Democratie is leuk, maar kent ook vele problemen. In deze tijd ontkomen we er niet aan om belangrijke maatschappelijke beslissingen door machines te laten nemen, betoogt informatiedeskundige Frans Knibbe.
Democratie, de macht van het volk. Zo’n vijfentwintig eeuwen geleden, in de stadstaat Athene, bleek het een goed medicijn tegen tirannie te zijn. De directe democratie van Athene ontwikkelde zich tot representatieve democratie – geen referenda, maar bestuur via politieke partijen en volksvertegenwoordigers – en wordt nu wereldwijd gezien als het neusje van de zalm onder de bestuursvormen. Dit geloof gaat zelfs zo ver dat een land dat de democratische principes niet naleeft net zo lang met bommen of economische sancties bestookt mag worden totdat het ook in het democratisch gelid komt.
Is de faam van democratie terecht? Is het echt de beste manier om naties van miljoenen mensen te besturen? In ieder geval zijn er vele zwakke punten te vinden. Hieronder een tiental:
- Bij verkiezingen mag men kiezen tussen een aantal politieke partijen. Elke partij staat voor een pakket principes en ideeën. De kans dat zo’n pakket exact overeenkomt met de principes van een individuele kiezer is zeer klein. Dus: Persoonlijke ideeën worden niet goed vertegenwoordigd.
- De regering van een land wordt veranderd na verkiezingen, eens in de zoveel jaar. Dit houdt vaak in dat er periode zonder regering is, gevolgd door een periode waarin oud beleid door nieuw beleid wordt vervangen. Dus: Democratie kent geen continuïteit van bestuur en hindert langetermijnplanning.
- In moderne democratieën maakt een groot deel van de kiezers geen gebruik van het stemrecht. Dit wordt vaak veroorzaakt door eerdere teleurstellingen en algemeen wantrouwen van de politiek. Dus: Een democratisch gekozen regering kan niet representatief zijn voor het volk omdat een groot deel van het volk zich van het systeem afkeert.
- Tijdens algemene verkiezingen of referenda is een set van vraagstukken het onderwerp. Meestal zijn deze vraagstukken complex, en zijn de gevolgen van een simpele beslissing niet te overzien voor een gewone burger. Dus: Kiezers worden gedwongen besluiten te nemen over zaken waar ze geen verstand van hebben.
- Om het als politicus ver te schoppen moet je er goed uitzien en een vlotte babbel hebben. Je moet het leuk vinden om aandacht te krijgen. Een gedegen verstand van zaken is iets dat via de hedendaagse media slecht valt uit te dragen. Dus: Door democratie komen mensen aan de macht die geen verstand hebben van de zaken waarvan ze verstand zouden moeten hebben.
- Verkiezingen worden gewonnen door een goede indruk te maken op de massa. Hiervoor zijn geld en invloed op de media noodzakelijk. Politieke partijen zijn hierdoor afhankelijk van geldschieters en partijen die de media controleren. Dus: Democratisch gekozen regeringen staan in dienst van andere maatschappelijke machten dan het volk.
- Kiezers worden overgehaald te stemmen op een partij via reclame en massamedia. Antwoorden op complexe vraagstukken worden geserveerd als simpele hapklare brokken. Dus: Democratie zet aan tot populisme (en kan zo tot fascisme, nazisme e.d. leiden).
- Eens in de zoveel jaar zijn er verkiezingen. Het volk mag dan even in de waan leven dat het mee kan denken over de courante bestuurlijke kwesties, vaak teruggebracht tot een sterk versimpelde vorm. Na de verkiezingen nemen politici de macht over en kan het volk niets meer doen. Dus: Democratie ontmoedigt mensen na te denken over belangrijke vraagstukken.
- Democratisch gekozen besturen worden gevormd door slechts een deel van de politieke partijen. Dus: Een groot deel van de kiezers wordt niet door de regering vertegenwoordigt.
- Democratische regeringen kunnen goede of slechte beslissingen nemen. Of beslissingen oed of slecht zijn is vaak moeilijk te peilen. Publieke waardering (of mediawaardering) voor beslissingen heeft vaak weinig met de kwaliteit van een beslissing te maken. Politici staan onder druk om op te stappen na mediablunders of seksuele escapades, zelden vanwege slechte beslissingen. Dus: Democratie kent geen intrinsieke methode van zelfverbetering.
Democratie staat voor bestuur door het volk. Kijken we naar de bovenstaande kritiek op het systeem, dan zien we dat het volk er bekaaid afkomt. De feitelijke macht ligt bij politici en de maatschappelijke machten die politici beïnvloeden. Daarnaast blijkt het systeem effectief bestuur in de weg te staan.
Maar als democratie zo veel gebreken kent, waarom bestaat het dan nog? Er zijn verschillende redenen te verzinnen:
- Er zijn nog slechtere vormen van bestuur, waarmee vergeleken democratie er nog goed uit ziet.
- Democratie wordt in leven gehouden door politieke partijen en maatschappelijke machten. Juist deze partijen hebben veel middelen ter beschikking om het democratische gedachtegoed te verkopen.
- Verkiezingen en politici voorzien in een vermaakbehoefte.
- Binnen een democratisch systeem is het (gedeeltelijk) vervangen van het systeem zelf niet mogelijk. De enige manier lijkt een staatsgreep te zijn. Maar dat maakt de boel vaak alleen maar erger.
Is er dan geen beter alternatief voor democratie? In de geschiedenis zijn er wel voorbeelden te vinden van succesvol bestuur door welwillende alleenheersers. Maar bijna altijd blijkt macht te corrumperen. En technocratie dan? Bestuur door deskundigen? Dat blijkt vaak fout te gaan doordat gekozen oplossingen niet goed ingebed zijn in de samenleving. In een notendop: Eigenlijk is de mens – vanwege beperkte intelligentie en moeilijk te onderdrukken natuurlijke drijfveren – ongeschikt om het bestuur van complexe organisaties uit te voeren. De stap naar een beter bestuur is het nemen van bestuurlijke beslissingen over te laten aan een machine.
Ho, zullen sommigen nu denken. Hebben we niet in talloze boeken en films gezien dat het een slecht idee is om de macht aan de machines uit te besteden? Dystopische fictie daargelaten, het nemen van beslissingen is wat anders dan het hebben van macht. Door een machine besluiten te laten maken is het zelfs mogelijk de macht terug te geven aan het volk. Een machine moet namelijk uitgangsmateriaal hebben om tot besluiten te komen. En alle besluiten hebben – direct of indirect – een morele factor: wat is goed en wat is slecht? In een bestuursvorm waarin het volk maximale macht heeft zal de moraal van elk individu moeten worden meegewogen in de besluitvorming.
Maar alleen moraal biedt niet voldoende grond voor het nemen van beslissingen. Hieronder een opsomming van drie stromen van invoer die de hypothetische beslissingsmachine nodig heeft:
- Modellen en algoritmen. Om beslissingen te kunnen berekenen, en zo een beleid uit te stippelen, zijn wiskundige abstracties van de werkelijkheid nodig: modellen, algoritmen, formules. Die kunnen worden aangeleverd door wetenschappers en andere deskundigen. Het is belangrijk dat de wetenschappelijke methode wordt gehanteerd bij het ontwikkelen, testen en toepassen van deze modellen en algoritmen. Zodoende kan de kwaliteit worden gewaarborgd.
Hoewel het Nederlandse Centraal Planbureau (CPB) geen plannen maakt kunnen de modellen die het CPB gebruikt als voorbeeld worden gezien van dit soort invoer voor de beslissingsmachine. - Ruwe data. De beslissingsmachine moet toegang hebben tot zo veel mogelijk ruwe (ongeïnterpreteerde) data. Deze data moeten zo waar mogelijk open zijn, en zijn voorzien van metadata. Ook bij deze invoerstroom is het belangrijk dat onderlinge kwaliteitscontroles makkelijk te maken zijn.
Een voorbeeld van data die als invoer kunnen dienen zijn de gegevens die worden ingewonnen door het Nederlandse Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Ook niet-officiële instanties of individuen zouden data kunnen aanleveren. - Moraal. Dit wordt aangeleverd door het volk. De aanname is dat het juist de persoonlijke basismoraal is die men wil laten meewegen in besluitvorming. Vind je dat iedereen verantwoordelijk is voor zijn/haar eigen geluk? Of vind je dat schaarse goederen gelijkmatig verdeeld moeten worden? Vind je het belangrijk om de biodiversiteit te behouden? Dat soort basale ethische standpunten, tezamen met het gewicht dat er aan wordt gegeven, kunnen de doorslag geven in het maken van beslissingen.
Het meten van de volksmoraal zou bijvoorbeeld gebeuren door middel van frequente opiniepeilingen. Een uitdaging hierbij is om op een simpele manier de basismoraal van een individu te kunnen achterhalen en dat vervolgens te kunnen kwantificeren.
En wie bouwt en onderhoudt zo’n beslissingsmachine? De software kan worden geschreven door iedereen, de beslissingsmachine zou een opensourceproject moeten zijn. Zodoende is iedereen in staat na te gaan of de machine goed werkt en verbeteringen door te voeren.
Op veel punten is wel voor te stellen hoe zo’n beslissingsmachine zou kunnen werken, gezien de huidige staat van wetenschap en technologie. Op andere punten zullen nog wat stappen moeten worden gezet. Het is daarom niet voor te stellen dat een beslissingsmachine op korte termijn een volledig landsbestuur kan vervangen. Maar het moet wel mogelijk zijn om de theorie op kleine schaal in praktijk te brengen en zodoende een overgang naar een beter werkend systeem mogelijk te maken. In plaats van een compleet land zouden kleine groepen mensen zichzelf door een beslissingsmachine kunnen laten besturen. Ook is het denkbaar dat binnen bepaalde sectoren (ministeries) van het landsbestuur bepaalde beslissingen genomen gaan worden door een beslissingsmachine. Tenslotte is het denkbaar een beslissingsmachine te laten proefdraaien in een volledige virtuele wereld.
Het systeem dat hier heel beknopt wordt geschetst zal representatieve democratie op alle tien genoemde zwakke punten verbeteren, en meer. Er wordt ook een hoge mate van bestuurlijke transparantie bereikt: van alle beslissingen is tot in detail na te gaan hoe ze zijn gemaakt. Data, modellen en algoritmen zullen volledig open zijn. Op die manier kan iedereen die dat wil betrokken zijn bij besluitvorming en het verbeteren van het bestuur. Zou dat geen enorme verbetering zijn vergeleken met de machteloosheid en apathie nu zo kenmerkend is voor deelnemers aan representatieve democratie?
Reacties (75)
Ik ben voor die computer uit “I, Robot”. Dat ding had gewoon gelijk. En Will Smith NIET.
De volksvertenwoordiging zou aangewezen moeten worden door het lot.
Zeg Harm, ben je nu zo lang weg uit Nederland dat je denkt dat dat niet het geval is????
Ik veronderstel dat je bedoelt door het noodlot?
LOL!
Wat is dit voor onzin?
Frans Knibbe noemt een aantal nadelen van democratie. Maar bij al die nadelen lijkt het vooral te gaan om een tekort aan democratie. Partijen en politici die macht vergaren ten koste van invloed van de burger. En dan moet er maar een machine komen om dat op te lossen?
Frans vraagt: Is de faam van democratie terecht? Is het echt de beste manier om naties van miljoenen mensen te besturen?
Ik zeg: de vraag deugt niet.
Deze bevat nl. een aantal veronderstellingen. Dat democratie al heeft afgedaan, waar het naar mijn mening in de wereld nog maar nauwelijks een kans heeft gehad. Dat de natiestaat (mensen bij elkaar zetten op grond van taal/cultuur/etniciteit) het beste model is om samenlevingen naar te organiseren. Dat samenlevingen beheerst, geleid, gecontroleerd (of met andere woorden: bestuurd) moeten worden. Als een kudde schapen. En dat je überhaupt met tientallen miljoenen mensen nog een zinvolle eenheid kan vormen.
Allemaal veronderstellingen waar volgens mij nog discussie over mogelijk is, en die ik dus niet bij voorbaat al voor waar aanneem.
Die beslissingsmachine is natuurlijk sciencefiction, die komt er niet. En als-ie er wel komt dan is dat ook geen oplossing voor het tekort aan democratie. Want dan brandt de strijd om de macht over de machine weer los, en je wil toch zeker ook niet dat een Maxime Verhagen aan de knoppen mag zitten.
Computers kunnen op dit moment alleen besluiten de stormvloedkering te sluiten op basis van bekende parameters. Vraag niet meer, dan krijg je problemen. Daarnaast heb je onberekenbaarheid, onbewijsbaarheid en chaotische systemen.
Ik ben ook informatiedeskundige en ik zeg dat de automatisering hier nog lang niet aan toe is. Zelf niet om denkend er op vooruit te lopen – wat eigenlijk gewoon sciencefiction is.
Mochten we democratisch toch besluiten dat we er wel aan toe zijn, dan ga ik hamsteren voor een week, daarna zijn we weer terug bij af.
In elk geval vrij.
NB: van al die kritiek op de democratie wil ik slechts een opmerking nemen : Democratie kent geen intrinsieke methode van zelfverbetering. Dat zie je verkeerd : Democratie is een intrinsieke methode van zelfverbetering.
Precies, Knibbe neemt nogal een voorschot op de stand der techniek. Zelfs waar hij zegt dat de techniek nog niet zover is, is hij nog te optimistisch.
En hij gebruikt “democratie” als synoniem voor het systeem dat we nu hebben. Inderdaad zal ons parlementair stelsel niet uit zichzelf aan het verbeteren slaan.
Hans, ik besef ook dat er nog wat werk aan de winkel is voordat dit soort ideeën gerealiseerd kunnen worden. Maar waar kan je anders beginnen dan met een idee?
Halverwege de vorige eeuw was het idee van een op de maan wandelend mens sciencefiction. Het werd echter als zó belangrijk beschouwd dat men er grote moeite voor ging doen om het te realiseren. Dat is maar één voorbeeld van wat mensen kunnen bereiken als er genoeg neuzen in dezelfde richting staan. Ik denk dat het streven naar effectief, transparant, eerlijk en corruptieloos bestuur best belangrijk genoeg is om er als mensheid flink wat moeite voor te willen doen.
Ik wil zeker niet beweren dat ik alles van de moderne informatietechnologie en haar vele mogelijkheden af weet, maar ik kreeg de indruk dat er al veel elementen van een hypothetische beslissingsmachine klaar zijn: speltheorie, besliskunde, sociolologische theorie, econometrie, beslissingsanalyse, om maar wat te noemen. Ik denk dat als je serieus aan zoiets wilt bouwen, er interdisciplinaire samenwerking nodig is. En ik denk dat dan zal blijken dat onze gemeenschappelijke kennis en vaardigheden van een behoorlijk hoog niveau zijn.
Tenslotte wil ik opmerken dat grote bedrijven al ‘beslissingsmachines’ lijken te gebruiken: zie bijvoorbeeld dit filmpje.
Ik heb het filmpje even bekeken maar hier wordt alleen gesproken over ‘decision analysis‘. Dat is nog iets heel anders dan een beslissingsmachine. Ik ken de situatie bij Chevron niet maar ben er van overtuigd dat ze geen beslissingsalgorithme hebben en al helemaal niet uitgeprogrammeerd.
Waar jij het over hebt zijn waarschijnlijk simulaties van de werkelijkheid. Als je weet wat daar altijd nog voor kritiek op komt (denk even aan Club van Rome of klimaat simulaties) dan heb je een idee van de complexiteit en van de reacties op dat soort software.
Real-life beslissingen over de werkelijkheid van een samenleving die staat of valt met resources etc… zullen niet worden genomen door computers. Nu niet en in de nabije toekomst ook niet.
Ik ben niet alleen sceptisch, ik geloof er niet in.
Het zetten van een man op de maan was een technische uitdaging die relatief simpel was in vergelijking met wat jij wilt. De vergelijking met maatschappelijke en politieke beslissystemen gaat mank.
Op naar de singulariteit…
… Een uitdaging hierbij is om op een simpele manier de basismoraal van een individu te kunnen achterhalen en dat vervolgens te kunnen kwantificeren
Heel erg gesimplificeerd zou je kunnen zeggen dat mijn moraal van het Wilders-type is. Ik denk dat je niet oneindig veel typen moet hebben, maar je moet beperken tot een 20-tal typen.
Ik zou er ook voor zijn om niet al te vaak mijn moraal te meten. Ik zeg, doe het om de 4 jaar en kijk wat voor type ik ben anders krijg je wel heel erg korte termijn politiek.
Dus met het CPB en het CBS hebben we alle inzicht en antwoorden al;
we hebben alleen een apparaat nodig wat durft te zeggen dat wat volgens deskundigen het beste is ook moet worden gedaan ?
Of ga ik iets te kort door de bocht ?
@Asterix: Ja, het lobby-circuit zal zich verplaatsen naar het CPB en het CBS. En de CBS/CPB’s zullen dan een nog grotere aantrekkingskracht gaan uitoefenen op de Diederik Stapels van deze wereld.
Asterix, het is in de goede richting maar volgens mij wel kort door de bocht. Ik gebruikte het CBS en het CPB vooral als voorbeeld. Maar die instituten hebben op dit moment niet de taak om invoer voor automatische beslissingsprocedures te leveren. Als bijvoorbeeld het CPB beleid zou moeten maken zouden ze vast op een andere manier moeten gaan werken.
Daarnaast is het denk ik geen goed idee om alle invoer voor het systeem bij één of enkele partijen onder te brengen. Het werkt volgens mij beter als iedereen kan bijdragen. Op een transparante manier, zodat het kaf van het koren kan worden gescheiden.
Een voorbeeld. Stel, jij bent toevallig deskundige op het gebied van everzwijnen. Dan zou je best een formule voor een optimale everzwijnenpopulatie op de Veluwe kunnen bijdragen aan het systeem. Maar als jij in de gemeenschap van everzwijndeskundigen er hele rare standpunten op na houdt zal jouw formule uiteindelijk niet worden gebruikt, maar worden vervangen door iets waarover wél consensus bestaat.
@Frans: Het probleem ontstaat natuurlijk bij de Islamdeskundigen. Als types als Hans Jansen niet mee zouden mogen doen of niet serieus worden genomen dan boycotten wij de boel.
Daar ligt onze maschine niet wakker van, dat was ingecalculeerd.
Politici kun je de laan uitsturen, dat is bij computers nog maar de vraag.
http://www.youtube.com/watch?v=ukeHdiszZmE
Het probleem is niet de democratie, maar de politici, de huidige politici zijn beroepspolitici, die er alles aan doen om hun functie/baantje te behouden, dat is niet vreemd, dat zou iedereen doen wanneer dat je full-time professie is. Kortom je moet van het systeem af waarin de operationele politici verkozen worden.
Deze auteur heeft niets geleerd van de Diederik Stapel-affaire, die eens temeer bewees dat er een volslagen onterecht vertrouwen is in empirie en cijfers in het algemeen. http://www.dejaap.nl/2011/11/01/genadeloos-rapport-hoeksteen-van-de-wetenschap-blijkt-van-eierkoek/
Daarnaast snapt de beste man niets van politieke theorie, van emoties. Deze man is gevaarlijk als hij het echt meent.
Ah … Diederik Stapel. Je zou net zo goed kunnen beweren dat die affaire aantoont dat er behoefte is aan meer transparantie. Als het onderzoek en de onderzoeksdata op een open wijze waren gepubliceerd was het voor collega-onderzoekers makkelijker geweest de fouten te vinden en daar op te wijzen. Of misschien was zelfs een snuggere machine daar toe in staat geweest?
Een snuggere maschine misschien wel. Zo eentje die niet alles nawauwelt wat je er in stopt, maar een beetje creatieviteit en eigen initiatief toont.
Maar hoe weet je nou wanneer de techniek zover is..
Deze machine lijkt mij een prima instrument. Mits goed gebouwd zal deze gaan zorgen voor een grote hoeveelheid werkgelegenheid, tot het moment dat de machine af is.
Op dat moment zal de machine zijn werk gaan doen en zal hoogstwaarschijnlijk de eerste beslissing zijn om zichzelf uit te schakelen.
Het al te makkelijk technologische ontwikkelingen omarmen kan tot de volgende situatie leiden
http://en.wikipedia.org/wiki/Technological_singularity
Misschien ligt het voor de hand om de voorgestelde beslissingsmachine te zien als een intelligent systeem. Maar volgens mij hoeft dat niet. De machine hoeft niet slim te zijn, of zich als een levend wezen te gedragen. Zij moet wel in staat zijn om grote hoeveelheden data te verwerken en goed kunnen rekenen.
Het zou juist een uitgangspunt moeten zijn om het systeem zo simpel mogelijk te laten werken, zodat het zo makkelijk mogelijk wordt om te kunnen volgen waarom een bepaald besluit wordt genomen.
Wat een griezelig idee. Ik hoop dat het onrealistisch is maar mocht het toch mogelijk blijken zal het toch niet werken. Dat komt omdat Frans er verkeerdelijk van uitgaat dat er maar 1 mogelijke oplossing is. Dat is uiteraard onzin, een goed beleid heeft een visie nodig en dat kunnen computermodellen niet genereren omdat ze subjectief zijn.
Ik vermoed wel dat computermodellen meer gebruikt zullen om de gevolgen van een beslissing in kaart te brengen. Maar de beslissing zelf, die blijft door de mens genomen worden en gelukkig maar.
De uitkomst van zo’n machine is natuurlijk afhankelijk van wat je erin stopt. Wie zegt er dat dat allemaal onafhankelijk en objectief gebeurt?
Verder zitten er nogal wat simplificaties en drogredeneringen in dit stuk.
Die machine gaat jou vertellen wat onafhankelijk en objectief is en niet andersom :o)
Het stuk gaat ervan uit dat problemen opgelost moeten worden door middel van één perfecte oplossing die voor iedereen de beste is. Wat precies de fout is die fascisten, communisten en andere totalitaire regimes ook maken: dat er een zaligmakende waarheid is die voor iedereen geldt.
Enge gedachte, “the brave new world”. Zou iemand eens een boek over moeten schr… oh wacht…
De democratie werkt niet soepel en is niet zaligmakend, en juist daarom is ze precies goed zoals ze is. Rotzooi is goed voor de mens. Net zoals een mens die nooit eens ziek is, niet gezond is. Af en toe vliegen democratische systemen uit de bocht en dan wordt het volk kwaad wat dan weer tot corrigerende krachten leidt die vervolgens dan zelf weer gecorrigeerd worden door tegengestelde krachten. Kortom: prima geregeld, niets meer aan doen.
heerlijke analyse.
OP is een techneut, die veel weet van systemen (zo vermoed ik enigszins), maar minder van maatschappelijke dynamiek (zo vermoed ik zeer sterk).
De beïnvloeding zal onverminderd doorgaan, alleen op andere plaatsen dan in een parlement. Bij het programmer een van de machine, bij opdrachtverlening aan de machinemakers, bij de dataleveranciers en -analisten, in zwarte en informele circuits.
Even een geinige casus voorleggen. Alcohol, wiet, qat en nicotine. Op grond van welke overwegingen kom je erop welke zaken verboden zijn, welke gedoogd worden en welke niet? (Kan een computer trouwens gedogen?)
mb, die casus moet wel door te rekenen zijn. Uit onderzoeken blijken verbanden tussen het gebruik van een middel, de status ervan (legaal/gedoogd/illegaal), maatschappelijke overlast en individuele gezondheidsrisico’s. Die gegevens zou een computer kunnen gebruiken om een optimum te bereken: een wet die bepaald welk middel welke status heeft.
Natuurlijk zit er ook hier een ethische component aan: moeten zwakkeren tegen schadelijke middelen worden beschermd? Of moet een overheid daar zich niet mee bemoeien en moet iedereen het zelf maar uitzoeken?
Het is wel een leuke casus. Zou de ‘war on drugs’ ooit als optimale oplossing door een computer berekend kunnen zijn?
“Uit onderzoeken blijken verbanden tussen het gebruik van een middel, de status ervan (legaal/gedoogd/illegaal), maatschappelijke overlast en individuele gezondheidsrisico’s.”
Heroine is niet of nauwelijks schadelijk voor het lichaam of de hersenen, lichamelijke ongemakken verdwijnen als sneeuw voor de zon en het is bovendien sterk anti-psychotisch. Er kleeft feitelijk slechts 1 klein nadeeltje aan: het werkt verslavend.
Geen wonder, zou je bijna denken.
Bij langdurig gebruik van het zuivere spul werkt het zelfs levensverlengend,net als methadon overigens.Hoe dat precies komt wordt nog onderzocht,dit is uiteraard niet aan de grote klok gehangen.
Voor dat er iemand om bronnen gaat zitten vragen,die kan ik helaas niet noemen.
En wat als de stekker eruit gaat?
“Do not try to unplug the plug — that’s impossible. Instead, only try to realize the truth: there is no plug.”
Hadden we zo’n machine maar eerder gehad. Dan was de renaissance – die donkere periode in onze geschiedenis – wellicht niet over ons gekomen.
Is het niet gezonder om een geniocratie in te voeren. Dan kunnen alleen mensen die minimaal 25% slimmer dan het gemiddelde stemmen, en kunnen alleen mensen die minimaal 50% slimmer zijn dan het gemiddelde gekozen worden voor een bestuurlijke functie.
Dat is nog griezeliger,want wie garandeert dat “slimmere”mensen ook socialer zijn .Egoisme is nog steeds de belangrijkste motivatie van de mens.
“Persoonlijke ideeën worden niet goed vertegenwoordigd”.
Ja, wat had je dan gedacht in een vertegenwoordigende democratie. Hoe wij aan 10 miljoen persoonlijke ideeën evenwichtig aandacht moeten besteden en nog een beetje tijd overhouden om te besturen, hebben we inderdaad nog niet bedacht.
“Democratie kent geen continuïteit van bestuur en hindert langetermijnplanning”.
Neen, dat is onzin. Er is door de ondersteuning van de politiek wel degelijk continuiteit, via de ambtelijke organisatie en er is geen enkele reden waarom een tijdelijke machthebber geen langetermijn strategie zou kunnen uitzetten.
“Een democratisch gekozen regering kan niet representatief zijn voor het volk omdat een groot deel van het volk zich van het systeem afkeert”.
Tja, dat moet het volk niet doen. Je kunt alleen democratie hebben als het volk wil heersen. Als het zich altijd teleurgesteld afwendt, bedoel je te zeggen dat democratie per definitie onmogelijk is.
“Kiezers worden gedwongen besluiten te nemen over zaken waar ze geen verstand van hebben”.
Het is een misverstand te denken dat kiezers overal verstand van moeten hebben; of de JSF een goed vliegtuig is, hoef ik niet te beoordelen, wel of we zo’n soort ding nodig hebben en of het slim is het financieel avontuur van een aankoop zonder vaste prijs aan te gaan. De democratische bestuurder moet uitleggen wat hij aan de kiezer voor legt.
“Door democratie komen mensen aan de macht die geen verstand hebben van de zaken waarvan ze verstand zouden moeten hebben”.
Onzin: in een democratie komen mensen aan de macht die verstand hebben van het contact met kiezers, die de stemming in het land aanvoelen en die voldoende verstand hebben om goed te luisteren en af te wegen naar hetgeen de deskundige en loyale ondersteuners hem vertellen.
“Democratisch gekozen regeringen staan in dienst van andere maatschappelijke machten dan het volk”.
Dat is een aanzienlijk gevaar, reden waarom er nogal wat regels bestaan voor financiering van campagnes. In ons land loopt dat redelijk en belangen en corruptie zouden opvallen. Maar in andere democratische landen worden uitslagen gekocht en dirty tricks niet geschuwd.
“Democratie zet aan tot populisme (en kan zo tot fascisme, nazisme e.d. leiden)”.
Dat is niet juist: daar hadden we in de jaren vijftig toch ook geen last van? Mogelijk is er een verband tussen de medialisering van de politiek en de wisselende voorkeuren van de kiezers. Maar Gordon of Joling zal het niet tot minister president brengen. Fascisme is weer iets anders, mogelijk is er een verband met deklassering en rancune van mensen, b.v. door verarming in tijden van crisis of hyperinflatie. Maar democratie is geen veroorzaker van fascisme.
“Democratie ontmoedigt mensen na te denken over belangrijke vraagstukken”.
Het kan niet allemaal kloppen. In een democratie moet elke dag verantwoord worden hoe de macht wordt gebruikt; zo wordt zendtijd en krant ook gevuld. Je wordt eerder gedwongen om elke dag na te denken over vraagstukken.
“Een groot deel van de kiezers wordt niet door de regering vertegenwoordigd”.
Neen, dat je een regeringscoalitie hebt en een oppositie betekent niet dat je niets hebt in te brengen. Ook een oppositie wordt gehoord, articuleert belangen en doet mee aan collectieve wilsvorming. De basisregel is dat wordt bestuurd met respect voor minderheden. Als je dat niet op brengt, wordt dat bestraft door de kiezer.
“Democratie kent geen intrinsieke methode van zelfverbetering”.
Soms is een besluit slecht, maar wordt er niet afgerekend. De democratie is niet onfeilbaar en tegen collectieve domheid is weinig opgewassen. Maar het is beter te geloven in de collectieve wijsheid van een kippenhok vol kakelend pluimvee, dan in het superieure inzicht van een verlicht despoot.
Ik bedoel: leuk stuk wel, maar het inzicht in de democratie zou een slagje beter mogen.
“Tja, dat moet het volk niet doen.”
De democratie vertelt het volk niet wat het moet doen en als het volk zich afkeert van de gevestigde orde, dan is dat ook een vorm van democratie. Als het volk gaat demonstreren en rellen, omdat het zich niet langer vertegenwoordigd voelt door een kleine elite,die in de eerste plaats op het eigen voordeel bedacht is, dan is dat ook een vorm van democratie.
Het democratisch gehalte van een staat kun je ondermeer aflezen aan de machtsmiddelen de staat moet inzetten om de rechtsstaat te handhaven. En onder machtsmiddelen versta ik daarbij ook camera’s, controle op de informatiestroom, etc.
De vraag is waarom het volk zich afkeert van de democratie: “Democratisch gekozen regeringen staan in dienst van andere maatschappelijke machten dan het volk”.
Antwoord:”Dat is een aanzienlijk gevaar, reden waarom er nogal wat regels bestaan voor financiering van campagnes. In ons land loopt dat redelijk en belangen en corruptie zouden opvallen.”
Hier is iemand aan het woord die zijn ogen en oren sluit voor de alomtegenwoordige onvrede. Dat het politieke systeem verworden is tot een baantjesmaschine is ook een vorm van corruptie. Dat Nederland deelneemt (deelgenomen heeft) aan de oorlogen in Irak en Afghanistan, laat zien dat er ook andere krachten aan het werk zijn dan alleen maar de partijfinanciering.
Datzelfde geldt voor de aanschaf van de JSF, terwijl er ook verdenkingen bestaan (van corruptie?) met betrekking tot de aanschaf van bijvoorbeeld dienstwapens. Ik ben bepaald geen expert op dit gebied (veronderstelde corruptie), dus ik denk dat er anderen zijn die nog veel meer voorbeelden weten. Mijn indruk is, dat de indruk dat dit “redelijk” loopt, vooral te danken is aan het totaal gebrek aan transparentie.
En om te anticiperen op het antwoord dat met zekerheid zal komen: Het is bepaald geen reclame voor de democratie als het enige argument is, dat er geen alternatief is.
Nee, democratie is geen veroorzaker van fascisme, maar het gebrek aan democratie en de kongsi tussen de politiek en het bedrijfsleven, leidt tot een maatschappij die steeds meer trekken van een fascistische staat begint te vertonen (vooral in de VS), een fascistische staat waar je eens in de 4 jaar mag gaan stemmen.
Occupy!
Harm, toch! Wat ben ik het hartgrondig met je eens en oneens.
Volgens mij heb je geen idee van de alom aanwezige onvrede in ons land; dat is klets, hoor. De wereld draait, de beurskoersen stijgen, er is geen bank bezet, de terrassen zitten vol.
Dat ik de ogen sluit voor tandengeknars en dreiging voor verliezers is ook onzin. In mijn stuk over verkoop van huurwoningen ga ik in op de stapeling van maatregelen, die de verliezers gaat raken.
Corruptie is iets voor samenzweringsgeloof. Ik zeg niet dat het er niet is of dat het niet bestaat. Maar Van Gunsteren definieert corruptie als ambtenaren, die iets doen waarvan ze weten dat het niet productief is of immoreel. Dat vind ik nu een interessante vorm van corruptie.
Je sympathie voor Occupy is innemend; maar ik probeer een slagje verder en dieper te komen.
@Harm: “….. maar het gebrek aan democratie en de kongsi tussen de politiek en het bedrijfsleven ……”
Wij hebben in 2010 gekozen voor de kongsi. De kongsi heeft democratische legitimiteit. Als ik niet geloofde in het voordeel van de kongsi dan had ik wel anders gestemd.
De alliantie van politiek en bedrijfsleven bestond al wat langer, Johan. Misschien was het je ontgaan.
En dat jij ergens op hebt gestemd bewijst bepaald niet dat het een goede keuze was. Zeker omdat we weten dat je PVV hebt gestemd, de partij voor de halvegaren.
@Olav: ik vond het de goede keuze. Maar belangrijker is dat de kongsi democratische (electorale) legitimiteit heeft.
@alt. johan – je hebt een onnavolgbaar talent om aan de essentie van de discussie voorbij te gaan. Veel belangrijker dan die electorale legitimeit zijn de redenen waaróm jij op de PVV stemt.
Als jij niet zo eenzijdig gefixeerd zou zijn op Wilders, dan zou je al gauw zien dat er veel meer mensen zijn die ontevreden zijn met “de oude politiek”. De leegloop bij het CDA en de PvdA bewijst dat maar al te duidelijk.
Bovendien gaan veel van die mensen (waaronder ik) helemaal niet stemmen. Dat betekent (in mijn geval tenminste) helemaal niet dat die mensen geen interesse hebben in politiek of de democratie, maar alleen dat ze er een volstrekt andere visie op hebben hoe dat werkt en hoe daar mee om te gaan.
Jij bent geen tegenstander van die visie, je snapt hem gewoon niet. Je schiet in een kramp en het enige dat jij daar dan semi-triomfantelijk stelt is de “democratische legitimiteit”.
En dat terwijl je absoluut niet in de gaten schijnt te hebben dat in “de politiek” feitelijk alles bij het oude blijft, slechts verpakt in daadkrachtige bewoordingen en dat het eindresultaat zal zijn dat ook jij er financieel op achteruit zult gaan. Want je maakt mij niet wijs dat je behoort tot de beruchte 1% en ook niet dat je een bestuurlijke topfunctie hebt. Kortom, je bent een dief van je eigen portemonnee en je bent er nog trots op ook.
Rare jongens, die PVV-ers.
juist
Johan, jij vindt de keuze voor haatpruik Wilders de goede keuze. Maar dat bewijst alleen maar dat je achterlijk bent. Niet dat het werkelijk een goede keuze was.
“Democratische legitimiteit” had ome Adolf ook, om er maar een Godwin tegenaan te gooien.
M.a.w. dat zegt helemaal niets.
foutje
bedankt
@Harm: Ik heb jouw 047 met veel plezier gelezen. Maar het blijft wel mysterie.
Jij gebruikt onnavolgbaar en jij bent dat eigenlijk ook (voor mij).
…in “de politiek” feitelijk alles bij het oude blijft
Vaak is dat ook het beste. Niet alles overhoop halen. http://digitizor.com/2011/08/04/linus-torvalds-ditches-gnome-for-xfce/
” eindresultaat zal zijn dat ook jij er financieel op achteruit zult gaan.”
Overlopen voor een paar rotcenten? Bovendien vind ik de verkooppraatjes van Wilders overtuigender. En ze lijken op maat te zijn gesneden voor mij.
“… dief van je eigen portemonnee en je bent er nog trots op ook.”
Dat komt wel meer voor.
http://www.humanevents.com/article.php?id=45626
Toch denk ik dat ik geen dief ben. De vingers moeten ook hier naar Wilders vanwege zijn gelikte praatjes (in hacking-termen heet dat social engineering).
Alle dictatuur begint met een machinevisie op de wereld.
LOL – gevoel voor humor heb je in ieder geval wel.
Nou nee, het is niet de bedoeling om alles overhoop te halen. Het besturingssysteem deugt gewoon niet, omdat het uitgaat van het verkeerde uitgangspunt: commercie. Het gevolg is dat je (teveel) betaalt voor iets dat inherent onveilig is. Ik ben dus voorstander van een ander besturingssyteem.
Maar ik begrijp dat mensen (als jij) moeilijkheden hebben om aan die gedachte te wennen. Dus moet je het OS zo inrichten dat het er op het eerste gezicht net zo uitziet als het vorige. Maar de onderliggende structuur moet wel fundamenteel gewijzigd worden wil je werkelijk vooruitgang boeken.
De principiele voorwaarde (voor vooruitgang en democratie) is, dat alle informatie toegankelijk is voor iedereen. Dat is iets anders dan gelijkschakeling, want iemand die slim is, kan nu eenmaal meer met die informatie beginnen dan iemand die dom is. En kan dus meer produceren en meer verdienen
En zou hetzelfde niet gelden voor de productiemiddelen? Als ik zou kiezen, zou ik op de man/partij kiezen die dat uitgangspunt het dichtst benadert.
Is dat de PVV?
“… is dat je (teveel) betaalt voor iets dat inherent onveilig is”
Harm, je weet van niks. Ik heb de laatste paar jaar niet eens meer de moeite genomen om Windows naast Linux te installeren. Windows is wel een mooi systeem om je te laten inspireren op het gebied van marketing. Gelukkig gebruik ik op mijn werk nog Windows.
“De principiele voorwaarde (voor vooruitgang en democratie) is, dat alle informatie toegankelijk is voor iedereen.” Ik weet het niet, jouw voorwaarde heeft een te hoog ik-wil-je-piemel-zien gehalte. Bovendien heeft het geen enkele wederkerigheid omdat burgers voor zichzelf wel privacy willen.
Wederkerigheid is nodig omdat de overheid gewoon bestaat uit mensen (politici, ambtenaren, bestuurders, rechters en alles wat daar omheen zweeft). Mensen zoals Adam*
* http://google.nl/search?q=Deity+and+Da+Man
@Alt johan – Ik heb het met geen woord gehad over Windows. Jij vergelijkt de politiek met Gnome en XFCE en dus ga ik daar gewoon op verder, in de hoop dat ik dan een taal spreek die je begrijpt. Probeer je de politiek eens voor te stellen als een OS en lees het dan nog eens.
Als jij denkt dat er sprake moet zijn van wederkerigheid, dan maak je een zeer essentiele denkfout. Het is een grondbeginsel van een vrije democratische rechtstaat, dat de burger in principe alles mag, tenzij het bij wet verboden is. Omgekeerd mag de overheid (mogen de overheidsdienaren) niets, tenzij ze daartoe bij wet gemachtigd zijn.
Dat principe staat en valt dus bij de vrijheid van informatie door de burger, terwijl de overheid om informatie in te winnen over de burger, zich moet houden aan hetgeen waartoe ze wettelijk gemachtigd is.
Het uitgangspunt dat de overheid (staat) in principe alles mag (tenzij het bij wet verboden is) is een van de kenmerken van de totalitaire staat.
Niks wederkerigheid – denk daar maar eens goed over na.
@Harm: ik veronderstelde Windows omdat jij begon over “prijzen” en commercie.
“… Omgekeerd mag de overheid (mogen de overheidsdienaren) niets ….”
Onzin, een overheidsdienaar levert zijn burgerschap niet in als ie om 8:30 begint met werken.
Zo snel hij zijn uniform aantrekt, achter de balie staat en/of handelingen verricht in overheidsdienst is de ambtenaar bij de uitoefening van zijn functie gebonden aan de wettelijke voorschriften die betrekking hebben op de uitoefening van zijn functie.
Zeur toch niet alt. johan.
Ik herhaal: Niks wederkerigheid – denk daar maar eens goed over na.
@062 Harm: Ik zeg niet dat er niet bepaalde regels zijn waar een overheidsfunctionaris zich aan moet houden. Waar hij zich aan moet houden dat bepaal ik (als onderdeel van het electoraat).
Nee, jij zegt: “jouw voorwaarde (vrije toenag tot informatie) heeft een te hoog ik-wil-je-piemel-zien gehalte. Bovendien heeft het geen enkele wederkerigheid omdat burgers voor zichzelf wel privacy willen. Wederkerigheid is nodig omdat de overheid gewoon bestaat uit mensen.”
Ik laat zien dat er geen sprake is van wederkerigheid.
Ik begin nou echt een beetje moe van je te worden, alt johan.
Ik laat zien dat er geen sprake is van wederkerigheid.
Ik heb niets gezien.
Ik ervaar de wederkerigheid. Voor mij is het een realiteit.
Als je het bijvoorbeeld niet eens bent met het gedrag van de een politieagent (je wordt inelkaar gelslagen) en hij blijft gewoon in zijn functie dan en de minister mag blijven zitten, dan moet je bij mij zijn om erover te klagen. Ik (als onderdeel van het electoraat) heb ervoor gekozen, dat heeft de minister veroorzaakt die politieke verantwoordelijkheid draagt voor het gedrag van politieagenten.
Dat jij er geen been in ziet om politici te kiezen die de rechtsstaat aan hun laars lappen om politieke tegenstanders in elkaar te slaan, dat heb je hiebij treffend duidelijk gemaakt.
Niet dat je begrijpt hoe de rechtstaat behoort te funcioneren.
@Harm 067: “.. in elkaar te slaan ….”:
Geweld kan ik zelf toepassen, maar dan loop ik zelf ook risico’s. Ik heb het uitbesteed aan de overheid. Die hebben er ook veel beter materieel voor.
Ik denk dat je hiermee je visie op de rol van de overheid wel voldoende duidelijk hebt gemaakt.
@Harm: Tot uw dienst.
Je kent je plaats tenminste,
zo kom je er wel.
Moraal. Dit wordt aangeleverd door het volk.
Vanaf hier snap ik het niet meer. Wat is dan nou het verschil met democratie?
Dat de onderbuik dagelijks gepeild wordt door Maurice de Hondt
en bij beslissingen een constante factor vormt.
Het is maar hoe je vooruitgang definieert.
Tja, je zou het voorstel ook best democratie kunnen noemen, als je het begrip ‘democratie’ ruim opvat. Of je zou het ‘democratie III’ kunnen noemen; een vervolg op de directe democratie en de representatieve democratie. Of misschien is ‘moraaldemocratie’ een goede term?
Je zou de bestaande mensendemocratie ook een machine kunnen noemen. Een bijzondere machine (om in de machinewereldvisie te blijven). Jouw machine bestaat dus al lang. Een machine die leert. Met vallen en opstaan zoals het hoort.
Democratie in optima forma.
Om de wereld in 2012 tot de ware democratie te laten uitgroeien, zullen we in democratische zin, dus ‘met elkaar’, te rade moeten gaan bij de tijd waarin wij leven en de mogelijkheden die deze voor ons ‘als mensheid’ in petto heeft. Aangezien wij met z’n allen de tijd vormen zal het ons allereerst duidelijk moeten worden waar het in onze tijd om draait, alvorens daar grip op te kunnen krijgen.
Wat dat eerste betreft kan er zo langzamerhand geen misverstand meer over bestaan dat onze tijd draait om de mensenrechten. Dat blijkt onder andere uit het feit, dat het schenden van die universele rechten wereldwijd heftige reacties oproept. Sprekende voorbeelden daarvan waren in 2011 de Arabische Lente, de Spaanse 15-meibeweging of Movimiento 15-M van de Indignados en niet te vergeten de wereldomvattende Occupy-beweging.
Het afgelopen jaar kan dan ook gekarakteriseerd worden als een jaar van bewustwording van de tijdgeest en het daarbij horende mensenrechten- of vredesideaal. In 2012 zou die bewustwording in klinkende munt omgezet kunnen worden, omdat ongemerkt steeds meer mensen aangestoken worden door de tijdgeest, waardoor de druk tot politieke vertaling van het mensenrechten- of vredesideaal met de dag toeneemt. Mede dankzij de wereldomvattende ICT zal die druk op zeker moment een kritische grens bereiken, waardoor het beleid er wel gehoor aan zal moeten geven. In een democratie bepaalt de meerderheid immers het beleid!
Praktisch gesproken houdt dit een radicale koerswijziging in, waardoor niet langer het dictatoriale primaat van de economie (wie betaalt bepaalt) de koers van het beleid bepaalt maar het democratische primaat van de rechten van de mens, dat niet te koop of beursgenoteerd is.
Automatisch zal daardoor het ‘gemeenschappelijk door alle volkeren en alle naties te bereiken (vredes-)ideaal’, zoals vermeld in de preambule van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, in zicht komen. De democratie in optima forma, waar wij ‘als mensheid’ langzaam maar zeker op afstevenen, dankzij de tijdgeest waar geen kruid tegen gewassen is, ofwel geen macht ter wereld tegen is opgewassen, hoe groot de wapenarsenalen ook mogen zijn.
Optimist!
Als wens om van alle verborgen agenda’s en drogredenen verlost te worden die in de politiek gebruikelijk zijn, is die ”machine democratie” zeer te waarderen. Maar ik denk dat de uitvoering ervan, zo al wenselijk, onmogelijk is.
Want wie bepaalt de gewichten waarmee wensen van ‘het volk’ in het beslissingsalgoritme worden gebracht? Wie bepaalt wat het verlies mag zijn voor diegenen wier wensen niet of minder vervuld worden? Moeten daarvoor opnieuw peilingen worden gehouden? En wie bepaalt dan de gewichten die aan de gewichten gegeven moeten worden?
Ik denk dus dat je er niet aan ontkomt om de belangrijkste beslissingen buiten de machine te houden. Misschien jammer, maar wat mij betreft prima. Want stel dat die machine wordt ingevoerd met initiële gewichten en keuzes voor verliesfuncties, wie draait dan aan de knoppen? Hoe gaat dat met open source (wat overigens niet nodig is, maar de ‘gesloten source’ modellen van het CPB hebben heel wat kritiek gekregen wegens hun oninzichtelijkheid, juist o.a. mbt de gehanteerde gewichten en de gehanteerde predictoren); krijg je geen wikipedia effekt dat je nooit precies weet wat de kwaliteit is? Maar dat zijn maar praktische problemen; je opent behalve een onmogelijk perspektief ook de mogelijkheid van een ‘dictatuur van de machine’ met een beroep op de transparantie die voor de machine is nagestreefd, maar die slechts voor een enkeling te doorgronden is en intrinsiek onoplosbare problemen voor lief moet nemen.
Dan toch maar liever onze onvolkomen democratie.
Frans,
Net als jij en als alle mensen die reageren heb ik ook mijn eigen unieke kijk op het leven.
Computers zijn een tool, de mensen moeten het leven leiden.
Kijk naar het spel GO, een schaakcomputer kan van schaakgrootmeesters winnen, maar een GO-computer niet van go-grootmeesters.
Het leven met 6 miljard mensen is weer een tikkeltje ingewikkelder dan GO
Overigens heb ik in mijn studie geleerd dat er een causale set van noodzakelijk voorwaarden nodig is om iets te laten gebeuren. En dat geldt dus voor elkeen van die 6 miljard individuen.
In positieve zin betekent dit kort gezegd: op ieder potje past een dekseltje. Hoe maak je die match? Ieder potje kan alleen voor zichzelf de juiste beslissing nemen.
Je hebt een oneindige database nodig om alle omstandigheden te weten (en in de tijd te volgen) en de juiste matches te maken. En je zal zien dat het eigenwijze individu het net niet eens is met de beslissing die er voor hem of haar uit komt (op maandag, op dinsdag, op woensdag…).
De politieke laag en het democratische decorum heeft geen enkele invloed op de geschiedenis. Welke politicus heeft beslist dat smartphones bestonden? Ze moeten beslissen dat er vrije handel is. Ze vonde alleen maar goed dat Rotterdam een spoorlijn naar Duitsland aanlei. Misschien dachten ze dat in navolging van Napoleon en Hitler Moskou bereikt zou kunnen worden via het spoor…
Nou ja, een beslismachine kunnen we gebruiken, in de analyse, maar niet om werkelijk het land te besturen.
Het gaat altijd om de zijeffecten: als politici ervoor kiezen om hun macht over te dragen aan een beslismachine, dan moeten we deze gaan maken en voeden met info. Die weg levert een heleboel democratische effecten op, ook al mislukt dat project sierlijk.