Het is natuurlijk ook verrekte gemakkelijk schieten op zo’n antropoloog die naar zo’n feestje gaat. Dat het geen wetenschap is. Dat de onderzoeker zijn objectiviteit heeft verloren. Dat het feitelijk een soort gesponsord bedrijven van terrorisme is. Dat hier belastinggeld wordt weggesmeten.
Het zijn allemaal zaken waarvan je weet dat je publiek het toch al wil horen, en, tsja, na drieenvijftighonderdduizend stukjes schiet er wellicht best weleens iets tussendoor waar je een tikkeltje kort door de bocht gaat. Die dingen gebeuren, ja. Waar gehakt wordt, vallen spaanders. Maar de gemakzucht en de onnozelheid waarmee de rechtse media deze week het antropologische onderzoek naar salafistische moslims van de Radboud Universiteit neersabelden, is werkelijk fenomenaal (i.c. GeenStijl en Rob Hoogland; zie ook Frontaal Naakt, waarop Hoogland zijn verhaal deels baseert). Als het niet zo gevaarlijk en dom was, zou je er nog om kunnen lachen ook.
[b]Wacht even op het resultaat[/b]
Ten eerste slaan onze rechtse vrinden de plank volledig maar dan ook volledig mis. Dat observerend en participerend antropologisch onderzoek niet tot meetbare en kwantificeerbare resultaten leidt, en dat de betreffende onderzoeker (godzijdank) geen postmodernistische geheimtaal gebruikt om zijn werk onder woorden te brengen betekent immers nog niet dat de analyse minder wetenschappelijk is, en de resultaten minder relevant.
Zoals elders betoogd (door Linda Duits op De Jaap), gebruikt het onderzoek zeer gangbare methoden en heeft de onderzoeker in kwestie zijn wetenschappelijke vaardigheden reeds aangetoond via een proefschrift en meerdere (internationale) publicaties. Straks, bij publicatie zal blijken of hij zijn werk goed heeft gedaan, en als hij niet aan wetenschappelijke standaarden voldoet, zal dat onverbiddelijk gesignaleerd worden. Ook in de wetenschap weten ze dat je goed op moet letten bij onderzoek naar maatschappelijk gevoelig liggende onderwerpen.
[b]Wat zijn de alternatieven?[/b] Ten tweede blijft een belangrijke vraag in het midden liggen – de vraag hoe wij als we met Geert en anderen aannemen dat we deze groep om allerlei redenen goed willen kennen en goed willen kunnen inschatten tot betere inzichten kunnen komen zonder daarbij gebruik te maken van deze geëikte antropologische technieken. Wat, in andere woorden, is het alternatief? Zoveel zijn dat er niet. Als de populisten straks tegen Henk en Ingrid willen kunnen zeggen dat ze er wat aan gedaan hebben, zou dit wel eens de belangrijkste sleutel naar succes kunnen blijken te zijn.Het onderzoek van Martijn de Koning ligt misschien voor sommigen aan gene zijde van geloofwaardigheid, maar uiteindelijk telt het inzicht wat we ermee winnen. Dus: mits alles zich binnen de marges van de wet afspeelt en de ethische normen van het vak niet flagrant geschonden worden, moeten we lopende het onderzoek vooral niet te principieel gaan lopen doen. Bovendien: zelfs áls de participerend onderzoeker zelf niet meer geheel onpartijdig is, dan nog kunnen zijn observaties voor anderen van nut zijn.
[b]Fatsoen[/b] De vraag die al die rechtse fatsoensrakkers zichzelf eens zouden kunnen stellen is of ze echt vinden dat we bij het verwerven van inzichten bepaalde legitieme methodes niet zouden moeten toepassen om redenen van goede smaak en fatsoen. In wat voor wereld zouden we leven als wetenschappers zich daardoor in het verleden hadden laten tegenhouden?
Reacties (39)
+1
Mooi stuk, maar ook een tikkeltje naief:
”Straks, bij publicatie zal blijken of hij zijn werk goed heeft gedaan, en als hij niet aan wetenschappelijke standaarden voldoet, zal dat onverbiddelijk gesignaleerd worden. Ook in de wetenschap weten ze dat je goed op moet letten bij onderzoek naar maatschappelijk gevoelig liggende onderwerpen.”
Jaaa-ja. Je weet hoe de peers in klimaat onderzoek getypeerd werden, hè? “Ze” zijn allemaal links, en “ze” vinden allemaal hetzelfde, dus er is geen ruimte voor een ander geluid.
”de vraag hoe wij als we met Geert en anderen aannemen dat we deze groep om allerlei redenen goed willen kennen en goed willen kunnen inschatten tot betere inzichten kunnen komen zonder daarbij gebruik te maken van deze geëikte antropologische technieken”
Daarin is men helemaal niet geinteresseerd! Men weet allang (lees: denkt te weten) dat dé islam hét grote gevaar voor onze vrijheid is. Dat dit is wat Popper bedoelde dat we intolerant tegen intolerantie (lees: alle moslims) moeten zijn. Daar heeft men geen duiding en analyse voor nodig.
Lees vandaag de mooie opinie van Hofland over hoe de onwetenden -of eigenlijk zij die geen informatie tot zich kunnen nemen- tegenwoordig schijt aan deskundigheid hebben.
@2 Zo naief is het niet, denk ik, ik ben mij terdege bewust van de krachten die er spelen, maar… het gaat mij hier niet om wat mensen van het uiteindelijke resultaat vinden – dat moet iedereen zelf bepalen – wetenschap behoort uiteindelijk de samenleving toe – en inderdaad, de reacties van sommigen zullen voorspelbaar zijn, mensen die verstand van zaken hebben zullen het op waarde weten te schatten, en de academische competitie is hard genoeg om ervoor te zorgen dat eventuele zwakke punten echt wel naar voren komen.
Het gaat mij hier wel om het punt dat wetenschappers gedurende een onderzoek vrij moeten zijn om de wegen te bewandelen waarin ze geloven en dat in alle rust moeten kunnen doen. Dat is iets dat door de fatsoensmaffia hier even wordt ‘vergeten’ en dat is veel ernstiger dan dat men de resultaten niet op waarde schat.
Men heeft bovendien ook geen duiding en analyse nodig voor de ‘gevaarlijkheid’ van deze groep, maar wat men wel zou kunnen willen is duiding en analyse voor een effectieve manier van omgaan c.q. beleid.
@3: het is een beetje onduidelijk, of je het nu hebt over de gevaarlijke groep, die door de wetenschap is onderzocht, of over de gevaarlijke groep, die de wetenschap vanwege dat onderzoek bedreigt.
Gelukkig kunnen we nu bij de KB ook weer lezen, hoe het wetenschappelijk onderzoek in het verleden ook al werd neergesabeld, wanneer dat niet met de mening van bepaalde personen overeen kwam.
Dat GS stukje bevalt me trouwens wel. Dr Kromzwaard, noemen ze hem daar. Dat soort aanduidingen hebben ze geen problemen mee dus. Tenminste dat zou je denken, als je alleen dat stukje leest, maar als we hen nu met ‘Volk en Vaderland’ aan gaan duiden, vermoed ik dat het land weer te klein is voor hen.
@4 de ‘gevaarlijke’ groep die hier onderzocht wordt – de salafisten dus.
Het nieuws is hier dat de Radboud Universiteit de zaak “betreurt”. Anders gezegd: ze laten één van hun toponderzoekers vallen als een baksteen na wat riooljournalistiek. Dit nadat al eerder de Eramus Universiteit Ramadan eruit werkte wegens standpunten waarvan ze wisten dat hij ze had toen ze hem aannamen.
Waar staat dat ze het betreuren, en wat betreuren ze precies? Ik meende begrepen te hebben dat de onderzoeker via de persdienst had laten weten dat hij de ophef betreurde omdat het schadelijk kon zijn voor het onderzoek.
Het is wel iets waar ik benieuwd naar ben, hoe de RU gaat reageren. Je zou toch verwachten dat ze hun onderzoekers vierkant steunen in dezen…
Het lijkt erop dat de schrijver het stuk op frontaalnaakt net heeft gelezen. Dat gaat in ieder geval niet over het feestje.
net m/z niet
… maar wel over wetenschappelijke objectiviteit, en het geheel was naar aanleiding van het akkefietje met dat feest ontstaan. Ik heb de bewuste conversatie over twitter gevolgd.
Dus.
@Martijn: het geval Ramadan ging ook over zijn betrokkenheid bij een tv-programma voor Iran.
Het lijkt wel of men “onderzoek doen naar” niet kan scheiden van “eens zijn met”. Dat wordt niet geimpliceerd door het bezoek van een feestje. Ik ben wel benieuwd wat de onderzoeker precies zegt op zulke feestjes. Hij kan het moeilijk eens zijn met de standpunten van die mensen, maar moet ze toch te vriend houden om ze te kunnen observeren.
@10
Zijn punt was:
op 23 08 2010 at 16:40 schreef Peter:
De mini-hype in de media rond dat feestje irriteert me verschrikkelijk, omdat naar aanleiding daarvan alle kritiek op De Koning kan worden afgedaan als stemmingmakerij van mensen die niks van wetenschap weten.
Het getwitter over dat feestje was een neveneffect van de discussie die ik op Twitter met Martijn had en het is volstrekt besides the point. Dat hij bij bijeenkomsten van foute mensen is, hoort bij zijn werk. Dat hij steeds minder zelfs maar de schijn van objectiviteit ophoudt, dát is het probleem.
Om hem dan bij rechtse media te plaatsen is wat stupide.
Voor een anonieme betweter die meent te kunnen oordelen over andermans intelligentie, slaat Miko de plank anders zelf ook behoorlijk mis.
Dat hij er automatisch van uitgaat dat iedereen met kritiek op Martijn de Koning rechts is, is tot daaraan toe, maar dat hij mijn stuk over Martijn op één hoop schaart met dat van o.a. GeenStijl en Rob Hoogland, bewijst dat-ie het waarschijnlijk niet eens gelezen heeft.
Ik heb het over dat feestje helemaal niet gehad en zijn onderzoeksmethode heb ik ook niet ter sprake gebracht. Ik heb wel aangetoond dat Martijn altijd vurig salafisten verdedigt en daarbij een loopje neemt met de waarheid. De mildste islamcritici maakt hij agressief met de grond gelijk en terwijl hij twee jaar terug nog heel genuanceerd over Wilders en zijn aanhang sprak, heeft hij het nu over ‘leugenaars en agitators’.
Bovendien speelt hij kennelijk de baas over radicale moslims. Dat alles heb ik geduid en ik heb geconcludeerd dat hij zo erg de schijn wekt zijn objectiviteit verloren te zijn.
Als ik daarmee een rechtse populist ben in de ogen van Miko – het zij zo. In mijn ogen is hij dan een schuimbekkende nincompoop die niet eens kan lezen.
@13, @14 hohohohoho dit gaat wel erg kort door de bocht.
Voor mij hier iets in de schoenen geschoven wordt dat ik niet beweer: in het stuk hierboven wordt Frontaal Naakt niet direct genoemd als onderdeel van de ‘Rechtse Media’. Ik heb het linkje daar neergezet omdat Hoogland mij daarheen verwees als zijnde één van zijn bronnen. Ik stel het stuk van Frontaal Naakt niet op een lijn met GS en Hoogland omdat het een veel genuanceerder en beter gedocumenteerd stuk is dan dat gehuil van die wolven.
Dus nogmaals, ja, ik heb dat stuk gelezen, en nee, het is niet geschreven door een rechtse populist. Het speelt wel een rol in de discussie en dat is waarom het hierbij staat.
Dat wil niet zeggen dat ik het er geheel mee eens ben. Ik vind de interpretatie die Peter in de hoofdtekst aan de woorden van Martijn geeft erg ver gaan, zeker met betrekking tot de bewuste tweet. Voor mijn gevoel is het helemaal niet zo duidelijk nog niet dat de onderzoeker zijn objectiviteit verloren heeft, en hoe kom je er eigenlijk bij dat hij de baas speelt? Op mij komt het over alsof hij probeert iemand tegen zichzelf in bescherming te nemen. We kunnen het pas op het eind beoordelen – er kunnen allerlei zaken meespelen die maken dat hij nu rare dingen zegt.
@Miko
Interessante, maar wel erg provocatieve analyse, die misschien deels door de vele sneren naar ‘onnozele rechtse vrinden’ sommige mensen te veel tegen de haren instrijkt. Ik vind Breedveld’s analyse inderdaad zeker niet populistisch of kort door de bocht, hij noemt De Koning’s eerdere werk verplichte kost, en roemt zijn uitlatingen aanvankelijk ook als objectief en wars van de waan van de dag.
Volgens mij ziet hij aan de hand van dit twitter-akkefietje en de recenter pavloviaanse reacties op gematigde islamkritiek echter de symptomen van iemand die dreigt te gaan leiden aan een soort Stockholmsyndroom, of zo je wil een Mekka-syndroom. Dat is een analyse die best hout zou kunnen snijden. Dat anderen dat veel radicaler en tendentieuzer duiden, is vrij voorspelbaar.
Of De Koning’s uiteindelijke onderzoek daardoor niet meer objectief is, zal pas later blijken. De gemiddelde PVV-sympathisant zal ongeacht de genuanceerdheid van zo’n betoog ‘from the inside’ toch niet geïnteresseerd zijn, leert de ervaring.
@11: Het was een puur hetze, waarbij dat tv-programma alleen een stok was om de hond mee te slaan. (Ben ik weer die eikel van een Ramadan aan het verdedigen.)
@14: terwijl hij twee jaar terug nog heel genuanceerd over Wilders en zijn aanhang sprak, heeft hij het nu over ‘leugenaars en agitators’.
Beter ten hele gekeerd dan ten halve gedwaald zeggen we dan.
Ik heb wel aangetoond dat Martijn altijd vurig salafisten verdedigt
Ik heb het hem nergens zien doen.
Dat jij iets niet ziet, betekent niet dat het er niet is, Martijn.
@Ger
Ik vind het niet zo’n punt om mensen tegen de haren in te strijken, dat overkomt mij ook wel eens, en door te provoceren krijg je wel het probleem lekker scherp.
Het is wel jammer dat het nu de hele tijd over dat stuk van Breedveld gaat, waar mijn stuk dus niet zozeer over ging.
Dat had ik handiger op kunnen schrijven.
@18: Retorisch leuk, inhoudelijk nietszeggend. In het gelinkte artikel op zijn site doet hij het in ieder geval niet. Hij laat alleen zien dat Yasins houding tov Saudi-Arabië anders is dan hij in de Channel 4 documentaire lijkt te zijn. Hij ontkent niet dat Yasin op punten zeer conservatief is en behoorlijk radicaal: ”His style can be seen as a combination of Malcolm X (in his later days), Evangelical preachers and Salafi preachers.”
@Miko @Peter Breedveld
Volgens mij zijn jullie het erover eens dat zijn aanwezigheid bij dat feestje niet perse een probleem is.
Jullie zijn het oneens over in hoeverre de onderzoeker nog objectief is.
Laten we daar dan over discussieren.
Ik denk dat we het er ook over eens zijn dat er een probleem zou zijn als de onderzoeker betrokken zou zijn in illegitieme activiteiten.
Ik weet niet of ik het wel zo’n probleem vind als de onderzoeker niet meer geheel objectief is. Als hij maar controleerbaar opschrijft wat hij gedaan heeft, wat hij heeft waargenomen, welke conclusies hij daaraan verbindt en hoe zich dat verhoudt tot bestaande literatuur.
Ik heb liever dat hij zijn ‘bias’ expliciet maakt dan dat hij beweert objectief te zijn terwijl zijn publiek dat niet van hem zal aannemen.
Maar hoe kun je als hij biased is zijn opgeschreven waarnemingen vertrouwen?
Mogelijk past hij dan zijn observaties aan aan het beeld dat hij graag naar buiten zou brengen. Daar hint Breedveld ook op volgens mij, dat die jahidinho zijn mond moest houden.
@23: Maar hoe kun je als hij biased is zijn opgeschreven waarnemingen vertrouwen?
Omdat hij ze moet documenteren met bewijsmateriaal. Bovendien worden zijn wetenschappelijke publicaties peer-reviewed om dat er uit te krijgen.
Eerlijk gezegd lijken de beschuldigingen me meer de andere kant op te gaan. De Koning beschrijft stromingen binnen het salafisme op een analytische manier. Wat wordt gezien als het “verdedigen van radicale geestelijken” is het corrigeren van feitelijke onjuistheden. Dat ligt vaak nogal genuanceerd: “Het stuk over imam Yapija is eenzijdig. Ja, hij is wel voor het afhakken van handen van dieven en doodstraf voor homo’s, maar ook tegen de ideologie van wereldwijde jihad van al-Qaida, want die is niet in overeenstemming met hun interpretatie van de geschriften van mullah el Zusenzolala uit 1528.” Dan spreekt De Koning ook nog geen moreel oordeel uit, want het is 1) niet wetenschappelijk 2) niet handig om ostentatief op de barricaden te gaan staan tegen het salafisme als je onderzoek wilt doen naar salafistische groepen.
Mogelijk past hij dan zijn observaties aan aan het beeld dat hij graag naar buiten zou brengen.
Dat is een zeer zware beschuldiging van academische fraude. Niet iets dat je zo maar uit de losse pols moet rondstrooien.
dat die jahidinho zijn mond moest houden.
Jahidinho is een vrouw en waar dat over ging weet voorlopig niemand. Wel zo netjes om er ook niet in de wilde weg naar te gaan lopen gokken.
@24: ik reageer op de opmerking dat Miko het mogelijk geen probleem vindt als de onderzoeker niet objectief meer is.
De consequentie is dan dat je zijn observaties niet meer kunt vertrouwen die hij in zo’n groep doet.
Ik heb het uiteraard niet over duidelijk bewijsmateriaal, ik heb het dan over niet gedocumenteerde observaties als “ik was bij die en die meeting en daar werd dit gezegd”, of “volgens mij wordt daar in deze groep zus en zo over gedacht”
Het is zelfs mogelijk dat de subjectieve wetenschapper bepaalde observaties of materialen achter houdt.
Ik kan me moeilijk voorstellen dat je bij dit type onderzoek alles heel duidelijk kunt vastleggen in verifieerbare bronnen.
Aanvullend: ik hecht veel waarde aan objectiviteit in de wetenschap.
Dat moet je niet zomaar overboord gooien.
Ik hecht daar ook veel waarde aan, maar op zo’n onderwerp en met zo’n methode is het denk ik heel moeilijk om volledig ‘objectief’ te blijven. Dan moet je je positie duidelijk maken. Dat is beter dan iets pretenderen te zijn dat je niet bent.
Dat is misschien wel erg postmodern, maar ik denk dat het voor een flink deel van de klassieke humaniora en sociale wetenschappen wel zo werkt. Hoe je denkt en wat je motiveert bepaalt de vragen die je stelt, dus moet je uitleggen hoe je denkt en wat je motiveert.
Objectiviteit is een ideaal dat onbereikbaar is maar waar je wel naar moet streven. Door peer review, alles te documenteren, en openheid zorg je dat je controleer bent.
Individueel is het onmogelijk om altijd objectief te zijn. Wetenschap wordt daarom niet individueel bedreven maar in een groep met andere wetenschappers, met congressen, wet. tijdschriften “peer reviewed”, enz.
Maar nu wordt het een academische discussie.
@28: Maar nu wordt het een academische discussie.
Mooi. Dat is stukken beter dan een populistische schreeuwpartij.
Niemand is volstrekt objectief.
Maar ik geef wel de voorkeur aan wetenschappers die wanneer ze dit soort onderzoek doen zo zorgvuldig mogelijk hun eigen mening buiten het onderzoek en het publieke discours houden. Ze moeten toch zoveel mogelijk observeren, niet stelling nemen?
@Miko Ik zie het voordeel van de subjectieve wetenschapper niet
Je vraagstelling moet echt wel verder gaan dan je particuliere interesses.
@30: Ze moeten toch zoveel mogelijk observeren, niet stelling nemen?
De Keizer doet onderzoek naar salafisme in Nederland. Als daar de discussie over gaat, dan moet hij juist stelling nemen, op basis van zijn kennis. Dan kan iemand als Hans Janssen zijn punten er tegen in bregen.
@30: Ja, natuurlijk moet je vraagstelling verder gaan dan je particuliere intresses, maar om een voorbeeld te geven – zoals de historicus Hobsbawm ooit opmerkte: er zijn weinig conservatieve en liberale historici die zich met ‘grassroots history’ bezig houden – dat zijn toch vooral mensen met een sociaal linksig profiel.
Ik zie ook niet zozeer het voordeel van de subjectieve wetenschapper – ik constateer het als feit en zie het als vertrekpunt: we zijn allemaal subjectief, hoe ga je daarmee om, zeker als de gegevens die je gebruikt niet in ‘objectieve’ statistiek zijn uit te drukken zoals bij veel historisch en antropologisch onderzoek toch het geval is.
Ik heb de afgelopen jaren net iets teveel ‘objectieve’ onderzoeksverslagen (jaren 70-80) gelezen die als je ze nader analyseert tenenkrommend vooringenomen en subjectief zijn, wellicht vandaar mijn preoccupatie met het thema…
@32: Zelfs met cijfertjes moet je in de sociale wetenschappen erg uitkijken, vooral omdat ’t veel makkelijker is om faktoren die ongunstig zijn voor je ‘beoogde’ resultaat weg te laten, lichter te wegen etc.
@32: iedereen is subjectief: check. Iedereen probeert objectief over te komen: check.
Maar ik kan je eerdere opmerking over een subjectieve stellingname van De Koning nog steeds niet plaatsen.
We hebben echt niks beters te bieden dan proberen zo dispassionate mogelijk te analyseren. Ik zie geen rol voor stellingname van De Koning in zo’n lastig debat als dit.
@31: er is stellingname over wat er geobserveerd is – bv. wat de gedachtengangen van salafistische moslims zijn, en er is stellingname over wie “gelijk” heeft. Het eerste is nuttig, het tweede denkelijk niet.
@34 Ik denk dat we het grotendeels eens zijn, hoor. Het hoort bij de academische spelregels dat je je best doet om zo dispassionate mogelijk te analyseren. Ik denk alleen
a) dat het daarnaast niet kwaad kan je eigen positie te analyseren omdat het onbewust kan meespelen en het voor anderen makkelijker maakt je werk te beoordelen en
b) dat zelfs als er (een tikkeltje) subjectiviteit doorwerkt in het geheel het werk toch nog een nuttige bijdrage kan leveren als je maar de academische regels toepast om alles wat je doet zo helder mogelijk uit te leggen. Je conclusies zelf zijn dan misschien minder betrouwbaar, je argumenten kunnen nog steeds valide zijn en je werk en je materiaal kan een zinnig startpunt zijn voor anderen – en een zinnige bijdrage aan het academische debat.
Het werk van Edward Saïd over oriëntalisme heeft bijvoorbeeld zo’n rol gespeeld – terwijl Saïd voor zover ik weet dat deels vanuit irritatie heeft geschreven is het nu een standaardtitel in postkoloniale studies.
@14:
Dat is bepaald geen voorbeeld van ‘de mildste islamcritici’. Bovendien gaat dat totaal voorbij aan het feit, dat Wilders in zijn uitspraken ook steeds is verder geradicaliseerd.
Kennelijk? Geduid? De schijn gewekt? Jij kunt anderen moeilijk verwijten niet erg objectief te zijn. Je bent het zelf kennelijk ook niet. Je had het beter kunnen hebben over de feiten, waar hij duidelijk niet objectief is, als je die hebt kunnen vinden, want aan dit soort verdachtmakingen heeft niemand iets.
Bovendien zegt zoiets vrijwel niets over het wetenschappelijk gehalte van zijn onderzoek. In een goed onderzoek leggen wetenschappers uit welke keuzes ze gemaakt hebben en waarom, bijvoorbeeld, zodat de invalshoek van waaruit die keuzes gemaakt zijn, bekend is.
Objectief is een begrip dat niet eenduidig te formuleren is, en objectiviteit lijkt me een loffelijk streven voor media, maar is voor wetenschap(pers) minder van belang. Wetenschap moet falsifieerbaar zijn en de gebruikte gegevens verifieerbaar.
Wetenschap moet sowieso falsifieerbaar en verifieerbaar, objectiviteit is een additionele eis. Onder de eerste twee wordt namelijk niet het selectief verzamelen en gebruiken van gegevens gedekt.
Dat het moeilijk is te verwezenlijken wil niet zeggen dat je het niet moet nastreven.