De affaire-Aristegui stinkt

Het ontslag van Carmen Aristegui bij MVS Radio heeft nogal wat reacties losgemaakt. De sociale netwerken en de blogosfeer staan er vol van. MVS kwam gisteren met een verklaring omtrent het vertrek van de zowel nationaal als internationaal vermaarde journaliste. Volgens de radiozender had Aristegui de ethische code van haar werkgever gebroken door in te gaan op de geruchten dat president Felipe Calderón alcoholist zou zijn.

MVS kwam met de volgende verklaring (bron: EFE):

Afgelopen vrijdag gaf Aristegui ruchtbaarheid aan een aanname, daarmee onze ethische code brekend. En toen ze, zoals het bedrijf haar verzocht, weigerde zich publiekelijk te verontschuldigen, besloten we onze contractuele relatie te beëindigen.

Voor veel Mexicanen gaat er meer achter het ontslag schuil dan slechts een professioneel conflict. Vanuit de sociale netwerken komt de beschuldiging dat La Presidencia (het ‘ministerie’ van het staatshoofd) druk zou hebben uitgeoefend op MVS om Aristegui de deur uit te werken. Die beschuldiging is officieel tegengesproken, maar de zaak-Aristegui blijft de gemoederen bezig houden. Ook de zeer respectabele Engelstalige Mexico watchdogs in de blogosfeer Aguachile, Ganchoblog en The Mex Files hebben er zo hun standpunt over. Zo schrijft Aguachile:

Without knowing much of this case or these rumors, as a matter of principle I tend to disagree with the logic of such statements. Why is the president forced to prove a negative – to prove something that he isn’t? To put it this way: Following this logic, does he also have to prove he is not the flying spaghetti monster?

Gancho, het blog van de Amerikaanse journalist Patrick Corcoran, is het met Aguachile eens:

Her reaction was both bizarre and silly; no president should have to answer all of the baseless personal claims made against him during his time in office. But this is a weird thing to get fired over. It wasn’t particularly hostile, nor were insults or bad words used. And it’s at least the second time she’s had a controversial exit to a radio show; a personal feud with Pedro Ferriz led to her leaving a previous show in 2002.

Historicus en schrijver Richard Grabman van The Mex Files ziet het anders. Volgens hem is het in andere democratische landen heel normaal om vragen te stellen in de media over eventuele nare gewoontes van politici en bestuurders:

Even if, as Gancho say, Arestigui went ‘on and on she goes, hitting the same notes’, there is nothing inherently untruthful or irresponsible about asking for the question to be answered. Aristigui said she has no idea if Calderón drinks, or how much he drinks, but then again, plenty of talking heads and ‘pundits’ in the United States (from all political persuasions) saw fit to ask questions about Bill Clinton’s sex life a few years back, and Italian reporters would be remiss not to ask about the impact of rumors about Silvio Berlusconi’s private behavior on his ability to carry out his official duties.

Zelf ben ik geneigd het met Grabman eens te zijn, om verschillende redenen. Ten eerste is het niet zo relevant of Aristegui door bleef zagen over het item. Dat is een kwestie van smaak. En dat ze daar zo’n nadruk op legde is op zich niet zo vreemd, als we bedenken dat diezelfde president een bloedig conflict uitvecht met drugshandel en -verslaving. Dat conflict heeft bijna 35.000 mensen het leven gekost, waarvan het Calderón nogal wat moeite kost aan zijn volk uit te leggen waar dat allemaal wel niet goed voor is. Als er dan vervolgens hardnekkige geruchten rondgaan dat de president zelf verslaafd zou zijn aan alcohol, kan hem dat zijn geloofwaardigheid en daarmee politieke draagvlak kosten. Daar mogen (of moeten) vragen over worden gesteld, en de president heeft het recht officieel dergelijk rumoer tegen te spreken. Als er vervolgens geen bewijzen voor het rumoer kunnen worden overlegd, dan moet je er verder over ophouden tot je die bewijzen wel hebt.

Overigens zijn de drie bloggers (en vrijwel alle reacties die ik er de laatste twee dagen over heb gelezen) het er wel over eens dat het ontslag nergens op slaat. Dat vind ik ook. Vooropgesteld beweerde Aristegui helemaal niet dat de president alcoholist is (ze gaf er dus geen ruchtbaarheid aan). Ze herhaalde alleen meerdere malen dat ze vond dat daar van officiële wegen opheldering over moet worden gegeven. Prima dat MVS tegen het verspreiden van geruchten is, maar dat deed Aristegui strikt genomen dus niet. Ze verzocht de president te reageren op een gerucht. De argumentatie van MVS klopt niet, waarmee de zender dus niet overtuigend kan weerleggen dat Aristegui om politieke redenen zou zijn ontslagen. En daarmee blijft er dus aan deze hele affaire een veel sterker luchtje hangen dan een aloholgeur: is de vrijheid van meningsuiting in Mexico in het geding als het om de persoon van het staatshoofd gaat?