Na vijftig columns neemt Duopolie afscheid op Sargasso. Joël is vanaf half oktober weer terug met een nieuwe coauteur en een nieuwe column over gedragseconomie, Mark verlaat Sargasso om zich te richten op het afmaken van zijn proefschrift. In deze column een korte reflectie op een jaar Duopolie. En omdat we nu eenmaal economen zijn, hoort daar een statistische analyse bij waarin we onderzoeken welke columns reacties en plusjes opleveren en waarom.
Zo blijkt uit Vlaams onderzoek.
Zodoende is de conclusie onvermijdelijk dat mensen die middenin een economische crisis afstuderen, aanzienlijk luier zijn dan mensen die afstuderen als de economie in de lift zit.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
ACHTERGROND - Geld speelt een centrale rol in onze samenleving. Zonder geld lijkt deze niet te kunnen functioneren. Hoe moeten we omgaan met de problemen die geld met zich meebrengt, zoals banken die ondoorzichtig zijn en speculeren en overheden die (te) veel invloed hebben op de waardebepaling?
Alternatieven voor traditioneel geld zijn in opkomst, zo kun je in sommige cafés in Nederland al betalen met bitcoins. Staat de toekomst van ons huidige geld op het spel door nieuwe alternatieven zoals de bitcoin? Prof. Dr. Joost Jonker legt uit dat de bitcoin écht geld nog niet kan vervangen.
Alles kan geld zijn
Volgens Jonker heeft geld drie belangrijke doelen. Allereerst moet geld een rekeneenheid zijn, een waardemeter. Als een brood bijvoorbeeld één euro is en kaas twee euro, dan kan je de waarde van die twee producten vergelijken. Wanneer geld een waardemeter is, kun je het bovendien gebruiken als ruilmiddel. In plaats van met een kruiwagen vol ruilgoederen te gaan winkelen, is een klein portemonneetje genoeg. Dit is gelijk het tweede doel. Ten derde is geld een spaarmiddel: het bederft en vergaat niet, en je kan het later ook gebruiken.
Niet alleen munten kunnen deze doelen beantwoorden. Alles kan geld zijn, aldus Jonker: ‘Als we met z’n allen afspreken dat we ruilen in schoenveters, dan zijn schoenveters het nieuwe geld.’ Maar, geld moet wel aan twee eisen voldoen: het moet een een stabiele waarde hebben en relatief schaars zijn. Stel dat schoenveters niet schaars zijn en dat we er zelf thuis zoveel van kunnen produceren als we willen. Dan daalt de waarde van één schoenveter steeds verder, naarmate we er meer produceren. Het gevolg is inflatie, of zelfs hyperinflatie. Schoenveters zijn in het verleden nooit gebruikt als geld, maar schelpen, sigaretten en kralen, wel.
COLUMN - Liberalen hebben het zwaar te verduren op Sargasso. Ze ontkennen wetenschappelijk onderzoek, zijn intellectueel failliet, oneerlijk, en dode liberalen zijn sympathieker dan levende. Tegelijkertijd zal het de oplettende lezer opgevallen zijn dat Duopolie vaak weinig opheeft met overheidsingrijpen, zelfs in de financiële sector. Waar komt die onenigheid vandaan?
Allereerst is de tegenstelling markt-overheid niet absoluut. Goed werkende markten kunnen niet bestaan zonder overheid. Eigendomsrechten moeten worden beschermd, kartelvorming tegengegaan, en zonder een goede infrastructuur kan er van een markt nauwelijks sprake zijn. In plaats van een absolute tegenstelling gaat het dus om nuances in de hoeveelheid overheidsinmenging in de markt. Dit is vooral afhankelijk van het gewicht dat je geeft aan overheidsfalen.
Net zoals markten kunnen falen, kunnen ook overheden dat. Overheden hebben weinig prikkels tot efficiëntie, zijn onderhevig aan politieke belangen en leiden via belastingen tot gedragseffecten. Prijzen vormen een krachtig allocatiemechanisme: degene die het meest wil betalen voor een product, koopt het product. En prijzen geven prikkels: hogere prijzen stimuleren concurrentie, zodat degene die het product het goedkoopst aan kan bieden het product produceert. Wanneer de overheid ingrijpt, gaat dit mechanisme deels verloren. In de financiële sector kun je dan bijvoorbeeld denken aan grote banken die een concurrentievoordeel hebben omdat de overheid ze redt als ze failliet dreigen te gaan.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Hoe begin vorige eeuw een gloeilampenkartel Phoebus, waaronder Philips, de levensduur van de lamp liet verkorten. Mooi om weer eens te lezen nu Philips afscheid neemt van zijn roots.
ACHTERGROND - De gang van zaken rondom de failliete boekhandelketen Polare laat zien dat sommige vormen van ‘dapper ondernemerschap’ in de praktijk op hetzelfde neerkomen als ordinaire diefstal.
Enige tijd geleden al berichtte het NRC het volgende:
Participatiemaatschappij ProCures heeft boekhandelsketen Selexyz in 2012 met geleend geld gekocht. Het overnamebedrag van 3,5 miljoen euro voor de winkels, waaronder prominente namen als Donner en Broese, is destijds volledig gefinancierd door ABN Amro. Ook daarna heeft ProCures geen eigen geld geïnvesteerd in Selexyz en de opvolger Polare, zegt curator Kees van de Meent.
Dit is dus ongeveer hoe het is gegaan: ProCures leent 3,5 miljoen euro van de bank. Maar in plaats van zelf verantwoordelijkheid voor deze schuld te dragen, wordt deze op de balans van Selexyz/Polare gezet. Ook in een later stadium wordt – heel doelbewust – geen eigen geld geïnvesteerd.
‘ProCures investeert [niet] als er nog geen aandeelhouderswaarde is,’ aldus de mede-eigenaar van participatiemaatschappij ProCures, Paul Dumas.
Alle offers dienen immers door andere partijen te worden gebracht:
In de kleine twee jaar dat ProCures eigenaar was verlangde het vergaande financiële inschikkelijkheid van andere partijen. Zo was het de bedoeling dat boekendistributeur CB langer vasthield aan een ruimere betalingstermijn en dat het een oude miljoenenschuld kwijtschold. Uitgevers zouden Polare hogere inkoopkortingen moeten geven dan andere boekhandels. Ook zouden zij genoegen moeten nemen met leveringen in consignatie, wat betekent dat de boekhandel de uitgeverij pas betaalt als het boek daadwerkelijk verkocht is.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Einde van ‘gloeilampenfabriek in het zuiden des lands’ nadert. In het verleden hield Philips de lampen en verzelfstandigde het conjunctuurgevoelige onderdelen (ASML, NXP). Nu is het omgekeerd.
Met een toename van 28 tot meer dan 130 bedrijven in 10 jaar tijd is de martelbranche een groeimarkt in China, volgens [Amnesty International].
De Chinese bedrijven verdienen geld met de verkoop van elektroshockapparatuur, knuppels met metalen pinnen, zware voetboeien en kettingen met halsringen aan Afrikaanse en Aziatische landen.
De gevolgen van de crisis zijn dat heel veel huishoudens nog schulden hebben, dat veel bedrijven – zeker in het kleinbedrijf – weinig vermogen meer hebben, of grote schulden hebben. Banken moeten natuurlijk nog aansterken, pensioenfondsen zijn aan het aansterken. De overheid heeft nog steeds een groot tekort. Vooral dat soort balanseffecten van de crisis, dat gaat echt nog wel jaren duren.
Minister Jeroen Dijsselbloem legt uit dat we voorlopig nog niet uit de problemen zijn.
Aldus oud-PvdA-minister en econoom Willem Vermeend.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
