Weekendcollege | Broodoorlog in Nederland?

Dit is de vijfde aflevering in de lezingenserie De Urgentie van Duurzaamheid, van Studium Generale Utrecht. De bijdrage is geschreven door Melanie Peters. De lezing is hier te zien. Als we niets doen kan een broodoorlog, een oorlog om voedsel, of anders een conflict om energie of grondstoffen ook in Nederland uitbreken. Dat stelt prof. Paul Schnabel (Universiteitshoogleraar en directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau) naar aanleiding van de vraag of hij het serieus meent, als hij zegt dat de druk op grondstoffen wereldwijd zo groot is dat dit vast niet alleen in de Arabische wereld tot opstanden zal leiden.De beste wijn is al gedronken. We zijn ongelooflijk rijk in het Westen. Nederland heeft het hoogste Bruto Nationaal Product van de EU. We moeten beseffen dat niet de hele wereld in diezelfde welvaart zal kunnen leven en dat anderen ook hun aandeel opeisen. De Chinese overheid bracht vorige week haar vijfjarenplan uit. Dat ademt een enkele gedachte: nooit meer honger voor de Chinese bevolking, al moeten ze de halve wereld opkopen. Prof. Annelies Zoomers (International Development Studies) ziet deze trend wereldwijd. Met name de jongeren wereldwijd, willen hun dromen kunnen verwezenlijken. Fatsoenlijk te eten hebben hoort daar bij, maar ook een westerse levensstijl. Om de wereldbevolking te kunnen voeden zal voedselzekerheid opnieuw op de nationale en internationale beleidsagenda moeten komen. En we moeten beseffen dat het beleid van de laatste jaren om alles tot handelswaar uit te roepen, zelfs land en water, sociaal en ecologisch niet houdbaar is.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendcollege | Lekker en gezond, wie bepaalt dat?

Dit is de vierde aflevering in de lezingenserie De Urgentie van Duurzaamheid, van Studium Generale Utrecht. De bijdrage is geschreven door Melanie Peters.

varkensWat is duurzaam in de veehouderij en in de gezondheidszorg? In de vierde dubbellezing in de serie “Duurzaamheid als wereldbeeld: de rol van wetenschap in maatschappelijke verandering” bogen prof. dr. Miedema (decaan geneeskunde, vicevoorzitter van de Raad van Bestuur UMC) en prof. dr. Pijpers (decaan Diergeneeskunde, UU) zich over die vraag. Als duurzaamheid volgens de definitie van Bruntland “kwaliteit van leven is voor ons en toekomstige generaties”, dan zouden artsen en de biomedische wetenschappers bij uitstek degenen zijn aan wie we dat kunnen vragen.

Toch is dit niet de medisch-wetenschappelijke traditie. Wetenschappers maken hun vraag zo klein, dat ze er een goed wetenschappelijk verantwoord antwoord op kunnen verwachten. Hoe zit het met dat ene eiwit in de lever? Deze 1.0 benadering voldoet echter niet meer. De grote vragen behoeven aandacht en daar willen patiënten, bedrijven en politiek over meepraten. Wetenschap 3.0 gaat over cocreatie van kennis. Dat zal niet zomaar tot consensus leiden, maar wel tot robuuste kennis.

Al laten de tientallen jaren durende discussies in de veehouderij – over dierenwelzijn, milieu, diervoeder uit de derde wereld en de vraag hoe gezond het is om vlees te eten – zien dat het nog steeds de vraag is in hoeverre we echt grip krijgen op wat we belangrijk vinden en wat dat mag kosten. Een varken dat rolt in de modder op de derde verdieping van een varkensflat? Als het goed gebeurt, zijn megastallen vanuit oogpunt van hygiëne en welzijn zelfs te verkiezen boven een kleinschalige boerderijtje. Maar zijn we dan niet weer met technologie aan het oplossen wat eigenlijk voortkomt uit de bovenmatige aanspraak die we maken op wat de aarde ons biedt? En om op gezondheid terug te komen: lukt het ons om de omslag te maken naar preventie en zuiniger te zijn op onze gezondheid in plaats van te investeren in levensverlengende, extreem dure technologie?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Google vs China en de waarde van informatie

‘Don’t be evil’, luidt het credo van Google. Die lijfspreuk vormde vorig jaar aanleiding voor de internetgigant om te vertrekken uit China. Als het bedrijf zich bleef onderwerpen aan de Chinese censuurwetten zou het haar lijfspreuk te grabbel gooien, vond Google-oprichter Sergey Brin. Volgens NRC Handelsblad heeft Google hiermee een norm gepresenteerd: wel respect maar geen blinde adoratie voor de nieuwe wereldmacht. Zullen andere bedrijven volgen?

VPRO’s Tegenlicht duikt vanavond dieper in het conflict tussen Google en China en bestudeert de waarde van ongefilterde informatie.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendcollege | Stem voor een duurzame samenleving

De komende weken plaatst Sargasso de lezingenserie De Urgentie van Duurzaamheid van Studium Generale Utrecht. De bijdrage is geschreven door directeur Melanie Peters.

Volgens Mark Bovens (Bestuurskunde, UU) en Henk Kummeling (decaan Recht, UU) is het een zoektocht welke instituties op welk niveau verantwoordelijkheid kunnen nemen voor duurzaamheidsissues. Maar het is geen onmogelijke opgave. Instituties zijn geen gegeven; wij zijn het die ze legitimeren en wij kunnen eraan werken om ze democratischer te maken, ook op wereldschaal. Duurzaamheid vraagt om langetermijnbeleid en moet daarom weggehouden worden van de waan van de dag. Maar ook niet te ver op afstand staan van de politiek, want het blijft een politiek vraagstuk – het betreft namelijk afwegingen over verdeling van welvaart en welzijn.

Misschien is een herwaardering van wat we hebben op zijn plaats. De rechtstaat en de democratie zijn voorwaarden voor een duurzame samenleving. Die zijn in veel landen nog geen feit. De waterschappen worden soms lacherig afgedaan in Nederland, maar het buitenland is er jaloers op. Langzaam zien we opnieuw erkenning voor de nationale staat als niveau waarop collectieveactieproblemen – die zich voordoen bij afwegingen rondom duurzaamheid – opgelost kunnen worden. In heel Europa is er een tendens zoals in Nederland, waar de Eerste Kamer een grotere rol gaat spelen bij langetermijnafwegingen. Op het niveau van de nationale staat zijn de checks en balances, de macht en tegenmacht het sterkst verankerd. En dat is van belang, omdat duurzaamheid zoals gedefinieerd door Bruntland, als het bereiken van kwaliteit van leven voor huidige en toekomstige generaties, alleen tot stand komt als alle belanghebbenden vertegenwoordigd zijn en als degenen aan wie we deze issues toevertrouwen verantwoording afleggen. Zo kan balans ontstaan tussen people, planet en profit, zonder dat een ervan ten koste gaat van de ander.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende