De laatste sigaret

COLUMN - Afgelopen week is de nieuwe tabakswet in Nederland ingegaan, de wet die akelige plaatjes op sigaretverpakkingen verplicht stelt. Wat weinig mensen weten is dat ook aan e-sigaretten via deze wet een streng regime is opgelegd: geen reclame, elke verwijzing naar ‘gezonder’ of zelfs ‘minder schadelijk’ moet worden vermeden, webshops moeten vette waarschuwingen naast hun dampwaren vertonen, enzovoorts. Verschillende dampwinkels in Nederland hebben het bijltje er al bij neergegooid.

Intussen komt het ene na het andere positieve rapport over dampen van de persen.

In Engeland is vorig jaar een dik overheidsrapport verschenen dat becijfert dat dampen op zijn minst 95% minder schadelijk is dan roken. Wie overstapt op dampen, ziet zijn gezondheid rap verbeteren – precies even snel als mensen die helemaal gestopt zijn. Het grote verschil is dat overstappers veel minder vaak dan andere ex-rokers terugvallen in hun oude gedrag. Ook hebben ze, anders dan mensen die nicotinepleisters, -sprays of –kauwgum gebruiken, amper afkickverschijnselen: niet chagrijnig, niet geobsedeerd door hun eigen stopgebod. Ze merken dat ze de switch verrassend makkelijk hebben kunnen maken.

Zelf stapte ik na de e-sig één avond te hebben geprobeerd patsboem over, na 43 jaar kettingroken. Dat is nu bijna duizend dagen geleden – en al die dagen heb ik niet getaald naar een saffie. Ik ben onverwacht, totaal ongepland, geen roker meer. Dampen bleek veel lekkerder.

Toch doen met name de gezondheidsorganisaties in Nederland hun best om het dampen uit te bannen. Zo vreemd: hoe kun je nu het middel dat de meeste rokers van hun tabaksverslaving afhaalt, zo in het verdomhoekje wensen?

Het argument: dampen zou aanzetten tot roken. Geen enkel fatsoenlijk onderzoek bewijst die stelling. De Britse regering becijferde dat in hun land hoogiuit 0,02% van de dampers eerder nooit had gerookt – een verwaarloosbaar percentage. Maar e-sigs hebben inmiddels ongeveer een miljoen Britse rokers van de tabak af gekregen.

Laten we wel zijn: niet de nicotine is het probleem, maar de tabak, de eraan toegevoegde chemicaliën, en vooral het verbranden daarvan. Een roker ademt verbrandingsresten in, een damper niet. Bijna elk goed opgezet onderzoek wijst uit dat er mogelijk risico’s aan dampen zijn verbonden, maar dat die in geen vergelijking staan tot de enorme gezondheidswinst die je behaalt wanneer je van roken overstapt op dampen.

Horizon, het wetenschappelijke programma van de BBC, wijdde dit weekend een aflevering aan de e-sig. Een wetenschapper voorspelde in dat programma dat er later nog eens dikke boeken zouden worden geschreven en felle debatten zouden worden gevoerd hoe het in godsnaam mogelijk was dat juist veel gezondheidsorganisaties zich zo fervent verzetten tegen het dampen – de e-sig is immers de geniale uitvinding die meer rokers van de tabak af kreeg dan wie ook voor mogelijk had gehouden.

Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.

Reacties (18)

#1 Bernard Weiss

Ik zou zeggen: lees eens wat in de rondte. Vrij Nederland, artikelenreeks over de tabakslobby. FollowTheMoney, over lobby-organisaties, patiëntenorganisaties, farma en de financiering vann het één en ander.

De verbanden die je dan gaat zien geven je haarfijn aan waarom wat je beschrijft zo werkt. Meneer Oosting zal vast kunnen uitleggen dat het allemaal geklungel is, maar ik vertel je nu alvast: een complot. Een samenzwering van de tabakslobby, de farmalobby en het Ministerie. De belangen van Het Grote Geld moeten worden veiliggesteld.

En nee, ik draag geen aluminiumhoedje. Lees die artikelen nu maar, dat zijn serieuze tijdschriften en journalisten. En de verbanden zijn wellicht niet hard aantoonbaar. Maar je hoeft ook geen mathematica te hebben gestudeerd om de verbanden te kunnen leggen.

  • Volgende discussie
#2 coooomz

(…) niet de nicotine is het probleem (…)

Dat is een misvatting. Nicotine is ook een probleem, in ieder geval omdat het de apoptose remt. Hoewel nicotine hoogstwaarschijnlijk niet kankerverwekkend is, remt het daarmee wel de natuurlijke bescherming tegen beginnende kanker.

Neemt niet weg dat de hetze tegen dampen idioot en absoluut contra-productief is.

Overigens stimuleren THC en andere cannabinoïden de apoptose. Daarom zou ik het zekere voor het onzekere nemen en zo nu en dan wat wiet dampen om eventuele negatieve effecten van nicotine de kop in te drukken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Henk van S tot S

Misschien heeft E-smoking (naar gelang wat men gebruikt) wat minder schadelijke gevolgen voor de gezondheid, maar het is gewoon een plaatsvervangende verslaving.
Wat minder grof dan alcoholisten die biologische wijn gaan drinken, omdat dat “gezonder” is.
Maar toch, stoppen is echt beter!

Kantlijnopmerking:
Die nieuwe gruwelplaatje op de sigaretten zijn een leuk spaarobject, rook/koop ze allemaal ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Anton

Net als op sommige mayonaise is een ‘ik kies bewust’ vinkje niet misplaatst. Of nee…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 HenkdeWaal

Het recht jezelf de dood in te jagen hoort niet beperkt te worden. Het valt onder het grondrecht te beschikken over je eigen lichaam. De een snijdt zijn polsen door, de ander rookt zich na 40 jaar vroegtijdig het graf in. Laat ze.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Arduenn

Waarom bestaat dampen ueberhaupt? Met nicotinepleisters plakken bereik je toch hetzelfde effect? Of gaat het er mede om de compulsieve neiging te bevredigen om met een langwerpig voorwerp te pielen en er met je mond aan te lurken?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Mad Max

En weer die propaganda voor e-sigaretten van een verslaafde. Minder schadelijk is nog steeds schadelijk, hoe graag je ook wenst van niet.

@5: in principe mee eens, behalve dan dat je met roken ook je omgeving ernstig benadeelt en schade toebrengt. Dat je jezelf vergiftigt moet iemand helemaal zelf weten, maar om dan maar je omgeving mee te vergiftigen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Henk van S tot S

@7:
Betreffende je antwoord aan #5 :
Is wel goed voor de kassen van de pensioenfondsen ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 beugwant

… hoe het in godsnaam mogelijk was dat juist veel gezondheidsorganisaties zich zo fervent verzetten tegen het dampen – de e-sig is immers de geniale uitvinding die meer rokers van de tabak af kreeg dan wie ook voor mogelijk had gehouden.

Door de status quo in stand te houden, houd je als organisatie ook je eigen bestaansrecht in stand. Om dezelfde reden mogen de woningnood en het fileprobleem nooit worden opgelost. Zie ook @1.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 vander F

histerisch gelul,
meer is het niet.
Zie bovenstaand bv,
‘propaganda voor e-sigaretten, verslaving,’
dikke vette woorden die alleen maar een onderbuik weerzin van de schrijvers weergeeft.
Negativistische opmerkingen die volkomen voorbij gaan aan de realiteit.
De realiteit dat e-sigs niet een beetje maar een uiterst significante gezondheidswinst opleveren, ook geen overlast voor anderen, het ‘meeroken’, geen stank.
De verslaving aan nicotine eindelijk eens serieus genomen, met een toedieningsvorm die echt werkt (en nicotine pleisters duidelijk niet)

Wat nou propaganda? Wat is dit nu weer voor een beladen opmerking? Blijdschap van een verstokte roker, net als ik, jarenlang gevecht tegen die peuken, steeds weer die terugval, en eindelijk iets wat je van die peuk af weet te peuteren.
Man ik ben zo blij met die e-peuken, weg met het gehoest en de stank, weten dat je eindelijk je gezondheid recht doet.
Gemakzuchtig gepraat over ‘dan stop je toch gewoon’ is vervolgens nogal contraproductief, als het niet zo ontzettend werkzaam zou zijn, die nicotine, zouden mensen idd met gemak kunnen stoppen,
maar een groot deel van de rokers lukt het gewoonweg niet,
depressie, onrust, agressie, allemaal zaken die aan je levensgeluk
afbreuk doen steken hier hardnekkig de kop op.
En dan heb je artsen die dan voorstellen over te stappen op anti depressiva die gedeeltelijk werken maar enorm veel ongewenste bijwerkingen hebben en je gezondheid harder ondermijnen dan wat nicotine.
Tijdens een ayahuasca ceremonie wees me een zuid amerikaanse sjamaan op het feit dat je voorzichtig moet omspringen met tabak aangezien het zo’n enorm krachtig medicijn is, niet bepaald iets om dagelijks weg te paffen.
Ik begreep die man volkomen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Henk van S tot S

@10:
Die shamanen gebruiken ook Psychoactieve paddenstoelen, als je het zelfde doet heb misschien ook wel geen behoeft aan nicotine ;-)

N.B.
Niemand beweerd dat stoppen met roken makkelijk is.
Persoonlijk ben ik afgekickt van de “Gauloises blauw” sigaretten+shag.
Het “water” liep me letterlijk over de rug en ik probeerde nog maanden lang onbewust m’n rokertje te pakken.
De nicotinepleisters heb ik geweigerd.
Vond ik verlakkerij c.q. plaatsvervangende verslaving zoals ik in #3 reeds schreef.
Maar men moet het wel echt zelf willen en niet voor een ander.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Arduenn

Zo’n ballpoint-achtig geval haalt het natuurlijk niet bij de uitstraling van een Humphrey Bogart met een peuk aan z’n lip. Of je moet voor een krachtige machine kiezen: http://www.storz-bickel.com/shop_eu/en/plenty-vaporizer/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 HenkdeWaal

@11:

Ik beweer dat wel. Op m’n 24ste gestopt met roken en andere genotsmiddelen zoals alcohol en wiet. Kostte een maandje wilskracht, maar daarna is het ook over. Het enige wat ik erover kan zeggen is: gewoon niet meer doen. Vind iets in jezelf dat je belangrijker vindt dan genot. Voor was dat m’n ijdelheid en competiviteit. Je wordt er lelijk van presteert suboptimaal op werk, sport en sociaal gebied. Kwestie van prioriteit dus.
Vergelijk het met bungeejumpen. Is ook makkelijk. Je hoeft letterlijk maar 1 stap te doen. Toch kunnen sommigen het niet. Dat zijn de denkers.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 beugwant

Waar je bijna niemand over hoort zijn de verslavingsbevorderende hulpstoffen die in de rookwaar worden gestopt, zoals de ammoniak waardoor de eerste hijs meteen effect in de hersenen heeft. De vergelijking met een heroïnejunkie die een tel na het zetten van de naald achterover valt gaat hier wel op; het werkt eender.
Ik ben in mijn rookjaren uiteindelijk uitgekomen bij een merk dat claimde die troep er niet aan toe te voegen. Niet-rokende huisgenoten vonden dat ook beduidend minder stinken en al gauw lustte ik ook geen gangbare sigaretten meer. Het nichespul -er stond een indiaantje op de verpakking- werd speciaal voor mij besteld en toen dat eens kort na de dood van mijn vader vergeten was, heb ik een pakje van zijn goedkoopste bocht gekocht om het af te leren. Daar heb ik nog een halve maand mee gedaan. Uiteindelijk vergat ik zelfs te roken en nu ben ik zo’n onuitstaanbare ex-roker die alles ruikt en die bepaalde postzendingen weigert wanneer de pakketbezorger naar asbak wasemt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Karin Spaink

@7: 95% mnder schadelijk, en die 5% is eigenlijk niets anders dan een slag om de arm. Het heeft er alle schijn van dat de damp uit e-sigs niet schadelijker is dan normale buitenlucht.

Enneh, als iemand van een literfles wodka per dag overstapt op zes koppen koffiekoffie, zeg je dan ook: je bent nog steeds een junk?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Joostdev

Eens in de zoveel tijd verschijnt hier een verhaal van Spaink dat de e-sigaret moet promoten.

Waarom?

Zou ze gezonde mensen echt willen aanzetten tot het gebruik van dit prulproduct, met gevaar van een levenslange, peperdure en mogelijk schadelijke verslaving?
Of zou ze alleen begaan zijn met verstokte rokers om ze te helpen zich van hun verslaving te verlossen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Anton

@16: Wat denk je zelf? Geen niet-roker die hiervan onder de indruk raakt.
Volgens sommige is beter de vijand van het goede. Daar wordt vervolgens beleid omtrent roken op gestoeld. Spank brengt dat in twijfel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Henk van S tot S

@16:
Ik geloof niet zat ze bewust niet rokers tot iets aan wil zetten.
Artsen schrijven vaak ook verschillen kuren voor de zelfde kwaal voor.
Ik en jij ben het niet maar eens anderen weer wel.
@17
Je kunt er ook dit mee roken; slecht voor o.a. “stoere-jeugdigen”

  • Vorige discussie