Staat van de Unie

Welke kant gaat onze toekomstige economie op? vraagt Hugo van Haastert zich af. Zal welvaart zich steeds verder concentreren en worden daardoor de sociale verhoudingen radicaal op scherp gezet? Onlangs gaf president Obama zijn State of the Union-speech. Volgens hem gaat het goed met de Verenigde Staten. Er is minder werkloosheid dan voor de crisis, Amerika is minder afhankelijk van buitenlands olie en de soldaten zijn voor het merendeel teruggekeerd uit Irak en Afghanistan. En dankzij Obamacare zijn miljoenen extra mensen verzekerd tegen ziektekosten. Obama meldt trots: The State of the Union is Strong. Vervolgens komt de president tot de kern van zijn betoog: de middenklasse van de VS moet meer profiteren van het economisch herstel. Want ook al is de crisis ten einde en zijn er veel nieuwe banen bijgekomen, toch is het Obama niet gelukt om te voorkomen dat de welvaart steeds meer bij de top terecht is gekomen. Een Democratische president die de rijken rijker heeft gemaakt en de grote middenklasse achterlaat met een steeds kleiner deel van de koek. Dat was vast niet de bedoeling.

Quote du jour | Confidence

Under a laissez-faire system the level of employment depends to a great extent on the so-called state of confidence. If this deteriorates, private investment declines, which results in a fall of output and employment (both directly and through the secondary effect of the fall in incomes upon consumption and investment). This gives the capitalists a powerful indirect control over government policy: everything which may shake the state of confidence must be carefully avoided because it would cause an economic crisis. But once the government learns the trick of increasing employment by its own purchases, this powerful controlling device loses its effectiveness. Hence budget deficits necessary to carry out government intervention must be regarded as perilous. The social function of the doctrine of ‘sound finance’ is to make the level of employment dependent on the state of confidence.

Foto: Images Money (cc)

Toename vermogensongelijkheid

DATA - De Volkskrant zoemt bij de analyse van de vermogensongelijkheid met name in op de rijkste 1% van Nederland. Voor een goede inschatting van veranderingen in vermogensongelijkheid geeft een focus op de rijkste 1 procent een (te) beperkte blik op de veranderingen.

Niet geheel verrassend heeft de crisis zijn sporen nagelaten in het totale vermogen van de Nederlandse huishoudens. Waar tot 2008 het totale vermogen nog groeide, is de omvang van het totale vermogen vanaf 2009 gestaag geslonken tot onder het niveau van 2006.

2-totaal-vermogen

Na een gestage daling tot 2012, versnelt de daling van het totale vermogen in 2013. De taart wordt dus kleiner. In onderstaande grafiek is het vermogen weergegeven van de verschillende vermogensgroepen. Zoals is te zien, is alleen van de rijkste tien procent het vermogen toegenomen ten opzichte van 2006.

2-vermogen-vermogensgroep

Van de overige groepen heeft in 2013 de op één na rijkste tien procent een vermogen dat slechts marginaal lager is dan het vermogen in 2006 terwijl bij alle andere groepen het vermogen in 2013 duidelijk lager is dan in 2006. Gecombineerd met de afname van het totale vermogen resulteert dit in toename van het aandeel in het totaal vermogen voor de hoogste vermogensgroep. Verder wordt duidelijk dat het overgrote deel van het vermogen in handen is van de rijkste twintig procent van de huishoudens in Nederland.

Foto: Toban B. (cc)

Onvoorwaardelijk Basisinkomen: een neoliberale valkuil

ANALYSE - Het basisinkomen: redding van de verzorgingsstaat… of een neoliberale valkuil? Het basisinkomen bestrijdt symptomen, niet de oorzaak van de problemen van de verzorgingsstaat, omdat het is gebaseerd op een verkeerde neoliberale analyse. Volgens Michel Verbeek is het antwoord overduidelijk: ‘Ja het is een neoliberale valkuil’. Geschreven voor ‘Denken over Links’, 29 jan 2015 Rotterdam

Terug van weggeweest

De eerste keer dat ik van het basisinkomen hoorde was eind jaren zeventig. Het sprak me toen als arme student wel aan. Daarna verdween het voor lange tijd uit beeld tot de redactie van Sargasso me in juni 2013 vroeg om wat modellen voor een basisinkomen door te rekenen. Ik ben daar zonder vooringenomenheid aan begonnen, maar ben toch tot de conclusie gekomen dat een universeel en onvoorwaardelijk basisinkomen [1] niet zo’n goed idee is.

Het basisinkomen is nu weer helemaal terug in de media. Vorig jaar besteedde de VPRO documentaireserie Tegenlicht er een aflevering aan. Rutger Bregman schreef er voor de Correspondent een enthousiast verhaal over. Zelfs in het bolwerk van financiële degelijkheid, het Financieel Dagblad, lees ik artikelen van voorstanders als Kim Putters en Marcel Canoy.

Er zijn natuurlijk ook tegengeluiden, zoals Thomas Colignatus die al jarenlang waarschuwt dat de voorstellen niet goed economisch onderbouwd zijn. Op Sargasso is door Paul Teule en ondergetekende af en toe aandacht besteed aan problemen van het basisinkomen. De meest grondige kritiek is in het Duits verschenen: Irrweg Grundeinkommen [2].

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Voetbal kijken

Gisteravond bij de samenvatting NAC-PSV, vanuit een ooghoek: een reclamebord met daarop GoedkopeArbeid.nl.

Discountwerknemers? Net als spijkerbroeken en vliegvakanties? Het zal toch niet?

Toch even controleren. En wat blijkt? Het zal dus wel.

Bij Over GoedkopeArbeid.nl:

GoedkopeArbeid.nl is de oplossing voor ondernemers die direct meer marge willen maken. Wij bieden gepaste dienstverlening voor de scherpste prijs. Ons product heeft altijd de juiste prijs/kwaliteitsverhouding. GoedkopeArbeid.nl bespaart niet op kwaliteit, maar wel op kosten. Door slimme inzet van personeel zoals jeugdigen, het gebruikmaken van subsidiemogelijkheden en het gebruikmaken van instromers die wij voor één jaar lang tegen het wettelijke minimumloon kunnen aanbieden.

Ook de nieuwe mogelijkheden die vanuit de wetswijzigingen worden gecreëerd past GoedkopeArbeid.nl toe. De mogelijkheid om mensen 5,5 jaar flexibel aan je bedrijf te verbinden en de subsidiemogelijkheden voor mensen vanuit een WW situatie zijn hier voorbeelden van. Tevens kan een bedrijf met payroll (een deel van) haar vaste kern als flexibele schil inzetten.

Foto: Marco Facci (cc)

Geldgat

COLUMN - Waar is al dat geld bezuinigde geld eigenlijk gebleven, vroeg Theodor Holman zich af. Er is ingrijpend gekort op uitkeringen en pensioenen, op personeel, organisaties en voorzieningen; je zou denken dat nu ergens een surplus moet zijn ontstaan. Weliswaar niet bij de individuele burgers, het is immers hun werk en inkomen waarin is gesneden; maar de overheid moet toch weer over een aardige berg geld beschikken, waaruit we collectief kunnen putten?

Maar het gewonnen geld lijkt nergens terug te vinden.

Hoe dat in zijn werk gaat, werd diezelfde dag helder geïllustreerd door het relaas van V&D. Samen met de Bijenkorf, de Hema en anderen vormden ze Maxeda, dat in 2004 werd overgenomen door risicobelegger KKR. Binnen het jaar deed KKR al het vastgoed van Maxeda van de hand en boekte daarmee de lieve winst van 1,5 miljard euro, wat meer was dan het hele overnamebedrag. Vervolgens splitste KRR de dochters af: M&S Mode, de Bijenkorf, V&D, de Hema en Hunkemöller werden elk apart en met winst doorverkocht.

De resultaten? Alle bedrijven – die de panden eerder in eigen bezit hadden – moesten voortaan huur aan externe bedrijven betalen; er is jarenlang niet in de ketens geïnvesteerd; een aantal dochters tobt met grote schulden. Ze zijn leeggeplukt: KKR stak geen cent in het bedrijf, en boekte met de opsplitsing en uitverkoop van Maxeda in korte tijd twee miljard euro winst.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Kiezen en Delen | Verdient u wel genoeg?

COLUMN - Je gezondheid heeft invloed op je werk. Dat weet je werkgever ook: niet voor niets biedt die je fitnessmogelijkheden en conditietests aan. Uit recent onderzoek blijkt dat er nog iets is wat je werkgever kan doen voor je gezondheid: je genoeg betalen.

Als een werknemer het gevoel heeft niet genoeg betaald te krijgen, gaat hij minder hard zijn best doen. De meeste economen zullen zich in de eerste plaats zorgen maken over het productiviteitsverlies, maar een aantal Duitse economen had een menslievender zorg. Zij vroegen zich af of de gezondheid van de werknemers ook aangetast werd door te weinig salaris.

Ze gaven veertig proefpersonen een stressvol taakje: ze moesten tellen hoeveel enen er op een pagina stonden. Veertig anderen mochten intussen de krant lezen. De eerste groep, de werknemers, kregen drie euro per pagina als ze het juiste aantal enen geteld hadden. Als ze een foutje maakten, kregen ze nog maar één euro, en bij twee of meer fouten kregen ze niets.

Ze mochten zoveel pagina’s tellen als ze wilden gedurende 25 minuten, terwijl er een tellertje meeliep dat aangaf hoeveel ze in totaal verdiend hadden (gemiddeld zo’n 21 euro). De economische adder onder het gras zat in de betaalwijze. De onderzoekers betaalden namelijk het loon namelijk niet aan de harde werker zelf uit, maar een andere proefpersoon. Die mocht bepalen hoeveel hij aan zijn ‘werknemer’ wilde afstaan voor het gedane werk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | Should we be afraid of Syriza?

Should we be afraid of Syriza’s ‘ultra-leftism’? My answer is a resounding No.

I recommend that (even those who have Greek amongst their languages) you do not read their manifesto. It is not worth the paper it is written on. While replete with good intentions, it is hort on detail, full of promises that cannot, and will not be fulfilled (the greatest one is that austerity will be cancelled), a hotchpotch of policies that are neither here nor there. Just ignore it. Syriza is a party that had to progress, within weeks, from a fringe political agglomeration struggling to get into Parliament (at around the 4% mark) to a major party that may have to form government in a few short weeks. It is, in important ways, a ‘work in progress’; and so is its unappetising Manifesto.

No, the reason it is safe to take a gamble on Syriza is threefold

Dijsselbloem: ‘Verzachting schuld Griekenland geen optie’

De Volkskrant:

Dijsselbloem zei te beseffen dat de bezuinigingen in Griekenland ‘een hoge sociale en economische prijs’ eisen. Maar hij ziet de bezuinigingen als een ‘enorme correctie’ van het ‘opgeblazen’ Griekse welvaartsniveau van voor de crisis, ‘dat echt niet reëel was’.

Maar 25% werkloosheid en 50% jeugdwerkloosheid zie ik niet echt als de aangewezen manier om een opgeblazen welvaartsniveau te corrigeren. Dijsselbloem wel?

Eigenaar V&D: ‘We laten de keten failliet gaan, tenzij anderen inleveren’

Ofwel ordinaire chantage:

Sun Capital, de eigenaar van V&D, wil geen geld meer in het kwakkelende warenhuis steken als werknemers, huisbazen, leveranciers en banken geen financieel offer willen brengen.

Dan nog dit:

Volgens Sun Capital heeft de investeerder in totaal 100 miljoen euro in V&D geïnvesteerd. “Dat bestaat voor een deel uit eigen vermogen, en voor een deel uit leningen”, aldus de woordvoerster. “De leningen kennen geen onderpanden, en er wordt ook niet direct rente op betaald.” Dat betekent dat Sun die investeringen zou verliezen, als V&D failliet zou gaan.

Vorige Volgende