Reclame als spiegel?

In het boek Wat mocht, wat mag, what's next schrijven Wilbert Schreurs en Doortje Smithuijsen over veranderende normen in de reclame. Reclame is een barometer van de tijdgeest. Als spiegel van verandering zien we via reclame de normen over goede smaak en fatsoen verschuiven, schrijven zij. Dat wordt duidelijk als we naar de jaren negentig kijken. De val van de Muur en de groei van de winsten in de neoliberale economie verleggen de grenzen. Reclamemakers kunnen zich meer permitteren. De angst voor negatieve effecten van reclames die voor sommige mensen te ver gaan is verdwenen. Het bekende voorbeeld is Benetton. Dat kledingbedrijf adverteert met foto's van maatschappelijk actuele thema's en gebeurtenissen. Er wordt geen kleding getoond, alleen de tekst 'United Colors of Benetton'. Voorbeelden: een priester en een non die elkaar kussen, een pasgeboren baby die bebloed en wel nog aan de navelstreng hangt, een shirt van een soldaat die in Bosnië heeft gevochten, een advertentie met een stervende aidspatiënt: het zijn uitingen die onmiskenbaar bedoeld zijn om te prikkelen. En daar is het Benetton natuurlijk om te doen. Reclame is een kwestie van aandacht vragen, opvallen en emoties opwekken. Zo probeerde Mazda naar het voorbeeld van Benetton op te vallen en te prikkelen met het billboard met een close-up van een vrouw met een dichtgeslagen oog. In kleine letters staan, naast het oog, de verschillende kleuren van de nieuwe Mazda-modellen vermeld, met daaronder ‘United Colors of Mazda’. Spiegel of trendsetter? De Reclame Code Commissie kreeg het druk met al deze voorbeelden van grensoverschrijdende reclame. De RCC wijst sommige klachten toe met het argument dat het hier gaat om ‘gebruikmaken van andermans leed voor reclamedoeleinden’. En dat is niet geoorloofd. De reclamemakers zijn er niet van onder de indruk. Een van hen zegt over de nieuwe trend: 'Nu moeten we eens gaan kijken waar je de mensen echt mee kan raken.' Was deze nieuwe reclametrend een spiegel van de verandering op moreel gebied? Of moeten we enkele decennia later constateren dat hier een trend is gezet voor communicatie in bredere zin? De verharding in de onderlinge communicatie op sociale media, de polarisatie, de uitingen van haat, de bedreigingen, de zwart-wit versimpeling, het cynisme dat uitsluitend bedoeld is om te scoren: het zijn alle kenmerken van communicatie die wil prikkelen, opvallen en aandacht vragen. In die zin lijkt reclame niet zozeer een spiegel, maar meer een trendsetter voor de tijdgeest. [overgenomen van Free Flow of Information]

Closing Time | Funk No.1

Tokyo Groove Jyoshi is een Japanse Jazz/Funk Groove-band die uit drie vrouwelijke studiomuzikanten bestaat.

De band werd in 2018 opgericht en speelt hoofdzakelijk in Japan, maar heeft inmiddels ook Taiwan en Australië aangedaan.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Avondopname van 'To Breathe' over de Oud Singel © Kimsooja (2019) © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag maakt kunstronde door Leiden

VERSLAG - Zoek je nog een bestemming voor een keuzedag met de trein? Dan is Leiden misschien een idee. In verschillende musea zijn daar de komende tijd interessante tentoonstellingen te ontdekken. Van de kunst in Afrika tot een roerige tijd in Japan. Van de geschiedenis van Suriname met Anton de Kom, tot archeologische parels en hedendaagse kunst uit Korea.

Leiden_Kimsooja enkele impressie © foto Wilma_Lankhorst.

Kimsooja enkele impressie uit Thread Roots © foto Wilma Lankhorst.

Kimsooja in De Lakenhal

Museum De Lakenhal heeft de primeur met de Koreaanse kunstenaar Kimsooja (1957). Haar eerste solo-museale-tentoonstelling in ons land heet ‘Thread Roots’ (draadwortels). Het werk is in zes zalen te zien. Iedere bezoeker krijgt een klein boekje met een plattegrond met daarop de rode draad als wegwijzer. Op de begane grond van het museum zijn twee zalen exclusief ingericht met variaties van draadwortels. In de eerste zaal hangen twee grote videoschermen waarop je korte filmfragmenten van Kimsooja’s ontmoetingen ziet. In Thread Roots onderzoekt Kimsooja haar culturele geschiedenis binnen haar ontwikkeling als kunstenaar. Daarbij legt ze ook een directe relatie naar de collectie van de Lakenhal.

Je kunt de ‘draadwortels’ Thread Roots van Kimsooja nog tot en met 21 juli ontwarren in Museum De Lakenhal in Leiden. Kijk hier voor de details.  Museum De Lakenhal is gratis te bezoeken met de Museumkaart.

Foto: Emma Kwee (cc)

De BTW op boeken

COLUMN - Bij het woord “boeken” heb ik twee associaties. De eerste is die van gerijpte wijsheid. Ik heb weleens iets gepubliceerd en het proces waarmee een boek wordt gemaakt, is inspirerend. Je meelezers wijzen je op feitelijke onjuistheden en ondoordachte formuleringen. Je redacteur doet dat nog eens over. Er zijn persklaarmakers, correctoren en vormgevers. Iedereen denkt met je mee om de informatie zo goed mogelijk over te dragen.

Mijn tweede associatie, moet ik bekennen, is weerzin. Die heeft alles te maken met de wijze waarop de vaderlandse boekenbranche het boek als cultuurgoed kapot maakt.

De marketing van het boek bestaat immers voor een fiks deel uit het dresseren van de consument. Door middel van boeken-top-tiens vestigt de branche uw aandacht op een beperkt aantal titels. De literaire prijzen – de kermis van longlists, shortlists en winnaars – dienen hetzelfde doel: uw aandacht op een steeds smaller aanbod richten. In december krijgt u de jaaroverzichten en wordt alles nog eens dunnetjes overgedaan. Top-tiens, prijzencircussen en eindejaarslijstjes dienen allemaal om u te verleiden tot de aanschaf van zoveel mogelijk dezelfde boeken. Ik betwijfel niet dat uw boekhandelaar ook wel anders zou willen, maar hij verschraalt het culturele aanbod.

Closing Time | Message personnel

Ze werd het Franse antwoord op de Beatles genoemd. Françoise Hardy brak in 1962 internationaal door met een liedje over alle koppeltjes die wél de liefde vinden, waar zij alleen achterblijft.

Gisteren werd bekend dat ze op 80-jarige leeftijd is overleden. Hardy was al geruime tijd ziek.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag – een soundtrack voor de nieuwe regering

Natuur is te duur – kernenergie!

Natuur is te duur – kernenergie!

Ja, de mannen van De Grote Boodschap hadden een vooruitziende blik toen ze het nummer Kernenergie schreven. Want jaren voor het verschijnen van het Hoofdlijnenakkoord van onze aankomende regering, hebben ze de essentie (nou ja, zonder de vreemdelingenhaat dan) er feilloos uitgehaald, en bezongen:

Zonnepanelen – die hebben we niet nodig

En windmolens – die zijn overbodig!

Ik interpreteer het lied maar als zijnde een soort van ironisch protest tegen het soort kortzichtige beleid dat we heden ten dage mogen genieten. Maar als je de ironie even wegdenkt, kan je het op dit moment gewoon op Twitter tegenkomen bij de voorstanders van de huidige regering:

Kernafval – is geen probleem!

En milieubewustzijn – dat doe je maar alleen!

Afijn, luistert u zelf maar:

 

 

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Tulsa Sunday

Lee Hazlewood was een in 1929 geboren countryzanger uit Oklahoma. Hij schreef onder meer de hit “These Boots Are Made for Walking” waarmee de oudste dochter van Frank Sinatra wereldwijd succes boekte.

Closing Time | Das Lied vom Kompromiß

Ernst Busch was eigenlijk bestemd tot arbeider, maar ontwikkelde zich al snel tot zanger en toneelspeler. Zijn oeuvre bestaat vooral uit linkse politieke liederen, niet zelden geschreven door de Berlijnse journalist en auteur Kurt Tucholski.

Het jaar is 1919, in Rusland is de communistische revolutie uitgebroken en de jonge Weimar-republiek in Duitsland is broos. Sinds November 1918 staat ook het voormalig keizerrijk op z’n kop. Duitsland lijkt Rusland achterna te gaan: eerst beginnen matrozen te muiten uit onvrede over de oorlog, dan gooien arbeiders in allerlei kuststeden het werk neer. De revolutie verspreidt zich in rap tempo, tot München aan toe.

Closing Time | Awful Dream

Een paar weken terug bracht gitarist Slash (bekend van Guns N’ Roses) een bluesrockalbum uit: Orgy of the Damned. Hij heeft een keur aan gastzangers uitgenodigd, waaronder Iggy Pop.

Closing Time | Reliqa

Halleluja wat is dit goed! Een Australisch gezelschap, waarvan het debuutalbum als ik het goed heb slechts enkele dagen geleden uitkwam. Een muzikaal vakmanschap waar je steil van achteroverslaat. En als variant: in plaats van een mevrouw die fantastisch zingt en plotseling (ook fantastisch) begint te schreeuwen, hebben we nu een mevrouw die fantastisch zingt en opeens begint te rappen. Ik vind het allemaal prima. Supervet dit!

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende