spelen”. En dat onderwerp hebben we inmiddels over gedragen aan het bedrijfsleven. We hebben grootschalige commerciële televisie en de eredivisie is ook al niet meer van ons allemaal. Dus het lijkt me terecht om in een tijd van marktwerking ook het koningshuis aan de vrije markt over te laten. Ik denk dat Endemol of de Efteling er heel veel geld voor over zouden hebben. En misschien doet Disney zelfs een miljardenbod als ze de kans krijgen. En omdat gezonde overheidsfinanciën de belangrijkste doelstelling van het kabinet zijn, is er een goede reden voor onze regering om het koningshuis snel te verkopen.
kille rationalisten … Grijze figuren … Systeemfetisjisten … Toen woonde er ene Willem in Delft. Hij werd doodgeschoten, omdat hij het opnam voor onderdrukten … Een president is nooit in staat om op zo’n manier de geschiedenis van een land te symboliseren … dan die van de republieken Rusland of Hongarije …
Waar te beginnen met de reeks wan-argumenten, drogredenen stropoppen en gewoon klinklare nonsens. Ik begin maar niet. En WvO die het opnam voor onderdrukten?
Het is net een sprookje. Maar dan echt.
Precies : iedereen een rad voor ogen en doorgaan met die flauwekul. Zo waarlijk helpe mij god almachtig. En die bestaat ook al niet.
Echt, dit doet het ambt van imam geen goed.
NB: echt, toen ik begin te tikken was er nog geen reactie :) Vijftien minuten later…
@5: Dat is precies het eerste (en ook het zevende) argument dat getackeld wordt in de link van #2. Misschien moet je zelf ook je eerste zin eens ter harte nemen.
Verder vind ik het jammer dat werkelijk alle recente artikels over de monarchie/troonwisseling van een niveau Sargasso onwaardig zijn.
Helemaal eens met HansR en Bismarck. Van Sargasso verwacht je geen kwijlend gedweep vol stropoppen en wanargumenten.
@10: Waarschijnlijk valt dit soort gezever onder “hopeloos genuanceerd”…
Gelukkig valt het wel in de smaak bij de Weerzinwekkende Klootzak. Zegt eigenlijk genoeg.
@3, @4:
Ik denk niet dat God het leuk vindt om in de gebiedende wijs aangesproken te worden. Daarentegen denk ik dat Hij je hoogstens een weerzinwekkende klootzak zal vinden.
Het koningshuis is werkelijk, het zijn mensen die bestaan. De ellenlange manifesten en filosofische onderbouwing waaruit onze democratie hoort te bestaan zijn dat niet, dat is een papieren werkelijkheid.
Er is weinig zo eerlijk in onze staat als het koningshuis. Dat ze conflicteren met elementen van onze zeitgeist zoals de gelijkheidsmythe neem ik op de koop toe.
@9 Ik ben het met Arjan Lubach eens dat het feit dat de monarchie een traditie is een slecht argument is voor de monarchie. Evenmin vrees ik voor de Nederlandse identiteit (#7). De auteur van het stuk hierboven hecht alleen veel waarde aan die traditie, maar gebruikt het feit dat het een traditie is niet als een argument. En, nee, niet bepaald waterdicht geformuleerd. Ger Groot heeft de behoefte aan God en Koning ooit mooi beschreven in de Groene: http://www.groene.nl/2005/50/de-januskop-van-de-godsdienst (paywall)
Wellicht had ik het anders moeten opschrijven, zodat het ‘gesprek tussen republikeinen en koningsgezinden’ bevredigend afloopt. Neem ik ter harte :).
@14: Is de tekst van dat artikel ergens in zijn geheel te lezen? Mag ook op pastebin o.i.d.
Het sterkste argument pro monarchie blijf ik vinden dat anders de Orangisten van Nederland stemrecht krijgen voor het te kiezen staatshoofd.
En na vandaag is dat toch het laatste dat je zou willen.
@16:
Dan ga je er blijkbaar vanuit dat het enige alternatief voor een erfelijk staatshoofd een rechtstreeks gekozen staatshoofd is. Dat is natuurlijk niet zo, er zijn verschillende alternatieven denkbaar. Bijvoorbeeld een niet-rechtstreeks gekozen staatshoofd, of zelfs helemaal geen staatshoofd.
Je bent dus ook al tegen de democratie. Jammer.
Al die feestvierders in hun oranje pakjes en hun vlaggetjes vind ik natuurlijk ook maar representanten van een achterlijke cultuur. Maar tegelijk denk ik nog steeds dat als mensen gedwongen worden eens per vier, vijf of zes jaar een keuze te maken, ze er vanzelf meer over na zullen gaan denken dan ze nu gewoon zijn te doen. Er ontstaan discussies over, de media doen mee enz.
Dezer dagen doen de media alleen maar aan ophemelen en verheerlijken. Dat dient de meningsvorming natuurlijk niet, alleen de mythevorming.
Tussen 1795 en 1810 dachten onze voorouders hier anders over.
“Systeemfetisjisten onderschatten het nut van de verhalen die bij een monarchie horen”
Vergeet de grote religie verhalen niet met vergelijkbare sprookjes.
Rationeel vind ik een monarchie met een erfelijke troon ook vreemd. Gevoelsmatig wil ik er toch niet vanaf. Ik ben het wel eens met de strekking van het stuk.
Ik denk ook niet dat de republikeinse gedachte op het ogenblik een meerderheid heeft of of in de nabije toekomst gaat verkrijgen onder Nederlanders.
De monarchie wordt in stand gehouden omdat de (democratisch gekozen) politiek vind dat het goed is. Op dezelfde manier dat Duitsland en Italië kiezen voor een president, kiest onze politiek blijkbaar voor het koningshuis. En zowel het behouden als het afschaffen van het koningshuis is symboolpolitiek. Formeel kan het koningshuis dan nog wel macht hebben, het is natuurlijk wel een wassenneus.
Ik ben persoonlijk nog wel voorstander van de monarchie, maar wel met hele sterke provisos, bijvoorbeeld het afschaffen van koninklijke salarissen. Een republiek is altijd nog een optie, mocht het koninklijk huis teleurstellen.
@17:
Amerikaanse presidentsverkiezingen? :)
Ik weet niet eens of echt iets met ratio te maken heeft. Het probleem is gewoon dat theoretische beschouwingen over dit soort onderwerpen vaak een hoop onterechte modelaannames maken. Het is net zoals met de vrije markt; volgens de gangbare theoriëen overleeft overal het best mogelijke product omdat kritische consumenten de mindere producten niet zullen kopen. In de praktijk hebben grote bedrijven echter een bloedhekel aan consumenten en douwen bedrijven als Microsoft en zelfs Apple allemaal onzin door de strot van hun klant omdat ze weten dat de opstartkosten voor nieuwe bedrijven toch te hoog zijn en de consument toch te honkvast.
Hetzelfde geldt voor de monacrhie: op papier is het een heel slecht systeem omdat je niet bij voorbaat weet wat de kwaliteit is van de troonopvolger en dus in potentie met een volslagen incompetente malloot als staatshoofd zit of in iedere geval één die inferieur is aan iemand die door middel van vrije verkiezingen zou zijn aangesteld. In de praktijk eindig je echter gewoon met president Balkenende of schaf je het in zijn geheel af en mis je daardoor een functie die in de praktijk gewoon wel toegevoegde waarde heeft bij evenementen en handelsmissies. Met je mooie schrijftafeltheoriëen over ideale staatsvormen verander je daar niets aan.